KAMU HİZMETİ YÜKÜMLÜLÜĞÜ YÖNETMELİĞİ TASLAĞI DEMİRYOLU DÜZENLEME GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Ankara 26.03.2015 Kamu Hizmeti Yükümlülüğü Yönetmeliği Taslağı KAMU HİZMETİ YÜKÜMLÜLÜĞÜ YÖNETMELİĞİ TASLAĞI BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak ve Tanımlar Amaç ve kapsam MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı, belirli bir hat üzerinde herhangi bir demiryolu tren işletmecisinin ticari şartlarda veremediği bir demiryolu yolcu taşımacılığı hizmetinin verilmesini sağlamak amacıyla ve bir sözleşmeye dayalı olarak demiryolu yolcu taşımacılığı hizmetlerinin sağlanmasına dair usul ve esasları düzenlemektir. (2) Bu Yönetmelik, tarihi ve turistik amaçla verilen yolcu taşımacılık hizmetleri hariç, ulusal demiryolu altyapı ağı üzerindeki yolcu taşımacılığı hizmetlerini kapsar. Hukuki dayanak MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik; 26/09/2011 tarihli ve 655 sayılı Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 8inci maddesi (ç) fıkrası ile 24/04/2013 tarihli ve 6461 sayılı Türkiye Demiryolu Ulaştırmasının Serbestleştirilmesi Hakkında Kanunun 8inci maddesine dayanarak hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 3- (1) Bu yönetmelikte geçen tanımlar; a) Bakan : Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanını, b) Bakanlık : Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığını, c) Demiryolu Düzenleme Genel Müdürlüğü: Bu yönetmelik kapsamında Bakanlıkça yerine getirilmesi gereken iş ve işlemleri yürütmekle görevli Bakanlık hizmet birimini, ç) Demiryolu tren işletmecisi: Ulusal demiryolu altyapı ağı üzerinde yolcu taşımacılığı yapmak üzere Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş kamu tüzel kişilerini ve şirketleri, d) Doğrudan temin: İhtiyaçların, idare tarafından davet edilen istekliye teknik şartların ve fiyatın görüşülerek doğrudan temin edilebildiği usulü, e) Genel kural: Aynı tür yolcu taşımacılığı hizmetlerine ayrım gözetmeksizin uygulanan kuralları, 2/6 Kamu Hizmeti Yükümlülüğü Yönetmeliği Taslağı f) Kamu hizmeti yükümlülüğü: Belirli bir hat üzerinde herhangi bir demiryolu tren işletmecisinin ticari şartlarda veremediği bir demiryolu yolcu taşımacılığı hizmetinin verilmesini sağlamak görevlendirmesi amacıyla üzerine yerine ve bir sözleşmeye getirilen demiryolu dayalı olarak Bakanlığın yolcu taşımacılığı hizmet yükümlülüğünü, g) Kamu hizmeti sözleşmesi: Bir demiryolu tren işletmecisi tarafından sağlanacak kamu hizmeti yükümlülüğünün kapsam ve içeriğini tanımlayan sözleşmeyi, ğ) Kamu hizmeti bedeli: Bir kamu hizmeti yükümlülüğünün sunulduğu süre boyunca dolaylı ya da dolaysız olarak merkezi yönetim bütçesinden karşılanan miktarı, h) Makul kâr oranı: Sektör için belirlenen sermayenin karlılık oranı anlamında değerlendirilen ve demiryolu tren işletmecilerinin maruz kaldığı riskler dikkate alınarak belirlenen oranı, ı) Net maliyet: Bir trenin çalıştırılması için hesaplanan tahmini maliyetlerden, trenden elde edilmesi beklenen gelirlerin çıkarılması sonucu bulunan miktar üzerine makul bir kâr eklenmesi suretiyle hesaplanan kamu hizmeti yükümlülük değerini, i) Tahmini Maliyet: Bir trenin işletilmesi için, enerji, personel, bakım, amortisman, manevra hizmetleri, engelli yolcular için ek hizmet ücretleri, hizmet kontrolleri, altyapı erişim ücretleri, vb. diğer maliyetleri kapsayan toplamını, j) Tren-Km: Usulüne göre hazırlanmış bir trenin bir kilometre yol kat etmesini, k) Ulusal demiryolu altyapı ağı: Türkiye sınırları içerisinde bulunan il ve ilçe merkezleri ve diğer yerleşim yerleri ile limanlar, hava meydanları, organize sanayi bölgeleri, lojistik ve yük merkezlerini birbirine bağlayan, kamuya veya şirketlere ait bütünleşik demiryolu altyapısı ağını, ifade eder. İKİNCİ BÖLÜM Genel Kurallar ve Tren İşletmecisi Seçimi Genel kurallar MADDE 4- (1) Ticari olarak verilemeyen kamu hizmeti niteliğindeki demiryolu yolcu taşımacılığı hizmetleri kamu hizmeti yükümlülüğü kapsamında değerlendirilir. (2) Kamu hizmeti yükümlülüğü bir kamu hizmeti sözleşmesine dayanılarak yerine getirilir. (3) Kamu hizmeti yükümlülüğünü üstlenen demiryolu tren işletmecileri aynı zamanda farklı ticari hizmetler de verebilir. Ancak her bir kamu hizmeti sözleşmesi kapsamındaki kamu hizmeti yükümlülüğünden kaynaklanan gelir ve gider hesapları ile muhasebeleri ayrı ayrı tutulur. 3/6 Kamu Hizmeti Yükümlülüğü Yönetmeliği Taslağı (4) Kamu hizmeti yükümlülüğü kapsamında, Bakanlık tarafından belirlenip teklif edilen yolcu taşımacılığı hizmeti verilecek hat/hatlar Bakanlar Kurulu tarafından belirlenir. (5) Kamu hizmeti yükümlüsü demiryolu tren işletmecisi Bakanlık tarafından belirlenir. Tren işletmecisinin seçimi MADDE 5- (1) Kamu hizmeti yükümlüsü Demiryolu Tren İşletmecisi ve hizmetin verilmesinde kullanılacak araçlar ilgili mevzuata uygun olmak zorundadır. (2) Kamu hizmeti yükümlüsü tespitinde genel kural, açık ihale usulüdür. Ancak; (a) Açık ihale usulü ile yapılan ihale sonucunda teklif çıkmaması halinde, (b) Ortalama yıllık 300.000 tren-km’nin altındaki kamu hizmeti yükümlülükleri için, (c) Kamu hizmeti niteliğindeki demiryolu yolcu taşımacılığı hizmetlerinin kesintiye uğraması veya böyle bir durumun açık bir risk oluşturması halinde acil durum tedbiri olarak, (ç) Doğal afetler, salgın hastalıklar, can veya mal kaybı tehlikesi gibi ani ve beklenmeyen veya idare tarafından önceden öngörülemeyen olayların ortaya çıkması üzerine, (d) Bir demiryolu tren işletmecisinden savunma ve güvenlikle ilgili özel durumların ortaya çıkması üzerine doğrudan temin yoluyla hizmet alınabilir veya mevcut bir kamu hizmeti sözleşmesinin süresi uzatılabilir. Ancak mevcut bir kamu hizmeti sözleşmesinin uzatılmasında bu süre bir yılı aşamaz. (3) Kamu hizmeti yapacak tren işletmecisinin belirlenmesine yönelik açık ihale ve doğrudan temin usullerine ait esaslar Bakanlık tarafından ayrıca düzenlenir. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Kamu Hizmeti Sözleşmeleri ve Bedeli Kamu hizmeti sözleşmeleri MADDE 6- (1) Kamu hizmeti sözleşmelerinde; a) Sözleşmesinin geçerli olduğu hat/hatlar, b) Sözleşmenin süresi, c) Yapılacak tren sefer sayıları, ç) Uygulanacak bilet ücretleri, d) Kamu Hizmeti Yükümlülüğü bedelinin hesaplanma yöntemi ve ödeme usulleri, açık ve anlaşılır şekilde tanımlanır. 4/6 Kamu Hizmeti Yükümlülüğü Yönetmeliği Taslağı (2) Kamu hizmeti sözleşmeleri istisnai altyapı, çeken-çekilen araçlar veya araç yatırımı ile ilgili sermayeye ilişkin amortismanın mevcudiyeti halinde açık ihale edilmek suretiyle kamu hizmeti sözleşmesi süresi on yıla kadar olabilir. (3) Kamu hizmeti yükümlülüğü temin edilmesiyle ilgili sözleşmelerin içeriği ve sözleşmelere ilişkin diğer usul ve esaslar Bakanlık tarafından belirlenir. (4) Kamu hizmeti sözleşmelerinin yürürlük süresi içerisinde, verilmekte olan hizmetle ilgili değişiklik ihtiyacı söz konusu olduğunda, karşılıklı mutabakatla Bakanlık tarafından mevcut sözleşmenin ilgili maddelerinde değişiklikler yapılabilir. (5) Bakanlık, kamu hizmeti yükümlüsü demiryolu tren işletmecisi tarafından verilen hizmetin kamu hizmeti sözleşmesine uygunluğunu sürekli denetler. Bakanlık, sözleşmeye aykırı durum tespit ettiğinde, sözleşmeye uygun hizmet verilmesi için demiryolu tren işletmecisine yazılı ihtarda bulunur. İhtar tarihinden 15 işgünü sonrasında yapılacak denetimde sözleşmeye aykırılık durumunun tespit edilmesi halinde her tren seferi için, demiryolu tren işletmecisine 1/11/2011 tarihli 655 sayılı Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 28inci maddesi çerçevesinde Demiryolu Düzenleme Genel Müdürü veya yetkilendirdiği personel tarafından 25.000 (yirmibeşbin) Türk Lirası idari para cezası karar tutanağı düzenlenir. Bakanlık para cezasının uygulanmasından 15 işgünü sonrasında yapacağı denetimde sözleşmeye aykırı durumun devam ettiğini tespit etmesi halinde, hizmetin aksamaması için bu Yönetmeliğin 5inci maddesi uyarınca bir başka demiryolu tren işletmecisini görevlendirir. Kamu hizmeti bedeli MADDE 7- (1) Kamu hizmeti yükümlülüğü bedeli için, hesaplanan tahmini maliyetlerden çalıştırılacak trenden elde edilmesi beklenen gelirlerin çıkarılması sonucu bulunan miktar üzerine makul kâr oranı eklenmesi suretiyle hesaplanan net maliyetten fazla bir kamu hizmeti bedeli ödemesi yapılmaz. (2) Kamu hizmeti yükümlülüğü net maliyet bedelinde öngörülemeyen nedenlerden dolayı artma olması halinde, aradaki fark sözleşmede belirtilen usuller çerçevesinde demiryolu tren işletmecisine fiyat farkı olarak ödenir. (3) Kamu hizmeti yükümlüğü için ödenecek kamu hizmeti bedeli, bu amaçla Bakanlık bütçesine konulan ödenekten karşılanır. 5/6 Kamu Hizmeti Yükümlülüğü Yönetmeliği Taslağı DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Şeffaflık ve Açıklık Yayımlama MADDE 8- (1) Kamu hizmeti yükümlülüğüne ilişkin ihale süreci başlamadan en az altı ay önce, belirlenen yolcu taşıma hizmetlerine ait, ihale usulü ve iletişim bilgilerini içeren ihale duyurusu Bakanlık internet sitesinden yayımlanır. Bilgilendirme MADDE 9- (1) Kamu hizmeti yükümlülüklerinin içeriği ve kapsamı, seçilen demiryolu tren işletmecileri ve seçim usulü, kamu hizmeti bedeli ödeme bilgilerini içeren yıllık rapor Bakanlık tarafından kamuya duyurulur. BEŞİNCİ BÖLÜM Geçici ve Son Hükümler GEÇİCİ MADDE 1- (1) Kamu hizmeti yükümlükleri, 2018 yılı sonuna kadar TCDD Taşımacılık A.Ş. tarafından yerine getirilir. Yürürlük MADDE 12– (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 13– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür. 6/6