HELEN VE ROMA UYGARLIKLARI DERS NOTLARI-ŞİFRE ETKİNLİK TANER ÖZDEMİR “DETAY TARİHÇİ” TÜRK TELEKOM NURETTİN TOPÇU SOSYAL BİLİMLER LİSESİ TARİH ÖĞRETMENİ HELEN UYGARLIĞI Makedonyalı İskender’in doğu ile batı uygarlıklarının sentezini yaptığı uygarlıktır. UYARI: Bu uygarlığının ortaya çıkmasında Anadolu, Mısır, İran, Yunan ve Mezopotamya uygarlıklarının etkisi çoktur. DİKKAT: Helenizm Makedonyalı İskender’in batı ve doğu uygarlıklarını birleştirmesi sonucu ortaya çıkan uygarlıktır. Büyük İskender’in ölümünde sonra uygarlık dağılmıştır ve şu medeniyetler ortaya çıkmıştır: Kuzeybatı Anadolu'da Bitinya Krallığı, Karadeniz’de Pontus Krallığı, Batı Anadolu'da Bergama Krallığı kurulmuştur. Bergama kralları bilim, edebiyat ve sanata önem verdiler. Koyun ve keçi derisinden parşömen kâğıdını icat ettiler. Bergama Krallığı Döneminde yapılan Zeus tapınağı meşhurdur. ilk tıp merkezi olan Asklepeion sağlık merkezi Bergama da açılmıştır. ROMA İMPARATORLUĞU Avrupa, Asya ve Afrika’ya kadar yayılma imkanı bulan uygarlıktır, UYARI: İlkçağın en önemli sömürgeci gücü Roma olmuştur. Roma uygarlığının bölünmesine neden olan gelişme Kavimler Göçü’dür. DİKKAT: Kavimler göçü ile Roma batı ve doğu Roma olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Batı Akdeniz’e egemen olabilmek için Kartacalılar ile Pön savaşları yapılmıştır. UYARI: Batı Roma’dan Anadolu’da en önemli eserler Bozdoğan Kemeri (İstanbul), Çemberli taş (İstanbul), Ogust Mabedi ve Roma Hamamı (Ankara), Aspendos tiyatrosu (Antalya) DİKKAT: Romalılar Mısırlılardan aldıkları Güneş takvimini Jülyen takvimi adıyla geliştirdiler, Patriciler ve Plepler arasındaki mücadeleler sonucunda modern hukukun temeli olan on iki levha kanunları ortaya çımıştır. Resmi dinleri 313 yılında kabul edilen Milano fermanı ile Hıristiyanlıktır. Lejyon adı verilen paralı askerleri vardır fakat düzenli orduları sayesinde dünyanın en önemli sömürgeci gücü olmuşlardır, İlkçağın ilk köle ayaklanması olan Spartaküs Romalılar döneminde gerçekleşmiştir BİZANS İMPARATORLUĞU (DOĞU ROMA İMP) Roma İmparatorluğunun yıkılmasından sonra Doğu Roma olarak varlığını devam ettiren uygarlıktır, Bizans ömrü bin olan uzun soluklu devletlerden biridir, Bizans valilerine verilen isim tekfurdur, Başkentleri İstanbul olan Bizans, Türklere karşı Haçlı seferlerinin yapılmasına neden olmuşlardır, Bizans ile Osmanlı Devleti arasındaki ilk savaş ise Koyunhisar Savaşı olmuştur. UYARI: Ayasofya, Aya İrini, Hora, Sergios ve Baküs kiliseleri ile Yerebatan ve Binbirdirek Sarnıçları en ünlü eserleridir. İMPRATOR Sezar, Brütüs tarafından öldürülmüştür.” İMPARATOR İlk köle ayaklanması Spartaküs, Milono fermanı ile Hıristiyanlık resmi din Patriciler ve Plepler arasında mücadele, Ayasofya Kilisesi ve Yerebatan sarnıcı önemli eserler, Romanın bölünmesinde kavimler göçü Aspendos tiyatrosu kültürel değer Tarihi savaş Pön Osmanlı ile Bizans arasında ilk savaş Koyunhisar, Roma hamamı Anadolu’da önemli eser 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 DOĞRU-YANLIŞ Helenizm batı ve doğu uygarlığının kaynaşmasıdır D Y Makedonya krallığını kurucu İskender’dir Ayasofya kilisesi, Batı Roma’dan kalma eserdir Zeus tapınağı Romalılardan kalma en önemli eserdir Osmanlı ile Bizans arasında ilk savaş Koyunhisar’dır İlkçağın en önemli köle devleti Bizans’tır Bizans valilerine tekfur adı verilirdi Bozdoğan kemeri ve Ogust mabedi Roma eseridir On iki levha kanunları Helenizm uygarlığına aittir İlk köle ayaklanması Spartaküs ayaklanmasıdır Lejyon paralı askerlerdir Roma imparatorluğu kavimler göçü ile ikiye ayrıldı Bergama krallığı sağlık alanında Asklepeion’u kurdular Patriciler ve Plepler arasında mücadeleyi Plepler kazandı Ayairini kilisesi ve Yerebatan sarnıcı İstanbul’dadır Kavimler göçüne neden olan Hun Türkleridir Batı Akdeniz için Roma ile Kartacalılar ile savaşıldı Roma başlangıçtan itibaren tek tanrılı dine inandı Bizans ile Büyük Selçuklular birbirine rakip olmuştur Bizans’a 1453 yılında Akkoyunlular son vermiştir Parşömen kağıdını ilk kullanan Bergamalılardır Batı roma, 476 yılında yıkılmıştır 15 16 17 18 19 20 21 22 23 Romalılar, Milano fermanı ile Hıristiyanlığı kabul etmiş 1.D 2.Y 3.Y 4.Y 5.D 6.Y 7.D 8.D 9.Y 10.D 11.D 12.D 13.D 14.D 15.D 16.D 17.D 18.Y 19.D 20.Y 21.D 22.D 23.D