ipotek finansmanı kuruluşlarına ilişkin esaslar hakkında tebliğ

YATIRIM FONLARININ
FİNANSAL RAPORLAMA ESASLARINA İLİŞKİN TEBLİĞ TASLAĞI
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Kısaltmalar
Amaç
MADDE 1 - (1) Bu Tebliğin amacı yatırım fonları tarafından düzenlenecek
finansal raporlar ile bunların hazırlanmasına ve ilgililere sunulmasına ve yatırım fonlarının
portföylerinde yer alan varlıkların değerlemesine ilişkin ilke, usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 - (1) Borsa yatırım fonları, gayrimenkul yatırım fonları ve girişim
sermayesi yatırım fonları da dahil olmak üzere yatırım fonlarına ait finansal raporlar bu Tebliğ
hükümleri uyarınca hazırlanır ve sunulur.
(2) Emeklilik yatırım fonları, Emeklilik Yatırım Fonlarının Kuruluş ve Faaliyetlerine
İlişkin Esaslar Hakkında Yönetmelikte hüküm bulunmayan konularda bu Tebliğ hükümlerine
tabidir.
(3) Yabancı yatırım fonları, tabi oldukları ülke mevzuatı ve uluslararası
muhasebe/finansal raporlama standartları çerçevesinde hazırlanmış finansal tabloları,
raporları, bağımsız denetim raporunu ve diğer periyodik raporları Kurul’a göndermekle ve
uluslararası muhasebe/finansal raporlama standartlarına göre hazırlanmış finansal tablolarını
bu Tebliğ çerçevesinde ilan etmekle yükümlüdürler.
(4) Değişken sermayeli olarak kurulan yatırım ortaklıkları bu Tebliğin
uygulamasında yatırım fonu addolunur.
(5) Sabit sermayeli olarak kurulan menkul kıymet yatırım ortaklıkları, bu Tebliğin
12 nci maddesiyle sınırlı olarak bu Tebliğ hükümlerine tabidir.
Dayanak
MADDE 3 - (1) Bu Tebliğ, 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası
Kanunu’nun 52, 53 ve 54 üncü maddelerine dayanılarak düzenlenmiştir.
Tanımlar ve kısaltmalar
1
MADDE 4 - (1) Bu Tebliğde geçen:
a) Borsa: 6362 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendinde
tanımlanan sistemler ve pazar yerleri ile yurt dışı borsaları,
b) Finansal raporlar: Finansal tablolar ile portföy raporlarını,
c) Finansal tablolar: Dipnotlarıyla birlikte finansal durum tablosu, kar zarar ve diğer
kapsamlı gelir tablosu, nakit akış tablosu ve özkaynak değişim tablosu ve ilgili bağımsız
denetim raporunu,
ç) Kanun: 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununu,
d) Kurucu: Kanunun 55 inci maddesi kapsamında ana faaliyet konusu yatırım
fonlarının kurulması ve yönetimi olan anonim ortaklık şeklinde kurulan portföy yönetim
şirketini,
e) Kurul: Sermaye Piyasası Kurulunu,
f) Portföy raporları: Fiyat raporları ve portföy dağılım raporlarını,
g) Yatırım Fonu, Fon: Bir şemsiye yapısına bağlı olsun olmasın Kanun kapsamında
kurulan yatırım fonu ile 28/3/2001 tarihli ve 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve
Yatırım Sistemi Kanunu kapsamında kurulan emeklilik yatırım fonunu,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Finansal Tablolar
Finansal tablo hazırlama yükümlülüğü
MADDE 5 - (1) Fonların, finansal tablolarını, Kurulun sermaye piyasasında
finansal raporlamaya ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde yıllık olarak hazırlamaları esastır.
(2) Gayrimenkul yatırım fonları ve girişim sermayesi yatırım fonları ile değişken
sermayeli olarak kurulan yatırım ortaklıkları ayrıca 6 aylık ara dönem finansal tablo
düzenlemekle yükümlüdürler.
(3) Şemsiye yapısının söz konusu olması halinde, finansal tablolar şemsiye yapısına
bağlı her bir portföyü içerecek şekilde hazırlanır.
Sermaye piyasası muhasebe defteri
MADDE 6 - (1) Finansal tabloların bu Tebliğ hükümleri uyarınca hazırlandığı
dönemlerde fonlar, muhasebe defter ve kayıtları ile bu Tebliğ uyarınca hazırlanmış finansal
tablolar arasındaki ilişkiyi kurmak ve bir sonraki hesap dönemine ilişkin finansal tablolarının
2
sağlıklı bir şekilde hazırlanmasını sağlamak üzere elektronik ortamda sermaye piyasası
muhasebe defteri tutarlar.
(2) Muhasebe kayıtlarından, bu Tebliğ uyarınca hazırlanan finansal tablolardaki
tutarlara ulaşılırken yapılan tüm açılış ve cari dönem düzeltme ve sınıflandırma kayıtlarının
söz konusu deftere ayrı ayrı kaydedilmesi gerekmektedir.
Tutulacak belgeler
MADDE 7 - (1) Fonlar, bu Tebliğ uyarınca hazırlanacak finansal tablo
kalemlerinin geçerliliği için gerekli olan belgeleri temin etmek ve bunları sermaye piyasası
muhasebe defteri ile sistematik bir biçimde ilişkilendirerek, Türk Ticaret Kanununda ticari
defterlerin saklanması için öngörülen süre boyunca söz konusu defterle birlikte saklamak
zorundadırlar.
(2) Kurucu tarafından, birinci fıkrada belirtilen belgelerde yer alan bilgilerin
değiştirilmemesi ve muhafaza edilmesi konusunda gerekli önlemler alınır.
Finansal tabloların bağımsız denetimi
MADDE 8 - (1) Bu Tebliğ uyarınca hazırlanacak finansal tabloların bağımsız
denetiminde Kurulun konuyla ilgili düzenlemelerine uyulur.
(2) Finansal tablo hazırlama yükümlülüğünün bulunduğu ilgili hesap döneminin son
günü itibarıyla hazırlanan portföy raporları da finansal tablolarla birlikte bağımsız denetimden
geçirilir.
(3) Bir şemsiye yapısına bağlı portföyler, varsa yatırım dönemlerinin sonundan
itibaren 1 ay içerisinde özel bağımsız denetimden geçirilir. Bu fıkra kapsamındaki bağımsız
denetim şemsiye fonun ara dönem finansal tablolarının bağımsız denetimden geçirilmesi
hükmündedir.
(4) Fon izahnamesinde belirlenen vade sonunda başka bir fona dönüşecek olan
garantili ve koruma amaçlı fonlar özel bağımsız denetime tabidir.
(5) Garantili ve koruma amaçlı fonlarda, bağımsız denetim yapılan dönemlerde
aşağıdaki hususlara ilişkin bilgileri ve bağımsız denetçi görüşünü içeren bir rapor hazırlanır
ve bağımsız denetim raporu ile birlikte Kurula gönderilir:
a) Fon portföylerindeki varlıkların Kurulca belirlenen esaslara uygun olarak saklanıp
saklanmadığı,
b) Borsa dışında taraf olunan sözleşmelerin Kurulca belirlenen niteliklere
uygunluğunun sağlanması için fon izahnamelerinde belirtilen yöntemlerin uygulanıp
3
uygulanmadığının tespiti de dahil olmak üzere birim pay değerinin mevzuata, bu Tebliğin 12
nci maddesinde belirtilen değerleme ilkelerine uygun olarak hesaplanıp hesaplanmadığı,
c) Risk kontrol sistemini de içeren iç kontrol sistemi.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Portföy Raporları
Fiyat raporları
MADDE 9 - (1) Fiyat raporları, pay fiyatının hesaplanmasına dayanak teşkil eden
portföy değeri tablosu ve toplam değer tablosunu içerecek şekilde günlük olarak hazırlanır.
(2) Bu rapor günlük fiyat açıklama zorunluluğu bulunmayan fonlar için üçer aylık
dönemlerde ve pay fiyatı açıklama dönemlerinde düzenlenir.
(3) Fiyat raporları bir şemsiye yapısına bağlı portföyler için ayrı ayrı hazırlanır.
Portföy değeri tablosu
MADDE 10 - (1) Portföy değeri tablosu, portföy değerinin tespit edilebilmesi
amacıyla, Kurulca belirlenen esaslara uygun olarak hazırlanır.
(2) Portföy değeri, bu Tebliğin 12 nci maddesi çerçevesinde hesaplanır.
Toplam değer tablosu
MADDE 11 - (1) Toplam değer tablosu, toplam değerin ve pay fiyatının tespit
edilebilmesi amacıyla, Kurulca belirlenen esaslara uygun olarak hazırlanır.
(2) Toplam değer, portföy değerine varsa diğer varlıkların eklenmesi ve borçların
toplamının düşülmesi; pay fiyatı ise, toplam değerin pay sayısına bölünmesi suretiyle
hesaplanır.
(3) Değişken sermayeli olarak kurulan yatırım ortaklıkları için toplam değer net aktif
değeri ifade eder.
Portföy değerleme esasları
MADDE 12 - (1) Portföydeki varlıkların değeri aşağıdaki esaslara göre tespit edilir:
a) Varlıklar portföy değeri tablosuna ilk olarak alış fiyatlarıyla dahil edilir. Yabancı
para cinsinden varlıkların alım fiyatı satın alma günündeki yabancı para cinsinden değerinin
TCMB döviz satış kuru ile çarpılması suretiyle bulunur.
b) Alış işlemini müteakip portföydeki varlıklardan;
4
i. Borsada işlem gören varlıklar değerleme gününde borsada oluşan en son seans
ağırlıklı ortalama fiyat veya oranlarla değerlenir. Şu kadar ki, kapanış seansı uygulaması
bulunan piyasalarda işlem gören varlıkların değerlemesinde kapanış fiyatı kullanılır.
ii. Borsa Küçük Emirler Pazarı’nda oluşan fiyatlar değerlemede dikkate alınmaz.
iii. Borsada işlem görmekle birlikte değerleme gününde borsada alım satıma
konu olmayan paylar son işlem tarihindeki borsa fiyatıyla, borçlanma araçları, ters repo ve
repolar, son işlem günündeki iç verim oranı (günlük nakit girişlerini nakit çıkışlarına eşitleyen
iskonto oranı) ile değerlenir.
iv. Fon katılma payları, değerleme günü itibarıyla en son açıklanan fiyatları esas
alınarak değerlenir.
v. Yabancı para cinsinden varlıklar ve yükümlülüklerin değerlemesinde, Türkiye
Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından ilgili yabancı para için belirlenen döviz kurları
kullanılır. Bu kapsamda, varlıklar döviz alış kuru ile, yükümlülükler ise döviz satış kuru ile
çarpılır.
vi. Gelir ortaklığı senetleri, her gelir ortaklığı senedinin bir önceki dönemde
gerçekleşen getirisine göre beklenen gelirlerinin işleyen gün sayısına göre anaparaya
eklenmesi suretiyle değerlenir.
vii. Dövize endeksli gelir ortaklığı senetleri, anaparanın değerleme günündeki
TCMB döviz alış kuru ile çarpılması ve beklenen gelirlerinin işleyen gün sayısına göre
hesaplanacak tutarının, Türk Lirası cinsinden anaparaya eklenmesi suretiyle değerlenir.
viii. Dövize endeksli tahvillerin değerlemesi, satınalma günü itibariyle yabancı
para cinsi esas alınarak bulunacak iç verim oranı üzerinden, günlük bileşik faiz esasına göre
belirlenen değerinin TCMB döviz alış kuruyla çarpılması suretiyle yapılır.
c) Endeks fonların portföylerinde yer alan varlıklardan; baz alınan endeks
kapsamında bulunan varlıklar endeksin hesaplanmasında kullanılan esaslar, diğer varlıklar ise
(b) bendinde belirtilen esaslar çerçevesinde değerlenir.
ç) Türev araçlar nedeniyle teminat olarak verilen varlıklar portföy değeri
tablosundan çıkarılmadan aynı şekilde değerlenmeye devam edilmelidir.
Türev araçlarda değerleme günü itibariyle oluşan kar veya zarar portföy değeri
tablosunda yer alan teminatlara eklenir veya düşülür. Türev araçlar nedeniyle oluşan kar ve
zarar teminatlarla ilişkilendirileceği için portföy değeri tablosunda türev araçların değeri sıfır
olarak gösterilir. Portföy değeri tablosunda kapatılmamış türev araçlar kısa ve uzun pozisyon
başlığı altında gösterilir.
5
d) Garantili ve koruma amaçlı fonların portföylerine borsa dışından alınan ters repo,
türev araçlar ile Kurulca uygun görülen diğer sermaye piyasası araçlarının güvenilir ve
doğrulanabilir bir yöntemle değerlemeye tabi tutulması zorunludur. Kurucu, değerleme
yöntemlerinin güvenilirliğinin ve doğrulanabilirliğinin sağlanması için gerekli tedbirleri
almakla yükümlüdür.
e) Borsada işlem görmeyen anonim ortaklıkların paylarının değerlemesinin, portföy
değeri tablosuna dahil edilmeleri aşamasında ve söz konusu payların portföyden çıkarılana
kadar geçen süre zarfında takvim yılı esas alınarak en az altı ayda bir defa olmak üzere,
Kurulca belirlenecek esaslara uygun olarak yapılması zorunludur.
f) Borsa dışı repo-ters repo sözleşmelerinin değerlemesine ilişkin esaslar piyasa
fiyatını en doğru yansıtacak şekilde kurucu yönetim kurulu tarafından belirlenerek yazılı
karara bağlanır.
(2) Bunlar dışında kalan varlıklar ile girişim sermayesi ve gayrimenkul yatırım
fonları ve değişken sermayeli olarak kurulan girişim sermayesi ve gayrimenkul yatırım
ortaklıklarının portföylerindeki varlıklar, Kurulun sermaye piyasasında finansal raporlamaya
ilişkin düzenlemeleri dikkate alınarak değerlenir.
Portföy dağılım raporları
MADDE 13 - (1) Portföy dağılım raporları, Kurulca belirlenen şekilde aylık olarak
hazırlanır.
(2) Portföy dağılım raporlarının bir şemsiye yapısına bağlı portföylere ilişkin
bilgileri içerecek şekilde tek bir rapor olarak hazırlanması mümkündür.
(3) Portföy dağılım raporlarında, ödünç menkul kıymet verme işlemleri ile türev araç
işlemlerine ve endeks fonlar için son bir ve üç aylık dönemler itibarıyla hesaplanan korelasyon
katsayılarına ilişkin bilgilere yer verilmesi zorunludur.
(4) İlgili aya ilişkin alım satım detaylarına yatırımcıya sunulacak rapor nüshalarında
yer verilmeyebilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Finansal Raporların İlanı ve Bildirimi
Finansal tablolara ilişkin ilan ve bildirim yükümlülükleri
6
MADDE 14 - (1) Fonların finansal tabloları, ilgili hesap veya varsa yatırım
döneminin bitimini takip eden 1 ay içinde KAP’ta ilan olunur.
(2) Birinci fıkrada belirtilen sürelerde KAP’ta yapılacak ilanın, bağımsız denetim
raporuyla birlikte, bağımsız denetim kuruluşunu temsil ve ilzama yetkili kişinin imzasını
taşıyan bir yazı ekinde kurucuya ulaştığı, aynı gün içerisinde kurucu tarafından finansal
raporların kamuya açıklanmasına ilişkin yönetim kurulu kararına bağlandığı tarihi izleyen ilk
iş günü mesai saati bitimine kadar yapılması gerekir.
(3) Paylarını nitelikli yatırımcılara satan fonlara ilişkin finansal tablolar ayrıca pay
sahiplerine 15 iş günü içinde en uygun haberleşme vasıtasıyla gönderilir.
Portföy raporlarına ilişkin ilan ve bildirim yükümlülükleri
MADDE 15 - (1) Portföy dağılım raporları, ilgili ayı takip eden 6 iş günü içinde
KAP’ta ilan olunur.
Diğer ilan ve bildirim yükümlülükleri
MADDE 16 - (1) Fiyat raporu dışındaki finansal raporlar, kamuya açıklandıktan
sonra, kurucunun internet sitesinde, yatırımcılar tarafından kolaylıkla ulaşılabilecek şekilde,
yayımlanır. Bu bilgilerin, ilgili internet sitesinde en az 5 yıl süreyle kamuya açık tutulması
zorunludur.
(2) Söz konusu finansal raporlar aynı zamanda kurucunun merkezinde ve pay satışı
yapılan yerlerde, yatırımcıların incelemesi için hazır bulundurulur.
(3) Fiyat raporu, değerleme günü itibarıyla; diğer finansal raporlar ise, kamuya
açıklanmalarını takip eden işgünü portföy saklayıcısına gönderilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Finansal rapor formatları
MADDE 17 - (1) Finansal raporların hazırlanmasına dayanak teşkil eden formatlar
ile hesap planları Kurulca belirlenir.
Finansal raporları hazırlama yükümlülüğünden muafiyet
7
MADDE 18 - (1) Bir şemsiye yapısına bağlı ve varsa yatırım dönemi süresi bir
yıldan uzun olan portföyler için, yatırım dönemi başlangıç tarihinden itibaren bir yıl olan hesap
dönemi sonunda finansal tablo hazırlama yükümlülüğü bulunmamaktadır.
(2) Paylarını nitelikli yatırımcılara satan fonlar, portföy dağılım raporu hazırlama
yükümlülüğünden muaftır.
Finansal raporların kamuya açıklanmasında ek süreler
MADDE 19 - (1) Kurulca kabul edilecek makul gerekçelerin varlığı halinde,
finansal raporların kamuya açıklanmasına ilişkin olarak ek süre verilebilir.
Bu Tebliğe uygun olmayan finansal raporların kamuya açıklanması
MADDE 20 - (1) Fonların herhangi bir yolla kamuya yapacakları açıklamalarda, bu
Tebliğe uygun olarak hazırlanmamış finansal raporlar veya bu raporlarda yer alan veriler
kullanılamaz.
ALTINCI BÖLÜM
Son Hükümler
Yürürlükten kaldırılan tebliğler
MADDE 21 - (1) 29/1/1989 tarihli ve 20064 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan
Seri:XI, No:6 sayılı “Menkul Kıymetler Yatırım Fonları Mali Tabloları ve Raporlarına İlişkin
İlke ve Kurallar Hakkında Tebliğ” yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 22 - (1) Bu Tebliğ 1/1/2013 tarihinden sonra başlayan hesap dönemlerine
ait ilk finansal raporlardan itibaren geçerli olmak üzere, yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Bir
şemsiye yapısına bağlı portföyler için Tebliğin yürürlüğü, 1/1/2013 tarihinden sonra sona eren
yıllık hesap dönemlerinden sonraki ilk finansal raporlardan başlar.
Yürütme
MADDE 23 - (1) Bu Tebliğ hükümlerini Kurul yürütür.
8