2015-2016 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ÇOBANLAR ORTAOKULU 5. SINIF FEN BİLİMLERİ DERSİ 1. DÖNEM 3. YAZILI SORULARI A- Aşağıdaki cümlelerde yer alan boşlukları ‘ısı alması’, ‘ısı vermesi’ olacak şekilde tamamlayınız. Maddelerin katı halden sıvı hale geçmesi için ısı ………………………. gerekir. Maddenin gaz halden katı hale geçmesi için ısı …………………………. gerekir. Maddenin sıvı halden gaz hale geçmesi için ısı …………………………. gerekir. Maddenin katı halden gaz hale geçmesi için ısı …………………………. gerekir. Maddenin gaz halden sıvı hale geçmesi için ısı ……………………………. gerekir. B- Aşağıdaki cümlelerin başına doğru ise ‘D’, yanlış ise ‘Y’ yazınız. Kuvvet dinamometre ile ölçülür. 10 N ölçebilen dinamometrenin yayı 50 N ölçebilen dinamometrenin yayından daha kalındır. Dinamometreler yayların sertlik özelliğinden yaralanılarak yapılmıştır. Kuvvet uygulanan her cisim hareket eder. Newton, kuvvetin birimidir. C- En fazla 20 N ölçebilen dinamometre 10 eşit parçaya bölünmüştür. Buna göre şekildeki gibi asılan cisimler kaç Newton’dur? X cisminin ağırlığı …………………………. Newton. Y cisminin ağırlığı ………………………….. Newton. Z cisminin ağırlığı ………………………….. Newton. Z X Y D- X dinamometresi en fazla 100N, Y dinamometresi en fazla 50N, Z X Y Z dinamometresi en fazla 70N ölçebiliyor. Bu dinamometrelerde kullanılan yayları kalından inceye doğru sıralayınız. E- Aşağıdaki olayların hangi hal değişimine örnek olduğunu yanlarına yazınız. Buzun suya dönüşmesi: Ele dökülen kolonyanın kokusunun odaya yayılması: Kaynayan suyun tencere kapağında damlalar oluşturması: Soğuk havalarda çimenlerde beyaz tanelerin oluşması: Dondurmanın külahtan akmaya başlaması: Naftalinin kokusunun eşyalara yayılması: Buzluğa koyduğun bir bardak suyun buz olması: Islak çamaşırların asıldıktan sonra kuruması: Kar yağdıktan sonra güneş açına karların suya dönüşmesi: Soğuk havalarda soba yanan odanın camında su damlaları oluşması: F- Aşağıdaki resimlerde etki eden engelleyici kuvvetleri seçiniz. Birden fazla seçim yapabilirsiniz. Yüzen adam Sürtünme kuvveti Sürtünme kuvveti Hava direnci Hava direnci Su direnci Su direnci Bisiklet süren çocuk Sürtünme kuvveti Sürtünme kuvveti Hava direnci Hava direnci Su direnci Havadaki uçak Su direnci Yerde duran top GŞekildeki arabalar taşlı, kumlu ve buzlu yollardan aynı anda, aynı yükseklikten bırakılıyor: a- Arabaların alacağı yolların uzunluklarını büyükten küçüğe sıralayınız. b- arabalara etki eden sürtünme kuvvetlerini fazla olandan az olana doğru sıralayınız. Yeşil Kırmızı Sarı H- Aşağıdaki olaylara etki eden sürtünme kuvvetinin olumlu ve olumsuz etkisini olaya uygun olarak işaretleyiniz. I- Bir kitaplığı hareket ettirmek için büyük kuvvet uygularız: Olumlu Olumsuz Arabanın motor parçaları zamanla aşınır: Olumlu Olumsuz Eşyalarımız bıraktığımız yerde kalır: Olumlu Olumsuz Yazı yazabiliriz: Olumlu Olumsuz Kapı menteşeleleri zamanla gıcırdar: Olumlu Olumsuz 1- Sıcaklık sabit kalır. 2- Sıvının her yerinde olur. 3- Sıcaklık değişebilir. 4- Her sıcaklıkta olur. 5- Sıvının her yerinde olur. 6- Belli sıcaklıkta olur. Buharlaşma Kaynama Ali’nin aklından geçenleri ‘Buharlaşma’ ve ‘Kaynama’ balonlarına uygun olarak yerleştiriniz İ- Ekmekspor: Rüzgarın yaprakları uçurması. Kankaspor: Dalından kopan yaprakların yere düşmesi. Patikspor: Mıknatısın toplu iğneleri çekmesi. Kitapspor: Annemizin Pazar çantasını taşıması. Yukarıdaki spor takımlarının hangisi ya da hangileri temas gerektirmeyen kuvvete örnek vermiştir? A- Patikspo-Kitapspor B- Ekmekspor-Kankaspor C- Kankaspor-Patikspor D- Kitapspor-Ekmekspor J- Aşağıdaki ok işaretlerine kuvvetin etkilerini ve bu etkilere günlük hayattan birer örnek yazınız. Kuvvetin etkileri ve Örneği Fen bilimleri Öğretmeni Betül ŞAHİN Başarılar