CPR (CARDİO - PULMONER RESÜSİTASYON) (-TYD-) (-TEMEL YAŞAM DESTEĞİ-) KAPSAM • • Solunum ve kalp durması Temel yaşam desteği – Alın-Çene ve pozisyonu – Dış kalp masajı – Yapay solunum SOLUNUM VE KALP DURMASI • Yaşam için en temel fonksiyonlar solunum ve dolaşımdır. • Solunum ve kalp hareketlerinin durması, hücrelerin ölmesine yol açar. • İlk olarak beyin ölür: beyin hasarı 4 - 6 dakikada başlar, beyin ölümü 10 dakikada tamamlanır! Bu nedenle zaman hayati önem taşır. TEMEL YAŞAM DESTEĞİ Durmuş kalp, dış kalp masajı ile yeniden çalışmaya başlayabilir Kurallara uygun yapılan, yapay solunum ve dış kalp masajı beynin canlı tutulabilmesi için yeterlidir. İLKYARDIMIN ABC’Sİ • • • • • Danger: Responce: Airway: Breathing: Circulation: Tehlike Yanıt (Bilinç kontrolü) Havayolu (Kontrol, önlem) Solunum (Kontrol, destek) Dolaşım (Kontrol, destek) DANGER (Tehlike) • Önce ortamdaki tehlikeleri kontrol edin. Kendinizi tehlikeye atmayın. RESPONSE (Yanıt) Bir kol boyu mesafeden, omuzdan sarsarak: “Nasılsın?” şeklinde seslenilebilir. Kişinin duyma özürlü olabileceği düşünülerek hafifçe dokunulmalıdır. YARDIM ÇAĞIRMA • Phone first (önce telefon): Bilinç kapalı ise hemen 112. • Phone fast (hızlı telefon): Ortamda başka ilkyardımcı yoksa: Çocuklarda, uyuşturucu zehirlenmesinde, boğulmalarda, yaralılarda en az 1 dakika Temel Yaşam Desteği uygulanır, sonra 112. AIRWAY BAŞ-ÇENE POZİSYONU • Ağızda yabancı cisim varsa çıkarılacak. • Baş geri itilecek (Eldiven!). BREATHING (SOLUNUM) I Bak, Dinle, Hisset yöntemiyle 10 saniye kontrol edilecek: BREATHING (SOLUNUM) II • Solunum yoksa 2 yapay solunum uygulanacak. • Normalden biraz derin nefes 2 saniyede verilecek (Mideye gitmemeli). • Göğüs hareketine dikkat edilecek! CIRCULATION (DOLAŞIM) I • Gırtlak yanındaki çukurda (Şah damarı - karotis) nabız 10 saniye kontrol edilecek • Yaşam belirtileri: • Hareket • Solunum • Öksürük DİKKAT! Bu belirtilerin biri varsa kalp masajı yapmayın! CIRCULATION (DOLAŞIM) II İki suni solunum sonrasında: • Nabız yoksa 15 kalp masajı uygulanacak. • Dirsekler bükülmeyecek, kollar yere 90º, • Göğüs kemiği alt yarısına ortalanacak • TYD uygulaması dk: 2 SS. 15 DKM. Şeklinde olmalı ve 1 dk 4 siklüs tamamlanmalıdır. Böylece dk.’da 8 SS. 60 DKM. Yapılmış olur. TEMEL YAŞAM DESTEĞİ BAŞLATMA • Solunum, dolaşım durunca, beyin O2 alamaz. 4 - 6 dakika sonra beyin hasarı başlar; beyin ölümü 10 dakikada tamamlanır. • Yalnız kalp masajı yapılırsa, beyin ölümü gecikir. • Kesin ölüm bulguları varsa Temel Yaşam Desteği uygulanmayabilir. TEMEL YAŞAM DESTEĞİ SONLANDIRMA • Canlılık belirtisi alınınca (hareket, solunum, öksürük) • Profesyonel yardım gelince, • En az bir saat... BEBEKLERDE FARKLILIK I • Zarar vermeden BaşÇene pozisyonu verilir. • Nabız koldan bakılır. (Brakial Arter) BEBEKLERDE FARKLILIK II • • • • Kalp masajı: 2 meme başını birleştiren çizginin 1 parmak altına, 2 parmakla uygulanır. Göğüs 1/3 bastırılır. Ritim: – Bebeklerde 12 aylığa kadar 1:3, sunni solunum ağız ve burun kapatılarak yapılmalıdır. – Çocuklarda 1-8 yaş arası kadar 1:5, iki parmak yerine tek el kullanılmalıdır. Dakikada 100 atım olacak şekilde masaj yapılmalıdır.