Erp Nedir ? - ERP Nedir - ERP | Kurumsal Kaynak Planlaması

Erp Nedir ? - ERP Nedir ?
Enterprise Resource Planning - ERP - Kurumsal kaynak planlaması ya da iş
letme kaynak planlaması
,
işletmelerde mal ve hizmet üretimi için gereken işgücü, makine, malzeme gibi
kaynakların verimli bir şekilde kullanılmasını sağlayan bütünleşik yönetim
sistemlerine verilen genel addır. Kurumsal kaynak planlaması (ERP) sistemleri, bir
işletmenin tüm veri ve işlemlerini biraraya getirmeye veya bir araya getirilmesine
yardımcı olmaya çalışan ve genelde kullanımı kolay olan sistemlerdir. Klasik bir
ERP yazılımı işlem yapabilmek için bilgisayarın çeşitli yazılım ve donanımlarını
kullanır. ERP sistemleri temel olarak değişik verilerin saklanabildiği bütünleşik bir
veritabanı kullanırlar.
Kurumsal kaynak planlaması anlam olarak, işletmenin tüm kaynaklarının
birleştirilip, verimli olarak kullanılması için tasarlanmış sistemlere denmektedir.
ERP kavramı ilk olarak üretim çevrelerinde kullanılmaya başlansa da; günümüzde
ERP sistemleri çok daha geniş bir alanda telâfuz edilmektedir. ERP sistemleri, bir
işletmenin iş alanına ya da ismine bakmadan, işletmenin tüm temel işlemlerini
kendi yapısı altında toplayabilir. İşletmenler, kâr amacı olmayan kuruluşlar,
vakıflar, hükümetler veya diğer varlıklar ERP sistemlerini kullanabilirler.
ERP sistemleri iki veya daha fazla yazılımı bir araya getirerek bir yazılım paketi
halinde de sunulabilir. Bu gibi sistemlere ERP yazılım paketleri denir. Teknik
olarak ise ERP yazılım paketleri hem maaş bordro akışlarını hem de muhasebe
işlevlerini bünyesinde barındırır.
Buna rağmen, ERP yazılım paketi tanımı daha çok büyük ve geniş uygulumalar
için kullanılmaktadır. Bir ERP sistemi kullanıcının, iki veya daha fazla bağımsız
yazılımın arayüzü ile karşılaşmasını engeller ve ek avantajlar sağlar. Yazılımların
standartlaşmasını, birçok yazılım kullanmak yerine tek bir yazılım kullanılmasını,
tüm veriler genellikler tek bir veritabanında saklandığından kolay ve yüksek rapor
alma, durum değerlendirme gücünü sağlar.
1/9
Erp Nedir ? - ERP Nedir ?
Bir ERP yazılımı bünyesinde genelde bağımsız olarak çalışan üretim, finans,
müşteri ilişkileri yönetimi, insan kaynakları, stok yönetimi gibi çeşitli uygulamalar
bulunabilir.
ERP ye Genel Bakış
ERP sistemlerine daha yakından bakacak olursak, en önemli gerekliliğin bir
işletmenin tüm bakış açılarındaki her verinin, birleştirilmesi olduğunu görürüz.
ERP sistemleri bunu sağlamak için, işletmenin çeşitli iş faaliyetlerini ele alan
birçok yazılım modülünü tek bir veritabanı altında çalıştırmaktadır.
Özellikle, bazı işletmeler bir ERP sisteminin yalnızca bazı uygulamalarını seçip,
bunları diğer ERP sistemleri veya bağımsız başka yazılımlar ile destekler. Böylece
işletme ihtiyaç duyduğu ERP arayüzünü kendi oluşturmuş olur.
Gerçekte komple bir ERP sisteminden bahsetmek çok zordur. ERP sistemlerini
satın alarak, bünyelerinde uygulamak isteyen büyük işletmelerin özel ihtiyaçları
vardır ve bazı özel ihtiyaçlar şu an hiçbir ERP sistemi üreticisi tarafından
karşılanamamaktadır. Bu ihtiyaçları karşılamak için güçlü bir kişiselleştirme işlemi
oluşturma ve değişik üreticilerden farklı modüller satın almanın yanı sıra, işletme
bu modüller üzerinde tekrar mühendislik çalışması yapmalıdır. Günümüzde ideal
olarak, üretim alanında faaliyet gösteren bir işletme, alanıyla ilgili tüm konularda
aynı ERP sistemini kullanmaktadır.
Tek bir veritabanı, aşağıdaki alanlarında dahil olduğu çeşitli yazılım modüllerini
bünyesinde barındırabilir;
2/9
Erp Nedir ? - ERP Nedir ?
-
Üretim:
Mühendislik işlemleri
Malzeme listeleme işlemleri
Çizelgeleme
Kapasite analizi
İş Emri yönetimi
Kalite Kontrol
Maliyet yönetimi
Üretim işlemleri
Üretim projeleri
Üretim akışları
-
Tedarik Zinciri Yönetimi:
Envanter yönetimi
Sipariş girişi
Satınalma
Ürün yapılandırması
Tedarik zinciri planlaması
Tedarikçi çizelgeleri
-
Mali Yönetim:
Genel hesap defteri
Nakit yönetimi
Nakit çıkışları
Nakit girişleri
Durağan varlıklar
- Proje Yönetimi:
- Maliyet hesaplama
- Listeleme işlemleri
3/9
Erp Nedir ? - ERP Nedir ?
- Süre ve harcama analizleri
- Faaliyet yönetimi
-
İnsan Kaynakları Yönetimi:
İnsan kaynakları
Maaş bordroları
İşletme içi eğitim
Çalışanların çalışma süresi ve devamlılığı
Faydalar
-
Müşteri İlişkileri Yönetimi:
Satış ve pazarlama
Komisyonlar
Hizmetler
Müşteri sözleşmeleri
Yardım hattı desteği
- Müşteriler, tedarikçiler ve çalışanlar için kişisel ve genel kullanıcı arayüzleri
İnsan kaynakları planlaması terimi, orijinal olarak "üretim kaynakları planlaması"
teriminden türetilmiştir (Manufacturing Resource Planning - MRP). Üretim
kaynakları planlaması tanımı (MRP) ise, yazılım mimarisinin önem kazanması ve
şirket kapasite planlamasının yazılım faaliyetlerinin yer edinmesi ile ERP
sistemlerine dönüşmeye başlamıştır. ERP sistemleri genellikle bir işletmenin,
üretim, ulaştırma, dağıtım, envanter durumu, liman ticareti, muhasebe ve
faturalama gibi işlemlerini kontrol eder. ERP yazılımları ayrıca bir işletmenin, satış,
pazarlama, ulaştırma, listeleme, üretim planlaması, envanter yönetimi, kalite
4/9
Erp Nedir ? - ERP Nedir ?
yönetimi ve insan kaynakları yönetimi gibi birçok ticari faaliyetini kontrol etmesine
yardımcı olur.
ERP sistemleri tüm işletme işlevleri arasında geçiş yapabilen sistemlerdir.
Operasyonlarda veya üretimde görev alan tüm işlevsel departmanlar tek bir
sistemde birleştirilir. İmalat, depolama, taşımacılık ve ulaştırma ve bilgi
teknolojilerine ek olarak, muhasebe, pazarlama, insan kaynakları ve strateji
yönetimi de ERP sistemlerinde bulunabilir.
ERP Öncesi - (Kurumsal Kaynak Planlaması Öncesi)
ERP sistemlerinden önce, işletme departmanları kendi bilgisayar sistemlerine
sahip olmalıydı. Örnek olarak, bir işletmedeki insan kaynakları departmanı,
bordrolama departmanı ve mali işler departmanını verelim. İnsan kaynakları
departmanı kendi bilgisayar sisteminde, tüm departman bilgilerini ve bu
departmanlarda çalışanların kişisel bilgilerini tutmakla görevliydi. Bordrolama
departmanı ise maaş bordrosu bilgilerini hesaplar ve tutardı. Mali işler bölümü de
işletmedeki mali işlemlerin kayıtlarını tutardı. Her sistem birbirine ortak veriler
yollayarak iletişim içinde olmalıydı. Örnek verecek olursak, insan kaynakları
bölümünde her çalışanın bir numarası olurdu, aynı numara bordrolama
bölümünde de mevcut olmalıydı. Bu sayede insan kaynakları bölümünden,
bordrolama bölümüne, çalışanın numarası ve maaş bilgisini yollanır, bilgiler
bordrolama sisteminde kontrol edildikten sonra, maaş bordrosu kesilirdi. Mali işler
departmanı ise çalışanların verileri ile ilgilenmez, sadece bordrolama
departmanından yapılan, vergi, kesinti, işçi ücretleri vb. ödemelerle uğraşırdı.
Departmanlar arasındaki bu sistem karışıklıklara yol açardı. Örneğin, ödeme
sisteminde çalışan numarası olmayan bir işçiye ödeme yapılmayabiliyordu.
5/9
Erp Nedir ? - ERP Nedir ?
ERP Sonrası - (Kurumsal Kaynak Planlaması Sonrası)
ERP yazılımları, eskiden kullanılan ve birbirinden farklı birçok uygulamanın
verilerini birbirine bağladı. Bu işlem, birden fazla sistemde kayıtlı tutulan
çalışan/işçi numaralarında sorun çıkma endişesini ortadan kaldırdı. Ayrıca büyük
işletmelerdeki yazılım uzmanı ihtiyacı azaldı ve standart bir hale geldi. Raporlama
işlemleri tek bir sistem üzerinde yapıldığından, eskiye nazaran çok daha kolay bir
hal aldı. Ayrıca ERP sistemleri, işletme içindeki eğilimlerin tespit edilip, uygun
ayarlamaların daha çabuk yapılmasına imkân sağlamasıyla, işletmelere yüksek
seviyede analizleme işlevi sağladı.
ERP Uygulamaları
İşletmelerdeki geniş uygulama kapsamı nedeniyle, ERP sistemleri mevcut büyük
yazılımlardan yararlanmaktadır. Böyle büyük ve karmaşık bir yazılım sistemini
işletme bünyesinde kullanabilmek için bir analizci, programcı ve kullanıcı
ordusuna ihtiyaç duyulmaktaydı. İnternet gelişene kadar, şirketler dışarıdan
getirilen danışmanların, standart yamaları yüklemesi için bilgisayarları
kullanmasına izin verirdi. Uzman yardımı olmadan bir ERP uygulaması, büyük
şirketler ve özellikle uluslararası şirketler için çok masraflı olabilmektedir. ERP
uygulamalarında uzmanlaşmış şirketler ise bu işlemleri kolaylaştırabilir ve altı ay
içinde pilot testler ile sistemi tamamlayabilirler.
Kurumsal kaynak planlaması sistemleri (ERP) genellikle "tedarik zinciri yönetimi"
ve "lojistik otomasyonu" sistemleri ile yakından ilişkilidir. Tedarik zinciri yönetimi
yazılımları, ERP sistemlerini, tedarikçiler olan bağlantılar ile genişletebilir.
İşletmeler, ERP sistemlerini bünyelerinde uygulamak için genelde ERP satıcıları
veya üçüncü şahıs danışmanlık şirketlerinden yardım alırlar. ERP danışmanlığı
6/9
Erp Nedir ? - ERP Nedir ?
ise, sistem mimarisi, iş işlemleri danışmanlığı (yeniden mühendislik) ve teknik
danışmanlık (programlama, sistem yapılandırması vb.) olmak üzere üç bölüm
içermektedir. Bir sistem mimarı, bir işletmenin gelecekteki veri akışı planları da
dahil olmak üzere bütün veri akışını tasarlar. İş danışmanı, işletmenin mevcut
ticari işlemlerini analiz eder ve bunları ERP sisteminde karşılık gelen işlemlere
eşler. Böylece ERP sistemini işletme ihtiyaçlarına göre yapılandırılmış olur. Teknik
danışmanlık ise genelde programlama aşamasını içerir. Çoğu ERP satıcısı,
yazılımlarında değişiklik yapılmasına izin vererek, müşterilerinin iş alanındaki
ihtiyaçlarını karşılanmasını ve sistemin bu ihtiyaçlara uymasını sağlar.
Günümüzde ayrıca internet tabanlı ERP sistemleri mevcuttur. Bazı işletmeler,
herhangi bir yazılım yüklemeye gerek duymadan, birbirinden farklı birçok yazılımı,
merkezden kullanabildiği için, internet tabanlı ERP sistemlerini kullanmaktadır.
Internet bağlantısı olduğu sürece ya da LAN üzerinde bir ağ bağlantısı olduğu
sürece, isteyen kişi klasik bir internet tarayıcısını kullanarak, internet tabanlı bir
ERP sistemine girip, işlem yapabilir.
ERP nin Artıları
ERP sistemlerinin yokluğunda, büyük üreticiler kendilerini, birbiri ile etkileşimi ve
bağlantısı olmayan birçok yazılım uygulamasının içerisinde bulabilirdi.
Birbiriyle etkileşimi olması gereken konulardan bazıları şunlardır:
-
Tasarım mühendisliği (nasıl daha iyi ürün yapılabilir)
Mevcut potansiyelden, en iyi potansiyele kadar sipariş analizi
Faturalardan, nakit makbuzlarına kadar gelir döngüsü oluşturulması
Satınalma, envanter yönetimi, maliyetleme arasında sistem oluşturulması
Gelir, maliyet, kar konularında çeşitli seviyelerde muhasebe işlemlerinin
7/9
Erp Nedir ? - ERP Nedir ?
yapılması
ERP sistemleri sayesinde yukarıdaki gibi değişik konular, tek bir sistem altında
toplanabilmektedir.
"Müşteri ilişkileri yönetimi" gibi müşterilerle birebir ilişkili kavramlar, "kalite kontrol"
gibi arka planda çalışan ve müşteri ihtiyaçlarının karşılanmasına odaklı kavramlar
ve tedarikçilerle, taşıma işlemleri ile ilgilenen "tedarik zinciri" ile ilgili kavramlar,
bazı sistemlerde kapsam ve etkinlik boşlukları olmasına rağmen, ERP sistemleri
bünyesinde rahatça birleştirilebilir. Bir ERP sistemi olmadan, üretici için bu
kavramları bir araya getirmek oldukça karmaşık ve zor olabilir.
ERP sistemlerinin kusursuz en önemli artılarından biri modüler yapı da olmasıdır.
Modüler yapının önemi, ERP uygulamasını satın alma ve kurma sürecinde daha
da ön plana çıkar. Bir kurum, ERP uygulamasının sahip olduğu fonksiyonların
tümünü kullanmak istemeyebilir. Bu nedenle modüler yapı istenilen fonksiyonları
istenilen zamanlarda kullanmayı mümkün kılar. Farklı uygulamalar her zaman
birbiri ile uyumlu çalışmaz ve işletme için sorunlar oluşturulabilir. ERP
sistemlerinde ise tüm modüller ve uygulamalar birbiri ile uyumlu olarak
çalışmaktadır.
Komple bir çözüm sahibi olmanın, parça parça uygulamalara göre birçok önemli
avantajı söz konusudur.
- Ölçeklenebilirlik: ERP çözümleri, kurumun büyümesine paralel olarak
genişleyebilme özelliğine sahiptir.
- Fonksiyonalite: ERP çözümleri, uygun maliyetlerle farklı fonksiyonlara
gerektiği zaman erişmeyi mümkün kılar. Bugün ihtiyaç duymadığınız bir özelliği
yarın aktive ederek kullanmanız mümkün.
- Destek ve hizmet: ERP çözümlerinde destek ve hizmet son derece
8/9
Erp Nedir ? - ERP Nedir ?
önemlidir. Entegre bir ERP ortamının destek ve hizmet işlemleri çok daha basit ve
etkili biçimde gerçekleştirilebilir.
9/9