Enfeksiyon Kontrol Talimatı - Ana Sayfa, Ondokuz Mayıs Üniversitesi

T.C.
ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ
Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi
İnfeksiyon Kontrol Komitesi
Talimatları
1- Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesi İnfeksiyon Kontrol Talimatı
2- Anne Sütü Saklama Talimatı
3- Parenteral Solüsyon Hazırlama ve Uygulama Talimatı
4- Atık Yönetimi Talimatı
5- İzolasyon Önlemleri Talimatı
6- MRSA Kontrol Talimatı
7- El Hijyeni ve Eldiven Kullanımı Talimatı
8- Ameliyathane Temizliği Talimatı
9- Damar İçi Kateter ile İlişkili İnfeksiyonları Önleme Talimatı
10-Ventilatör İlişkili Pnömoni Önlenmesi Talimatı
11-Üriner Sistem İnfeksiyonlarını Önleme Talimatı
12-Cerrahi Aletlerin Yıkanması ve Temizliği Talimatı
13-Delici-Kesici Yaralanmalardan Korunma ve İzleme Talimatı
14-Endoskop Temizliği ve Dezenfeksiyonu Talimatı
15-Morg Temizlik Talimatı
16-Hemodiyaliz Ünitesi Enfeksiyon Kontrol Talimatı
Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesi
İnfeksiyon Kontrol Talimatı
Talimat No:1
Düzenleme Tarihi: 25.12.2010
Güncellenme Tarihi:
OMÜ SUVAM
Hastane İnfeksiyon Kontrol
Komitesi
AMAÇ
Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde (YDYBÜ) hastane infeksiyonlarının önlenmesi ve
kontrolü
KAPSAM
Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde çalışan ve hastayla teması olan herkesi kapsar.
TEMEL İLKELER
1. YDYBÜ hastane infeksiyonları yönünden en riskli birimlerdir. İnfeksiyonların
önlenmesinde bu birimlerde çalışacak olan personelin yoğun bakım konusunda bilgili,
deneyimli ve hastane infeksiyonları konusunda ilgili olmaları esastır.
A. Kuvözlerin Temizliği ve Dezenfeksiyonu

Kuvözlerin temizliğinde tek kullanımlık bezler kullanılmalı ve tüm aşamalarda
değiştirilmelidir.

Temizlik günlük olarak yapılır. Ayrıca gözle görünür bir kirlenme varsa temizlik
yapılır.
1. Kuvözde hasta varken;

İşlem yukarıdan aşağıya doğru su ve deterjan ile silme ve ayrı bir bezle durulama
şeklinde olmalıdır.

Ellerin en çok temas ettiği dış kapaklar, bu kapakları saran yastık ve kollar, gün içinde
en az iki kez yer yüzey dezenfeksiyonu için uygun olan ve yenidoğan için toksik
olmayan bir dezenfektanla silinmelidir.

Kuvöz nemlendiricileri haftada bir kez ve bebek değişiminde steril edilmeli veya
yüksek düzey dezenfekte edilmeli, dezenfeksiyon sonrası steril su ile doldurulmalıdır.
Nemlendiriciler kullanılmadığı sürece kuru olarak muhafaza edilmelidir.
2. Hasta çıktıktan sonra;

Kuvöz mutlaka dezenfekte edilerek kullanılmalıdır. Hasta uzun süredir yatıyor ise
bebeklerde haftada bir, 1000 gr altındaki bebeklerde beş günde bir, bebek başka bir
yere alınarak kuvözler dezenfekte edilmelidir.

Önce kuvözün ayrılabilir tüm parçaları ayrılarak, yıkanabilir parçaları su ve deterjan
ile yıkanmalı, diğerleri günlük temizlikteki gibi silinmelidir.

Hastane infeksiyon kontrol komitesince düşük düzey dezenfektan olarak önerilen
ajanlardan biri dezenfeksiyon amacı ile kullanılabilir. Önerilen oranlara uyulmalıdır.

Yüzeyler kuruduktan sonra bebek kuvöze alınabilir.

Kuvözlerin fan ve filtre sistemlerinin bakımı ve değişimi, üretici firma önerileri
doğrultusunda yapılmalıdır.
B. Ventilatör Temizliği ve Bakımı

Ventilatörlerin dış yüzeyi günlük olarak su ve deterjanla, hastane infeksiyon kontrol
komitesince düşük düzey dezenfektan olarak önerilen ajanlardan biri ile silinir.

Ventilatör devreleri tek kullanımlık olmalıdır. Tek kullanımlık olmayan ısıya
dayanıklı devreler uygun temizlik işleminden sonra basınçlı buhar otoklavında steril
edilir. Isıya dayanıklı olmayan devreler yüksek düzey dezenfektan kullanılarak
dezenfekte edilmelidir.

Gözle görülür kirlenme ve işlev bozukluğu olmadıkça devreler değiştirilmemelidir.

Devreler içinde oluşan sıvılar boşaltılarak hastaya gitmesi engellenmelidir.

Sistemdeki bütün nemlendiricilerde steril distile su kullanılmalıdır.

Nemlendirici filtreler mekanik fonksiyon bozukluğu gelişmediği veya gözle görülür
kirlenme olmadığı sürece rutin olarak değiştirilmemelidir.

Oksijen flowmetre kapları içinde steril su kullanılmalıdır. Bu amaçla steril olmayan
su, serum fizyolojik veya steril olmayan distile su kullanılmamalıdır.

Oksijen flowmetre kapları içinde steril su miktarı azaldığında üzerine ekleme
yapılmamalı, kaplar temizlenip dezenfekte edildikten sonra kuruması beklenmeli,
kuruduktan sonra tekrar steril su konulmalıdır.

Gezici oksijen tüpü ile transfer edilen hastalar için oksijen flowmetre kabına su
konulmasına gerek yoktur. Hastanın mutlaka nemlendirilmiş hava alması gerekli ise
kendi flowmetresi ile transfer edilmelidir.

Nemlendirici kaplardaki ( humidifier ) sıvı azaldıkça üzerine ekleme yapılmamalı,
kaplar temizlenip dezenfekte edildikten sonra kuruması beklenmeli, kuruduktan sonra
steril su konulmalıdır.

Yeni bir hasta için, bir önceki hastadan kalan nemlendirici kabı ( humidifier )
kesinlikle kullanılamamalı, her yeni hasta için temiz ve dezenfekte edilmiş bir
nemlendirici kabı kullanılmalıdır.

Nemlendirici devrelerindeki su günlük olarak değiştirilmelidir.

Hasta başında bulunan aspirasyon kateterinin yıkanmasında kullanılan steril su her 8
saatte bir değiştirilmelidir.

Nazal oksijen kateter ve maskelerin fonksiyonu bozulduğunda ve gözle görünür
kontaminasyon saptandığında değiştirilmelidir.

Her aspirasyon işleminde tek kullanımlık steril aspirasyon sondaları kullanılmalıdır.

Aspirasyon sırasında, aspirasyon materyalinin hastanın gözüne sıçramamasına dikkat
edilmelidir.

Aspirasyon işlemi kesinlikle steril eldivenle yapılmalıdır.

Laringoskop blade kısımları steril edilmeli veya yüksek düzey dezenfeksiyon
sağlanmalıdır.

Ambular, her kullanım sonrası temizlenip dezenfekte edilmelidir.
OMÜ SUVAM
Hastane İnfeksiyon Kontrol
Komitesi
Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesi
ANNE SÜTÜ SAKLAMA
TALİMATI
Talimat No: 2
Düzenleme Tarihi: 25.12.2010
Güncellenme Tarihi:
1.AMAÇ:
Anne sütünün aseptik koşullarda besin değerini kaybetmeden saklanarak yeni doğana
ulaştırılması.
2. KAPSAM:
Yenidoğanla ilgili herkesi kapsar.
3. TEMEL İLKELER

Aseptik koşullarda sağdığınız sütü, steril süt saklama poşetlerine alınız, ağzını
sıkıca kapatınız.

Sütü, bebeğin içebileceği miktarlarda küçük kaplarda saklayın.

Poşetlediğiniz her sütün üzerine bebeğin ismini ve tarihi yazınız.

Sağdığınız sütü dondurmadan 72 saat ve dondurulmuş sütü erittikten sonra 24
saat buzdolabında (+1Ċ ile +4Ċarasında) saklayabilirsiniz.

Buzlukta (-7Ċ ile–2Ċ arasında) 3 haftaya kadar saklanabilir.

Derin dondurucuda (-18Ċ‘nin altında) altı aya kadar saklanabilir.

Donmuş sütü buzdolabında yavaş olarak eritiniz.

Sıcak suyun içinde (benmari usulü) hızlı olarak eritilebilir.

Donmuş sütü oda sıcaklığında uzun süre bekleterek eritmeyiniz.

Sütü fazla ısıtmayın, sütün kesilmesine ve bazı proteinlerin hasar görmesine
neden olabilir.

Bunun için mikrodalga fırınların kullanılması tercih edilmemelidir.

Süt 1 saatten fazla oda ısısında bırakılmazsa ikinci kez kullanılabilir, daha
sonraya kalan süt atılmalıdır.

Eritilmiş sütü tekrar dondurmayınız.

Sütü buzdolabının kapağına koymayınız.

Sütler bir termos içerisinde buz ile taşınmalıdır.
Parenteral Solüsyon
Hazırlama ve Uygulama Talimatı
Talimat No: 3
Düzenleme Tarihi: 25.12.2010
Güncellenme Tarihi:
OMÜ SUVAM
Hastane İnfeksiyon Kontrol
Komitesi
1.AMAÇ
Parenteral solüsyonlarla gelişebilecek infeksiyonların önlenmesi, kontrolü ve hastaların
uygun, doğru şekilde parenteral beslenmesini sağlamak.
2.KAPSAM
Parenteral solüsyon hazırlayan ve kullanan tüm personeli kapsar.
3.TEMEL İLKELER
Fiziksel Yapılanma
TPN Ünitesi 4 ayrı birimden oluşmalıdır:
1. Dolum odası (dolum odası kendi arasında 2 kısımdan oluşmaktadır. Dolum ve
giyinme odası)
2. Bilgi işlem odası
3. Depo
4. Personel odası
1-Dolum Odası

Pozitif basınçlı oda olmalıdır.

Dolum odası anti-bakteriyel özellikle döşenmelidir.

Dolum öncesi ve sonrasında HEKK yer-yüzey temizlik talimatlarına
uyulmalıdır.

Dolumlar laminer hava kabininde yapılmalıdır.

Laminer hava kabini sınıf II-B olmalıdır.

Hepa filtreler H14 olmalıdır.

Hepa filtre yüzey hava hızı ölçümleri ortalaması 0.45 m/s ± % 20 sınırları
içinde olmalıdır.

Hepa filtre yüzeyinde farklı ölçüm yapıldığında da her nokta ölçümü ortalama
hava hızının ± % 20‘si sınırlar içinde olmalıdır.

Filtre tıkanıklığı magnehelic ‘lerle izlenebilmelidir.

Laminer Airflow kurulumundan sonra hepa filtreler de yapılacak filtre
bütünlüğü testi için % 100 ayar çubuğu bulunmalıdır.

Kurulumundan sonra filtre bütünlüğü testi sonuçları, filtre yüzeyi ve çerçevesi
için ≤ %0.01 limiti içinde olmalıdır.

Hepa filtre vertikal yerleştirilecektir. Laminer Airflow‘da ön filtre
bulunmalıdır.

Cihazın iç çalışma alanı ölçüleri 120cm(en) *85cm (yükseklik) *65cm
(derinlik). Bu ölçülere uygun 2 adet Hepa filtre yerleştirilmelidir.(60*120)

Mevcut hepa filtrelerin yeterli olmaması durumunda laminazör
yerleştirilmelidir.

Cihazda ayrıca egzoz çıkışına gerek olmamalıdır.

Laminer Airflow‘un iç çalışma zemini paslanmaz çelik olmalıdır.

Laminer Airflow‘un içinde 2 adet priz bulunmalıdır.

Laminer Airflow‘un içinde 1 adet serum askısı (10 ve üzeri kancalı) olmalıdır.

Hepa filtrelerin bakımı düzenli yapılmalıdır. (Yılda 1 defa)

Dolum cihazı, laminer hava kabini HEKK yer yüzey temizlik talimatlarına ve
firma önerilerine uygun olarak yapılmalıdır.

Cihaz bilgisayar ve manüel yöntemle çalışabilmelidir, belli hacimlerde
dolumu yapabilme kapasitesine sahip olmalıdır.

Etiket özelliği dolum yapan ünitenin isteğine göre ayarlanabilir olmalıdır,
etikette makro ve mikro nutrientlerin miktarı, kalori içeriği ve dağılımı (
karbonhidrat, yağ, ozmolarite, PH, volüm miktarı, NPK/N oranı, dolum tarihi,
hasta adı soyadı ve servisi, kullanım süresi, kullanım saati mutlaka
bulunmalıdır.)

Cihaz kullanılan ürünlerin etkileşimini engellemek amacıyla isteğe göre
karışım sırası ayarlanabilir olmalıdır.

Cihazın dolum sırasında hata payı % ± 3 geçmemelidir.

Cihaz her dolum öncesi otomatik olarak kendi kalibrasyonunu yapabilme
yeteneğinde olmalıdır.

Cihazdaki dolum yolları farkını belirlemek için renk veya rakam kodu cihaz
üzerinde veya transfer set üzerinde bulunmalıdır.

Cihaz farklı formülleri kesintisiz olarak hazırlayabilmelidir.

Cihaz ve dolum odasının teknik özelliği yılda 2 kez sertifikalı elemanlar
tarafından kontrol edilmelidir, eksik veya yanlışlık 24 saat içersinde
giderilmelidir.

Dolum cihazı milimetrik hataları engellemek amacıyla gravimetrik yöntemle
çalışmalıdır.

Cihaz ayrıca bilgisayara bağlanmalı ve bir program ile işletilmelidir. TPN
izlem ve dokümantasyonu bilgisayar ile yapılabilmeli ve etikette
görülebilmelidir.

Dolumla ilgili geriye dönük, tüm hasta ve dolum bilgilerine bilgisayar
sisteminden ulaşılabilmelidir.

Dolum odasında iletişimi sağlayan dış pencere dolum odası görevlisi
tarafından içeri açılabilen özellikte olmalıdır.

Dolum odasında malzeme ve cihaz dizaynı dolum işlemini ve iş düzenini
kolaylaştıracak biçimde yapılmalıdır

Dolum odası sıcaklığı 10–18 ºC olmalıdır.

Dolum saatleri dışında ultraviyole ışın kullanılmalıdır. ( Senede bir
değiştirilmelidir. )

Dolum odası kıyafetler steril ve ayrı olmalıdır.

Dolum odasına direkt giriş olmamalı, ön giyinme kabin ayrı olmalıdır
2-Bilgi İşlem Odası

Dolum odası ile iletişimi sağlayacak özellikte olmalıdır.

Bilgisayar ile karışım cihazı arasında bağlantı bulunmalıdır.

Tüm veriler bilgisayardan cihaza aktarılabilmelidir.

Hastaya ilişkin TPN istemleri özelliği bilgisayara doğru girilmelidir,
doğruluğu çıkarılan etikette kontrol edilmelidir.

Bilgi işlem odasında kullanılan araç gereç ve kırtasiye malzemeleri haricinde
infeksiyona neden olabilecek malzeme bulundurulmamalıdır.

Bilgi işlem odasının temizliği HEKK yer yüzey talimatına olarak yapılmalıdır.
3-Depo Özellikleri
 Dolum odasında kullanılacak olan tüm ürünlerin saklanması ve korunması
serin ve ışıksız ortamda olmalıdır. Depolama sisteminde mutlaka son kullanım
tarih takibi yapılmalıdır. Dış ambalajdaki herhangi bir bozulma durumunda
ürün kullanılmamalıdır.
 Depo bir haftalık ihtiyacı karşılayacak özellikte ve ünite içindeki iş güzergâhını
kolaylaştıracak yakınlıkta olmalıdır.
 Depo dolum odasından ayrı bir yerde ve farklı kapılardan giriş çıkışı
sağlayacak özelikte olmalıdır.
Parenteral Beslenme Torbası

Sistem total parenteral nütrisyon (TPN) solüsyonlarını tek torbada toplama imkanı
vermelidir.

Sistem cihazı gerçek hacim hesaplaması için gravimetrik olarak ağırlık ölçümü
prensibi ile çalışmalıdır.

Cihaz ayrıca bilgisayara bağlanmalı ve bir program ile işletilmelidir. TPN izlem ve
dokümantasyonu bilgisayar ile yapılabilmeli ve etikette görülebilmelidir.

Pediatrik formdan, erişkin formlara kadar (500ml-1000ml-2000ml-3000ml) farklı
torba tipleri bulunmalıdır.

Torbada kullanılan malzeme hazırlanan karışımın stabilitesinin sağlanabilmesi,
özellikle lipit emilimini azaltmak için geçimli EVA (etilen vinil asetat) olmalıdır.

Torbada sıvı-ilaç enjeksiyonları için giriş olmalıdır ve bu port mikroorganizmaların
tutulmasını engelleyecek özellikte olmalıdır.

Torbada TPN sıvısı hazırlandıktan sonra hastaya uygulamada kullanılmak üzere ayrı
bir çıkış hattı olmalıdır ve serum setlerine uygun standart yapıda olmalıdır.

Torbanın üzerinde görülebilir derecelendirmeler olmalıdır.

Torba şeffaf, gamma sterilizasyonu ile steril edilmiş olmalıdır, taşınabilir olmalıdır.

Torba hasta başı serum askılarına adapte edilebilmelidir.

Transfer set 24 saat boyunca değiştirilmeden kullanılabilme özelliğine sahip
olmalıdır.

Torba sterilitesini korumak için sistemde filtre olmalıdır.

Torba tekli steril paketler halinde kullanıma hazır olmalı ve son kullanma tarihi
üzerinde olmalıdır.

Torba ışıktan korunma özelliğinde olmalıdır.

Dolum sırasında torba sistemden ayrıldığında sızıntıyı önleyecek üzere kilit sistemi
bulunmalıdır. ( Geri açılmamak üzere )

Torba içindeki karışımın homojenliğinin korunması için setin cihaza sabitlendiği
manifold üzerinde filtre bulunmalıdır .
İnfüzyon seti

Non-toksik PVC‘den üretilmiş olmalı

Steril ve tekli paketlenmiş olmalı

Hava girişi ve delme ucu olmalı

Kapaklı bakteri filtresi olmalı

Açma kapama klempi olmalı

Damla ayar makinelerine uyumlu olmalı

Enjeksiyon portu olmalıdır.

Hortum uzunluğu ez az 1,5 m olmalı

20 damla=1 ml olmalı

Hazne tabanında 15 mikronluk mayi filtresi olmalı

Işığa duyarlı solüsyonları vermek için kullanılacak setler ışık geçirmeme özelliğine
sahip olmalı

Cihazla dolum torbası arasında madde akışını sağlayan transfer set tüm makro ve
mikro nütrientlerle geçimli olmalıdır.

Set üzerindeki kodlama sıvı sıralanışı karıştırmamak için yapılan makinedeki renk
veya rakam kodu transfer setindeki renk ve rakam koduyla uyumlu olmalıdır

Set kullanım süreleri:
1. Kan, kan ürünleri ve lipit emülsiyonları(glikoz ve aminoasitlerle kombine
olarak verilen üçlü solüsyonlar ve ya tek başına uygulanan lipit
solüsyonları)için kullanılan infüzyon setleri 24 saat içinde değiştirilmelidir.
2. Sadece dekstroz ve aminoasit içeriyor ise infüzyon setlerinin 72 saatten
önce değiştirilmemesi önerilir.
3. Propofol infüzyonu için kullanılan setler, 6–12 saatte bir değiştirilir.
Parenteral sıvılar kullanım süreleri:

Lipit içeren sıvıların infüzyonu 24 saatte tamamlanmalıdır.

Sadece lipit solüsyonu infüzyonlar 12 saatte tamamlanmalıdır.

TPN solüsyonları 24 saatte, sabit bir hızda ve infüzyon pompaları ile gönderilmelidir.
Solüsyon ilaç uyumları:
1) İnsülin etki süresinin kısıtlı olmasından dolayı karışıma eklenmemeli Y setten
ayrı hazırlanmış 6 saatlik torbalar halinde verilmelidir. İnsülin torbaya ve setlere
yapışma özelliğinden dolayı %20 daha fazla verilmelidir.
2)Lipit Solüsyonları
Lipit solüsyonları ile uyumlu ilaçlar:
Aminofilin, kalsiyum klorür, Kloramfenikol, Simetidin, Benadril ,Hidrokortizon,
Sodyum Bikarbonat
Lipit solüsyonları ile uyumsuz ilaçlar:
Fenitoin (Dilantoin, Eptantoin, Heparin, Hidromorfin, HCI, Lorezepam,
Midazolam, Morfin Sülfat, Fenobarbütal Sodyum, Potasyum Fosfat, Sodyum
Fosfat, Ondansetron (Zofran)
3) Dekstroz –Aminoasit solüsyonları
Dekstroz –Aminoasit solüsyonları ile uyumlu olmadığı bilinen ilaçlar:
Asiklovir, Amfoterisin B, Bactrim, Diazepam, Metronidazol, Fenitoin(dilantin)
Dekstroz –Aminoasit solüsyonları ile uyumlu olan ilaçlar:
Aminofilin
Gentamisin
Ampisilin
Heparin
Kalsiyum glukonat
Hidrokortizon
Sefazolin
İnsülin
Sefotaksim
Lidokain
Seftazidim
Magnezyum sülfat
Seftriakson
Meperidine
Simetidin
Metil prednizolon
Klindamisin
Metoklopramid (metpamid)
Digoksin
Mezlosilin
Dopamin
Morfin
Furosemid
Norepinefrin
Penisilin G
Piperasilin
Ranitidin (zantak)
Tobramisin
TPN Hazırlama

Kullanılan solüsyonların son kullanım zamanları geçmiş olmamalı görünümü bulanık
olmamalı içinde partikül bulunmamalıdır. Çatlamış sızdıran solüsyonlar
kullanılmamalıdır.

Parenteral ilaçlar ve katkı maddeleri için mümkün olduğunca tek dozluk flakon ve
ampuller kullanılmalıdır. Kullanılmadan önce ampul ve flakonların yüzeyi %70 ‗lik
alkolle 30 saniye silinmelidir.

Tek dozluk ampul ve flakonlar içinde kalan ilaçlar tekrar kullanım için
saklanmamalıdır.

Multidoz flakon kullanılacak ise üretici firma talimatlarına uyulmalıdır. Sterilitesi
bozulan multidoz flakonlar kullanılmadan atılır.

İlaç sulandırmak için tek kullanımlık ampuller kullanılmalıdır

Enjeksiyon portları giriş öncesi %70 alkol ve ya iyodoforla silinmelidir. Portlara
mutlaka steril alet kullanılarak giriş yapılmalıdır.

Hazırlanan solüsyon üzerine tarih, saat, kişi ismi mutlaka yazılmalıdır.

Maske, bone, eldiven her giriş çıkış için yeni takılmalıdır.

Personel dolum öncesi ve sonrası HEKK el yıkama talimatlarına uymalıdır.

Dolum odasına alınan tüm alet, cihaz ve kullanılacak ürünler steril olmalıdır.

Haftalık kullanım malzeme miktarları depoya ilk giren ilk çıkan ilkesiyle
yürütülmelidir.

Dolum odasında kullanılacak ürünler dış ambalajından ayrılmalı, renk değişikliği
olduysa kullanılmamalı, tarihi, ürün bilgisi kontrol edilmeli, ambalajı kirli, ezik ve
darbe görmüşse kullanılmamalıdır.

Her ürün dolum odasına alınmadan önce, fiziksel değişimi, yapısı, partikülü ve
talimatı gözden geçirilerek takibi yapılmalıdır.

Dolum odasında kullanılan bir ürün kırıldığında sıvının temas ettiği yer ve zemin
HEKK yer yüzey talimatlarına uygun temizlenmelidir.

TPN içine konulacak ilaçlar için steril ayrı enjektör kullanılmalıdır.

Dolum sırasında transfer set ile dolum torbasının teması kesildiğinde veya torba
kendini setten tamamen attığında transfer set değiştirilmelidir.

Ünite içinde bulunan tüm birimlerdeki işlem temizden kirliye doğru yapılmalıdır.

İnvazif girişimler ilgili tüm bilgiler kayıt edilmelidir.(yapan kişi, saat, tarih)

Dolumla ilgili geriye dönük, tüm hasta ve dolum bilgilerine bilgisayar sisteminden
ulaşılabilmelidir.

Hazırlanan karışım torbaları hastaya ulaşıncaya kadar soğuk zincirde korunmalıdır.

TPN solüsyonlar 4–8 C de saklanmalıdır

TPN solüsyonları ısı ve ışıktan korunmalıdır

Karışım torbasında fiziksel olarak bir değişim (partikül, renk değişimi, tortu, kıvam)
gözlendiğinde torba atılmalıdır.

Hazırlanmış olan tüm karışım torbaları özel, steril edilmiş konteynırlarda servislere
ulaştırılmalıdır.

Konteynırlar haftada bir steril edilmeli, ayda bir filtreleri değiştirilmelidir.

Kullanılan karışım torbası stabilitesini koruyabilmek için dolum torbasına hasta başı
ve dolum odasında geçimliliği bilinmeyen ilaçlar eklenmemelidir.
TPN uygulanmasında kullanılan kateterler

Kısa süreli beslenmede periferik ven tercih edilmelidir.

Uzun süreli parenteral beslenmede santral kateter öncelikle subklavian, jugular ven
(uygulama ve komplikasyonları önleme kolaylığı nedeniyle) bölgeden takılmalıdır.
(Femoral bölge tercih edilmemelidir.)

Bütün kateterlerin takılması, bakımı kateter kullanım talimatına göre yapılmalıdır.

Periferik parenteral beslenme tercih edilirse ozmolarite 800 mOsm/L aşmamalı, aştığı
takdirde santral ven kullanılmalıdır

Kateter sadece mikro ve makro nütrientlerin verilebilmesi için beslenme amaçlı
kullanılmalıdır.

Beslenme kateteri kan almak, antibiyotik tedavisi v.b gibi uygulamalar için
kullanılmamalıdır.

Beslenme kateterinin günlük bakımında antibiyotikli krem kullanılmamalıdır.

IV uygulama setleri 24 saatte bir değiştirilmelidir

Prematürelerde parenteral beslenmede mutlaka yol içi filtre kullanılmalıdır

Parenteral beslenmeye ara verildiğinde, kateter tıkanmasını engellemek veya
geciktirmek amacıyla heparin kullanılabilir, ya da beslenme sırasında rutin filtre
uygulanabilir.
Atık Yönetimi Talimatı
Talimat No: 4
Düzenleme Tarihi: 25.12.2010
Güncellenme Tarihi:
OMÜ SUVAM
Hastane İnfeksiyon Kontrol
Komitesi
1. AMAÇ:
Hastanemizde üretilen tüm atıkların hasta, hasta yakınları, ziyaretçiler ve hastane
çalışanlarının sağlığını tehdit etmeyecek şekilde toplanması, taşınması, ayrıştırılması, geçici
depolanması ve kurumdan uzaklaştırılması ile ilgili standart bir yöntem belirlemek
2.KAPSAM:
Hastane yönetimini, tüm birimleri, hastane çalışanlarını ve temizlik firması çalışanlarını
kapsar.
3.TIBBİ ATIK:
1.Vücut sıvı ve salgıları (kan ve kan ürünleri dahil),
2.Vücut sıvı ve salgıları ile kontamine olmuş her tür atık,
3.Doku ve organ parçaları (patoloji atıkları dahil),
4.Bakteri ve virüs tutucu hava filtreleri,
6.Günü geçmiş veya artmış antineoplastik ilaçlar ve bu ilaçlarla kontamine olmuş
her tür malzeme

Kesici Delici Alet: Hastane ortamında kullanılan ve yaralanmaya neden olabilen
kesici ve delici cisimler (bisturi, iğne ucu, vb.)

Evsel Nitelikli Atık: Mutfak ve büro atıkları, cam, vb ambalaj

Uluslararası Tıbbi Atık Amblemi: Tıbbi atıkların toplandığı özel nitelikli torba veya
kap ile bunların taşınmasında kullanılan özel taşıma arabalarının üzerinde
bulundurulması gereken uluslararası amblem

Tıbbi Atık Taşıma Arabası: Hastanede üretilen tüm tıbbi atıkların toplanarak geçici
atık depolarına taşınmasında kullanılan arabalar

Atık Taşıma Arabası (konteynır): Tıbbi atık olmayan tüm atıkların toplandıktan
sonra geçici olarak biriktirildikleri ve Geçici Depolama Alanı‘na transfer edildikleri
arabalar.

Hastane Atık Sorumlusu: Hastane Yönetimi adına, hastanede atık yönetiminin ilgili
talimata uygun olarak gerçekleştirilmesi için gerekli tüm basamakları denetleyen ve
organizasyonu sağlayan kişi

Evsel Nitelikli Atıklar için Geçici Depolama Alanı: Tıbbi Atıkların Kontrolü
Yönetmeliği‘ne uygun olarak evsel nitelikli atıklar için oluşturulan geçici depolama
alanı

Tıbbi Nitelikli Atıklar için Geçici Depolama Alanı: Tıbbi Atıkların Kontrolü
Yönetmeliği‘ne uygun olarak tıbbi atıklar için oluşturulan geçici depolama alanı

Tıbbi Atık Personeli: Hastanedeki tüm birimlerden alınan tıbbi atıkları Tıbbi Atık
Taşıma Arabasında toplayan ve geçici depolara güvenli bir şekilde taşınmasını
sağlayan personel

Kırmızı çöp torbası: Tıbbi atıkların toplanması için kullanılan, Tıbbi Atık
Yönetmeliği‘nde tanımlanan şartlara uygun, her iki tarafında Uluslararası Tıbbi Atık
Amblemi ile Dikkat Tıbbi Atık ibaresi bulunan kırmızı renkli plastik torba

Mavi çöp torbası: Geri kazanılabilen cam malzemelerin toplanması için kullanılan
mavi plastik torba

Siyah çöp torbası: Evsel nitelikli atıkların toplanması için kullanılan siyah plastik
torbadır.

Kesici-Delici Alet Kutusu: Delinmeye, yırtılmaya, patlamaya dayanıklı, su geçirmez,
açılması ve karıştırılması mümkün olmayan, üzerinde Uluslararası Tıbbi Atık
Amblemi ile Dikkat Kesici ve Delici Tıbbi Atık ibaresi taşıyan plastik veya aynı
özellikte kartondan yapılmış kutudur.
TEMEL İLKELER

Evsel nitelikli atıklar ile tıbbi atıklar aynı taşıma arabası ile aynı anda taşınmamalıdır.

Tıbbi atık içeren çöp torbalarından birisinin toplama veya taşıma aşamasında
patlaması halinde bu torba hemen ikinci bir kırmızı çöp torbası içine konur ve toplama
veya taşıma işlemine devam edilir.

Patlama sonucu kirlenen yüzey temizlenir ve dezenfekte edilir.

Açılarak boşaltma yapılmamalıdır. Her tür kesici-delici alet, kesici-delici alet
kutularına atılmalıdır.

Kesici-delici alet kutuları ¾ oranında doldurulmalı, tam olarak dolmaları
beklenmemeli, kesinlikle sıkıştırılmamalıdır.

Kesici-delici alet kutuları ¾ oranında dolduktan sonra ağızları kapatılıp uygun
büyüklükte kırmızı çöp torbalarına konulduktan sonra geçici depolama alanına transfer
edilmelidir. Ağızları açılarak boşaltma yapılmamalıdır Her tür kesici-delici alet,
kesici-delici alet kutularına atılmalıdır.

Kırmızı çöp torbaları normal servislerde ve polikliniklerde tedavi odalarında, Yoğun
Bakım Ünitelerinde, Ameliyathane ve Hemodiyaliz Ünitesinde ofis alanları dışında
tüm alanlarda bulundurulmalıdır.

Bunlar dışında kırmızı çöp torbası konulması gereken alanlar Enfeksiyon Kontrol
Komitesi‘nin önerileri doğrultusunda belirlenir.

Hasta bakım hizmeti verilen tüm alanlarda (hasta odası, muayene ve tedavi odaları,
ameliyathane, hemodiyaliz, vb.) kesici-delici alet kutusu bulundurulmalıdır.

Kırmızı çöp torbası bulunmayan bir alanda üretilen tıbbi atık en yakındaki kırmızı
torbalı çöp kovasına veya kesici-delici alet kutusuna atılmalıdır.

Atık toplama işlemi sırasında mavi veya siyah bir çöp poşetinin içinde tıbbi atık
bulunduğunun görülmesi durumunda temizlik personeli bu çöp poşetini uygun boyda
kırmızı bir çöp poşetinin içine koyarak tıbbi atık şeklinde ortamdan uzaklaştırmalıdır.
Kesinlikle ayrıştırma yapma yoluna gidilmemelidir.
İzolasyon Önlemleri Talimatı
Talimat No: 5
Düzenleme Tarihi: 25.12.2010
Güncellenme Tarihi:
OMÜ SUVAM
Hastane İnfeksiyon Kontrol
Komitesi
1. AMAÇ
Hastane ortamından kaynaklanabilecek infeksiyonları veya kolonizasyonu önlemek için
gerekli kontrol önlemlerini belirlemek, olası salgınları önlemektir.
2.KAPSAM
Hastanedeki tüm birimleri ve çalışanları kapsar.
A) Standart önlemler
Hastanın tanısına ve infeksiyonu olup olmadığına bakılmaksızın bütün hastalara uygulanan
önlemlerdir. Tüm hastaların kan ve vücut sıvılarının potansiyel olarak HIV, HBV ve diğer
kan yoluyla bulaşan patojenlerle kontamine olabileceğinin düşünülmesini içermektedir.
B) Bulaşma yoluna yönelik önlemler

Temas önlemleri

Damlacık önlemleri

Hava yolu önlemleri
Standart Önlemler

Kan,

Ter dışındaki tüm vücut sıvıları (semen, vajinal sekresyonlar, serebrospinal, sinoviyal,
plevral, peritoneal, perikardiyal ve amniyotik sıvılar),

Bütünlüğü bozulmuş deri,

Mukoz membranlar için uygulanır

Hastanın kanı ve vücut sıvılarıyla temas ihtimali varlığında:

Eldiven, maske ve koruyucu önlük/elbise giyilmeli,

Eldiven çıkartıldıktan sonra el hijyeni sağlanmalıdır.
1. Eldiven:

Kan, vücut sıvıları, salgılar ve çıkartılar, kontamine eşyalar, mukozalar ve bütünlüğü
bozulmuş deriye dokunmadan önce eldiven giyilmelidir

Aynı hastada farklı girişimler için eldiven değiştirilmelidir

Kullanımdan sonra hiçbir yere dokunmadan eldivenler çıkarılıp el hijyeni sağlanmalıdır.

El hijyeni sağlandıktan sonra hastanın çevresindeki yüzeylere dokunulmamalıdır.
2. Maske, yüz-göz koruyucu:

İşlemler sırasında vücut sıvıları, salgılar, çıkartılar ve kan sıçrama olasılığı olduğunda göz,
burun ve ağız mukozasını koruma amaçlı kullanılmalıdır.

Damlacık izolasyonunda kullanılmalıdır.

Steril-aseptik işlemler sırasında ağız florasındaki bakterilerden hastayı korumak için
kullanılmalıdır.
3. Önlük:

İşlemler sırasında vücut sıvıları, salgılar, çıkartılar ve kan sıçrama riskinin olduğu
durumlarda deri ve giysilerin kirlenmesini önlemek için tek kullanımlık temiz önlük
giyilir.

Kirlenen önlük dış yüzüne dokunmadan çıkarılmalı ve eller yıkanmalıdır.
4. Hasta bakım malzemeleri:

Kan, vücut sıvıları, salgılar ve çıkartılar, kontamine eşyalar, mukozalar ve deriye
dokunmadan, giysiler ve diğer malzemeler, başka hastalar ve çevre kontamine edilmeden
uzaklaştırılmalıdır

Bir kullanımlık malzemeler hemen atılmalı, tekrar kullanılacak olanlar uygun yöntemlerle
steril/dezenfekte edilmelidir
5. İğneler:

Hiçbir zaman yeniden kılıfına geçirilmemeli, ucu bükülmemelidir. Kullandıktan sonra
delinmeye dirençli kaplar içinde biriktirilerek uzaklaştırılmalıdır.
6. Yatak çarşafları

Çevreyi kontamine etmeden uygun şekilde çamaşırhaneye gönderilmelidir
Bulaşma Yoluna Yönelik Önlemler

Temas önlemleri,

Damlacık önlemleri,

Hava yolu önlemleri
A) Temas Önlemleri:
•Mikroorganizmaların infekte ya da kolonize hastalardan direkt temas ya da indirekt temasla
(infekte objelerle temas) bulaşmasını engellemek için kullanılır.
Temas İzolasyonu
•Hasta mümkünse tek kişilik odaya alınmalıdır, bu mümkün değilse aynı mikroorganizma ile
infekte/kolonize hasta ile aynı odaya yerleştirilir (kohort uygulaması).
•Hasta ile veya çevresindeki cansız yüzeylerle temas ederken steril olmayan temiz eldiven
giyilmelidir.
•Hasta ile veya odasındaki yüzeylerle temasın fazla olmasının beklendiği durumlarda, hastada
idrar veya gaita inkontinansı olması, ileostomi, kolostomi veya açık drenaj varlığında odaya
girerken eldivene ek olarak steril olmayan temiz bir önlük giyilmelidir.
•Eldiven ve önlüğün hasta odasını terk etmeden önce veya hasta başından ayrılırken
çıkarılmalıdır.
•El hijyeni sağlanmalıdır.
•Eldiven ve önlük çıkarılıp el hijyeni sağlandıktan sonra hastanın yakın çevresindeki
yüzeylerle temas edilmemelidir.
•Odalar veya hastalar arasında eşya ve tıbbi malzeme transferi önlenmelidir. Ortak tıbbi eşya
kullanılacaksa uygun bir şekilde Sterilizasyon/dezenfeksiyon yapıldıktan sonra
kullanılmalıdır.
Temas İzolasyonu Endikasyonları:
•Epidemiyolojik önem taşıyan çoğul dirençli bakteriler:
–MRSA ( Metisilin dirençli Staphylococcus aureus)
–VRE (Vankomisin dirençli enterokok) (sıkı temas izolasyonu)
–Acinetobacter
–P. aeruginosa
–ESBL-pozitif Klebsiella, E.coli, vb.
•Diğer:
–C. difficile, enterohemorajik E. Coli 0157:H7, Shigella, hepatit A, rotavirus
–Kutanöz difteri, HSV, impetigo, bit, uyuz, zoster (dissemine veya immünsuprese konakçıda)
–Viral/hemorajik infeksiyonlar (Lassa, Ebola, Kırım-Kongo)
–RSV, PIV veya enteroviral infeksiyonlar
.
B)Damlacık Önlemleri
•Büyük partiküllü (> 5µm) damlacıkların geçişinin önlenmesinde kullanılır.
•Bulaşmanın engellenmesi için kaynak ve duyarlı kişi arasında yakın mesafe (yaklaşık 1 m)
olmalıdır.
•Damlacık yoluyla yayılan ciddi hastalıklar:
–İnvaziv H. influenzae tip B infeksiyonu,
-Menenjit, pnömoni, epiglottit ve sepsis
–İnvaziv Neisseria meningitidis infeksiyonu, (menenjit, pnömoni ve sepsis)
–Difteri,
–Mycoplasma pneumonia
–Boğmaca
–Pnömonik veba
–Çocuklarda streptokokal (grup A) farenjit, pnömoni ve kızıl
–Adenovirus
–İnfluenza
–Kabakulak
–Parvovirüs B19
–Kızamıkçık
Damlacık Önlemleri
•Hasta tek kişilik odaya alınmalıdır
•Eğer tek kişilik oda yoksa aynı mikroorganizma ile infekte ve başka infeksiyonu olmayan bir
hasta ile aynı odayı paylaşabilir
•Eğer farklı tanılı hastalarla aynı odayı paylaşması gerekiyorsa yataklar arası mesafe en az 1
m olmalıdır
•Özel havalandırma gerekmez
•Oda kapısı açık olabilir
•Sağlık personeli hastaya 1 metreden yakın mesafede çalışırken maske takmalıdır
•Hasta çok gerekmedikçe oda dışına çıkmamalıdır. Oda dışına çıkacaksa cerrahi maske ile
çıkarılmalıdır.
C) Hava Yolu Önlemleri:

Tüberküloz,

Kızamık,

Su çiçeği

Yaygın zoster infeksiyonu,

SARS
İnfeksiyonları için uygulanır.
•Pulmoner tüberküloz tanısı veya şüphesi olan hasta;
–Odaya giren tüm sağlık personeli N95 solunum maskesi takılmalıdır.
•Kızamık, suçiçeği tanısı olan hasta;
–Odasına duyarlı kişiler girmemelidir.
–Mutlaka girmesi gerekiyorsa N95 solunum maskesi ile girmelidirler.
–Bağışık iseler maske takmalarına gerek yoktur.
–Özel havalandırma ya da ventilasyon sistemi gereklidir.
–Saatte 6-12 kez hava değişimi sağlanmalıdır.
–Hava akımı koridordan odaya olmalıdır (negatif basınç)
–Odadan çıkan hava sisteme tekrar dönüyorsa veya yakın boşluklara gidiyorsa HEPA filtre
kullanılmalıdır.
–Uygun oda yoksa uygun odası olan bir merkeze hasta gönderilmelidir
–Oda kapısı kapalı tutulmalıdır.
–Çok geçerli nedenler olmadıkça hasta oda dışına çıkarılmaz. Çıkması gerekiyorsa cerrahi
maske takılır.
Koruyucu ekipmanın uygun kullanımı:
•Giyme sırası
–Önlük
–Maske
–Gözlük-yüz koruyucu
–Eldiven
Maske takılırken:
•Burnu, ağzı ve çeneyi tamamen içine almalıdır
•Yüze uygunluk tam olmalı
•N95 gibi özel tip maskeler için yüze uyum testi yapılmalı
Maske takıldıktan sonra
•Tükürük veya sekresyonlarla ıslandığı zaman değiştirilmeli
•Tekrar kullanılmamalı
•Ortak kullanılmamalı
Eldiven giyilirken:
•Eldivenler en son giyilmeli
•Doğru tip ve boyutta eldiven seçilmeli
•Eldiven giymeden önce eller yıkanmalı veya el dezenfektanı ile ovalanmalı
•Önlüğün kol manşetleri, üzerine çekilmeli
Eldiven giyildikten sonra;
Temizden kirliye doğru çalışılmalı
Eldiven ile çalışırken kendine ve çevreye kontamine temas sınırlanmalı
Eldivenler tekrar kullanılmamalı
Eldiven çıkartıldıktan sonra el hijyeni sağlanmalı
Eldiven üzerine el dezenfektanı uygulanmamalı veya eldivenli eller yıkanmamalıdır.
Çıkarma sırası:
–Eldiven
–Gözlük-yüz koruyucu
–Önlük
–Maske
Eldiven çıkarılırken:

Elin üzerinden sıyrılarak içi dışına çevrilir

Diğer eldivenli el ile tutulur

Eldivensiz parmakla bilekten diğer eldiven sıyrılır

İçi dışına çevrilerek her iki eldivenden oluşan küçük bir torba şeklinde atılır
Gözlük-yüz koruyucusu çıkarılırken: Eldivensiz ellerle çıkarılır.
Önlük çıkarılırken:

Omuz kısımlarından tutulur

Kontamine dış yüz içe doğru çevrilir

Yuvarlayarak katlanır

Çıkarıldığında sadece temiz taraf görünmelidir
Maske çıkarılırken

Maske bağları (önce alttaki) çözülür

Maskenin ön yüzü kontamine olduğu için elle temas etmemelidir

Bağlardan tutularak atılır
Diğer Önemli Noktalar:

Önlemlere uyum konusunda gözlem yapılarak, kayıt altına alınmalı ve sonuçlar
konusunda geri bildirim verilmelidir.
MRSA Kontrol Talimatı
Talimat No: 6
Düzenleme Tarihi: 25.12.2010
Güncellenme Tarihi:
OMÜ SUVAM
Hastane İnfeksiyon Kontrol
Komitesi
1.AMAÇ
MRSA infeksiyonlarını önlemek için gerekli kontrol önlemlerini belirlemek, olası salgınları
kontrol altına almak.
2.KAPSAM
Hastanedeki tüm birimleri ve çalışanları kapsar.
3.UYGULAMA

MRSA ile infekte hasta klinik durumu uygunsa taburcu edilmeli, taburcu edilemeyen
hastalara temas izolasyonu uygulanmalıdır.

Hasta tercihen tek kişilik bir odaya yerleştirilmelidir. Hastanın yerleştirilebileceği tek
kişilik oda bulunmaması durumunda İnfeksiyon Kontrol Ekibi‘nin önerileri
doğrultusunda kohort uygulanabilir.

İnfeksiyon kontrol komitesi gerekli görürse tüm hasta ve personelden tarama kültürleri
yapılabilir.

Temas izolasyonundaki hastalar için kullanılan tüm malzemeler (tansiyon aleti,
stetoskop, derece, vb.) mümkün olduğunca hastaya özel olmalı ve başka hastalar için
kullanılmamalıdır.

Malzemelerin ortak kullanımı zorunlu ise başka bir hasta için kullanılmadan önce
temizliği ve dezenfeksiyonu sağlanmalıdır.

Tek kişilik veya iki kişilik odalarda yatmakta olan hastalar için oda kapısına, diğer
yerlerde ilgili hastanın yatak başına (kolay görülebilecek bir yere) ―Temas İzolasyonu
Kartı‖ asılmalıdır.

Odaya girişte temiz önlük giyilmeli, çıkarken önlük oda içindeki kirli kutusuna
bırakılmalıdır.

Hasta odasına girdikten sonra hasta ve odasındaki yüzeylerle temas öncesinde steril
olmayan, temiz eldiven giyilmeli, çıplak elle hasta temasından veya odadaki
yüzeylerle temastan kaçınılmalıdır.

Hasta odasını terk etmeden önce eldivenler çıkarılarak el hijyeni sağlanmalıdır.

El hijyeni sağlandıktan sonra hasta ile ve hasta odasındaki yüzeylerle temas
edilmemelidir.

Gerekli olmadıkça hasta izolasyon odası dışına çıkarılmamalıdır.

Hastanın
transferini
gerektiren
durumlarda
aşağıdaki
önlemlerin
alınması
sağlanmalıdır:
a.MRSA izolasyonundaki hasta yürüyemiyor ise üzerine temiz bir çarşaf serilmiş
tekerlekli sandalye veya sedye ile transfer edilmeli
b. Hastanın transferini yapacak kişinin hasta ile temas ihtimali var ise bu durumda
giymek üzere yanında eldiven bulundurmalıdır. Eldiven çıkarıldıktan sonra el hijyeni
sağlanmalı

Odanın temizliği uygun dezenfektan (% 1 lik çamaşır suyu) ile her gün yapılmalıdır.

MRSA ile infekte hastanın transferi söz konusu ise; hastanın lezyonları varsa
kapatılmalı, hasta taşıyan kişiler önlük ve eldiven giymelidir. Transfer edilen araç
transferden sonra dezenfekte edilmelidir.

Çamaşırların ayrılması ve toplanması, oda içerisinde yapılmalıdır. Çamaşırhane
bunların yüksek ısıda yıkanması konusunda bilgilendirilmelidir.

Çöplerin ağzı hasta odasında bağlanmalıdır.

Hastaya izole edilme nedenleri mutlaka açıklanmalıdır.
El Hijyeni ve Eldiven Kullanımı
Talimatı
Talimat No: 7
Düzenleme Tarihi: 25.12.2010
Güncellenme Tarihi:
OMÜ SUVAM
Hastane İnfeksiyon Kontrol
Komitesi
“El hijyeni, infeksiyonların yayılımını kontrol etmede en etkili metottur.
Eldiven kullanımı asla el hijyeninin yerini alacak bir uygulama değildir.”
1. AMAÇ: Hastane ortamında el hijyenine yönelik standart uygulamaları belirlemektir.
2. KAPSAM: Hastane ortamında hasta bakımı, tedavisi, hastaya uygulanacak invazif
girişimler öncesinde ve sonrasında, cerrahi işlemler öncesinde uygulamaya yönelik
standartları kapsar.
3. SORUMLU KİŞİLER: Hasta bakımında, izleminde, transferinde görev alan tüm hastane
çalışanları (hizmet alımı ile hastanede görev yapmakta olan personel dahil).
4. TEMEL İLKELER:
4.1. El yıkama endikasyonları:
4.1.1. Eller hastane ortamında sıvı sabun ve su ile aşağıda belirtilen durumlarda
yıkanmalıdır:
1.Gözle görülür kir varlığında
2.Proteinöz materyalle kontamine ise
3.Kan veya diğer vücut sıvıları ile kirlendi ise
4.Spor yapan bakterilerle ispatlı veya düşünülen infeksiyon varlığında
5.Hasta ile her temas öncesinde ve sonrasında
6.Hasta bakımında kullanılan aletlere temas öncesinde ve sonrasında
7.İnvaziv işlemler öncesinde ve sonrasında
8.Eldiven giyme öncesinde ve sonrasında
9.Hasta çevresi ile temas öncesinde ve sonrasında
10.Vücut sıvı ve sekresyonları ile, bütünlüğü bozulmuş cilt ile veya müköz
membranlarla temas sonrasında
11.Hasta ile temasta önce kontamine bir alana temas edilmesi gerekti ise, bundan
sonra temiz alana yapılacak temas öncesinde
12.Tuvalet sonrası ellerin su ve sabunla yıkanması gereklidir.
4.2. El yıkama işlemi aşağıdaki aşamalar izlenerek gerçekleştirilmelidir
1.Hastane ortamında muslukların kollu, dirsekten açılabilir özellikte veya sensörlü
olanı tercih edilmelidir.
2.Eller önce su ile ıslatılmalıdır
3.3–5 ml sıvı sabun, sabun dağıtıcısından alındıktan sonra, avuç içleri, her iki elin
yüzeyi, parmak araları ve başparmak sabun ve suyla iyice ovulmalı, takiben her iki
elin parmak uçları, diğer avucun içerisinde ovularak kaba kirlerinden arındırılmalıdır.
Bu işlem 30–60 saniye süre ile yapılmalıdır.
4.Akan su altında eller iyice durulanmalıdır
5.Temiz ellerle musluk ellenmemelidir
6.Tek kullanımlık kağıt havlu ile eller kurulanmalıdır
7.Eğer musluk sensörlü veya dirsekten açılır değil ise el kurulmada kullanılan kağıt
havlu ile kapatılmalıdır.
8.Sıvı sabun dağıtıcılarında sabun azaldığında, dağıtıcıda kalan az miktarda sabun
boşaltılmalı, kap iyice yıkanmalı ve tam olarak kuruması sağlandıktan sonra tekrar sıvı
sabun ile doldurulmalıdır
4.3. El antisepsisi endikasyonları
1.Gözle görülür kirlenmenin olmadığı,
2.Sporlu bakteri infeksiyonu tanısı veya kuşkusunun olmadığı tüm el hijyeni
endikasyonlarında el antisepsisi uygulanabilir.
4.4. El antisepsisi aşağıdaki aşamalar izlenerek gerçekleştirilmelidir
1.Alkol bazlı el antiseptikleri bu amaçla kullanımı en rahat olan solüsyonlardır
2.Uygun dağıtıcı sistemi olan üründen avuç içerisine 3–5 ml antiseptik solüsyon
alındıktan sonra avuç içleri, her iki elin yüzeyi, parmak araları ve başparmak solüsyon
ile iyice ovulmalı, takiben her iki elin parmak uçları, diğer avucun içerisinde en az 15–
20 saniye süre ile ovularak alkol bazlı solüsyonun kendiliğinden kuruması
beklenmelidir
3.El antisepsisi sonrası su ve sıvı sabun ile yıkama ve kağıt havlu ile kurulama
yapılmasına gerek yoktur.
4.5. Cerrahi el hijyeni
1.Cerrahi işlemler öncesinde el hijyeni antimikrobiyal özellikli sabun kullanılarak
yapılabileceği gibi, alkol bazlı el antiseptikleri kullanılarak da yapılabilir.
2.Cerrahi el hijyeni ameliyathanede ameliyat olacak vaka odasına steril olarak girecek
herkes tarafından yapılması gereken işlemdir.
3.Bütün takılar (yüzük, saat vs) çıkartılır
4.Eller ve ön kol antimikrobiyal etkili sabun kullanılarak 3–5 dakika süresince
ovalanarak sabunlanır
5.Günün ilk ameliyatı öncesinde tırnak diplerinin yumuşak bir fırça ile ovulması
gereklidir
6.Eller ve ön kol durulandıktan sonra dirseğin üzerinde tutularak steril havlu ile
kurulanır
7.Günün ilk ameliyatı sonrasında -ellerde gözle görülür kirlenmenin olmadığı
durumlarda- cerrahi el hijyeni amacı ile alkol bazlı el antiseptikleri kullanılabilir
8.Alkol bazlı el antiseptiklerinin kullanıldığı durumlarda ellerin ve ön kolun, alkol
bazlı solüsyon ile iyice ovulması ve tam olarak kuruması beklenmelidir. Tam kuruma
sağlanmadan steril eldiven giyilmemelidir.
5. Önemli noktalar
1.El hijyeni amacı ile kullanılacak ürünlerin seçiminde ciltte irritasyon etkisi en az olan
ürünlerin seçimine dikkat edilmelidir
2.Alkol bazlı el antiseptikleri, yumuşatıcı maddeler içermelidir
3.Tırnaklar, tırnak yatağını geçmeyecek uzunlukta olmalıdır.
4.Hastane ortamında suni tırnak, oje kullanılmaması gereklidir.
5.Eldiven kullanımı el hijyeninin yerini alamaz.
ELDİVEN KULLANIMI
1. Aşağıdaki durumlarda eldiven kullanılmamalıdır; (Hasta izolasyon önlemleri ile
izleniyorsa odasına girmeden önce eldiven giyilmelidir)
1.1. Hastanın vücut sıvı ve sekresyonları ile temas olasılığının olmadığı direk hasta teması
gerektiren işlemler
1.Tansiyon ölçümü
2.Vücut ısısı ve nabız ölçümü
3.Subkutan ve intramüsküler enjeksiyon
4.Hastanın giydirilmesi, banyo yaptırılması
5.Hasta transportu
6.Sekresyonsuz göz ve kulak muayenesi
7.Kan sızıntısının olmadığı damar yolu kontrolü
1.2. Hastanın vücut sıvı ve sekresyonları ile temas olasılığının olmadığı indirek hasta
teması gerektiren işlemler
1.Telefon kullanımı
2.Hasta kartı, dosyası, günlük gözleminin doldurulması
3.Hastaya oral tedavi verilmesi
4.Hastaya yemeğinin verilmesi ve sonra toplanması
5.Hasta yatağının çarşafının çıkarılması ve yeniden takılması
6.Non-invaziv mekanik ventilasyon aletlerinin, oksijen kanülünün takılması
7.Hasta mobilyalarının yerlerinin değiştirilmesi
2. Temiz- nonsteril eldiven giyilmesini gerektiren işlemler (Hastanın kan, vücut sıvı ve
sekresyonları, çıkartıları ile ve gözle görülebilir düzeyde vücut sıvıları ile kirlenmiş
eşyasına temas gerektiren işlemlerde)
2.1. İzolasyon uygulanmış olan hastaların odalarına girmeden önce
2.2. Hastanın kan, vücut sıvı ve sekresyonları, çıkartıları ile ve vücut sıvıları ile gözle
görülebilir düzeyde kirlenmiş eşyalarla direk temas gerektiren işlemlerde
1.Kanla temas
2.Bütünlüğü bozulmuş cilt ve müköz membranla temas
3.Yüksek düzeyde infeksiyöz ve tehlikeli organizmanın potansiyel varlığı
4.Epidemik veya acil durumlar
5.İntravenöz damar yolu takılması ve çıkartılması
6.Kan alınması
7.Venöz hattın sonlandırılması işlemi
8.Pelvik ve vajinal muayene
9.Endotrakeal tüplerin açık aspirasyon işlemi sırasında
2.3. Hastanın kan, vücut sıvı ve sekresyonları, çıkartıları ile ve vücut sıvıları ile gözle
görülebilir düzeyde kirlenmiş eşyalarla indirek temas gerektiren işlemlerde
2.3.1. Kusmuk içeren kabın boşaltılması
2.3.2. Aletlerin tutulması, temizlenmesi
2.3.3. Atıkların ellenmesi
2.3.4. Vücut sıvı döküntülerinin temizlenmesi sırasında
3. Steril eldiven giyilmesini gerektiren işlemler
3.1. Hastanın steril vücut bölgesine yapılacak girişimler (Herhangi bir cerrahi işlem,
vajinal doğum vb)
3.2. İnvazif radyolojik işlemler
3.3. Santral damar yolu açılması, kateter yerleştirilmesi işlemi
3.4. Kullanılacak malzemelerin sterilitesinin korunması gereken durumlar
3.5. Total parenteral nütrisyon hazırlanması
3.6. Kemoterapötik ajanların hazırlanması
Ameliyathane Temizliği Talimatı
Talimat No: 8
Düzenleme Tarihi: 25.12.2010
Güncellenme Tarihi:
OMÜ SUVAM
Hastane İnfeksiyon Kontrol
Komitesi
1. AMAÇ
Ameliyathane ortamından kaynaklanabilecek infeksiyonları önlemek
2.KAPSAM
Hastane idaresini, ameliyathane çalışanlarını, temizlik şirketi çalışanlarını kapsar
Günün ilk ameliyatı alınmadan önce kullanılacak olan her odada aşağıda belirtilen
şekilde temizlik yapılmalıdır:

Tüm aletlerin, eşyaların ve lambaların tüy bırakmayan nemli bezle tozu alınmalıdır.

Lambaların reflektör alanlarının tozu alınmalıdır.

Oda zemini su ve deterjanla yıkanmış paspasla 1/100 çamaşır suyu ile silinmelidir

Ameliyat odasının temizliği, temiz alandan kirli alana doğru yapılmalıdır.

Tıbbi atıklar uygun şekilde ortamdan uzaklaştırılmalıdır.

Kirli kompreslerin araları toz kaldırılmadan kontrol edilerek çamaşır sepetine
atılmalıdır.

Kesici ve delici atıklar özel atık kutularına atılmalıdır

Çöp kovalarının torbaları her ameliyattan sonra değiştirilmeli, ağzı bağlanarak ana çöp
bidonuna taşınmalıdır.
Vaka Aralarında Oda Temizliği

Öncelikle kan ve vücut sıvıları ile kirlenmiş yüzeyler organik materyalden arındırılıp

1/ 100 çamaşır suyu ile dezenfekte edilmelidir. ( Ameliyat masası ve yakın çevresi)

Yerde kalan diğer atıklar çek çek ve faraş ile uzaklaştırılmalı, fırça ve süpürge
kullanılmamalıdır.

Oda zemini uygun dezenfektan solüsyonla paspaslanmalı ve kurulanmalıdır. Yer veya
yüzeyde hasta çıkartıları veya kan ile bulaş varsa 1/10 çamaşır suyu ile silinmelidir.

Temizlik ve dezenfeksiyon için kullanılan solüsyonlar her ameliyattan sonra
değiştirilmelidir.

Son olarak yeni vaka başlamadan önce odada bulunan monitör, anestezi cihazı, hasta
masası gibi yüzeyler dezenfekte edilmelidir.
Gün Sonunda Temizlik

Her bölümün ameliyatları farklı saatlerde bittiği için gün sonunda her ameliyat odası
için aynı şekilde temizlik yapılması gereklidir.

Ameliyat odasındaki tüm taşınabilir aletler dışarı çıkarılmalı, yüzey ve tekerlekleri
1/ 100 çamaşır suyu ile silindikten sonra içeri alınmalıdır.

Lambalar, dolaplar vb. 1/100 çamaşır suyu ile silinmeli, çamaşır suyu ile
silinemeyecek alanlar % 70 alkol ya da % 3 hidrojen peroksit ile silinmelidir.

Oda zeminine dezenfektan solüsyonla ıslak vakum uygulanmalıdır.

Cerrahi el yıkama lavaboları önce sıvı deterjan veya ovma maddesi ile temizlenmeli,
ardından 1/100 çamaşır suyu ile dezenfekte edilmelidir.

Ameliyathane koridorlarına dezenfektan solüsyonla ıslak vakum uygulanmalıdır.

Hasta nakil sedyeleri 1/100 çamaşır suyu ile silinmelidir

Havalandırma filtrelerinin dış yüzeyleri 1/100 Çamaşır suyu ile silinmelidir

Paspas ve temizlik bezleri temizlik sonrası yıkanmalı ve mutlaka kurutulmalıdır

Ameliyathaneye ait temizlik malzemeleri başka alanlarda kullanılmamalıdır.

İşi biten kirliler hemen ameliyathane dışına alınmalıdır.

Temizlik öncesi ve sonrası eldiven giymeden ve eldiven çıkarıldıktan sonra eller
yıkanmalıdır.

Cerrahi Yara Sınıflaması‘na göre ―Kontamine‖ veya ―Kirli-İnfekte‖ sınıfına giren
ameliyatlardan (gazlı gangren dahil) ve Hepatit B, Hepatit C veya HIV ile infekte
hastaların ameliyatlarından sonra ameliyathanede diğer ameliyatlardakinden farklı
özel bir temizlik yapılmamalı, ameliyat odası veya ameliyathane kapatılmamalıdır.
Damar İçi Kateter ile İlişkili
İnfeksiyonları Önleme Talimatı
Talimat No: 9
Düzenleme Tarihi: 25.12.2010
Güncellenme Tarihi:
OMÜ SUVAM
Hastane İnfeksiyon Kontrol
Komitesi
1.AMAÇ: Katetere bağlı oluşabilecek infeksiyonları önleme ve kontrol etme.
2.KAPSAM: Kateter uygulaması yapılan tüm birimlerdeki uygulamaları yapan sağlık ekibini
kapsar.
3.TEMEL İLKELER:

Kateter endikasyon durumunda takılmalı ve endikasyon sona erdiğinde çıkarılmalıdır.

Kateterler deneyimli personeller ya da onların gözetiminde takılmalı, mümkünse kateter
ekibi oluşturulmalıdır.

Kateter infeksiyonlarını önlemek için aktif sürveyans yapılmalıdır.

Santral venöz kateter takma esnasında maksimum asepsi önlemleri alınmalıdır.(steril
gömlek, maske, steril örtü, steril eldiven)

Kateter takılmadan önce giriş yeri antisepsisinde sağlanabiliyorsa % 2 lik klorheksidin
içeren solüsyonlar, bu sağlanamıyorsa iyot içeren solüsyonlar veya % 70 lik alkol de
kullanılabilir.

Silme işlemi merkezden perifere doğru olmalı, silme işleminde sonra 1–2 dakika
beklenmeli giriş yeri hazırlandıktan sonra tekrar palpe edilmemelidir.

Kateter giriş yeri steril gazlı bez yada şeffaf örtü ile örtülebilir. Giriş yeri ıslandığında
veya kirlendiğinde örtü değiştirilmelidir.

Hastada terleme varsa, kateter giriş yerinde kanama veya sızdırma varsa gazlı bez tercih
edilmelidir.

Gazlı bezle yapılan pansumanlar 48 saatte bir, şeffaf örtü ile yapılan pansumanlar
haftada bir değiştirilmelidir.

Kateter pansumanlarında iyotlu antiseptikler kullanılabilir, antibiyotikli pomatlar
kullanılmamalıdır.

İyotlu bileşiklerin etkili olabilmesi için bölge silinip 1–2 dakika beklenmelidir

Santral venöz kateter pansumanlarında steril eldiven ve steril gazlı bez kullanılmalıdır.

Pansuman malzemeleri hastaya özel olmalıdır.

Periferik venöz kateter pansumanında temiz eldiven giymek yeterlidir.

Kateterle ilgili işlem öncesi mutlaka el hijyeni sağlanmalıdır.

Kateter yeri seçiminde infeksiyon ve mekanik komplikasyon riski göz
önüne alınmalıdır.

İntravenöz tedavi 6 günden uzun sürecekse santral venöz keteter tercih edilmelidir.

Aynı kateterle birden fazla girişim uygulanmamalıdır.

Erişkin hastalarda flebit gelişimin önlemek için periferik venöz kateterler 72–96 saatte
bir değiştirilmelidir.

Çocuklarda komplikasyon gelişmedikçe değişmeye gerek yoktur. Santral venöz
kateterlerin rutin olarak değiştirilmesi önerilmez.

Acil şartlarda veya aseptik kurallara uyulduğu konusunda şüphe bulunan tüm damar içi
kateterler mümkün olan en kısa sürede ( 24 saat içinde ) değiştirilmelidir.

Kateter dış uçlarına ayrıca hazırlanan bir infüzyon seti takılacaksa ara bağlantı veya üçlü
musluk ile takılması önerilir.

Sete enjeksiyon yapılacak ise dış uç % 70 lik alkol ile temizlenmelidir.

Damar içi kateterlerin takılması öncesinde veya kullanımı sırasında kateter
kolonizasyonunu ya da kan dolaşımı infeksiyonu gelişmesini önlemek amacıyla
antibiyotikli pomatlar ya da antibiyotik profilaksisi uygulanmamalıdır.

Hasta bakımı için en az sayıda port veya lümene sahip olan santral venöz kateterlerin
kulanılması tercih edilmelidir.
Periferik Venöz Kateter Takılma Yeri Seçimi

Erişkinlerde periferik kateterlerin üst ekstremite venlerine takılması önerilir. Alt
ekstremiteye takılan kateter en kısa sürede çıkarılmalıdır.

Çocuk hastalarda periferik kateterlerin takılması için el, ayak sırtı veya saçlı deri
kullanılabilir
Periferik Venöz Kateter Takılması

İşlem öncesi eller yıkanmalı veya alkol bazlı el dezenfektanı ile 1–2 dakika ovulmalıdır.

Kateter takılacak bölge % 70 lik alkol ile merkezden perifere doğru silinmeli ve antiseptik
solüsyonun kuruması beklenmelidir

Kateter takılacağı zaman steril kılıfından çıkarılmalı, bir kerede damar içine girilmeli, bir
kerede girilemedi ise aynı kateter tekrar kullanılmamalı yeni kateter ile girişim
yapılmalıdır

Kateterin damar içinde olduğundan emin olduktan sonra uygun şekilde tespit edilmelidir

Kateterin takılma saati yazılmalıdır

İşlem sonrasında eller yıkanmalıdır

Kateter giriş yerinde herhangi bir değişiklik fark edildiğinde ( ağrı, hassasiyet, kızarıklık,
akıntı, şişme ) doktora haber verilmelidir
Periferik Venöz Kateter Bakımı ve Değiştirilmesi

Acil şartlarda takılan kateterler 48 saat içerisinde değiştirilmelidir

Kateter bölgesi kirlendi veya ıslandı ise kateter sabitleyici değiştirilmelidir

Kateter pansumanı değiştirilirken temiz eldiven giyilmelidir

Erişkin hastalarda kateter 48–72 saat sonra değiştirilmelidir.

Eğer damar yolu bulma sorunu yaşanıyor ise flebit veya infeksiyon bulgusu yoksa PVK
lar daha uzun aralıklarla değiştirilebilir. Bu durumlarda hasta infeksiyon belirtilerine karşı
dikkatle gözlenmelidir.

Çocuk hastalarda, komplikasyon ( flebit, infeksiyon ) gelişmediği sürece periferik venöz
kateter İV tedavi tamamlanana kadar değiştirilmesi önerilmez.

Uygulama setleri değiştirilme saat ve tarihi set üzerine yazılmalıdır

Her türlü bakım ve pansuman sonrası eller yıkanmalıdır.
Santral Venöz Kateter Takılma Yerinin Seçimi

Kateter takılma yeri belirlenirken hem infeksiyon gelişme riski hem de mekanik
komplikasyon riski dikkate alınmalıdır.

Erişkin hastalarda infeksiyon gelişme riskini azaltmak için tünelsiz SVK‘ların juguler
veya femoral ven yerine subklavian vene takılması önerilir

Kateter ihtiyacı olduğunda venöz stenoz gelişimini önlemek için hemodiyaliz ve ferezis
amacıyla juguler veya femoral kateterin subklavian katetere tercih edilmesi önerilir

Çocuk hastalarda infeksiyon riskini azaltmak için tercih edilebilecek bir santral giriş yeri
önerilmemiştir.
Santral Venöz Kateter Takılması

İşlem öncesi eller yıkanmalı veya alkol bazlı el dezenfektanı ile ovulmalıdır. (Eldiven
giyiliyor olması el yıkama gerekliliğini ortadan kaldırmaz.)

Santral venöz kateterler ( Periferik yolla takılan santral kateterler dahil ) takılırken veya
kılavuz kateter üzerinden kateter değiştirilirken bone, maske, steril önlük, steril eldiven
giyilmelidir

Hastanın girişim yapılacak olan bölge % 2 klorheksidin ile bu sağlanmıyor ise povidon
iyot ile merkezden perifere doğru silinmeli kuruması beklenmeli % 70 lik alkol ile tekrar
silinmeli ve kuruduktan sonra bölge steril örtü ile örtülmelidir.

İşlem sırasında girişimi yapacak kişi steril çalışacağı için bir kişi asiste etmelidir.

Damara girildikten sonra kateter yeri steril gazlı bez ile örtülmelidir.
Santral Venöz Kateter Bakımı ve Değiştirilmesi

İşlem öncesi mutlaka el hijyeni sağlanmalıdır.

Çok lümenli kateter kullanılıyorsa lümenlerden biri sadece parenteral beslenme için
ayrılmalıdır.

Kateter giriş yeri örtüsü kateter pansumanı ıslandığında veya kirlendiğinde
değiştirilmelidir.

Kısa süreli kateterlerde gazlı bez kullanılmışsa iki günde bir, şeffaf örtü kullanılmış ise en
az yedi günde bir değiştirilmelidir.

Çocuk hastalarda kateterin yerinden çıkma riski yüksek ise pansuman daha uzun
aralıklarla değiştirilebilir.

Kateter giriş yeri tamamen iyileşene kadar, kalıcı kateter üzerindeki pansumanın bir
haftadan daha sık aralıklarla değiştirilmesine gerek yoktur

Santral Venöz Kateter, periferik yolla yerleştirilen santral venöz kateter, hemodiyaliz
kateteri veya pulmoner arter kateterlerinin rutin olarak değiştirilmesi önerilmemektedir.
Hastanın klinik durumuna göre karar verilmelidir.

Tünelli olmayan kateterlerde infeksiyon gelişimini önlemek için rutin olarak kılavuz
kateter üzerinden kateter değişimi önerilmez

Herhangi bir infeksiyon bulgusu yok ise iyi çalışmayan tünelli olmayan kateterlerin
kılavuz tel üzerinden değişimi önerilir.

Kılavuz tel üzerinden kateter değişimi yapılırken yeni kateter takılmasına başlamadan
önce eldiven değiştirilmelidir.

İhtiyaç ortadan kalkar kalkmaz damar içi kateter çıkarılmalıdır.
Kullanım amacına göre infüzyon setlerinin değiştirilme sıklıkları

Sadece dekstroz ve aminoasit içeren solüsyon veriliyorsa; 72–96 saatte bir

Propofol infüzyonu için kullanılan setler: 6–12 saatte bir

Kan, kan ürünleri ve lipit emulsiyonlarının (glikoz ve aminoasitlerle kombine olarak
verilen üçlü solüsyonlar veya tek başına uygulanan lipit solüsyonları) verilmesi için
kullanılan setler: infüzyonun başlamasını takiben 24 saat içinde değiştirilmeli
Parenteral sıvıların değiştirilmesinde aşağıdaki kurallara uyulmalı

Lipit içeren solüsyonların (üçlü solüsyonlar gibi) infüzyonu 24 saat içinde
tamamlanmalı

Sadece lipitten oluşan solüsyonların infüzyonu 12 saat içinde tamamlanmalıdır.

Volüm yüklenmesi konusunda endişe duyuluyorsa bu süre 24 saate kadar uzatılabilir.

Kan ve kan ürünlerinin infüzyonu dört saat içinde tamamlanmalı
Ventilatör İlişkili Pnömoni Önlenmesi
Talimatı
Talimat No: 10
Düzenleme Tarihi: 25.12.2010
Güncellenme Tarihi:
OMÜ SUVAM
Hastane İnfeksiyon Kontrol
Komitesi
1.Amaç:
Ventilatör ilişkili pnömoni (VİP)‘nin gelişmesinin önlenmesi ve kontrolü için gerekli
önlemleri belirlemektir.
2.Kapsam:
VİP önlenmesine yönelik standart uygulamaları kapsar
3.Sorumlu kişiler:
Hastane yönetimi, Enfeksiyon Kontrol Kurul Üyeleri, hasta bakımında, izleminde,
transferinde görev alan tüm hastane çalışanları
4.Temel İlkeler

Hastalarda gereksiz entübasyondan kaçınılmalıdır.

Hasta yarı oturur pozisyonda (30-45 0C) olmalıdır.

El hijyeni, El Hijyeni Talimatı‘na uyularak sağlanmalıdır.

Eldiven kullanımında, Eldiven Kullanımı Talimatı‘na uyulmalıdır.

Solunum desteği ihtiyacı olan hastalarda invazif olmayan ventilasyon tercih
edilmelidir.

Hasta entübe edilecekse bu konuda deneyimli bir sağlık personeli tarafından entübe
edilmelidir.

Entübasyon ihtiyacının gerekip gerekmediği konusunda sedatifler aralıklı olarak
kesilmeli ve ihtiyaç ortadan kalkar kalkmaz hasta ekstübe edilmelidir.

Ekstübasyon zamanı iyi belirlenmelidir. Hastaların çok erken ekstübasyon ve ardından
reentübasyonu VİP gelişim riskini arttırır.

Ventilatördeki hastayı takip eden ve bakım veren personele infeksiyon konusunda
periyodik eğitim verilmelidir.

Solunum sekresyonları ile temasın olabileceği durumlarda eldiven ve önlük
kullanılmalıdır

Eğer sekresyonların yüze sıçrama ihtimali varsa gözlük ve yüz koruyucu maske
kullanılmalıdır.

Hastadan hastaya geçerken ve solunum sekresyonu ile temas sonrası eldiven ve önlük
çıkarılmalıdır.

Eldiven ve önlük çıkartıldıktan sonra “El Hijyeni Talimatına” uygun olarak el
hijyeni sağlanmalıdır

Ventilatördeki hastaya kullanılan aletler “Sterilizasyon/Dezenfeksiyon Talimatına”
uygun olarak dezenfekte edilmelidir.

Kontrendikasyon yoksa hasta yarı oturur pozisyonda ( 30–45 açıda )olmalıdır.

Her şiftte en az bir kez diş, yanak ve dili kapsayacak şekilde mekanik temizlik
yapılmalıdır.

Oksijen manometresinde steril distile su kullanılmalıdır. Bu manometreler her
hastadan sonra “Sterilizasyon/Dezenfeksiyon Talimatına” uygun olarak dezenfekte
edilip, kuru şekilde saklanmalıdır.

Oksijen manometresindeki su eksilince üzerine su eklenmemelidir. Su bittikten sonra
yıkanıp, dezenfekte edildikten sonra steril su konulmalıdır.

Her hastada steril oksijen hortumu kullanılmalıdır.

Her hastada steril/yüksek düzey dezenfekte edilmiş endotrakeal tüp ve hortumlar
kullanılmalıdır.

Endotrakeal tüp ve hortumlar fonksiyon kaybı olmadığı sürece değiştirilmemelidir.

Hortumlarda biriken sıvıların hastaya kaçması önlenmeli, hortumlar hasta başı
seviyesinin altında olmalıdır.

Hortumlarda biriken sıvılar sağlık personeli ve çevre kontaminasyonuna neden
olmadan boşaltılmalıdır.

Endotrakeal tüp kaf basıncı 20–30 cm H2O olmalı ve her şiftte kontrolü yapılmaldır,
kaf balonu indirilmemelidir.

Kaf balonu indirilecekse önce subglottik sekresyonlar aspire edilmelidir.

Mekanik ventilatörün iç aksamının rutin dezenfeksiyonu ve sterilizasyonu gerekli
değildir.

Aktif nemlendiriciler ―Sterilizasyon/Dezenfeksiyon Talimatına‖ uygun olarak
dezenfekte edilmelidir. Her hastada dezenfekte edilmiş nemlendirici kullanılmalıdır.

Aktif nemlendiriciler içinde steril su kullanılmalı, su eksildikçe üstten ekleme
yapılmamalı, su bittikten sonra yıkanıp, dezenfekte edildikten sonra steril su
konulmalıdır.

Pasif nemlendiriciler her hastada steril kullanılmalıdır. Rutin değişimine gerek yoktur,
kirlendiğinde ve fonksiyonunu kaybettiğinde değiştirilmelidir.

Nebülizatör tedavisi sırasında steril su kullanılmalıdır. Nebülizatör haznesine steril su
aseptik tekniğe uygun olarak konulmalıdır

Nebülizatörler
her
kullanım
sonrası,
aynı
hastada
kullanılacak
dahi
olsa
―Sterilizasyon/Dezenfeksiyon Talimatına‖ uygun olarak dezenfekte edilmelidir.

Nebülizatör haznesine ilaç enjektörle ilave edilmelidir. İlaç eklemesi nebülizatörün
kapağı açılmadan, yumuşak tıpanın üzeri antiseptik solüsyonla (povidon iyot, %70‘lik
alkol) silinerek yapılmalıdır.

Nebülizatör üzerindeki tıpa yıprandığında veya fonksiyon bozukluğu geliştiğinde
değiştirilmelidir.

Nebülizatör ile verilecek ilaçlar mümkün olduğunca tek kullanımlık olmalı, multidoz
kullanımı zorunlu ise saklanma ve kullanım koşulları üretici firma önerilerine uygun
olmalıdır.

Sık aspirasyondan kaçınılmalı, ihtiyaç halinde aspirasyon yapılmalı, aspirasyon işlemi
15 saniyeden fazla sürmemelidir.

Aspiratör basıncı 80–120 mm/Hg ‘ya ayarlanmalıdır.

Aspirasyon sırasında “El Hijyeni Talimatına” uygun olarak el hijyeni sağlanmalı ve
steril eldiven giyilmelidir.

Aspirasyon işleminin endotrakeal tüp içine sıvı verilmeden yapılması tercih
edilmelidir.

Aspirasyon sırasında sekresyonları yumuşatmak ve temizlemek amacı ile su
kullanılması mutlak gerekliyse 5–15 ml steril sıvı içeren plastik ampuller kullanılmalı,
endotrakeal tüp içine ihtiyaç duyulan miktar verildikten sonra steril kateter ile
aspirasyon yapılmalıdır.

Açık aspirasyon sistemi kullanılıyorsa, tek kullanımlık steril sonda kullanılmalıdır.

Ağız içi aspirasyon ve trakeal aspirasyon farklı kateter ile yapılmalıdır.

Aspirasyon sırasında sonda ile bir kez girilmeli ve çıkılmalı, aynı sonda ile girip çıkma
hareketi yapılmamalıdır.

Eğer tekrar aspirasyon gerekliyse sonda değiştirilmelidir.

Aspirasyon işlemine devam edilmesi gerekiyorsa kullanılan ilk kateter yıkama
solüsyonu ile yıkanarak atılmalı, yeni steril kateter kullanılarak aynı işlem tekrar
edilmelidir.

Akciğer sekresyonları yeterince temizlendikten sonra yıkama solüsyonunda yıkanan
kateter ile ağız sekresyonları aspire edilmeli ve kateter tekrar yıkanarak atılmalıdır.

Aspirasyon işlemi tamamlandıktan sonra kullanılan 5–15 ml‘lik plastik ampul içinde
sıvı kalmış ise bekletilmeden atılmalıdır.

Ventilatörde uzun süre kalan hastalarda kapalı aspirasyon sistemi kullanılmalıdır.

Kapalı aspirasyon uygulanan hastalarda steril aspirasyon sıvısı kateter haznesine
verilir ve uygun teknikle aspirasyon tamamlanmalıdır.

Kapalı sistem aspirasyon sisteminde kirlilik veya kateter koruyucusundaki delinme
veya yıpranma olduğunda değiştirilmelidir. Rutin değişimi gerekli değildir.

Kapalı aspirasyon uygulanan hastalarda ağız içi sekresyonlarının aspirasyonu ayrı
steril bir kateterle yapılmalı, yeterli temizlik sağlanamaz ise aynı kateter yıkama
solüsyonunda yıkandıktan sonra işlem tekrarlanmalıdır.

Ağız içi sekresyonlarının aspirasyonu için kullanılan kateterler hasta başında
bekletilmemeli ve tekrar kullanılmamalıdır.

Açık veya kapalı aspirasyon yapılan hastalar için yıkama solüsyonu olarak 500 ml‘lik
plastik veya cam şişeler içindeki steril sıvılar (serum fizyolojik veya su)
kullanılmalıdır.

Yıkama solüsyonları sekiz saatten uzun süre kullanılmamalı, solüsyon çok kirlenmiş
ise bekletilmeden değiştirilmelidir.

Solüsyon kabının üzerine kullanılmaya başlandığı tarih ve saat yazılmalıdır.

Hastane vakum sistemine bağlı sabit aspiratörlerin torbaları işaretli seviyeye kadar
dolunca yenisi ile değiştirilmelidir.

Her yeni hasta için mutlaka torba, hortum, varsa çam ucu değişimi yapılmalıdır.

Mobil aspiratör kullanılması durumunda aspiratör kavanozu doldukça veya 24 saatte
bir boşaltılıp temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir.

Buhar makinesi enfeksiyona ve salgınlara neden olabileceği için kullanımından
kaçınılmalıdır.

Kullanımı zorunlu ise mutlaka steril su kullanılmalıdır.

Su azaldıkça üzerine ekleme yapılmamalı, buhar makinesinin haznesi temizlenip
dezenfekte edildikten ve kuruması bekledikten sonra tekrar steril su ile
doldurulmalıdır.

Buhar makinesinin içindeki su azalmamış olsa her gün en az bir kez temizlenip
dezenfekte edilmelidir.

Ambular her kullanım sonrasında temizlenip dezenfekte edilmelidir.

Aralıklı enteral beslenme tercih edilmelidir. Enteral beslenme sondasının postpilorik
olarak yerleştirilmesi tercih edilmelidir.

Hasta nakli öncesi hasta ile ilgili aletlerin kontrolü yapılmalıdır.

Endotrakeal tüpün pozisyonu ve endotrakeal balonun basıncı kontrol edilmelidir.

Endotrakeal tüp içindeki sekresyon uygun şekilde aspire edilmelidir.

Enteral beslenme kesilmeli ve varsa gastrik içerik aspire edilmelidir.

Hastanın gideceği bölüm hasta kabulüne hazır olmalıdır.
Üriner Sistem İnfeksiyonlarını Önleme
Talimatı
Talimat No: 11
Düzenleme Tarihi: 25.12.2010
Güncellenme Tarihi:
OMÜ SUVAM
Hastane İnfeksiyon Kontrol
Komitesi
1.AMAÇ:
Tetkik ve tedavi amaçlı kullanılmak üzere belirli standartlarda bilinçli uygulama yaparak, istenilen
diürezi sağlamak.
2.KAPSAM:
Mesane kateteri uygulanan tüm birimlerdeki uygulamayı yapan ve takip eden sağlık personelini
kapsar.
3.TEMEL İLKELER:

Kateterizasyondan olabildiğince kaçınılmalı, mutlak endikasyon varsa uygulanmalı ve endikasyon
bittiğinde bekletilmeden kateter çıkarılmalıdır.

Kateter ile ilgili her işlem öncesi ve sonrası el hijyeni sağlanmalıdır.

Kateter aseptik tekniklerle ve steril malzeme kullanılarak takılmalı, uygun şekilde sabitlenmelidir.

Kapalı drenaj sistemi oluşturulmalı ve devamı sağlanmalıdır.

Kesintisiz idrar akımı sağlanmalıdır

Hasta transportu sırasında idrar toplama torbası mesane seviyesinden yükseğe kaldırılmamalı,
torba boşaltılmış ve bağlantılar kapalı olmalıdır.

Her hasta için ayrı idrar toplama kabı kullanılmalı, boşaltma musluğu kontamine toplama kabı ile
temas ettirilmemelidir

Kateter rutin olarak değiştirilmemeli endikasyon varsa değiştirilmelidir.( yapışıklık, tıkanıklık vs.)

İnvazif girişimler ile ilgili tüm bilgiler kayıt edilmelidir. ( uygulayan kişi, tarih ve saat)

Hasta mahremiyetine özen gösterilmelidir

Hasta ve hasta yakını konu hakkında bilgilendirilmelidir.
Kateter Takılmadan Önce:

Hastaya ve uygulamaya özel olarak en uygun çaplı kateter seçilmelidir
—Kadın=12–14–16
—Erkek=14–16–18
—Çocuk=6–8–10

Özel durumlar dışında 10ml hacimli balonlu kateterler kullanılmalıdır

Perine muayenesi, anatomik deformasyon, hijyen durumu, infeksiyon yönünden yapılır

Uygulama yapan kişi kateter takma tekniği ve bakımı konusunda eğitimli olmalıdır.
Kateter Takıldıktan Sonra:

Kateterin yerinde olup olmadığı kontrol edilir

Kateter akış problemi yönünden gözlenmelidir (idrar gelmiyorsa, glob… vb)

Hasta, kateterin çekilip zorlanmaması, idrar torbasının mesane seviyesinden aşağıda tutulması,
işlem sırasında hissedilen yangının uzaması yönünden takip edilir.
4.UYGULAMA:
Malzemeler:

1 adet steril delikli kompres ve steril bez

2 adet steril eldiven

Böbrek küvet

Steril spançlar

Steril üriner kateter

İdrar torbası (alttan musluklu) ve askısı

Antiseptik solüsyon( Betadine veya Baticon)

Serum fizyolojik ve 10 ml lik enjektör

Steril kayganlaştırıcı jel

Hasta altı bezi veya muşamba

Antiallerjik flaster

Çöp kovası
İşlem Öncesi Hazırlık:

Gerekli malzemeler hasta başına getirilir

Hastaya işlem açıklanır

Eller yıkanır

Malzemeler hazırlanır

Hastanın gizliliğini korumak için kapı kapatılır veya paravan çekilir

Hastanın altına hasta altı bezi veya muşamba yerleştirilir

Kadın hastaya dorsal rekümbent, erkek hasta ise supine pozisyonu verilir

İdrar torbası yatak kenarına askıyla yerleştirilir ve drenaj tüpü yatak kenarına bırakılır

Steril kayganlaştırıcı tek kullanımlık jel ve SF ampuller hazırlanır
İşlem:

Eller yıkanır

Steril bez iç kısmı steril kalacak şekilde açılır

Steril sonda seti, steril gazlı ped, steril enjektör açılarak üzerine yerleştirilir

Steril eldiven giyilir, steril örtü yerleştirilir

Steril enjektöre ampule değmeden 10ml‘lik SF çekerek, üriner kateterin balonunu enjektördeki
serum fizyolojik verilerek patlak olup olmadığı kontrol edilir ve SF geri çekilir

Antiseptik solüsyonu sol elle steril spanç sağ elle tutularak böbrek küvet üzerinde steril pedler
ıslanır

Islanan steril pedlerle perine bölgesini, kadınlarda labia majörler yukarıdan aşağıya tek hareketle,
erkeklerde penis dik tutularak meatus merkezden dışarıya doğru dairesel tek hareketle silinir ve
çöp kovasına atılır

Bu işlem her seferinde yeni antiseptik solüsyonlu steril gazlı bezle birkaç kez tekrar edilir

Aynı yöntemle steril spançla kurulanır

Bölge temizliği bitince eldiven çıkarılır ve tekrar steril eldiven giyilir

Steril kayganlaştırıcı suda eriyen jel perine bölgesine değmeden uygulanır

Hastaya derin nefes alması söylenir, bu sırada üriner kateter meatustan içeri doğru kadınlarda 5–8
cm, erkeklerde 18–20 cm kadar zorlamadan ileri itilir

İdrar gelmeye başladığında 2,5-3 cm kadar daha ilerletilir

Foley ucu iki parmakla sıkıştırılarak idrar akması engellenir ve idrar torbası bağlanır

Balon şişirilir

Kateter nazikçe geri çekilerek, çıkıp çıkmadığı kontrol edilir

Gevşek bir şekilde kateter hastanın bacağına tespit edilir

Malzemeler toplanır, kirliler atılır

Eldiven çıkarılır, eller yıkanır

Hastaya uygun pozisyon verilir, hasta ve hasta yakını kateter konusunda tekrar bilgilendirilir
Kateter Bakımı:

Drenaj sistemine her dokunuştan önce ve sonra el hijyeni sağlanmalıdır.

Genital bölge ve drenaj sağlayan tüm bağlantı noktaları doğru olarak temizlenmelidir

Zorunlu olmadıkça, kapalı drenaj sistemi bozulmamalıdır

Kateterizasyon mümkün olan en kısa zamanda sonlandırılmalıdır

İdrar örneği alınırken aseptik şartlarda alınmalıdır

İdrar sondası kaldığı sürece perinenin su ve sabunla temizlenmesi uygundur. Bu uygulamaların
sıklığına hastanın kişisel hijyen gereksinimine göre karar verilmelidir.

Kondom kateter uygulanan erkek hastalarda peniste lezyon / yara, nekroz gelişebileceği dikkate
alınarak sık aralıklarla kontrolü yapılmalıdır

İrrigasyon gerekiyorsa aralıklı yapılmalıdır.

Kateter ölçüleri hastaya uygun olmalıdır

Drenajın sürdürülmesi için tüp ve diğer bağlantıların kıvrılmaması ve basınç altında kalmaması
sağlanmalıdır. İdrar torbası asla yerle temas etmemelidir.

İdrarın geriye dönüp infeksiyona neden olmaması için idrar torbasının mesane düzeyinin altında
kalması sağlanmalıdır

Kateter idrar torbası bağlantısı sıkı yapılmalıdır

Kateterin çıkarılması sırasında cerrahi aseptik tekniğe uyulmalıdır
Kateterin Çıkarılması:

Sondayı sabitleştiren bantlar çıkarılır

Hastanın uyluğu arasına bir havlu veya steril ped yerleştirilir

Steril bir enjektör ile balonun içindeki sıvı geri çekilerek boşaltılır

Hastaya kateterin çıkarılması sırasında bir yanma duyabileceği açıklanır

Derin bir nefes alması söylenir ve kateter yavaşça çekilir.
NOT: Balonsuz idrar kateteri de aynı aseptik teknikle uygulanır. Uygulanan işlem bittikten hemen sonra
mesanenin tamamen boşalması sağlanınca yavaşça geri çekilir.
Talimat No: 12
Cerrahi Aletlerin Yıkanması ve Temizliği Düzenleme Tarihi: 25.12.2010
Talimatı
Güncellenme Tarihi:
OMÜ SUVAM
Hastane İnfeksiyon Kontrol
Komitesi
1. AMAÇ: Hasta muayenesinde ve operasyonunda kullanılan cerrahi aletlerin yıkanıp
temizlenmesi ve dezenfeksiyon-sterilizasyona hazırlanması sırasında uyulması gereken
ilkeleri belirlemektir.
2.KAPSAM: Sterilizasyon ünitesini kapsar.
3.TANIMLAR

Dekontaminasyon: Bir nesnenin mikroorganizmalardan arındırılarak güvenli hale
getirilmesi için yapılan işlemlerin (temizlik, dezenfeksiyon, sterilizasyon) tümüdür.

Temizlik: Su ile birlikte deterjan ya da enzimatik ürünler kullanılarak yabancı
maddelerin (organik maddeler, mikroorganizmalar vb.) ortamdan uzaklaştırılmasıdır.

Dezenfeksiyon: Cansız nesneler üzerinde bulunan mikroorganizmaların spor dışındaki
biçimlerinin sayılarının azaltılması ya da tümüyle yok edilmesidir.

Sterilizasyon: Mikroorganizmaların tüm yaşam biçimlerinin (sporlar dahil) fiziksel ya
da kimyasal işlemler uygulanarak tümüyle yok edilmesidir.
4.GENEL İLKELER

Cerrahi aletlerin ön temizliği dezenfeksiyon ya da sterilizasyonun en önemli
basamaklarındandır.

Cerrahi aletlerdeki gözle görülebilir tüm kan, kir, vücut atıkları ve yabancı
maddelerin uzaklaştırılması, alet üzerindeki mikroorganizma sayısının azaltılması ve
aletlerin korozyondan korunması için sterilizasyon öncesi yıkama yapılmalıdır.

Yıkama işlemi manuel, otomatik veya ultrasonik yıkama makineleri ile yapılabilir.

Aletlerin makinede yıkanması hem personel sağlığı hem de aletlerin daha uzun
ömürlü olması açısından avantajlıdır.

Kullanılan suyun klor oranı yüksek ise aletlerde ciddi korozyona neden olabilir.

Kaliteyi arttırmak için suların filtre edilmesi, distilasyonu, deiyonizasyonu ve saf su
oluşturulması gereklidir.
5. UYGULAMA
1- Manuel yıkama

Temiz ya da kirli görünmesine bakılmaksızın tıbbi işlemlerde kullanılan tüm aletler
temizlenmelidir.

Organik kirlerin aletlerin üzerine güçlü bir şekilde bağlanmasını engellemek için,
yıkama işleminin aletlerin kullanımından sonra mümkün olan en kısa zamanda
yapılması gereklidir.

Suyun ısısı proteinlerin koagüle olup birbirlerine yapışmasına neden olmaması için
50–60º C‘den fazla olmamalıdır.

Tercihen nötral yapıda deterjanların kullanımı önerilmektedir. Deterjan antimikrobiyal
etkili/etkisiz maddeler ve/veya enzimler içerebilir.

Motor içeren cerrahi aletler ve optik kısmı bulunan araçlar için öncelikle enzim içeren
nötral deterjanlar tercih edilmelidir.

Deterjan, aletlerin üzerine direkt olarak dökülmemeli, suyun içinde çözünmesi
sağlandıktan sonra kullanılmalıdır.

Genel kullanım aletleri, hassas aletlerden ayrılmalı; paslanmaz çelik aletler,
alüminyum, pirinç, bakır ya da krom kaplama aletler ile yan yana konulmamalıdır.

Paslanmaz malzeme hidroklorik asit, sülfirik asit, ferrik klorit, hidroklorit asit-nitrik
asit karışımı, iodin ve fenoller gibi solüsyon ve kimyasallar ile karşılaştırılmamalıdır.

İçlerinin tamamen temizlenebilmesi için hortum ve kanüller gibi dar lümenli aletlerin
ve boşluğu olan aletlerin tüm parçalarının sökülmesi gereklidir.
Manuel yıkamada aşağıdaki temizlik araçları kullanılabilir:
a. Dış yüzey fırçaları
b. İç yüzey fırçaları: İçerisinde boşluk bulunan aletlerin temizlenmesi için kullanılır.
c. Sünger ve havlu: Optik cihazlar gibi hassas aletler için kullanılır.
d. Su tabancası: İçi boşluklu aletler gibi hassas aletlerin temizliğinde kullanılır.
e. El duşu: Daha çok cihazların ilk durulaması için kullanılır. Etrafa fazla su
sıçratılmaması için derin bir lavabo kullanılmalı ve su basıncı çok yüksek olmamalıdır.
f. Hava tabancası

Günlük olarak hazırlanan taze yıkama solüsyonları kullanılmalıdır.

Temizleme işleminden sonra bütün aletler demineralize su ile durulanmalıdır. Çeşme
suyu ile yapılan durulamalarda tekrar alkol ile çalkalama önerilmektedir.

Malzemeler durulandıktan sonra mutlaka kurutulmalıdır. Basınçlı hava ile kurutma
tercih edilmelidir.

Manuel yıkama yaparken kalın eldiven (ev işinde kullanılan eldiven tipi), plastik
önlük, maske, siperlik, gözlük gibi koruyucu giysiler kullanılmalıdır. Temizlik sonrası
koruyucu giysiler çıkarılmalı ve eller yıkanmalıdır.
2- Otomatik alet yıkama makinelerinde yıkama:

Malzemenin yapısına ve hassasiyetine göre program seçilmelidir.

Aletler birbirine zarar vermeyecek şekilde yıkama makinesine yerleştirilmelidir.

Üzerinde çok fazla organik bulaş olan aletler makineye yerleştirilmeden önce
enzimatik çözücü ile manuel olarak temizlenmelidir.

Çok parçalı aletler demonte edilerek yıkanmalı, yıkama sonrası parçalar birleştirilerek
kontrol edilmelidir.

Eklemli aletler açık olarak yıkama tepsilerine yerleştirilmeli, delici aletlerin
koruyucuları çıkartılmalıdır.

Tepsiye çok fazla alet yüklenmemeli, büyük parçalar küçükleri örtecek şekilde
yerleştirilmemelidir.

Aletler yıkandıktan sonra çok iyi durulanmalıdır. İyi durulanmayan aletler üzerinde
leke veya renk değişimleri olabilir. Ayrıca deterjan kalıntıları hastaya zarar verebilir.
Özellikle lümenli aletlerin lümeninden su geçirilmelidir.

Durulama sırasında ısı 70–90º C arasında olmalı, ancak alet üzerinde aşınma varsa
sıcaklık 70–75º C arasında tutulmalıdır.

Program biter bitmez aletler makineden çıkartılmalı ve kurulamanın yeterli olmasına
dikkat edilmelidir.

Rijit endoskoplar makine ile temizlenecekse üretici firma önerileri doğrultusunda
parçaları birbirinden ayrılmalıdır.
3 - Ultrasonik alet yıkama makinelerinde yıkama:

Cerrahi aletler uygun kaplara yerleştirilirken (delikli küvet, tel sepet vb.) birbirlerine
değmemesine özen gösterilmelidir.

Ilık su tek başına yeterli olmayacağı için solüsyon ilave edilmelidir. Kullanılacak
solüsyon firma önerileri doğrultusunda hazırlanmalıdır.

Solüsyon ısısının 40º C olması gereklidir.

Daha düşük ısıda ultrasonik yıkama yapılacaksa sadece bu ısı için önerilen deterjanlar
kullanılmalıdır.

Ultrasonik yıkamada özellikle asit solüsyonların bulunması, farklı alaşımların bir
arada yıkanması elektroliz oluşmasına ve korozyona neden olabilir.

Ultrasonik yıkama makinesinden çıkartılan aletler manuel ya da makine ile
durulanmalıdır. Durulamada kullanılacak su demineralize olmalıdır.

Aşırı kirlenme temizliğin etkisini azaltacağından, makineye konulan solüsyonun
değişim sıklığı üretici firma önerileri doğrultusunda yapılmalıdır.

Hareketli parçaları olan aletlerde yıkamadan sonra lubrikan (yağlayıcı)
kullanılmalıdır. Ancak lubrikan suda çözünür olmalı, sterilizasyonun etkinliğine engel
olmamalıdır.

Fleksibl endoskop temizliği için ultrasonik yıkama yöntemi uygun değildir. Sadece
valf, başlık, forseps gibi ilave parçaları temizlenebilir.
Talimat No: 13
Delici-Kesici Yaralanmalardan Korunma Düzenleme Tarihi: 25.12.2010
ve İzleme Talimatı
Güncellenme Tarihi:
OMÜ SUVAM
Hastane İnfeksiyon Kontrol
Komitesi
1.AMAÇ:
Hastane çalışanlarının yaralanmasını önlemek, yaralanan personelin yaralanmaya bağlı
gelişebilecek infeksiyonları engellemek ve takibini sağlamak
2.KAPSAM:
Hastanede çalışan tüm birimleri ve çalışanları kapsar
3.TEMEL İLKELER:

Personelin yaralanmalardan ve infeksiyonlardan korunmasına yönelik verilen hizmet
iç eğitim programına katılımı sağlanmalı

İnvazif girişimler deneyimli personel gözetiminde uygulanmalı. Gerekli koruyucu
önlemlere titizlikle uyulmalı ( İzolasyon Önlemleri talimatına bakınız)

Servis içinde gerekli olan koruyucu ekipman bulundurulmalı

Atık toplayan personeller Atık yönetimi talimatına uygun olarak çalışmalı

Yaralanmalar en kısa zamanda İnfeksiyon Kontrol Komitesine bildirilmeli

Yaralanan personel için yapılan tüm uygulamalar kayıt altına alınmalı( Delici-Kesici
yaralanma takip formu doldurulmalı)

Hastanede çalışan tüm personel aşı ile korunabilecek hastalıklar açısından
değerlendirilmeli ve gerekli aşı programına alınmalı, uygulama kayıt altına alınmalı
4.UYGULAMA
Delici – Kesici Alet yaralanmalarını önlemek için
 Kullanılmış enjektör iğneleri, bistüri vb. kesicilere temas en aza indirecek şekilde
çalışılmalı
 Enjektör iğnelerini atmadan önce iğne uçlarını eğip bükmek gibi uygulamalar
yapılmamalı, plastik kılıfına geçirilmeye çalışılmadan derhal tıbbi atık kutusuna
atılmalıdır.
Yaralanma ve Temas Durumunda Yapılacak İşlemler

Yaralanan bölge derhal su ve sabunla yıkanmalı

Yaralanan bölgenin kanatılması gibi doku harabiyetini arttırıcı uygulamalar
önerilmemektedir.

Yaralanan bölgeye çamaşır suyu gibi toksik maddeler sürülmemeli

Hasta vücut sıvılarının göze bulaşması durumunda, gözler su veya serum fizyolojikle
yıkanmalı

Yaralanma sonrası gerekli müdahalenin yapılabilmesi için en kısa zamanda İnfeksiyon
kontrol komitesi ile iletişime geçilmeli ( Tel: 2679- 2736)

Yaranma mesai saatleri dışında olmuş ise İnfeksiyon hastalıkları doktoru ile iletişime
geçilmeli (Tel: 2679- 2424)
Endoskop Temizliği ve
Dezenfeksiyonu Talimatı
Talimat No:14
Düzenleme Tarihi:25.12.2010
Güncellenme Tarihi:
OMÜ SUVAM
Hastane İnfeksiyon Kontrol
Komitesi
1.AMAÇ:
Endoskopik girişimlerde infeksiyon riskini önlemek ve endoskopik cihazların uygun
dezenfeksiyon/sterilizasyon yöntemini belirlemek ve uygulamak.
2.KAPSAM:
Sindirim sistemleri endoskopik cihazları, ERCP, bronkoskopi, sistoskopi ve artroskopi
uygulamaları yapan tüm birimleri ve o birimde çalışan kişileri kapsar.
3.TEMEL İLKELER:
a. Endoskop aletler kullanım sonrası hemen dekontamine edilir ve tüm ayrılabilir
parçaları sökülür
b. Endoskopların ısıya dayanıklı bölümleri dekontamine edildikten sonra otoklavda steril
edilmelidir
c. Steril dokularla temas eden endoskop aksesuarları (biyopsi forsepsleri, sitoloji
fırçaları, skloterapi iğneleri, elektrokoter probları vb) steril edilmeli veya tek
kullanımlık olmalıdır
d. Laparoskop. sistoskop, artroskop gibi steril dokulara giren tüm skoplar her kullanım
öncesi steril edilmelidir. Mümkün olmadığı durumlarda yüksek seviye dezenfeksiyon
uygulanmalıdır
e. Temizlik için kullanılan fırçalar temizlendikten sonra yüksek seviyede dezenfekte
edilmeli veya tek kullanımlık olmalıdır.
f. Gastroskopi ve kolonoskopi için uygulanan dezenfeksiyon işlemi ayrı hazırlanmış
dezenfeksiyon kabı ve çözeltisi ile yapılmalıdır
4.UYGULAMA:
a. Hastaya kullanılmış endoskobun hortum yüzeyindeki kaba kir ve sekresyonlar
kullanım sonrası beklenmeden havsız temiz bir gazlı bez veya kuru yumuşak bir bezle
alınır.
b. Hava-su kanalından bol su verilip tıkanması engellenir
c. Endoskopun bütün ayrılabilen parçaları sökülür, nötral veya enzimatik deterjan
çözeltisine konularak üzerinde organik madde kalmayıncaya dek el ile temizlenir.
d. Bu arada su geçirmez başlıkları, elektrik bağlantıları üzerine takılarak kaçak testi
uygulanır.
e. Kaçak olmadığından emin olunan endoskop nötral veya enzimatik deterjan çözeltisi
içine yatırılıp, kanalları üzerinde organik madde kalmayıncaya dek bol deterjanlı su ile
jet akım sağlanarak yıkanır ve fırçalanır.
f. Tüm kanallar kullanılmasa dahi fırçalanıp dezenfektan geçirme işlemine tabi tutulur.
g. Temizlikten sonra durulama işlemi yapılır.
h. Durulama, organik maddenin ve kullanılan diğer ürünlerin tüm kalıntılarını giderecek
düzeyde bol basınçlı su ile yapılmalıdır.
i. Yüksek düzey dezenfektan çözeltisi içine konulmadan endoskoplar kurulanır.
j. Yüksek düzey dezenfektan içine tamamen batırılarak dezenfektan için önerilen sürede
bekletilir.
k. Süre zamanlayıcı kullanılarak belirlenir.
l. Tüm iç ve dış yüzeylerin dezenfektan solüsyon ile temas etmesi sağlanır.
m. Bunun için lümenlerden dezenfektan geçirilerek hava kabarcıkları kalmaması
sağlanmalıdır.
n. Gastrointestinal endoskoplar ve bronkoskop steril distile su, filtre edilmiş su veya
içilebilir kalitede musluk suyu ile durulanır.
o. Musluk suyu ile durulama işleminden sonra endoskop kanallardan % 70 lik alkol ve
basınçlı hava geçirilir.
p. Endoskop hemen kullanılacaksa veya steril su ile durulanmış ise alkolden geçirme
uygulanmayabilir.
q. Artroskop, laparoskop, sistoskoplar steril distile su ile durulanmak zorundadır.
r. Hemen kullanılmayacak olan bu gereçler kullanım öncesi yeniden aynı işlemlere tabi
tutulmalıdır.
s. Endoskop ek parçaları takılmadan kurumayı kolaylaştırmak için dikey pozisyonda ve
kontaminasyonu engelleyecek şartlarda saklanır.
t. HİKK onayı alınmadan başka bir dezenfektan kullanılmamalıdır
u. Endoskopik uygulamaya bağlı bir infeksiyon gelişirse HİKK derhal haberdar
edilmelidir.
v. Uygulayıcılar eldiven, önlük, maske veya siperlik giymelidir.
w. Endoskopi ünitesi çalışanları Hepatit B aşılarını olmalıdır.
Morg Temizlik Talimatı
Talimat No: 15
Düzenleme Tarihi:25.12.2010
Güncellenme Tarihi:
OMÜ SUVAM
Hastane İnfeksiyon Kontrol
Komitesi
1.Amaç: Morga kabul edilen cenazelerin sevkinden sonra ve belirli aralıklarla yapılacak olan
temizlik ve dezenfeksiyon işlemleri için gerekli basamakları belirlemektir.
2.Kapsam: Morgda çalışan personeli kapsar.
3.Uygulama:
3.1. Morg genel kullanım alanlarından uzak, hastaların olmadığı yerde olmalıdır.
3.2.Morg giriş-çıkışları hastanenin ana giriş çıkışlarından ve acil giriş çıkışlarından ayrı
olmalıdır.
3.3. Morg buzdolabının içinin ve dışının temizliği temizlik görevlisi tarafından her cenaze
sonrası ve rutin olarak her hafta ―Hastane Yüzey Dezenfeksiyonu Talimatına‖ uygun olarak
temizlenip dezenfekte edilmelidir.
3.4. Cenaze olmadığı zaman temizlik öncesi morg dolabının elektrik fişi çekilmeli ve dolabın
buzu çözülene kadar beklenmelidir.
3.5. Morg dolabının içi ve dışı ―Hastane Yüzey Dezenfeksiyonu Talimatına‖ uygun olarak
temizlenip dezenfekte edilmelidir
.
3.6. Temizlik bitiminde morg dolabının elektrik fişi prize takılmalıdır.
3.7. Cenazelerin yıkandığı masanın temizliği cenaze öncesi-sonrası ve her hafta ―Hastane
Yüzey Dezenfeksiyonu Talimatına‖ uygun şekilde yer yüzey dezenfektanı ile yapılmalıdır.
3.8. Ayın sonunda yapılan temizlikte duvarlar da ―Hastane Yüzey Dezenfeksiyonu
Talimatına‖ uygun olarak temizlenip dezenfekte edilmelidir.
3.9.Cenaze yıkama ve otopsi işlemlerin bitiminde zemin temizliği yapılmalıdır.
3.10.Personel tüm işlemler esnasında ,(temizlik işlemlerinde, cenazenin yıkanması ve
transportu sırasında ) eldiven, maske, koruyucu önlük giymeli, gerekirse koruyucu gözlük
takmalıdır.
3.11.Temizliğin tamamı ―Hastane Yüzey Dezenfeksiyonu Talimatına‖ uygun olarak
yapılmalıdır.
OMÜ SUVAM
Hastane İnfeksiyon Kontrol
Komitesi
Hemodiyaliz Ünitesi Enfeksiyon
Kontrol Talimatı
Talimat No:16
Düzenleme Tarihi:25.12.2010
Güncellenme Tarihi:
1. AMAÇ: Hemodiyaliz Ünitesi‘nde Enfeksiyon Kontrol Programlarının uygulanması
hususunda yöntem belirlemektir.
2. KAPSAM: Hemodiyaliz Ünitesi‘nde uygulanacak Enfeksiyon Kontrol Önlemlerini kapsar.
3.SORUMLULUK: Hemodiyaliz Ünitesi‘nde çalışan tüm doktor, hemşire ve temizlik
personeli sorumludur.
4.HEMODİYALİZ ÜNİTESİ ENFEKSİYON KONTROL ÖNLEMLERİ
4.1. Kan yoluyla bulaşan enfeksiyonlar ve patojen bakterilerin hastadan hastaya
bulaşını önlemeye yönelik uygulamalar
4.1.1.Hepatit B ve Hepatit C için rutin serolojik tarama testleri yapılmalıdır.
4.1.2.Hepatit B için aşılama yapılmalıdır.
4.1.3.HBsAg pozitif hastaların izolasyonu sağlanmalıdır.
4.2. Standart Önlemler
4.2.1.Kanla, her türlü vücut sıvısı ve ter dışında her tür vücut salgısı ile temasta eldiven
giyilmelidir.
4.2.2.Mukoza temasta mutlaka eldiven giyilmelidir.
4.2.3.Bütünlüğü bozulmuş ciltle temas sırasında eldiven giyilmelidir. (Eldiven
kullanma talimatına bakınız.)
4.2.4.Eldiven çıkarıldıktan sonra el hijyeni sağlanmalıdır. (El hijyeni talimatına
bakınız.)
4.2.5.Aynı hasta üzerinde kirli bir bölge ile temas sonrasında temiz bir alana geçerken
ve hastadan hastaya geçerken eldiven çıkarılıp el hijyeni sağlanmalıdır. (El hijyeni
talimatına bakınız.)
4.2.6.Kan ve diğer vücut sıvılarının sıçrama ihtimali bulunan durumlarda maske ve
gözlük takılmalı, önlük giyilmelidir. (Koruyucu ekipman kullanım talimatına bakınız.)
4.2.7.Hastanın marker sonuçlarının negatif olması, enfekte olmadığı anlamına gelmez.
İnkübasyon süreleri:
–Hepatit B=50-180 gün
–Hepatit C=30-150 gün
–HIV=30-90 gün
4.2.8.Hastalarla ve hasta çevresindeki yüzeylerle temas sırasında mutlaka eldiven
giyilmeli(Ayrıntılı bilgi için eldiven kullanım talimatına bakınız)
4.2.9.Bir hastadan başka bir hastaya geçerken eldiven çıkarılarak el hijyeni sağlanmalı
(El hijyeni talimatına balınız.)
4.2.10.Her diyaliz istasyonunda steril olmayan temiz eldiven bulunmalı(Ayrıntılı bilgi
için eldiven kullanım talimatına bakınız)
4.2.11.Temiz alan-kirli alan ayrımı net bir şekilde yapılmalıdır;
Temiz alan: İlaçların hazırlandığı, saklandığı, diğer temiz malzemelerin bulunduğu
alandır.
Kirli alan: Kullanılmış malzemelerin/cihazların, kan-idrar örneklerinin bulunduğu
alandır.
Temiz alana kirli malzeme veya kan örneklerinin girişine izin verilmemelidir.
4.2.12.Basınç monitörlerinin kanla kontamine olması önlenmelidir.
4.2.13.Eksternal venöz ve arteriyel basınç transdüser filtre veya koruyucuları
kullanılmalı, her hasta için değiştirilmeli ve tekrar kullanılmamalıdır.
4.2.14.Diyaliz istasyonu (sandalye, yatak, masa, makina, vb.) her hastadan sonra
temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir.
4.2.15.Her kullanım sonrasında hemodiyaliz makinasının iç dolaşımı, hasta için
kullanılan makas, steteskop, tansiyon aleti vb. dezenfekte edilmeli.
4.2.16. Klor tablet, kuarterner amonyum bileşikleri, alkol bazlı hızlı etkili solüsyonlar
dezenfeksiyon amacıyla kullanılabilir.
4.2.17.Personel için hastaların tedavi gördüğü alanda yemek-içmek yasaklanmalıdır.
Hastaların yemek yemesinde sakınca yoktur
4.2.18.HBsAg-pozitif hastalar ayrı bir odada, farklı bir makinada diyalize alınmalı, bu
odadaki malzemeler diğer hastalar için kullanılmamalıdır.
4.2.19.HBsAg-pozitif bir hasta ile ilgilenen personel eş zamanlı olarak diğer hastalara
bakım vermemelidir.
4.2.20.HCV-pozitif hastalar için izolasyon gerekli değildir.
4.2.21.Hemodiyaliz sırasında kullanılmak üzere hasta başına getirilen malzemeler
hastaya özel olmalıdır.Bu mümkün değilse malzemeler başka bir hastada
kullanılmadan veya temiz bir alana transfer edilmeden önce temizlenmeli ve
dezenfekte edilmelidir.
4.2.22. Akılcı antibiyotik kullanımı, sürveyans, enfeksiyon kontrol eğitimi, yazılı
politika ve prosedürlerin bulunması ve belirli aralıklarla güncellenmesi gibi konuların
önemi unutulmamalıdır.
4.3. Hemodiyaliz Ünitesi’nde İlaçların Hazırlanması
4.3.1 İlaçlar hasta bakım alanlarından fiziksel olarak ayrılmış, temiz bir alanda
hazırlanmalıdır.
4.3.2 Multidoz flakonların kullanımından kaçınılmalıdır.
4.3.3 Multidoz flakon kullanımı zorunlu ise hasta dozları temiz bir alanda hazırlanmalı,
her girişte diyafram antiseptik solüsyonla silinmelidir.
4.3.4 İlaçlar bir hasta başından diğer hasta başına taşınmamalı, tedavi tepsileri hastadan
hastaya geçerken dezenfekte edilmelidir.
4.3.5 İlaç dağıtımı sırasında ortak ilaç taşıma arabaları kullanılmamalıdır.
4.3.6 İlaç şişeleri, enjektör, pamuk, vb. malzemeler ceplerde taşınmamalıdır.
4.3.7 İlaç dağıtımı için tepsi kullanılıyorsa vaka aralarında temizlenmelidir.
4.4. Hepatit B, Hepatit C ve HIV için Tarama
4.4.1 HIV İçin Tarama
Hastalara doğru danışmanlık hizmeti verebilmek için (antiretroviral tedavi, profilaksi,
vb.) başlangıçta onam alınarak tüm hastalar için HIV serolojisi bakılmalı ancak belirli
aralıklarla izlenmesi gerekli değildir.
4.4.2.Hepatit B ve C İçin Tarama
Tüm hastalarda başlangıçta HBs Ag, Anti HBc, anti HBs, anti HCV VE ALT
bakılmalıdır.
4.4.3. Hepatit B için Aşılama
HBV‘ye duyarlı tüm hastalar aşılanmalı
Aşılama sonrasında (4–8 hafta) anti-HBs titresi bakılmalı
<10 mIU/ml ise tekrar üç doz aşı yapılmalı
≥10mIU/ml ise yılda bir kez anti-HBs kontrolü yapılmalı
Anti HBs ve , Anti HBc pozitif hastalarda HBV için ek teste gerek yoktur.
Anti HCV negatif hastalarda ayda bir kez ALT, 6 ayda bir Anti HCV bakılmalıdır
4.5.Bakteriyel Enfeksiyonların Önlenmesi
4.5.1.Hastadan hastaya bulaşı önlemek için enfeksiyon kontrol önlemlerine uyum
gereklidir.
4.5.2.Dirençli mikroorganizmaların seleksiyonunu azaltmak için antibiyotikler akılcı
kullanılmalıdır.
4.5.3.Vasküler giriş yerinin bakımı yapılmalıdır.
4.5.4.Su analizlerine gereken önem verilmelidir.
4.6. Su Analizleri
Belirli aralıklarla bakteriyolojik (üç ayda bir) ve kimyasal analiz (altı ayda
bir)yapılmalıdır.
4.7. Vasküler Giriş Yerinin Bakımı
4.7.1.AV fistül tercih edilmeli
4.7.2.Kişisel hijyen konusunda eğitim verilmelidir.
4.7.3.Kateter takımı ve bakımı konusunda santral venöz kateter takımı ve bakımı talimatına
uyulmalıdır.
Doküman No
T.C.
ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ
Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi
:
YayınTarihi
:
Revizyon No
:
RevizyonTarihi :
Sayfa
:1
DokümanKod
:
İKK FR 3
Yoğun Bakım Üniteleri Enfeksiyon Kontrol Talimatı
AMAÇ: Yoğun Bakım Ünitesinde hastane enfeksiyonlarının oluşmasının ve önlenmesinin kontrolü.
KAPSAM: Üniteye giren ve hastayla ilgilenen herkesi kapsar.
TEMEL İLKELER:
1- Yoğun Bakım Ünitesinde (YBÜ) enfeksiyonların önlenmesi ve kontrolü konusunda Hastane Enfeksiyon Kontrol
Komitesi (HEKK) talimatlarına uyulmalıdır.
2- El yıkama önerilerine uyum en etkili koruyucu önlemdir.
3- İzolasyon önlemlerine uyulması ve bu konuda HEKK ile işbirliği sağlanmalıdır.
4- Bu birimde görev alan tüm personel yoğun bakım konusunda bilgili, deneyimli olmalıdır.
5- Salgın durumunda gerekli çalışmalar HEKK ile birlikte yürütülmelidir.
Yapısal Özellikler
1.T.C.. SAĞLIK BAKANLIĞI YATAKLI SAĞLIK TESİSLERİNDE YOĞUN BAKIM HİZMETLERİNİN
UYGULAMA USUL VE ESASLARI HAKKINDAKİ GÜNCEL TEBLİĞİ’ NE UYGUN OLMALIDIR
UYGULAMALAR
1- İzolasyon gerektiren durumlar dışında üniteye girişte ya da hastaların rutin bakım sürecinde özel önlük
kullanılması önerilmez. Belirli bir kontaminasyon riski olan bakım uygulamalarında tek kullanımlık önlük giyilmesi
ya da işlemden sonra değiştirilmesi önerilir.
2- Galoş uygulamasının enfeksiyon kontrolü yönünden bir yararı görülememiştir. Ancak temizlik yönünden faydası
olduğu düşünülüyorsa bu uygulamaya devam edilebilir.
3- YBÜ’ de ziyaretçiler için özel kıyafet uygulanması önerilmemektedir. Ancak, hastayla temas öncesi el yıkama
uygulaması sıkı şekilde denetlenmelidir. Enfeksiyon bulgusu olan ziyaretçilerin üniteye girişi engellenmelidir.
4- Ünite, HEKK Ünite temizliği “Yoğun bakım üniteleri temizlik talimatına uygun olarak yapılmalıdır.
5. Aspirasyon mayi, drenaj mayi ve idrar gibi vücut sıvıları ayrı bir odada, el yıkama amacıyla kullanılmayan
lavaboya boşaltılmalıdır. Tek kullanımlık olmayan kaplar ve sistemin gider kısmı deterjanlı su ile temizlenip, 1/10
çamaşır suyu ile dezenfekte edilmelidir.
Doküman No
T.C.
ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ
SağlıkUygulama ve AraştırmaMerkezi
:
YayınTarihi
:
Revizyon No
:
RevizyonTarihi :
Sayfa
:3
DokümanKod : İKK FR 3
Yoğun Bakım Üniteleri Enfeksiyon Kontrol Talimatı
Personel ile ilgili özellikler
1.Yogun bakım üniteleri hastane enfeksiyonları yönünden riskli birimlerdir. Bu birimde görev alan tüm personel,
yoğun bakım konusunda bilgili, deneyimli olmalıdır. Ünitede yeni çalışmaya başlayan personele oryantasyon
eğitimi verilmelidir.
2.Her çalışma sürecinde birinci ve ikinci düzey bakım veren birimlerde 1-3 hasta için bir,üçüncü düzey bakım veren
birimlerde 2 hasta için bir hemşire sağlanmaya çalışılmalıdır.
3- Ellerinde eksüdatif cilt lezyonları olan sağlık çalışanları hastalarla ya da tıbbi bakım gereçleri ile temas
etmemelidir.
4- Bulaşıcı enfeksiyon hastalığı bulguları olan personel bu süreçte ünitede çalıştırılmamalıdır.
5- Tırnaklar kısa olmalı, mümkünse tüm yüzükler, bileklikler çalışma sürecinde takılmamalıdır.
6- YBÜ içinde rutin kullanılan kıyafetler ile ünite dışına çıkılmamalıdır.
7- T.C.Saglık Bakanlıgı Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı- UHESKB’nin CDC ve Dünya Saglık Örgütü
rehberleri esas alınarak hazırlamış olduğu Hastane Enfeksiyonları Sürveyans Rehberi doğrultusunda :
Yoğun Bakım Ünitelerinde; santral venöz kateter ilişkili enfeksiyon, üriner kateter ilişkili enfeksiyon ve ventilatör
ilişkili pnömoni takip edilmektedir .
7- Hazırlanan program içerisinde, yoğun bakım ünitesinde, 6 ayda bir hastane enfeksiyonları ve enfeksiyon kontrol
uygulamaları ile ilgili eğitim verilir.
8- Ulusal hastane enfeksiyonları sürveyans yazılım programından elde edilen veriler, UHESKB’nin belirlemiş
olduğu enfeksiyon hız oranları ve ulusal standartlar ile karşılaştırır, her üç ayda bir enfeksiyon kontrol hemşiresi
tarafından, Yoğun Bakım Ünitesi Çalışanları ile paylaşılır, durum değerlendirilmesi yapılır, yeni öneriler dinlenir ve
yeni bir strateji belirlenir.
9- El hijyenine uyumu ve uyumunun devamlılığının sağlanması açısından el hijyeni takibi
yapılır ve kaydedilir. Üç aylık raporlar şeklinde ,el hijyenine uyum tablosu yapılarak, Yoğun Bakım Ünitesi
çalışanları ile paylaşılır.
Doküman No
T.C.
ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ
Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi
:
YayınTarihi
:
Revizyon No
:
RevizyonTarihi :
Sayfa
:4
DokümanKod : İKK FR 2
Yoğun Bakım Üniteleri Enfeksiyon Kontrol Talimatı
6- Solunuma yardımcı cihazların temizliği ve dezenfeksiyonu
a. Ventilatörün iç temizlik, bakım ve dezenfeksiyon işlemleri üretici firma önerilerine göre yapılır.
b. Ventilatörün dış yüzeyleri, su ve deterjanla temizlenir ve 1/100 çamaşır suyu ile, (ekran, panel gibi hassas
yüzeyler tercihen %70’lik alkol ile) veya hastane enfeksiyon kontrol komitesince önerilen başka bir yer yüzey
dezenfektanı ile dezenfekte edilir.
c. Ventilatör devresi tek kullanımlık olmalıdır.(Tek kullanımlık olmayan solunum devreleri en az yüksek düzey
dezenfeksiyon uygulanarak yeniden kullanılabilir.)
d. Kirlenme ve işlem bozukluğu olmadıkça devreler değiştirilmez.
e. Devre içinde oluşan suyun hastaya gitmemesi için boşaltılması ve bu arada çevreye bulaşmaması sağlanır. İşlem
sırasında eldiven giyilir.
f. Nazal oksijen kateterleri ve maskeler görünür bir kontaminasyon olduğunda değiştirilir.
g.İlaç nebülizatörleri hastaya özel olmalıdır. Kullanım aralarında %70’lik alkol ile temizlenerek kuru olarak
saklanmalıdır.
h. Sistemdeki tüm nemlendiricilerde steril su kullanılır ve bu sular günlük olarak değiştirilir.
i. Ambular kullanım sonrasında steril ya da yüksek düzey dezenfeksiyon uygulanır.
j. Her hasta için ayrı aspiratör olmalıdır. Aspirasyon sondaları tek kullanımlık olmalıdır.
k. Aynı hastada kullanımı devam eden aspirasyon sıvısı günlük olarak boşaltılmalı kavanoz temizlenip dezenfekte
edilmeli.
l.Laringoskop ‘’blade’’ kısımları en az yüksek düzey dezenfeksiyon işlemi uygulanarak tekrar kullanır.