3. Proses Özellikleri

Nasıl Öğreniriz
Karakteristikler
Öğretme Teknikleri
Kalıcı Öğrenme Oranı
Sunuşlar
Okuma
İşitsel ve Görsel
Zamana
Sıkıştırılmış
10% İçerik Odaklı
Anlatma ve
Umut Etme
5%
20%
Demo Yoluyla
30%
Tartışma Gurupları
50%
Geri Bildirimli Uygulama
75% Öğrenici Odaklı
İnteraktif
Başkalarına Öğretme/Hemen Kullanım80%Zaman Alıcı
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Proses Kontrol Tanımı
Ürün tasarımı
Proses tasarımı
Risk analizi ve kritik kontrol noktaların belirlenmesi
Proses kontrol araçları ve prensipleri
Proses kontrol ölçüm sistemleri
İstatistiksel proses kontrol
Uygulamalar
Prosesin tanımı ?
Proses kontrolü tanımı?
1.Proses Tanımı :
Proses ile ilgili tanımlar;
• Belli bir dizi girdiyi , müşteri için belli bir çıktıya
dönüştüren , tanımlanabilen, ölçülebilen ve birbirine
bağlı değer yaratan faaliyetler dizinine proses denir.
• Proses , belli girdileri içeren ve belli çıktıları üreten,
katma değerli çabalarla karakterize edilen, birbiriyle
ilişkili, iş faaliyetleri kümesidir.
Proses Tanımı :
 Belirli bir çıktı elde etmek için, birbirleriyle
etkileşim içerisinde bulunan insanlar,
ekipman, malzemeler, yöntemler ve
çevresel unsurların bir toplamıdır.
 İşletme girdilerini, işletme çıktılarına
dönüştüren etkinliklerin birleşimidir.
 Prosesler, üç temel faaliyetler çeşidinin bir
kompozisyonudur: Değer yaratan yeni
müşteriler için önem taşıyan faaliyetler;
temel olarak fonksiyonel, departmantal
veya örgütsel sınırlar arasında iş akışını
sağlayan faaliyetler;kontrol faaliyetleri..
1.Proses Tanımı :
• Bir organizasyonel proses, başı ve sonu belli olan iş
demektir. Yani bu işi yapmak için gerekli alt işlerin ve detay
işlerin oluşturduğu kümedir.
- Prosesler, en yalın açıklamayla, bir işletmenin müşterileri
için ne yaptığı dır.
- Prosesler, işletmenin ürün/hizmetini yaratan mantıksal iş
toplamıdırlar.
- Bir iş prosesi, bir veya birkaç çeşit girdinin alınıp bunlardan
müşteri için değer oluşturacak bir çıktının yaratıldığı
faaliyetler toplamıdır.
- Prosesler, birbirini izleyen durum değişikliklerinin
analizinden doğarlar, yani bir süreç, ilgili bir veya daha
Proses kontrolün temel
amacı
Son ürün karakteristiklerindeki
varyasyonu düşürerek, ürünün,
yasal, uluslararası standartlara
ve tüketici kalite ve güvenlik
beklentilerine uygunluğunu
sağlamaktır.
Aynı zamanda proses kontrol,
üretim süreçlerindeki ıskarta
oranlarını ve üretim
maliyetlerini düşürerek süreç
verimliliğini arttırır.
Proses kontrolün temel
amacı
 Basit kontrol yöntemleri - Termometre
sıcaklıklarının okunması, tanklardaki sıvı
seviyelerinin izlenmesi, doldurma yada
ısıtma valflerin ayarlanması
 Daha sofistike proses kontrol yönetimi
gerekliliğinin nedenleri:
 Üretim süreçlerindeki otomasyon,
 modern teknoloji kullanımı,
 proses şartlarının ve süreçlerinin daha
kompleks hal alması
Proses kontrolün öneminin
nedenleri
Artan rekabet ortamında üreticilerin
daha çok çeşit ürünü daha hızlı
üretebilmesini zorunlu kılması
Yükselen çalışan ve hammadde
maliyetleri
Tüketicilerin artan talepleriyle
ortaya çıkan yeni ve globalleşen
regülasyon ve standartlar.
Birçok ürün için yasal olarak her bir
partiyi teker teker izlenebilir olma
zorunluluğu,
2.Proses Kavramı
• Yukarıdaki tanımlardan da anlaşılacağı gibi proses
işletme içinde ya
• belli bir fonksiyon dahilinde yer alabilir ya da
• fonksiyonlararası olabilir.
Tüm proseslerde ortak üç
özellik vardır.
1. Dönüştürme
:
Prosesler girdiyi daha
değerli bir çıktıya
dönüştürebilirler.
 Fiziksel dönüşümde, ortaya
somut bir ürün çıkarken
bilgi dönüştürmede veriler
işlenerek bilgi oluşturulur.
2. Geri besleme kontrolü :
 Proses sonucunda ortaya çıkan ürünün
özellikleri sürece tekrar veri olarak girmesi
geri besleme olarak adlandırılır.
 Geri besleme kontrolü, sürecin kontrolden
çıkmasını engeller.
3. Tekrarlanabilirlik
Bir prosesin defalarca aynı
şekilde işleme özelliğidir
3. Proses Özellikleri
- Tanımlanabilen
: Prosesin temel unsurlarının belirlenebilmesi
özelliğidir.
- Ölçülebilen
: Prosesin performans ölçüt/göstergeleri ile
izlenebilme özelliğidir.
- Tekrralanabilen
: Proses harekete geçiren aynı ve/veya değişen
girdilerin işlenmesi sonucunda oluşan çıktının müşteri ihtiyaç ve beklentilerini
sürekli karşılayabilme özelliğidir.
- Kontrol edilebilen
: Proses sorumlularının prosesin performansı
hakkında her zaman için bilgi sahibi olabilmesi ve gerektiğinde faaliyetleri
yerine getirebilmesi özelliğidir.
- Katma değer yaratan:
Prosesin, çıktının kalitesi ve çıktıyı kullanan
3. Proses Özellikleri
Ölçülebilen: Prosesin performans
ölçüt/göstergeleri ile izlenebilme özelliğidir.
3. Proses Özellikleri
Tekrarlanabilen: Proses harekete geçiren aynı
ve/veya değişen girdilerin işlenmesi sonucunda
oluşan çıktının müşteri ihtiyaç ve beklentilerini sürekli
karşılayabilme özelliğidir.
3. Proses Özellikleri
Kontrol edilebilen : Proses sorumlularının prosesin
performansı hakkında her zaman için bilgi sahibi
olabilmesi ve gerektiğinde faaliyetleri yerine
getirebilmesi özelliğidir.
Örnek: Sütün katkı maddesi ölçülebilir ve kontrol
edilebilir
3. Proses Özellikleri
Katma değer yaratan: Prosesin, çıktının kalitesi ve
çıktıyı kullanan müşterinin tatmini üzerinde olumlu
etki yaratabilme özelliğidir.
3. Proses Özellikleri
- Tanımlanabilen
:
- Ölçülebilen
:
- Tekrarlanabilen
:
- Kontrol edilebilen
:
- Katma değer yaratan:
:
4. Prosesin Temel Unsurları
- Tedarikçiler
- Girdiler
- Çıktılar
- Müşteriler
4. Prosesin Temel Unsurları
Tedarikçiler : Prosesin girdilerinin bir veya birkaçını
temin eden kişi ve/veya kuruluşlardır. Tedarikçiler
organizasyon içinden veya dışından olabilir.
4. Prosesin Temel Unsurları
Girdiler
: Girdiler, prosesin dönüşümü
sağlamada kullandığı unsurlardır.
Proseslerde 3 çeşit girdi gözlenebilir.
1. Fiziksel girdiler (Örn: hammadde, malzeme ,
makina)
2. Destek (Örn: personelin eğitimi),
3. Bilgi (Örn: Müşteri beklentileri)
4. Prosesin Temel Unsurları
-
Çıktılar
: Prosesin herbir işlemi bir tür çıktı
üretir.
Çıktılar, bir prosesin dönüşüm sağlayarak ürettiği
unsurlardır.
4. Prosesin Temel Unsurları
Müşteriler
noktalardır.
: Müşteriler proses çıktılarını alan
Proses performans ölçütleri: Prosesin müşteri ihtiyaç
ve beklentilerini karşılama derecesini ölçmeye
yarayan göstergelerdir.
Müşteri ihtiyaç ve beklentileri: Proses çıktısı olan
ürün ve hizmetler konusunda müşteri tarafından
veya müşteri adına tanımlanmış özelliklerdir.
Proses aktiviteleri: Proses girdilerini, çıktılara
Proses
Çıktıyı oluşturmak için bir arada çalışan sıralanmış unsurlard
oluşan bir kombinasyondur.
• Tedarikçiler
• İnsanlar
• Makina/teçhizat
• Malzemeler
• Yöntemler
• Çevre
Prosesin Sesi
İstatistik
İNSAN >
EKİPMAN> Yöntemler
MALZEME>
Çalışma
METOD >
Yöntemi/
ÖLÇÜM >
Kaynakların
ÇEVRE >
Erişimi
Girdi
Süreç/Sis
tem
Ürün ve
Hizmetler
Müşteri
Çıktı
Müşteri
ihtiyaçları ve
beklentilerini
sürekli
algılama ve
Tanımlama
Müşterinin
Sesi
BİR PROSESİN MÜŞTERİ BEKLENTİLERİNİ KARŞILAMASINI NASIL SAĞLARIZ
1920
1940
1960
1980
2000
2020
• Kalite Testi : Parça ve Ürünlerin en son safhada kontrol edilme: Hatalı ürünlerin tesbit
edilmesi, ayrımının yapılması
•Kalite Kontrol : Ürün testleri, Test Yapılması, Kalite Planlama, Hataların düzeltilmesi
• Kalite Güvence : Kalite planlaması, Kalite güvence sistemleri, Hataların Önlenmesine
başlanması.
•Kalite seviyesini hammadde sağlayıcıları belirliyor
• Kalite Yönetimi : Kalite Yönetim Sistemleri, Müşteri odaklı üretim, Hataların ve arızaların
önlenmesi
•Toplam Kalite Yönetimi : Kaizen, Müşteri ve tedarikçi ilişkilerinin kurgulanması, Önleyici
ve entegre edilmiş kalite yönetimi
•İş Mükemmelliği : Proses odaklı entegre edilmiş Kalite Yönetim Sistemi, Değer Odaklı,
Entegre edilmiş metodlar
ÜRÜN /DEĞER DÖNGÜSÜ
Müşteri
Talepleri
/
İhtiyaçla
r
Innovas
yon/Arg
e
Teknoloji
Geliştirm
e
/Proses
Tasarımı
Üretim
Depola
ma/Dağ
ıtım
Pazarlama
Satış
Sürekli İyileşme ve Süreç Yönetimi Mükemmelliği
ÜRÜN /HİZMET DÖNGÜSÜ
Müşteri Talepleri
İnnovasyon/A
rge
ÜRÜN
TASARIMI
Girdiler
Pazar Payı,
Rekabet, karlılık
Analizleri
Ürün
Ürün
Üretim
Son Ürün
Performans
Karakteristikleri Malzeme,
Karakteristikleri
süreç ve
ekipmanlarının
belirlenmesi /
Proses
tasarımı,
Hammadde
Satış Talepleri
oluşturma
Çıktılar
Ürün Performans
Karakteristikleri
Kavram olarak Üretim
Son Ürün
Ürünün
Malzeme,
Belirlenmesi
süreç ve
ekipmanlarının
belirlenmesi /
Tasarım ve
Prototip /
Proses tasarımı
/ Pilot Üretim
Ürün Teslimi ve
Satış Sonrası
Hizmetler
Kaynaklar
Müşteri taleplerini
Teknoloji
Geliştirme/
PROSES
TASARIMI
Üretim
PROSES
KONTROL
Pazarlama
Reklam ve
Tanıtım, Satış
Talepleri
oluşturma
İnsan,
Ekipman,
Makina,
karşılayacak
Ürün karakteristikleri
Sistemler,
Organizasyon,
Departman,
Bilgi (Know
How), Yöntem
Satış
Çıktıya Yönelik Eylem Modeli:
Üret
Kontrol Et
Uygun olanları müşteriye gönder
Uygunsuz olanları düzelt/imha et
Proses Performansı : Proses çıktısının hedefi yakalama başa
Çıktıya yönelik eylem
• Pahalıdır
• Risklidir
Prosesse Yönelik Eylem
Operatör Eğitimi- her bir çalışanın aynı
standartta iş yapabilmesini sağlamak
Malzeme Değişimi- aynı hatta farklı ürünlerin
üretilmesi sırasındaki malzemelerin değişimini
yönetmek
Ekipman Değişimi-araç gereçlerin değişimini
yönetmek
Çalışma metodunda değişiklikler
Proses dizaynında değişiklikler
Prosesse Yönelik Eylem
• Çıktıyı oluşturan Proses Parametrelerini Tanımla
Örnek: pastörizasyonda sıcaklık
• Proses parametreleri değişimlerini izle
• Temel proses parametrelerinin değişimlerini sınırla
• Ana üründeki etkisini göze alarak
• Proses parametreleri sınır değerlerine yaklaşıyorsa
eylem başlat
• Kontrol için sistem kurgulanması gerekiyor
Proses Kontrol temel olarak müşteri memnuniyetini en düşük maliyetlerle karşı
Proses kontrol üretim aşamasından önce ürün ve proses tasarımı aşamasınd
Bir Ürün Örneği
Değişiklik Aşaması
Değişikliğin Maliyeti
Ürün Tasarımı
1
Prototip Testleri
10
Proses Tasarım ve
Planlaması
100
Deneme Üretimi
1000
Üretim
10.000
Etkin bir proses kontrol, Ürün Tasarımı aşamasından başlanarak planla
Proses Kontrol Planlama Süreci
1. Planlama ve Programın
Tanımlanması
2. Ürün Tasarımı Geliştirme
3. Proses Tasarımı ve
Geliştirme
4. Ürün ve Proses
Geçerliliği
5. Geri besleme,
Değerlendirme ve
Düzeltici Faaliyet
Müşteri beklentileri
sonucunda
amaçlanan ürünün
tam olarak
tanımlanması
Ürün Tasarımı Temel Unsurları (Müşteri ne
Temel Fonksiyonellik :
• Kimyasal, Fiziksel ve Şekilsel Yapısının
Tanımlanması.
• İçeriğindeki malzelerin belirlenmesi
• Ambalajlama
Teknik Fonksiyonellik :
• Üretim prosesi sırasındaki işlenebilirlik özellikleri.
Teknolojik Fonksiyonellik :
• Amaçlanan kullanıma uygun olma içeriği ve
maliyeti
• Raf ömrü, besin değeri
Ürün Güvence Planı (Müşteri ihtiyaçlarını
ve stantlara uygunluğunu nasıl
sağlayacağım)
• Güvenirlilik ve dayanım gerekliliklerinin
belirlenmesi
• Patojenlerin analizi, raf ömrü testi, duyusal
testler
• Yeni teknoloji, malzeme, uygulama, çevre,
ambalajlama, dağıtım ve üretim gerekliliklerinin
Ürün Güvence Planı (Müşteri ihtiyaçlarını
ve stantlara uygunluğunu nasıl
sağlayacağım)
• Risk Planlamasının yapılması
• Yanlış gidebilecek etkenlerin önceden
tahmin edilmesi ve ne tür önlemler alınması
ile ilgili planlar
• Üretilebilirliği ile ilgili riskler
• Ürünün gereklilikleri karşılaması ile ilgili
riskler
Ürün Tasarımı Temel Gereklilikleri
Ürün Gerekliliklerinin ve Kalite Hedeflerinin
Belirlenmesi
• Son üründe tasarlanmış karakteristikleri etkileyen
herbir ara aşamadaki ara ürün özelliklerinin
belirlenmesi
Başlangıç Ürün Ağacı nın belirlenmesi
• Ürünü oluşturacak ara ürünlerin ve birleştirme
şemalarının tanımlanması
Proses Akış Şemasının Tanımlanması
• Hammadde giriş, kabul sürecinden başlayıp son
ürün depolamaya kadar ürünü gerçekleştirmek
için gerekli olan herbir ara işlemin belirlenmesi
Proses ve Ürün Gerekliliklerinin Belirlenmesi
• Her bir ara ürünü tanımlanmış karakteristiklerde
işleyecek proses şartlarının tanımlanması
Ürün Güvence Planları (sensörle, hat üstünde, hat
Ürün Geliştirme Temel Unsurları
Tasarım Risk Analizi (FMEA)
Tasarım Doğrulama
Tasarımın Gözden Geçirilmesi
Prototip Üretimi Kontrol Planı
• Her bir ara ürünü tanımlanmış karakteristiklerde
işleyecek proses şartlarının tanımlanması
Mühendislik spekleri, Formuller, Resimler,
Mühendislik Şartnameleri- işleme tasarımı, gereklilikleri
Malzeme Şartnameleri-malzemelerin özellikleri
Yeni Ekipman, Avadanlık ve Tesis Gerekliliğinin belirlenmesi
Ölçme/Test Ekipmanlarının belirlenmesi
Gereken Değişikliklerin Kaydedilmesi