2.2.1. robot tekniği - Inet-tr

uygulamalarda ArcInfo’ da kullanılması için
çalışmalarımız sürmektedir. Sistem, bilimsel bazda
tam anlamıyla bir bilgi sistemi uygulamasıdır.
Elektronik Devlet
ve Taşınmazmal
Bilgi Sistemi
Elektronic State
and Land
Information
System on Land
Record &
Cadastre
Elektronik Devlet uygulamaları olarak ülkemizde ilk
olarak, tapu kaydının bilgisayar ortamından alınması
sitemizde
(www.mulkiyet.org) çalışmaktadır.
Tapu, çap, aplikasyon krokisinin alınması işlemi kısa
bir süre sonra gerçekleştirilecektir. Elektronik
başvuru ile dünyanın her yerinden ilgili tapu sicil
müdürlüğüne gerekli başvuru yapılarak işlem için
randevu alınacaktır. Bu çalışma tamamlanmış olup
İstanbul Tapu Sicil ve Kadastro Müdürlüklerinin,
Bölge Müdürlüğü’ ne bağlantısını içeren Frame
Relay network için 176.000$ kaynak bulunmaya
çalışılmaktadır. Bu kaynak bulunduğu an bu sistem
İstanbul’ daki tüm müdürlüklerde çalışacaktır.
Kurduğumuz internet ve e-mail server ile Simnet
omurgasına 128 K ile bağlantı kurulmuştur. Network
tamamlandığında tapu sicil müdürlüklerinde müdür
dahil her memurun interneti ve e-mail adresi
olacaktır. Bölge Müdürlüğü, Bilgi işlem merkezinde
tüm çalışanların internet ve e-maili mevcuttur.
İstanbul şehir rehberi sitemizde görülmekte olup
Türkiye’ de internetten yayınlanan ilk rehber GIS
projesidir. www.istanbulguidemap.com sayfamız
İngilizce olarak hazırlanmaktadır. Dünyanın her
yerinden İstanbul ile ilgili üniversite, hastane, müze
vs. sözel ve harita bilgilerine ulaşılabilecektir.
İstanbul Tapu ve Kadastro Bölge Müdürlüğü’ nün
kurduğu bu sistem ve gerçekleştirdiği projeler Dünya
sıralamasına giren projelerdir.
Nihat Kandal
İstanbul Tapu ve Kadastro
Bölge Müdürü
ÖZET
Taşınmazmal bilgi sistemi, parsel bazlı bir arazi
bilgi sistemi olup, tapu sicil, parsel, binaların
konumsal ve sözel bilgilerini içeren bir bilgi
sistemidir. Parsel, ada, bina, adres (sokak,
cadde) bilgi sistemleri bu sistemin alt
modülleridir. Grafik analizlerde parsellerin,
binaların, adaların konumsal analizlerinin
yanında bulundukları adresteki yerlerine de
ulaşılmaktadır. Burada amaç kullanıcılar
tarafından internet ortamında yapılan grafik
sorgulamalarda parselin zeminde hiçbir yardıma
ihtiyaç duyulmadan belirlenmesidir. Veri tabanı
(Database) tüm tapu sicile ait sözel verileri
geçmişleri ile birlikte Oracle ortamında
tutmaktadır. Grafik kısımda ise veriler
Micrastation (dgn) ortamındadır. Bazı ilçelerde
GİRİŞ
Bilgi
sistemi,
organizasyonların
yönetimsel
fonksiyonlarını desteklemek amacı ile bilgiyi
toplayan, depolayan üreten ve dağıtan mekanizma
olarak tanımlanır. Başka bir anlatımla bilgi sistemi
kavramından kullanıcı, donanım ve yazılım
bileşenlerinden oluşan açık bir sistem anlaşılır.
Bilgi sistemleri temelde iki gruba ayrılmaktadır.
1. Konumsal olmayan (sözel) bilgi sistemleri,
2. Konumsal (spatial) bilgi sistemleri ,
a) Coğrafi bilgi sistemleri (GIS, küçük ölçek)
b) Arazi bilgi sistemleri (LIS, büyük ölçek)
Coğrafi Bilgi Sistemi
:
Bilgilerin
toplanması,
bilgisayara girilmesi, depolanması, işlenmesi, analiz
edilmesi ve sunulmasıdır. Bu veriler doğal
oluşumlarla bağlantılıdır. Bunlar doğal kaynaklar,
toprak, orman, tarım vs. olabilir.
1
Coğrafi bilgi sisteminin parçaları :
1. veri girişi
2. veri depolama ve yönetimi
3. analiz ve uygulama
4. çıktı (output)
Arazi Bilgi Sistemi
:Yönetmenin, ekonomik
karar vermenin, planlamanın, gelişmenin bir
aracıdır. Bir yandan tanımlanmış bölgenin yerle
bağlantılı bilgilerinin (koordinatlar, adres) ve
diğer bilgileri veri tabanında içerirken diğer
yönden
bu
bilgilerin
sistematik
olarak
toplanması,
depolanması,
işlenmesi,
güncelleştirilmesi,
dağıtımı,
tekniği
ve
prosedürüdür. Arazi bilgi sistemi, parsel bazlı
olursa kadastro veya taşınmazmal bilgi sistemi
olarak adlandırılır.
Coğrafi bilgi sistemi, ölçeği küçük detayları
içermeyen kapsadığı alan büyük olan bir bilgi
sistemidir.
beraber bir çok desteklenmiş sistemlerde programla
dili ara birimi sağlar.
3) İlişkisel modelin organizasyonunu anlamak
basittir.
4) Diğer iki modele göre daha az fazlalık veri
kullanılır
Bilgi sistemi için yeni taşınmaz mal numaraları
geliştirilmiştir. Böylece veri tabanının performansı
artırılmıştır. Taşınmaz numaraları ülke genelinde
tekdir. Bu numaradan taşınmazın Türkiye'nin
neresinde olduğu kolayca anlaşılmaktadır.
Tapu Sicilinde, parsel, bağımsız bölüm, devre mülk,
üst hakkı (Daimi ve Müstakil hak niteliğinde),
ayrı ayrı taşınmaz mal olarak seçilmiştir. Veri tabanı
yönetiminde her sistem birbirinden bağımsız
yönetilmektedir.
Yukarıda belirtilen her taşınmaz mal için ana menü
aşağıdaki gibidir:
Arazi bilgi sistemi büyük ölçekte detayları içeren
bir bilgi sistemidir.
Konumsal (Spatial) bilgi sistemleri, konum
belirleyici veri ihtiva ettiklerinden diğer bilgi
sistemlerinden farklıdır.
TAŞINMAZMAL (KADASTRAL) BİLGİ
SİSTEMİ :
Taşınmazmal bilgi sistemi bir arazi bilgi sistemi
olup iki kısımdan oluşur. Bunlar tapu sicili (sözel
kısım) ve kadastro (grafik kısım) dur.
SÖZEL KISIM (TAPU SİCİLİ)
Taşınmazmal ana menusu
Database (veritabanı): Birbiriyle ilişkili verilerin
toplanarak
minimum
fazlalıkla
birlikte
depolanması ve mümkün olduğu kadar birden
fazla kullanıcıya sunulmasıdır. (Howe, D.R,Data
Analyis for Database Desing, 1991).
VERİ TABANI YAPILARI;
a)Ağaç yapı (Hierarchical)
b)Ağ yapı (Network)
c)İlişkisel (Relational)
Projede Tapu Sicili için, ilişkisel veri tabanı
seçilmiştir. İlişkisel veri tabanının diğerlerine
göre avantajları;
1) İlişkisel model diğer modellerden daha
esnektir. Bağlantılı tablolarda mevcut verilerin
yolu hiçbir şekilde sınırlandırılmamıştır.
2) İlişkisel model matematiksel teorinin teorik
temeline sahiptir. Veri işlemede programlama
yerine matematiksel ilişkiler kullanılır. Bununla
Tapu veri girişi ekranı
2
GRAFİK KISIM (KADASTRO)
Grafik kısmın GIS
aşamaları şöyledir.
Grafik bilgiler (harita), bilgisayarda, vektör ve
raster model olarak depolanır. Raster modeli;
bir haritayı mili metrik kağıt üzerinde düşünelim.
Her çizginin geçtiği minik kareler bir harf veya
karakterle belirlenir ve her obje (yol, dere,
parsel sınırları) ayrı karakterlerle bilgisayarda
depolanır. Çizginin geçtiği kareleri bir matris
elemanı gibi düşünürsek, elemanın numarası,
çizginin o noktadaki koordinatı gibidir.
Bilgisayara boş kareleri yeni mili metrik kağıtta
objelere karşı gelmeyen karelerin yazılması,
bilgisayara
aktarılmaması
veya
aynı
karakterlerin minimum yazılması için çeşitli
yöntemler geliştirilmiştir. Bundan amaç bu
bilgilerin yer encoding’ dir. (tematik harita için
başlangıçtan itibaren karakterlerin cinsi ve
sayısının sırayla gösterimidir)
Rasterde kullanılan quadtree data model
haritanın inceliğini arttırmak için, hatların geçtiği
noktalardaki
(cells)
karelerin
bölünerek
küçültülmesidir. Çizgilerin geçtiği noktadaki
karelerin numarası ana kareye bağlı olarak
pafta bölünmesindeki gibi numaralanmaktadır.
Diğer
model
vektör
modeli;
haritanın
koordinatlara bağlı olarak belirlenmesidir.
projesine
entegre
edilme
Proje
Kategori
Haritalar(Paftalar)
Özellik
Kullanıcı
Komutlar
Verisi
Özellikler (features), GIS’ te modellenmiş gerçek
dünya objeleridir. Tipik özellikler parselleri, blok
çizgileri ve binaları içerir. Bir özellik grafik bileşen ve
veri tabanı öznitelik tanımına sahiptir.
Grafik – Bu bir elemanın görsel bileşenleridir. Burada
grafik elemanın rengine, çizgi kalınlığına, çizgi tipine,
ve tabakasına (level) bağlı olarak nasıl görüneceği
belirlenir. Bu bilgiler özellik tablosunda tutulur.
Veri tabanı öz nitelikleri – Grafik elemana bağlanmış
veri tabanı bilgisidir. Elemana hangi verilerin
ekleneceği belirlenir.
VERİ KALİTESİ (DATA QUALITY)
Bir haritanın belirlenmesinde; nokta konumu,
şekil (kapalı) ve yayların (doğruların) birbirine
bağlantısı ana belirleyicilerdir.
Haritalar ;
1. Spaghetti data model
2. Topological data model
3. Triangulated irregular network (üç boyutlu
harita depolama)
4. Segment
model
(GBF/DIME)
veya
(Geocoding)
GBF : Geographic Base File
DIME : Dual independent Map Encroding
5. None-Links model
modellerde bilgisayarda depolanır.4
birbirine oldukça benzerdir.
Raster
ve
vektör
dönüştürülmektedir.
modelde
ve
5
birbirlerine
Taşınmazmal bilgi sisteminin grafik kısmı CAD
tabanlı Microstation yazılımının Geographics
GIS modülü kullanılarak değerlendirilmektedir.
Bu yazılımın özellik-tabanlı (feature-based)
tasarımı sayesinde harita objelerinin grafik
karakteristikleri
ve
non-grafik
özellikleri
belirlenmektedir.
Kullanılan grafik veriler doğruluklarına göre üç gruba
ayrılmıştır.
1. İmar uygulaması görmüş olan bölgelerde
sayısal olarak 1. derece doğruluklu imar koordinat
sisteminde oluşturulan kadastral veriler. Bu veriler
ülke koordinat sistemine dönüştürülerek, sistem
standartlarına göre düzenlenip kullanılacaklardır. Bu
veriler ile kadastro işlemleri sorunsuz olarak
gerçekleştirilecektir.
2. Lokal koordinat sisteminde olan ve zeminle
uyum sağlayan tesis kadastrosu sayısal olmayan
grafik verileri. Bu veriler sayısallaştırıcı ile
koordinatlandırılıp
2.
derece
doğrulukla
kullanılabileceklerdir. Daha sonraki evrelerde Bu
bölgeler imar uygulamaları ve yenileme çalışmaları
sonunda 1. derece doğrulukla sisteme dahil
edileceklerdir. Bu veriler ile de her türlü kadastral
işlemi gerçekleştirmek mümkündür.
3. Lokal koordinat sisteminde olup zemin ile uyum
sağlamayan tesis kadastrosu sayısal olmayan grafik
verileri. Yine bu veriler de sayısallaştırıcı ile
koordinatlandırılıp
3.
derece
doğrulukta
kullanılabileceklerdir. Yani bu veriler doğrultusunda
örneğin çaplı tasarruf belgesi verilebilecektir. Daha
sonraki evrelerde bu bölgelerde uygulanacak imar
3
uygulamaları ve yenileme çalışmaları ile bu
verilerde
1.
derece
doğruluklu
veriler
olacaklardır.
Gruplandırılmış olan bu verilerin sisteme
entegre edilmesi oluşturulmuş olan feature’ lar
ile sağlanmaktadır. Feature’ lar ile her gruba
ayrı level, renk, çizgi tipi atanmaktadır. Parsel
sınırlarının gruplandırılmasını örnek olarak
verebiliriz.
Grup
Code
Parsel_Sınırı_1 S01
Parsel_Sınırı_2 S011
Parsel_Sınırı_3 S012
Level
Color
1
1
1
3
21
141
Line
Weight
1
1
1
Tabloda görüldüğü gibi bu gruplandırma ada
numaraları, ada sınırları, parsel sınırları, parsel
numaraları
ve
kadastral
binaların
gruplandırılmasında kullanılmaktadır.
Topoloji, grafik elemanların konumsal ilişkilerini
tanımlar. Topolojik haritalar, nokta (centroid), sınır
(boundary) ve alan (area) temel elemanlarından
oluşmaktadır. Alanlar arası komşuluk, doğrusal
elemanların bağlantısı topolojik kavramlardır.
Kadastro müdürlüklerinin günlük işlemlerini bu yapı
dahilinde gerçekleştirilmesi için Microstation’ ın
programlama aracı olan MDL kullanılmıştır.
Geliştirilen yazılımlar ile;
1. Çap çıkartılması,
2. Aplikasyon krokisi hazırlanması,
3. Ayırma (ifraz),
4. Birleştirme (tevhid),
5. Cins değişikliği,
6. İhdas
7. İmar uygulaması
8. Sayısallaştırma
9. Koordinat girişi
işlemleri yapılabilmektedir.
Bu işlemler hem grafik olarak hem de non-grafik
veriler ile sisteme entegre edilmiştir.
Şekil - Tapu Kadastro Bilgi Sistemi uygulama
menusu
Şekil – Taşınmazmal bilgi sisteminde kullanılan
feature (özellik) tablosu.
4
tamamlanması için randevu verilecek. Böylece
vatandaşlar müdürlüklere bir kez gelecekler ve kısa
bir zaman zarfında işlerini tamamlamış olacaklar.
Aplikasyon krokisi
Sadece ada ve parsel numarası girilerek
yukarıdaki aplikasyon krokisine 1 sn sonra
ulaşılmaktadır.
İstanbul Tapu ve Kadastro Bölge Müdürlüğü web
sayfası
Diğer kadastral tüm işlemler aynı şekilde
otomatik olarak yapılmaktadır.
3. BİLGİ SİSTEMİNİN İNTERNETTEN
KULLANICILARA AÇILMASI
www.mulkiyet.org
www.istanbultapubolge.gov.tr
Taşınmazmal
Bilgi
Sisteminin
internet
üzerinden
vatandaşlara
hizmet
vermesi
amaçlanmıştır. Hazırlanmakta olan uygulama
programları ile kişiler taşınmaz mallarını internet
üzerinden grafik olarak (harita) görebilecekler.
Elektronik devletin ilk uygulamaları olarak tapu
senedi, çap ve aplikasyon krokisini internet
ortamından almaktadırlar. Alacakları bu belge
resmi olarak geçerli olacak ve bu belgenin
sorumluluğu vatandaşın kendisine ait olacaktır.
Çünkü bu belgeyi kullanan birimler belgenin
doğruluğunu her zaman internet ortamından
kontrol edebileceklerdir.
Web sitesine giren kullanıcı sadece web
browserını kullanarak kendisine verilecek olan
password ile tapu ve kadastro bilgilerine
ulaşabilecektir.
Kullanıcılar, tapu işlemleri için Web sitesinden
hangi işlem için hangi evrakın gerekli olduğunu
öğrenip buna göre evraklarını tamamlayacaklar
ve karşılarına gelecek olan formu dolduracaklar.
Bu form ile Tapu Sicil Müdürlüğü’ ne resmen
başvurmuş olacaklar. Kendilerine işlemlerinin
İnternetten verilen tapu senedi
Ayrıca İstanbul için gerçekleştirilen rehber harita ve
bu haritaya ait konumsal bilgilerin tarihi ve turistik
yerler ve okullar, hastaneler gibi kamu kuruluşlarının
adres ve açıklayıcı bilgileri birleştirilerek ayrı bir GIS
uygulaması olarak gerçekleştirilmiş ve bu da
internetten kullanıma sunulmuştur. Burada sokak,
okul vb. yerlerin sorgulamaları internetten yapılıp
grafik olarak yerleri bulunabilmektedir.
5
Elektronik
devletin
ilk
uygulaması
olarak
vatandaşların kadastro müdürlüklerine gelmeden,
evlerinden veya iş yerlerinden internet ortamında
çap (parselin plan örneği), aplikasyon krokisi
(parselin yerinin zeminde saptanması için gerekli
kroki), harç ödeyerek alınacaktır. Grafik ve sözel
veriler veri tabanından internet kullanıcıları
tarafından yönetilebilecek, geliştirilen uygulama
programları ile her türlü analiz ve bilgi alma işlemleri
gerçekleşecektir.
Ayrıca internette açılan Web Sitesinde vatandaşlar
Tapu Sicil ve Kadastro Müdürlüklerindeki işlemlerini
nasıl yaptıracaklarını, ödeyecekleri harç miktarını ve
gayrimenkul
mevzuatıyla
ilgili
genelgeler
vatandaşların hizmetine sunulmuştur.
İstanbul Rehber Haritasından görünüm.
SONUÇ
İstanbul Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi
projesinde, grafik (harita ) kısmında grafik
yazılımlardan Microstation + Geographics
ortamına harita verileri , obje kodları ve
tanımlanmış objeler olarak atılmıştır. İstanbul
ilindeki grafik veriler nesne (feature) tablosuna
göre (specification and coding) tablosuna göre
bilgisayar ortamına sayısal olarak atılmaktadır.
Bu
yazılımlar
üzerine
(Microstation
+
Geographics) uygulama programları yapılmış
ve Kadastro Müdürlüklerinde yapılan işlemler 3
sn gibi kısa bir sürede hazırlanıp yazıcı veya
çiziciden (plotter) alınmaktadır. Örneğin bu
kısımda
hazırlayacağımız
bir
uygulama
programıyla bir vakıf veya hazine arazisinin
işgal durumunu 2 sn sonra öğrenilebilmektedir
ve
yazıcı
veya
çiziciden
(plotter)
alınabilmektedir.
Taşınmazmalların sözel (Tapu bilgileri, malik,
yüzölçümü, ipotek,haciz vs..) bilgileri Oracle
Yazılımı (Software) kullanılarak, ilişkisel veri
tabanı
(Relational
Database)
yapısında
bilgisayar ortamına atılmaktadır.
Sözel veriler ile grafik veriler birbirleriyle
bağlantılıdır. Yani vakıflar veya hazineye ait
parsellerin mülkiyet bilgileriyle, zemindeki
durumu da (işgal durumu) görülmektetir. Tüm
vakıflar ve maliye hazinesine ait taşınmazmal
bilgileri zemin ve mülkiyet durumlarıyla
saptanacaktır.
6