Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Çocuk Servisi Olgu Sunumu 7 Mayıs 2014 Çarşamba İnt. Dr. Merve Eski PEDİATRİ SABAH TOPLANTISI VAKA SUNUMU İnt.Dr. Merve ESKİ 4 aylık, erkek hasta Şikayeti: ateş, huzursuzluk Hikaye • 31 GH’lık doğan 1 ay YDYBÜ’de küvez bakımı alan, buradaki takiplerinde idrar çıkışı olmayan hastaya sonda takılmış ve sonda sonrası idrar çıkışı düzelmiş. • 1 ay sonunda taburcu olan hastaya Ç.Nefroloji poliklinik takibi önerilmiş. Hikaye • Nefroloji kontrollerinde bilateral hidronefroz ve sağda grade 4-5 VUR saptanmış. • Üroloji tarafından PUV rezeksiyonu ve sünnet operasyonu geçirmiş. • Hastanın post-op takiplerinde 1.gün 38.8°C ateşi ve huzursuzluğu meydana geldi. Özgeçmiş: • Prenatal: Annenin 1. gebeliği. Gebeliği boyunca düzenli doktor ve USG kontrolü mevcut. USG kontrollerinde herhangi bir patoloji saptanmamış. • Natal: Yüzyıl Hastnesi’nde 31 GH’lık, C/S ile, 1850 g olarak doğmuş. • Postnatal: 1 ay ÇYBÜ’de yatış mevcut. • Beslenme: Anne sütü ve mama alıyor. D vitamini kullanıyor • Büyüme-Gelişme: * aylıktan itibaren başını dik tutabiliyor. • Aşılar: Sağlık ocağı aşıları tam. • Geçirdiği hastalıklar: PUV rezeksiyonu (+) • Allerji: Özellik yok. Soygeçmiş: • Anne: 27 yaş, üniversite mezunu, ev hanımı, sağlıklı • Baba: 28 yaş, üniversite mezunu, İşçi, sağlıklı • Anne-Baba arasında akrabalık yok. • Çocuklar • 1. çocuk: Hastamız • Ailede sürekli hastalık: Ananne: DM • Babaanne: HT Fizik Muayene: • • • • Ateş: 38.8 °C Nabız: 124/dk TA: 85/60 mm Hg SS: 38 /dk Boy:57 cm (10-25 p) Kilo:5500 g (10-25 p) Baş çevresi:42 cm (50-75 p) AFN:+/+ Fizik Muayene: • Genel durumu iyi, bilinç açık, çevreyle ilgili • Cilt: Turgor, tonus doğal, Ciltte ödem, ikter, syanoz yok. • Baş boyun: Kafa yapısı simetrik, ön fontanel 1*1 cm normal bombelikte, boyunda kitle, LAP yok. • KBB: Orofarenks, tonsiller doğal, bilateral kulak zarları haricen doğal • Göz: IR: +/+, konjonktiva, skleralar doğal, göz kürelerinin her yöne hareketi doğal. • KVS: S1 (+), S2 (+), ek ses yok, üfürüm yok. • Solunum Sistemi: Solunum sesleri dinlemekle doğal, ral, ronküs, ekspiryum uzunluğu doğal. • GİS: Batın rahat, defans, rebound yok, organomegali yok. • GÜS: Haricen erkek, sünnetli, testisler bilateral skrotumda. • NMS: Çevre ile ilgili, emme , yakalama refleksleri mevcut.Ense sertliği yok. Meningeal irritasyon bulgusu yok. • Ekstremite: Kas kitlesi ve tonusu doğal.Deformite yok. Laboratuvar: WBC: 15700 ANS: 4660 Hb: 9.94 g/dl PLT: 274,000/mm³ MCV: 69,9 fl CRP:3.73 • Üre : 13 Crea: 0.39 AST:27 ALT:11 t-bil: 0.2 d-bil: 0.1 Na:137 K: 3.62 Ca: 9.7 Tetkik • • • • Periferik Yayma: %62 Nötrofil %36 Lenfosit %2 Eozinofil Tam İdrar Tetkiki • • • • • • • • • • Ph: 5.0 Dansite:1004 Kan :negatif Lökosit: ++ Nitrit: ++ Glukoz : negatif Protein: negatif Bilüribin: negatif Keton: negatif Ürobilinojen: normal • İdrar Sedimenti: Bazı alanlarda 3-4 lökosit kümesi • Tanınız nedir? • İdrar kültürü alınıp seftriakson tedavisi başlanan hastaya günlük idrar sedimi takibi yapıldı. • Hastanın idrar kültüründe Klebsiella pneumoniae üremesi oldu.(seftriaksona duyarlı) • Bakılan idrar sedimlerinde hastanın idrarı temizlendi. İdrar yolu enfeksiyonu -Çocukluk çağının en sık enfeksiyonlarından biridir. -Akut morbiditeye neden olurlar ve bazen uzun dönem problemlerle sonuçlanırlar. Asemptomatik Sistemik bulgular Sepsis Epidemiyoloji • Erkeklerde: %1 • Kızlarda : %3-5 • Hayatın ilk 2-3 ayında E>K • 2-3 aydan sonra K>E Patogenez • Asendan enfeksiyon(en sık) • Bakteriyel faktörler -E coli (%75-90) -Klebsiella species -Proteus species -Enterococcus species -Staphylococcus saprophyticus, -Streptococcus group B, -Pseudomonas aeruginosa Patogenez • Konak faktörleri -yaş -cinsiyet -aile hikayesi ve genetik bozukluk -VUR -labial adezyon -konstipasyon -Makattan öne doğru temizlik -reziduel idrara yol açan anormal işeme alışkanlıkları Piyelonefrit Karın ya da yan ağrısı, ateş, halsizlik, bulantı, kusma, ishal, sarılık, huzursuzluk, tartı kaybı Skarla sonuçlanabilir! Risk 3 yaşından önce en fazladır! Sistit Dizüri, sıkışma, sık idrara gitme suprapubik ağrı, inkontinans, kötü kokulu idrar Ateşe ve skara yol açmaz. Asemptomatik Bakteriüri Çoğunlukla kızlarda, enfeksiyon bulgusu olmasızın idrar kültürü pozitif olması Klinik bulgular – Yenidoğan • • • • • ateş↑, ↓, morarma, uzamış sarılık, emmeme, bilinç değişikliği, uykuya eğilim, dokunmaya duyarlılık, • beslenme sorunları, karında gerginlik,kusma, ishal, kilo alamama Klinik bulgular • Bebek /Küçük çocuk – Ateş, solukluk, tekrarlayan karınağrıları, pişik, havale – Beslenme sorunları, kabızlık, kilo alamama, kusma, ishal, gelişmegeriliği • İdrarda kanama, kötü kokulu idrar, sık idrar yapma, ağrılı idrar yapma Klinik bulgular • Büyük Çocuk – Ateş, titreme, halsizlik, baş ağrısı, yan ağrısı, – Ağrılı idrar yapma, istem dışı idrar kaçırma, • Sık idrar yapma, aciliyet, damla damla idrar kaçırma, • İdrarda kanama, lökositüri, vajinal akıntı TANI • İdrar kültürü -Suprapubik aspirasyon -Kateterizasyon -Orta akım -Bağlama (negatifliği İYE’yi ekarte ettirir.) -İdrar Kültürü • Suprapubik aspirasyonda tek koloni • Orta akım, torba 100.000 cfu/ml • Kateterizasyon 10.000-50.000 cfu/ml Mikroskopik İnceleme Pyüri ve bakteriüri İYE’nin iki önemli bulgusudur. Pyüri; santrifüj edilmiş idrar örneğinin mikroskop ile 40X büyütmede, her alanda >5 lökosit görülmesi tanı • Lökosit esteraz • Nitrit testi LABORATUVAR • Lökositoz • Nötrofili • Eritrosit Sedimentasyon Hızı ve CRP yüksekliği • Pyelonefritte sepsis sık görüldüğünden özellikle süt çocuklarında kan kültürü alınmalıdır. GÖRÜNTÜLEME • • • • • 1. Direkt üriner sistem grafisi (DÜSG) 2. Ultrasonografi (USG) 3. Voiding sistoüreterografi (VCUG) 4. DMSA (99mTc dimerkaptosüksinik asit) 5. Dietilen triamin pentaasetik asit (99mTc DTPA) ya • da merkaptoasetiltriglisin (MAG 3) İzlemde görüntüleme gereken hastalar • • • • • • Akut pyelonefrit (tüm yaş grupları) 1 yaş altı çocukta bakteriüri Erkek çocukta tekrarlayan sistit İYE ve hipertansiyon İYE ve gelişme geriliği Doğuştan orta hat anormalliği (meningosel, myelomeningosel) • Ailede VUR • Prenatal saptanmış böbrek anomalisi TEDAVİ iYE tedavisinde amaç; • Semptomatik rahatlamay› sa¤lamak, • Enfeksiyonu tedavi etmek, • Renal skar oluşumunu önlemek, • Altta yatan anatomik bozuklukları saptamak ve tedavisini yapmak, • Tekrarları önlemek olmalıdır. Ampirik Tedavi • <2 ay Parenteral: -Sefotaksim (150 mg/kg/g) + Ampisilin (100 mg/kg/g) ,iv/im -Seftriakson (75 mg/kg/g) ,iv/im -Ampisilin (100 mg/kg/g) +Gentamisin (3.5-5 mg/kg/doz <7 gün, 5-7.5 mg/kg/doz >7 gün) ,iv/im • 2 ay-18 yaş Ağızdan: -Nitrofurantoin (5-7 mg/kg), 3-10 Gün -TMP-SMX (5-10 mg/kg/g), 3-10 gün -Amoksisilin Klavulanat (20-40 mg/kg), 3-10 gün -Sefaleksin (25-50 mg/kg/g), 10 gün Parenteral: -Seftriakson (50-75 mg/kg/g) -Ampisilin (100 mg/kg/g) -Sefotaksim (150 m/kg/g) +Ampisilin (100 mg/kg/g) -Ampisilin (100 mg/kg/g)+ Gentamisin (5-7.5 mg/kg/doz) • Kültür sonuçlandıktan sonra antibiyograma göre tedavi düzenlenir KOMPLİKASYONLAR • • • • • Tekrarlayan İdrar yolu Enfeksiyonu VUR Skar Son dönem böbrek hastalığı Hipertansiyon