atatürk ilkeleri ve inkılâp tarihi

ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILÂP TARİHİ - II DERSİ
ÖRNEK SORULARI
1.Yunan ordusunun taarruz gücünün kırılıp savunma konumuna geçmesinde
aşağıdaki savaşlardan hangisi önemli bir role sahiptir?
A-II. İnönü Savaşı
B-Dumlupınar Savaşı
C-l. İnönü Savaşı
D-Sakarya Savaşı
E-Kütahya-Eskişehir Savaşları
2.Sakarya Savaşı'nın kazanılmasıyla Yunan ordusunun saldırı gücü kırıldı. Türk ordusu
Sakarya Savaşı'ndan sonra genel bir saldırıya geçebilmek için bir yıl kadar bekledi.
Aşağıdakilerden hangisi bu iki durum arasındaki çelişkiyi açıklamaktadır?
A) Meclis içinde görüş ayrılıklarının olması
B) Ordunun saldırı hazırlıklarını tamamlayabilmesi için zamana ihtiyaç duyulması
C) Geçen süre içinde barış önerilerinin değerlendirilmesi
D) Dış destek sağlamak için girişimlerde bulunulması
E) İtilaf Devletleri arasındaki görüş ayrılıklarından yararlanılması
3.Türk ordusunun zor duruma düşerek Sakarya nehrinin doğusuna çekilmek zorunda
kaldığı savaş aşağıdakilerden hangisidir?
A-II. İnönü Savaşı
B-Dumlupınar Savaşı
C-l. İnönü Savaşı
D-Sakarya Savaşı
E-Kütahya-Eskişehir Savaşları
4.Tekalif-i Milliye Emirleri’nin çıkarılış gerekçesi aşağıdakilerden hangisinde doğru
olarak ifade edilmiştir?
A)-İşgalci Yunan kuvvetlerini Anadolu’dan tamamen atmak
B)-II. İnönü Savaşı’na hazırlanmak
C)-Ekonomide devletçi anlayışı hakim kılmak
D)-Mali kaynakları tek elden yönetmek
E)-Sakarya Savaşı öncesi ordunun ihtiyaçlarını karşılamak
5.Sakarya Savaşı askeri ve siyasal sonuçları açısından Kurtuluş Savaşı'nın çok önemli
bir dönüm noktasıdır. Bu savaşın kazanılması ile Yunanlılar Batı Anadolu'da savunma
durumuna geçmiş, Fransa; TBMM ile Ankara Antlaşması'nı imzalayarak Güney
Cephesi'nin kapanmasını sağlamıştır. Ayrıca Kars Antlaşması ile de doğu sınırı
kesinleşmiştir.
Bu durumun, aşağıdakilerden hangisi için uygun bir ortam hazırladığı söylenebilir?
A) Büyük Taarruz
B) Lozan Barışı'nın imzalanması
C) Saltanatın kaldırılması
D) Cumhuriyetin ilanı
E) Kurtuluş Savaşı'nın bitmesi
1
6.Kurtuluş savaşımızın sonunda milli çıkarlarımızı dost ve düşman devletlere
onaylatmak amacıyla Lozan’a İsmet Paşa(İnönü) gönderilmesinde O’nun hangi
başarısı daha etkili olmuştur?
A)I.ve II İnönü savaşlarını kazanması
B)Türkiye’de düzenli ordu kurulmasına katkısı
C)Mudanya Ateşkes antlaşmasında milli çıkarlarımızı korumuş olması
D)Mustafa Kemal’in güvenini ve arkadaşlığını kazanması
E)Çerkez Ethem isyanını bastırması
7.Anlaşma Devletleri; I.1921 yılında Londra’da toplanacak konferansa Osmanlı
Devletinin göndereceği delegeler arasında Mustafa kemal’in veya Onun yetkili kılacağı
bir delegenin de bulunmasını istemişlerdir. II.1922 yılında Lozan’da toplanacak olan
barış konferansına TBMM Hükümeti ile Osmanlı Hükümetini birlikte çağırmışlardır.
Bu iki durum 1921’den 1922 yılına kadar geçen süre içinde Anlaşma Devletlerinin
aşağıdakilerin hangisi ile ilgili görüşünde bir değişme olduğunu göstermektedir?
A)Sevr antlaşmasının geçerliliği
B)Osmanlı devletinin temsil edilme hakkı
C)Anadolu hareketi-Osmanlı devleti ikiliğinin sürdürülmesi
D)TBMM’nin gücü
E)Konferansa katılacak taraflar
8. İsmet İnönü Lozan Konferansının iç tüzük çalışmalarında; I.Türkçenin Fransızca
İngilizce gibi konferans dili olmasını II.”Karadeniz’de kıyısı olan devletler” ifadesi
yerine bu devletlerin adlarının yazılmasını III.Komisyon başkanlıklarından birinin de
İngiltere Fransa ve İtalya’nın yanında Türkiye’ye verilmesini önermiştir.
Bu önergelerden hangileri İsmet İnönü’nün konferansta uluslar arası eşitlik kurallarına
uyulmasını sağlamaya çalıştığını gösterir?
A)Yalnız I
B)Yalnız II
C)Yalnız III
D)I ve II
E)I ve III
9. İsmet İnönü Lozan Konferansının açılışında söz alarak “Çok ıstırap çektik çok kan
akıttık. Bütün medeni milletler gibi hürriyet ve istiklal istiyoruz.” demişti. İsmet
İnönü’nün bu sözü
I.Öteki milletlerle eşit olmayı isteme
II. Düşüncelerini açıklamaktan çekinme
III. Milletini yüceltme
Yönündeki tutumlarından hangilerini benimsediğinin göstergesi olabilir?
A)Yalnız I
B)Yalnız II
C)I ve III
D)II ve III
E)I,II ve III
2
10. Lozan Konferansında diğer katılımcılar Türklerden,
I.Azınlık haklarının verilip verilmediğinin Anlaşma devletleri tarafından denetlenmesini
II. Kapitülasyonların sürdürülmesini
III. Musul sorununun sonraki görüşmelere bırakılmasını
IV. Suriye sınırının Ankara antlaşmasıyla belirlenen şekilde kalmasını
İstemiştir.
Bu isteklerden hangileri Türkiye açısından bağımsız devlet anlayışına açıkça aykırıdır?
A)I ve II
B)I ve III
C)I ve IV
D)II ve III
E)III ve IV
11. TBMM'nin 1 Kasım 1922’de saltanatı kaldırması üzerine sadece halife unvanı kalan
Vahdettin ülkeyi terk edince Abdülmecit TBMM tarafından halife seçildi. Meclis,
Abdülmecit'ten "Halife" dışında unvan kullanmamasını istedi. Bu bilgiler,
I. Halifelik, saltanatın kaldırılmasından sonra da devam etmiştir.
II. TBMM, en üstün otorite olduğunu kanıtlamıştır.
III. Halife devlet ve din başkanlığı görevini birlikte yürütmektedir.
IV. Son Osmanlı padişahı Vahdettin'dir
gibi yargılardan hangilerine kanıt olarak gösterilebilir?
A) I ve III
B) II ve III
C) III ve IV
D) I, II ve III
E) I, II ve IV
12. Milli Mücadele döneminde yeni Türk devleti kurulurken cumhuriyetin resmen ilanı
daha sonraya bırakılmıştır. Bu durumun nedeni olarak, aşağıdakilerden hangisi
savunulabilir?
A) Milli mücadeleyi başarıya ulaştırarak bağımsızlığı sağlamak
B) Siyasi partilerin kurulmasını beklemek
C) Halkın cumhuriyet yönetimine uyum sağlamasını beklemek
D) Milletvekillerinin cumhuriyet rejimine uyum sağlamasına zaman vermek
E) Güçler birliği esasını benimsemek
13. Cumhuriyetin ilanı ile aşağıdakilerden hangisi gerçekleşmemiştir?
A) Rejimin adının konulması
B) Çok partili döneme geçilmesi
C) Devlet başkanlığı sorununun çözülmesi
D) Hükümet kurulmasının kolaylaşması
E) Meclis hükümeti sisteminden kabine sistemine geçilmesi
3
14. Cumhuriyetin ilan edilmesi Kurtuluş Savaşı süresince yürütülen yönetimin adının
verilmesiydi. Yani var olan bir sistemin sadece adı konmuş oluyordu. Aşağıdakilerden
hangisi Türkiye'de cumhuriyetin ilan edilmesinin gerekçelerinden biri olarak
gösterilemez?
A) Hilafetin kaldırılması
B) TBMM'nin açılması
C) Saltanatın kaldırılması
D) Egemenliğin milletin eline geçmiş olması
E) Saltanat yönetiminin ülkenin sorunlarını çözmede yetersiz kalması
15. Mustafa Kemal, tarihte yaşanan olumsuz gelişmelerden sonuçlar çıkarmış ve
Osmanlı Devletinin düştüğü hataları iyi değerlendirmişti. Buna göre, Osmanlı
Devleti'nde görülen aşağıdaki gelişmelerden hangisinin Mustafa Kemal'in orduyu
günlük politikadan uzaklaştırma kararı vermesinde etkili olduğu söylenebilir?
A) Trablusgarp Savaşı
B) Mondros Ateşkesi'nin imzalanması
C) 31 Mart Olayı
D) Balkan Savaşları
E) II. Meşrutiyetin ilanı
16. 1921 Anayasası ile TBMM’nin bütün güçleri (yasama, yürütme ve yargı) elinde
bulunduran tek organ olması ve ülkeyi tek elden yönetmesi ile ulaşılmak istenen amaç
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hükümette yer alabilecek üyelerin belirlenmesini kolaylaştırmak
B) Milli Mücadele’nin olağan üstü şartları karşısında hızlı karar alıp uygulayabilme imkanını
sağlamak
C) Milli güçlerin birliğini daha kalıcı kılabilmek
D) Yeni bir siyasal rejim olarak Cumhuriyet’in ilanını sağlamak
E) Milli Mücadele karşıtları ve TBMM’ne karşı olanlarla daha etkili bir mücadele sürdürmek
17. Atatürk’ün TBMM’de kurulmasında etkin rol oynadığı ve başkanlığını üstlendiği
grubun adı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Halk Zümresi
B) Tesanüd Grubu
C) Islahat Grubu
D) Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Grubu
E) Muhafaza-i mukaddesat Cemiyeti
18. T.B.M.M.'nin açılmasından sonra Türkiye'de kurulan ilk siyasi parti hangisidir?
A) Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası
B) Serbest Cumhuriyet Fırkası
C) Adalet Partisi
D) Demokrat Parti
E) Halk Fırkası
4
19. Mustafa Kemal Paşa'nın, Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın kuruluşuna
memnun olmasının sebebi nedir?
A) Mevcut partinin iktidardan düşürülmesini sağlamayı düşünmesi.
B) İktidara karşı olanların isyanını engellemeyi düşünmesi.
C) Türkiye'de demokrasinin yerleşmesini düşünmesi.
D) Partiyi kuranların devleti daha iyi yöneteceklerini düşünmesi.
E) Partinin kuruluşu için yabancı devletlerin baskı yapması.
20. Şeyh Sait İsyanı'nın başlamasında aşağıdakilerden hangisinin etkisi olduğu
söylenemez?
A) Musul Meselesinden dolayı İngilizlerin Türkiye'yi zor durumda bırakmak istemesi.
B) İngiliz vaatleriyle doğuda bir Kürdistan devleti kurma amacı.
C) Musul bölgesindeki Kürt ve Arapların Türk egemenliğini istememesi.
D) Hilafetin de kaldırılışı ile bir kısım halkın dini söylemlerle daha kolay kışkırtılması
E) Rejim ve inkılâpların toplum genelinde henüz tam olarak yerleşmemiş olması
21. Aşağıdakilerden hangisi eğitim alanında yapılan inkılâplardan birisi değildir?
A) Tevhid-i Tedrisat kanununun kabulü
B) Latin harflerinin kabulü
C) Üniversitelerinin açılması
D) Medeni kanunun kabulü
E) Üniversite reformunun yapılması
22. Aşağıdakilerden hangisi, Medeni Kanun’un kabulü ile kadınlara tanınan sosyal
haklardan biri değildir?
A) Resmî nikâh hakkı
B) Seçme - seçilme hakkı
C) Mirasta eşitlik
D) Meslek sahibi olma hakkı
E) Boşanma hakkı
23. I.Tevhid-i tedrisat kanunun kabulü
II. Laikliğin kabulü
III. Kadınlara siyasal haklar verilmesi
IV. Öğretimin birleştirilmesi
V.Medeni kanunu kabulü
Yukarıdaki yenilikler Türkiye’de hangi alanda gelişmeyi sağlamak amacıyla
yapılmıştır?
A) Çağdaş bir toplum olmak
B) Milli bir toplum olmak
C) Sanayileşmiş bir toplum olmak
D) Laik bir toplum olmak
E) Milliyetçi bir toplum olmak
24. 17 Şubat 1926'da gerçekleştirilen Türk Medeni Kanunu'yla, aşağıdakilerden hangisi
Türk kadınlarının elde ettiği haklar arasında bulunmaz?
A) Siyasal haklar
B) Mirasta eşitlik hakkını kazanma
C) Evlenmede eşitlik
D) Evlilikte devlet güvencesi
E) Boşanmada eşitlik
5
25. Aşağıdakilerden hangisi, çağdaş bir eğitim düzeninin kurulması yolunda yapılan
inkılaplardan biri değildir?
A) Tevhid - i Tedrisat Kanunu
B) Yeni Türk Alfabesi'nin kabul edilmesi
C) Yeni okulların açılması
D) Medreselerin kaldırılması
E) Türk Ocaklarının kurulması
26. Aşağıdaki İnkılaplardan hangisi çağdaşlaşmayı amaç edinmez?
A) Kıyafet İnkılabı
B) Medeni Kanunun Kabulü
C) Türk Dil Kurumunun Kurulması
D) Üniversite Reformu
E) Şapka kanunu
27. Atatürk bir konuşmasında; 'Toplumun bir yarısı, diğer yarısı ile eşit değilse, bilgisiz
kalırsa o millet ilerleme imkânı bulamaz, geri kalır." demektedir. Atatürk'ün bu sözünde
vurguladığı eşitsizlik aşağıdakilerden hangisiyle ortadan kaldırılmıştır?
A) Yeni Türk harflerinin kabul edilmesi
B) Tevhid-i Tedrisat Kanunu'nun kabul edilmesi
C) Medreselerin kapatılması
D) Aşar vergisinin kaldırılması
E) Medeni Kanunu'nun kabul edilmesi
28. Yeni Türk devletinde;
I. Hafta sonu tatilinin pazar gününe alınması
II. Unvan ve lakapların yasaklanması
III. Ölçü ve tartı sisteminin değiştirilmesi
IV. Kabotaj kanununun kabul edilmesi
V. Kılık-kıyafet inkılâbının yapılması
gibi inkılaplardan hangilerinin, toplumdaki ayrıcalık belirtilerini ortadan kaldırma
amacına yönelik olarak gerçekleştirildiği savunulabilir?
A) I ve III
B) II ve V
C) IV ve V
D) III ve IV
E) II ve III
29. Türkiye Cumhuriyeti döneminde yapılan aşağıdaki inkılaplardan hangisinin
amaçlarından biri de uluslararası ekonomik ilişkilerde kolaylık sağlamaktır?
A) Ağırlık ve uzunluk ölçülerinin değiştirilmesi
B) Soyadı Kanunu'nun çıkarılması
C) Yeni Türk harflerinin kabul edilmesi
D) Medeni Kanun'un kabul edilmesi
E) Aşar vergisinin kaldırılması
6
30. 1931 yılında kurulan Türk Tarih Kurumu; çalışmalarında, Türk tarihini sadece
Osmanlı ve Selçuklu dönemleriyle sınırlamamış, çok daha eski dönemlere giderek
dünya tarihi çerçevesinde incelemeye özen göstermiştir.
Türk Tarih Kurumu'nun çalışmalarının,
I. Türklerin dünyanın en eski uluslarından biri olduğunu ortaya koymak
II. Türklerin tarihin akışında belirleyici olduğunu kanıtlamak
III. Asya uygarlığının oluşumunda Türklerin etkili olduğunu göstermek
IV. Anadolu'nun en eski halklarının Türk olduğunu kanıtlamak
gibi amaçlardan hangilerini gerçekleştirmeye yönelik olduğu savunulamaz?
A) I ve II
B)Yalnız III
C) II ve IV
D) Yalnız IV
E) I, II ve III
31. Tevhid-i Tedrisat Kanunu aşağıdakilerden hangisiyle ilgilidir?
A) Tüm öğretim kurumlarının devletin kesin denetimine girmesidir.
B) Yabancı okulların kapatılması ile ilgili kanundur.
C) Medreselerin düzenlenmesi için çıkarılan kanundur.
D) Üniversitelerin açılması için çıkarılan kanundur.
E) Batı türü okulların açılmasına yönelik kanundur.
32. Şeyh Sait İsyanı TBMM’nin dış politikasında etkili rol oynamıştır.
Bu isyan, aşağıdaki sorunlardan hangisinin Türkiye’nin aleyhine sonuçlanmasında
sebep olmuştur?
A) Boğazlar
B) Hatay
C) Kapitülasyonlar
D) Musul
E) Yabancı okullar
33. Aşağıdakilerden hangisi Musul sorunuyla ilgili doğru bir yargı değildir?
A)Ankara Antlaşması ile çözümlenmiştir
B)Musul sorununda Milletler Cemiyeti İngiltere’den yana tavır almıştır
C)Musul sorunu Lozan’da çözümlenmiştir
D)Şeyh Sait İsyanı Musul’un kaybedilmesinde etkili olmuştur
E)Musul ve çevresi İngiltere’nin mandası altındaki Irak’a bırakılmıştır
34.Aşağıdakilerden hangisi Atatürk’ün dış politika ilkeleri arasında yer almaz?
A) Barışçılık
B) Gerçekçilik
C) Yayılmacılık
D) Akılcılık
E) Batıcılık
35. II.TBMM’nin dış politikayla ilgili gerçekleştirdiği ilk çalışması, aşağıdakilerden
hangisidir?
A)Türkiye’nin Milletler Cemiyeti’ne üye olması
B)Sadabat Paktı’nı imzalaması
C)Lozan Antlaşması’nı onaylaması
D)Türkiye’nin NATO’ya üye olması
E)Türkiye’nin Balkan Antantı’na katılması
7
36. Aşağıdakilerden hangisi, Türk dış politikasının gündeminde, Lozan’dan kalan bir
sorun olarak yer almamıştır?
A)Yabancı okullar
B)Irak sınırı
C)Nüfus Mübadelesi
D)Boğazlar
E)Kıbrıs
37. Sadabat Paktı’na aşağıdaki ülkelerden hangisi katılmamıştır?
A) Mısır
B)Türkiye
C) Afganistan
D) İran
E) Irak
38. 20 Temmuz 1936’da imzalanan Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nin yapılması
aşağıdakilerden hangisinin sona ermesini sağlamıştır?
A) Genel Borçlar İdaresi’nin
B) Kabotaj uygulamasının
C) Kapitülasyonların
D) Boğazlar Komisyonu’nun
E) Azınlıklara tanınan ayrıcalıkların
39. Montrö Boğazlar Konferansı’nda aşağıdaki devletlerden hangisi yer almamıştır?
A) Sovyetler Birliği
B) İtalya
C) İngiltere
D) Japonya
E) Fransa
40. 1930 yılından sonra Türkiye’nin Yunanistan’la geliştirdiği dostluk ilişkileri,
aşağıdakilerden hangisine ortam hazırlamıştır?
A) Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nin yapılmasına
B)Türkiye’nin Milletler Cemiyeti’ne üye olmasına
C) Hatay’ın Türkiye sınırları içine alınmasına
D) Sadabat Paktı’nın kurulmasına
E) Balkan Antantı’nın kurulmasına
41. I. Balkan Paktı'nın kurulması
II. Milletler Cemiyeti'ne üye olma
III. Boğazlar Komisyonu'nun kaldırılması
IV. Doğu sınırlarının güvenlik altına alınması
V. Hatay'ın Anavatana katılması
Türkiye Cumhuriyeti'nin dış politikasıyla ilişkili gerçekleştirilen bazı olaylar, yukarıya
çıkarılmıştır.
Bunlardan hangisi, Atatürk'ün sağlığında gerçekleştirilmemiştir?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
8
42. I. Nüfus mübadelesi
II. Milletler Cemiyeti’ne giriş
III. Hatay’ın anavatana katılması
IV. Montrö Boğazlar Sözleşmesi
Olaylarının kronolojik sıralaması aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A)I-II-III-IV
B)IV-II-I-III
C)I-III-II-IV
D)II-III-I-IV
E)I-II-IV-III
43. Aşağıdakilerden hangisi, Atatürk İlkelerinden (altı temel ilkeden),birisi değildir?
A)Laiklik
B)İnkılapçılık
C)Devletçilik
D)İnsan ve İnsanlık Sevgisi
E)Halkçılık
44. Bir devletin yönetimindeki çeşitli toplumsal gruplara kanun önünde kesin eşitlik
tanıması, aşağıdaki ilkelerden hangisinin uygulandığını gösterir?
A)Devletçilik
B)Halkçılık
C)Milliyetçilik
D)İnkılapçılık
E)Laiklik
45. Türk İnkılabının temel İlkelerinden, “Laiklik” başta olmak üzere diğer temel ilkelerle
birlikte Anayasaya II. madde olarak kaç tarihinde yer almıştır?
A)1921
D)1961
B)1924
E)1937
C)1928
46. Aşağıdakilerden hangisi bütünleyici ilkelerden birisi değildir?
A)Milli egemenlik
B)Milli Bağımsızlık
C)Cumhuriyetçilik
D)Milli Birlik, Beraberlik ve Ülke Bütünlüğü
E)Bilimsellik ve Akılcılık
47. Atatürkçülüğün durağan bir düşünce olmaması, aşağıdaki ilkelerden hangisine
dayanmaktadır?
A)İnkılapçılık
B)Devletçilik
C)Cumhuriyetçilik
D)Halkçılık
E)Milliyetçilik
9
48. Aşağıdakilerden hangisi, Atatürk Dönemi Türk Dış Politika prensiplerinden
birisidir?
A)Yurtta Barış, Dünyada Barış
B)Çağdaşlaşma ve Batılılaşma
C)Bilimsellik ve Akılcılık
D)İnsan ve İnsanlık sevgisi
E)Milli Egemenlik
49. Aşağıdakilerden hangisi Atatürkçülükle bağdaşmaz?
A)Kalkınmada aklın ve bilimin rehberliğini temel alma
B)Yönetimi ulus egemenliğine bağlı tutma
C)Ekonomik kalkınmayı yabancı sermayeye dayandırma
D)Ülkenin bağımsızlığını koruma
E)Çağdaş uygarlık düzeyine ulaşma
50. “Türk Milleti’nin bugün ve gelecekte tam bağımsızlığa huzur ve refaha sahip
olması, devletin ve milletin egemenliği esasına dayandırılması, aklın ve bilimin
öncülüğünde Türk Kültürü’nün çağdaş uygarlık düzeyinin üzerine çıkartılması amacı
ile temelleri yine Atatürk tarafındanbelirtilen, devlet hayatına, fikir hayatına ve
ekonomik hayata, toplumun diğer kurumlarına ilişkin gerçekçi düşüncelere ve ilkelere
denir.”
Yukarıdaki açıklama aşağıdaki kavramlardan hangisinin karşılığıdır?
A)Demokrasi
B)Milliyetçilik
C)Halkçılık
D)Laiklik
E)Atatürkçülük
51. Cumhuriyetin ilk yıllarında büyük temel sanayi yatırımlarını gerçekleştirmek için
özel sektörde yeterli sermaye olmayınca bu tür yatırımları gerçekleştirebilmek için
aşağıdaki hangi ilke ön plana çıkmıştır?
A)Milliyetçilik
B)Devletçilik
C)Halkçılık
D)İnkılapçılık
E)Çağdaşlaşma
52. Aşağıdakilerden hangisi, sosyal alanda yapılan inkılâplardan biri değildir?
A) Kadınlara seçme ve seçilme hakkının verilmesi
B) Şapka Kanunu’nun çıkarılması
C) Medreselerin kapatılması
D) Soyadı Kanunu’nun çıkarılması
E) Milli Bayram ve Tatil Günleri hakkındaki kanunun çıkarılması
10