MALİ HİZMETLER KURUM BAŞKAN YARDIMCILIĞI STOK TAKİP VE ANALİZ DAİRE BAŞKANLIĞI TEMEL TIBBİ CİHAZ KILAVUZU RADYOGRAFİK GÖRÜNTÜLEME BMM. Bilal BECEREN Ağustos 2015 RADYOGRAFİK GÖRÜNTÜLEME Röntgen; X-ışınının üretilmesi ve üretilen bu x-ışınının görüntülenmesi istenilen bölgeden geçirilerek görüntü oluşturan malzemenin üzerine düşürülerek iki boyutlu görüntünün elde edildiği radyolojik teşhis yöntemidir. Radyografik görüntüleme cihazları; teşhis amacıyla radyoloji üniteleri başta olmak üzere acil servislerde sıklıkla kullanılmaktadır. Yaygın adlar: Röntgen cihazı, X-ray cihazı, Grafi cihazı RADYOGRAFİK GÖRÜNTÜLEME Çalışma prensibi, uygulama X-ışın tüpü, yatan ya da ayakta duran hastanın film çekilecek bölgesine hareket ettirilir. Çekilecek olan bölge üzerine x-ışınları uygulanır ve görüntü oluşturan malzemenin (röntgen filmi, dedektör) üzerine düşürülerek görüntü oluşması sağlanır. Dezavantajı; üç boyutlu olan insan vücudunun iki boyutlu görüntüsü elde edildiğinden üst üste gelen dokuların birbirinden ayırt edilememesine neden olmasıdır. Bunun için çeşitli uygulamalarda görüntülenecek bölgenin daha iyi görüntülenebilmesi için kontrast madde uygulanır. RADYOGRAFİK GÖRÜNTÜLEME Çeşitleri • Uygulama olarak radyografi ve radyoskopi yöntemleri vardır. Radyografide sabit görüntü alınırken radyoskopide (floroskopi) hareketli görüntüler elde edilir. • Teknoloji olarak dijital ve konvansiyonel türleri vardır. Konvansiyonelde görüntü röntgen filmi üzerinde oluşurken; dijitalde görüntü detektör üzerinde alınır ve bilgisayara aktarılır. • Tip olarak C kollu, U kollu ve direkt (hareketli ve sabit statifli) tiplerinde olanları mevcuttur. • Taşınabilir olanları (akülü ve şebeke bağlantılı) özellikle yoğun bakımdaki hastalar için kullanılmaktadır. • Özel tür olarak diş röntgenleri bulunmaktadır. RADYOGRAFİK GÖRÜNTÜLEME Temel parçalar: Temel tüketim malzemeleri • X-ışın jeneratörü • X-ışın tüpü • X-ışın tüpü • Film (konvansiyonel ise) • Hasta masası • Görüntü işleme ünitesi Temel altyapı gereksinimleri • Kumanda masası • İyonize radyasyon koruma (zırhlama) yapı-inşaat hizmeti • Detektör (dijital ise) • İyonize radyasyon havalandırma sistemi • Statif • Trifaze (üç faz) destekli elektrik hattı • Kesintisiz güç kaynağı RADYOGRAFİK GÖRÜNTÜLEME MKYS Adlandırmaları DİJİTAL RÖNTGEN DİREKT RADYOGRAFİ SİSTEMİ DİJİTAL (DR) TEK DEDEKTÖR TABANA MONTE DİREKT RADYOGRAFİ SİSTEMİ DİJİTAL (DR) TEK DEDEKTÖR TAVANA MONTE DİREKT RADYOGRAFİ SİSTEMİ DİJİTAL (DR) ÇİFT DEDEKTÖR TABANA MONTE DİREKT RADYOGRAFİ SİSTEMİ DİJİTAL (DR) ÇİFT DEDEKTÖR TAVANA MONTE DİREKT RADYOGRAFİ SİSTEMİ DİJİTAL (DR) TAŞINABİLİR HAREKETLİ STATİF DİREKT RADYOGRAFİ SİSTEMİ DİJİTAL (DR) TAŞINABİLİR SABİT STATİF DİREKT RADYOGRAFİ SİSTEMİ DİJİTAL (DR) TAŞINABİLİR AKÜLÜ HAREKETLİ STATİF DİREKT RADYOGRAFİ SİSTEMİ DİJİTAL (DR) TAŞINABİLİR AKÜLÜ SABİT STATİF DİREKT RADYOGRAFİ SİSTEMİ DİJİTAL (DR) TAŞINABİLİR ÇANTA TİPİ RADYOGRAFİK GÖRÜNTÜLEME MKYS Adlandırmaları KONVANSİYONEL RÖNTGEN DİREKT RADYOGRAFİ SİSTEMİ KONVANSİYONEL TABANA MONTE DİREKT RADYOGRAFİ SİSTEMİ KONVANSİYONEL TAVANA MONTE DİREKT RADYOGRAFİ SİSTEMİ KONVANSİYONEL TAŞINABİLİR AKÜLÜ HAREKETLİ STATİF DİREKT RADYOGRAFİ SİSTEMİ KONVANSİYONEL TAŞINABİLİR AKÜLÜ SABİT STATİF DİREKT RADYOGRAFİ SİSTEMİ KONVANSİYONEL TAŞINABİLİR ÇANTA TİPİ DİREKT RADYOGRAFİ SİSTEMİ KONVANSİYONEL TAŞINABİLİR HAREKETLİ STATİF DİREKT RADYOGRAFİ SİSTEMİ KONVANSİYONEL TAŞINABİLİR SABİT STATİF RADYOGRAFİK GÖRÜNTÜLEME MKYS Adlandırmaları RADYOSKOPİ / FLOROSKOPİ SİSTEMİ DİJİTAL RADYOSKOPİ / FLOROSKOPİ SİSTEMİ KONVANSİYONEL U KOLLU RADYOGRAFİ SİSTEMİ DİJİTAL U KOLLU RADYOGRAFİ SİSTEMİ DİJİTAL TAŞINABİLİR U KOLLU RADYOGRAFİ SİSTEMİ KONVANSİYONEL U KOLLU RADYOGRAFİ SİSTEMİ KONVANSİYONEL TAŞINABİLİR C KOLLU RADYOGRAFİ SİSTEMİ DİJİTAL C KOLLU RADYOGRAFİ SİSTEMİ DİJİTAL TAŞINABİLİR C KOLLU RADYOGRAFİ SİSTEMİ DİJİTAL TAŞINABİLİR AKÜLÜ C KOLLU RADYOGRAFİ SİSTEMİ KONVANSİYONEL C KOLLU RADYOGRAFİ SİSTEMİ KONVANSİYONEL TAŞINABİLİR C KOLLU RADYOGRAFİ SİSTEMİ KONVANSİYONEL TAŞINABİLİR AKÜLÜ RADYOGRAFİK GÖRÜNTÜLEME MKYS Adlandırmaları DENTAL RADYOGRAFİ SİSTEMİ PANORAMİK / SEFALOMETRİK DİJİTAL DENTAL RADYOGRAFİ SİSTEMİ PANORAMİK / SEFALOMETRİK DİJİTAL TAŞINABİLİR DENTAL RADYOGRAFİ SİSTEMİ PANORAMİK / SEFALOMETRİK DİJİTAL TAŞINABİLİR AKÜLÜ DENTAL RADYOGRAFİ SİSTEMİ PANORAMİK / SEFALOMETRİK KONVANSİYONEL DENTAL RADYOGRAFİ SİSTEMİ PANORAMİK / SEFALOMETRİK KONVANSİYONEL TAŞINABİLİR DENTAL RADYOGRAFİ SİSTEMİ PANORAMİK / SEFALOMETRİK KONVANSİYONEL TAŞINABİLİR AKÜLÜ DENTAL RADYOGRAFİ SİSTEMİ PERİAPİKAL DİJİTAL DENTAL RADYOGRAFİ SİSTEMİ PERİAPİKAL DİJİTAL TAŞINABİLİR DENTAL RADYOGRAFİ SİSTEMİ PERİAPİKAL DİJİTAL TAŞINABİLİR AKÜLÜ DENTAL RADYOGRAFİ SİSTEMİ PERİAPİKAL KONVANSİYONEL DENTAL RADYOGRAFİ SİSTEMİ PERİAPİKAL KONVANSİYONEL TAŞINABİLİR DENTAL RADYOGRAFİ SİSTEMİ PERİAPİKAL KONVANSİYONEL TAŞINABİLİR AKÜLÜ DENTAL RADYOGRAFİ SİSTEMİ RVG / RADYO VİZYO GRAFİ KABLOLU DENTAL RADYOGRAFİ SİSTEMİ RVG / RADYO VİZYO GRAFİ KABLOSUZ RADYOGRAFİK GÖRÜNTÜLEME Radyografik Görüntüleme Cihazları ile Birlikte Çalışan Cihazlar RADYOGRAFİK FİLM BASKI - BANYO SİSTEMİ CR SİSTEMLER(Computed radiography) Film üzerinde elde edilen görüntünün görülmesini sağlamak amacıyla kullanılan cihazlardır. Fotoğraf filmlerine uygulanan işlemin bir nevi aynısıdır. Konvansiyonel cihazlar ile elde edilen görüntünün PACS sistemlerinde görüntülenebilmesi amacıyla dijitalleştirmek için kullanılan cihazlardır. MKYS Adlandırmaları MKYS Adlandırmaları RADYOGRAFİK FİLM BASKI - BANYO SİSTEMİ DİJİTAL OTOMATİK RADYOGRAFİK FİLM BASKI - BANYO SİSTEMİ DİJİTAL OTOMATİK DENTAL RADYOGRAFİK FİLM BASKI - BANYO SİSTEMİ KONVANSİYONEL MANUEL RADYOGRAFİK FİLM BASKI - BANYO SİSTEMİ KONVANSİYONEL OTOMATİK RADYOGRAFİK GÖRÜNTÜ DİJİTALLEŞTİRME SİSTEMİ (COMPUTED RADIOGRAPHY / CR) RADYOGRAFİK GÖRÜNTÜLEME MKYS DEKİ VERİ YANLIŞLARI FARKLI CİHAZ – YANLIŞ EŞLEŞTİRME FİYAT UYUMSUZLUKLARI TÜKETİM MALZEMESİ – DEMİRBAŞ EŞLEŞTİRME DETAY KÜNYE BİLGİLERİ Özellik Yıl Marka-Model-Seri No MALİ HİZMETLER KURUM BAŞKAN YARDIMCILIĞI STOK TAKİP VE ANALİZ DAİRE BAŞKANLIĞI TEMEL TIBBİ CİHAZ KILAVUZU ANJİOGRAFİ SİSTEMİ BMM. Bilal BECEREN Ağustos 2015 ANJİOGRAFİ SİSTEMİ Anjiyografi, hem teşhise hem de tedaviye yönelik bir cihazdır. Kalbin ve damarların Xışını kullanılarak görüntülenmesi esasına dayanır. Damardan verilen radyoopak madde ile arter, ven ve lenf damarlarını görüntülenmesi sağlanır. Kalp kateterizasyonu ile kalp kapaklarının ve duvarlarının çalışması da görüntülenebilir. Yaygın adlar: Anjiyo, Anjiografi Cihazı ANJİOGRAFİ SİSTEMİ Çalışma prensibi, uygulama Anjiografi dendiğinde genellikle kalbi besleyen koroner arterlerin görüntülenmesi akla gelir. Ancak tüm vücütta kullanılır ve kullanıldığı bölgenin adına göre görüntüleme adı değişir. Beyine ait incelemeler serebral anjiyografi, akciğerlere ait incelemeler pulmoner angiyografi; koronerlere ait incelemeler koroner anjiyografi gibi isimlendirilir. Hastaya radyo opak madde kasık ya da koldaki arterden katater yardımı ile girilerek damar boyunca verilir ve bu esnada hastaya verilen X-ışını dedektör vasıtası ile algılanır ve anlık olarak damarlar ekranda görüntülenir. Eş zamanlı olarak izlenerek hastalık teşhisi yapılmasında yardımcı olur. Aynı zamanda tıkalı damarların anjioplasti denen yöntem ile tedavisi sağlanır. ANJİOGRAFİ SİSTEMİ Çeşitleri • Anjiogarfi üniteleri aşağıdaki özelliklere göre sınıflandırılır: • Tüp sayısı (Monoplane–tek tüp, Biplane-çift tüp) • Manyetik Navigasyonlu olması • Kardiyaloglar tarafından radyologlarla birlikte yönlendirilerek, damar darlık veya tıkanıklıklarının, kalp kateterizasyonu ile kalp kapaklarının ve duvarlarının çalışmasındaki kusurların, kalp delikleri gibi doğumsal kalp hastalıklarının teşhisi için kullanılabilir. ANJİOGRAFİ SİSTEMİ Temel parçalar: Temel tüketim malzemeleri • X ışını tüpü, • Kumanda masası ve hasta masası, • Görüntüleme bölümü, (image intensifier) • Hasta masası • Masa ve tüpü hareket ettiren kontrol paneli • Monitörler • Çekim pedalı, • Güç kaynağı, • X-ışını tüpü Temel altyapı gereksinimleri • İyonize radyasyon koruma (zırhlama) yapı-inşaat hizmeti, • İyonize radyasyon havalandırma sistemi, • TAEK lisansı, • Trifaze (üç faz) destekli elektrik hattı. ANJİOGRAFİ SİSTEMİ MKYS Adlandırmaları BİPLAN ANJİYOGRAFİ SİSTEMİ MONOPLAN ANJİYOGRAFİ SİSTEMİ DİJİTAL SUBSTRAKSİYON ANJİYOGRAFİ SİSTEMİ / DSA FUNDUS FLORESEIN ANJIYOGRAFI SİSTEMİ (FFA) / FUNDUS KAMERA MANYETİK NAVİGASYONLU ANJİYOGRAFİ (BİPLANE) ANJİOGRAFİ SİSTEMİ MKYS DEKİ VERİ YANLIŞLARI FARKLI CİHAZ – YANLIŞ EŞLEŞTİRME FİYAT UYUMSUZLUKLARI TÜKETİM MALZEMESİ – DEMİRBAŞ EŞLEŞTİRME DETAY KÜNYE BİLGİLERİ Özellik Yıl Marka-Model-Seri No MALİ HİZMETLER KURUM BAŞKAN YARDIMCILIĞI STOK TAKİP VE ANALİZ DAİRE BAŞKANLIĞI TEMEL TIBBİ CİHAZ KILAVUZU KEMİK DANSİTOMETRE BMM. Bilal BECEREN Ağustos 2015 KEMİK DANSİTOMETRE Dansite kelime anlamı olarak yoğunluk demektir ve dansitometre de yoğunluk ölçüm olarak adlandırılabilir. Kemik dansitometre kemik yoğunluğunun az miktarda X ışını ile ölçülmesi yöntemine dayanan ölçüm yöntemidir. Kemiğin kırılganlık riski belirlenir. Yaygın adlar: Kemik Yoğunluğu Ölçüm Cihaz, DEXA, Kemik Dansitometre. KEMİK DANSİTOMETRE Çalışma prensibi, uygulama Yaygın kullanımı olan (Dual enerji x-ray absorbsiyometri) X ışınının absorbsiyonuna göre kemikte cm2’ ye düşen mineral yoğunluğu (BMD: Bone Mineral Density) belirlenir. İki farklı enerjide X-ışını gönderilir ve yumuşak doku ve sert doku absorbsiyon farklarından yola çıkılarak kemik mineral yoğunluğu hesaplanır KEMİK DANSİTOMETRE Çeşitleri • Radyografik kemik mineral yoğunluğu ölçüm sistemi / BMD / DEXA : X ışını kullanarak kemik yoğunluğu ölçümüdür. • Ultrasonografik kemik mineral yoğunluğu ölçüm cihazı: Ultrason dalgalarının katı cisimler içinden geçerken uğradığı değişimleri baz alarak topuk kemiğinde yapılan ölçümdür. • Osteoporoz şüphesi olan hastaların teşhisinde kullanılır. Sıklıkla en riskli bölgeler olan alt omurga ve kalça ölçümleri yapılır. Gerektiğinde önkol ve tüm vücut değerlendirilmeleri de eklenir. KEMİK DANSİTOMETRE Temel parçalar: Temel tüketim malzemeleri • • • • • • güç kaynağı, İnceleme masası Tarayıcı sistem X-ışını tüpü Detektör Foto multipliyer sistem (PMT) • Bilgisayar • Görüntüleme ünitesi (monitör) • iyonize radyasyon tüpü, • fotoçoğaltıcı tüp • multianot düzenek • flat panel, • tarama ekseni hareket anahtar Temel altyapı gereksinimleri • İyonize radyasyon koruma (zırhlama) yapı-inşaat hizmeti, • İyonize radyasyon havalandırma sistemi, • TAEK lisansı, • Trifaze (üç faz) destekli elektrik hattı. KEMİK DANSİTOMETRE MKYS Adlandırmaları RADYOGRAFİK KEMİK MİNERAL YOĞUNLUĞU ÖLÇÜM SİSTEMİ / BMD / DEXA KEMİK DANSİTOMETRE MKYS Adlandırmaları MASAÜSTÜ, TAŞINABİLİR, RADYOGRAFİK KEMİK MİNERAL YOĞUNLUĞU ÖLÇÜM CİHAZI MASAÜSTÜ, TAŞINABİLİR, ULTRASONOGRAFİK KEMİK MİNERAL YOĞUNLUĞU ÖLÇÜM CİHAZI KEMİK DANSİTOMETRE MKYS DEKİ VERİ YANLIŞLARI FARKLI CİHAZ – YANLIŞ EŞLEŞTİRME FİYAT UYUMSUZLUKLARI TÜKETİM MALZEMESİ – DEMİRBAŞ EŞLEŞTİRME DETAY KÜNYE BİLGİLERİ Özellik Yıl Marka-Model-Seri No