Egzersiz - Çocuk Alerji-Çocuk Göğüs Hastalıkları Uzmanı
advertisement
DOÇ. DR. AHMET AKÇAY ÇOCUK ALLERJİSİ UZMANI Egzersizle tetiklenen astım Egzersizin tetiklediği bronkokonstruksiyon (Egzersizin tetiklediği astım) Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 Egzersize bağlı yakınma ◦ Kronik astımı olanlarda: %40-90 ◦ Sağlıklı toplulukta: %3-11 ◦ Üst düzey sporcularda: %12-55 Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 Kronik inflamatuar hastalıktır Kronik inflamasyon hava yollarında aşırı duyarlılık yapar Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 Allerjenler Soğuk hava İnfeksiyonlar Hava kirliliği Sigara Bazı ilaçlar Egzersiz Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 Teori ler Sıvı kaybı teorisi Isı değişimi teorisi Havayolu hasarı Teorisi ◦ Fizyopatolojisi henüz tam bilinmemektedir Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 Egzersiz sırasında burun yerine ağızdan nefes alma Bronş mukoza epiteli sıvısından su buharlaşarak su kaybı Hava yollarının hiperozmolaritesi mediatör salınımı Bronkokonstriksiyon Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 Egzersiz süresince soğuyan hava yollarını ısıtabilmek için bronşiyal kan akımında artış. Hava yolunda duvar ödemi Bronş daralması Hiperpneden hemen sonraki dönemde soğuma ve ısınma arasındaki sıcaklık farklılıkları Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 Soğuk hava, klimaların, enfeksiyonlar Küçük hava yolu epitelinin hasarı Epitel hasarıyla mikrovasküler kaçak ve plasma eksudasyonu Havayolu düz kaslarının özellikleri değişir Bronşlarda aşırı hassasiyet Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 Egzersizden kaçınır Çocuklar şişmanlar Şişmanlık da astımı daha da kötüleştirir Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 Sağlığın devam etmesi için gereklidir Astımlılar için formda kalmayı sağlar Daha az bronkokonstruksiyon Astımlılara fizyolojik faydaları Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 Semptomlar Göğüste daralma, Göğüs ağrısı Öksürük Hışıltı Dispne Nadir semptomlar Karın ağrısı, Yan ağrısı, Baş ağrısı, Zayıf performans, Kas krampları, Göğüs ağrısı, göğüste rahatsızlık hissi ve Eski fizik kondisyonda olmama Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 Yakınmaları egzersiz bitiminden hemen sonra başlar. Yaklaşık 8-15. dakikalarda zirveye ulaşır. Egzersiz esnasında da ortaya çıkabilmektedir. Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 Eğer kişi yakınmaları geçtikten sonra egzersize devam etmek isterse, ikince kez yapılan egzersizde daha az yoğun yakınmalar ortaya çıkmasıdır Bu dönem: 40 dakika ile 3 saat Katekolaminlerin salınımı ve Egzersiz esnasında salınan prostaglandinler Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 Egzersiz testi Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 İzole egzersizle bronkospazm? ◦ Kısa süreli tedavi Kronik astım? ◦ Uzun süreli koruyucu tedavi ◦ Kısa süreli tedavi Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 Sürekli aktiviteyi gerektiren ◦ Bisiklet ◦ Koşu.. Yoğun kısa aktivite, dinlenme ◦ Futbol ◦ Voleybol ◦ Tenis.. Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 Yüzme ideal bir spordur. Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 Maksimum kalp atım oranının %70-75’iyle yapılan aktiviteler astımlı hastaların yapabileceği egzersizlerdir Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 Tüple dalış Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 •Kuru soğuk sıkıştırılmış havanın solunması •Tuzlu ve tatlı suyun inhalasyonu ile bronkokonstr. •Baratravma ve pnomotoraks riski yüksek Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 • • Kontrol altında olmayan astımlılar dalamaz Hafif -orta derece ve iyi kontrollü astımlı? • Hipertonik salinle provakasyon negatif • Normal SFT Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 Egzersizlerin haftada 3-5 kez, en az 20-60 dk’lık programlar Başlangıçta 20 dakika En az 30 dakikaya çıkar Sık egersizle büyük iyileşmeler Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 Önlemler Isınma Egzersiz Soğuma Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 Soğuk ve kuru havada egzersiz yapılmamalı Kışın kapalı yerde egzersiz yapılmalı Atkı veya soluma maskesi ile örtülmeli Solunum yolları enfeksiyonları Polen mevsimi Burundan solunum yap Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 Hafif terleme olacak şekilde Maksimum kalp hızının %50-60’ı Ritmik düşük seviyede aktivite Tempolu yavaş koşmaya kadar giden yürüme ve bu aktiviteye eşit aktivite Fleksiyon aşaması Ekstansiyon aşaması Isınmada temel amaç- refraktör peryod Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 Uzun süreli ısınma egzersizleri kısa süreli ısınma egzersizlerine göre daha yararlıdır. Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 15-30 dakikalık ısınmanın Ardından 15 dakika ara verilip sonra egzersizin yapılması en idealidir. Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 Önce devamlı yürümeyle başlanır. Fitnes seviyesini artırmak için özellikle kas iskelet sistemi yürüme, koşmaya giden yürüme ve daha sonra devamlı koşma Egzersiz aralığı 30-90 saniyedenı 10-30 saniyeye düşürülür. Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 Kısa süreli yapılan yoğun egzersizler belirgin semptomlara neden olurken, yavaş ve uzun sürede yapılanlarda semptomlar hafiftir. Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 Egzersizi yavaş yavaş bırakmak Hava yolunun yeniden ısınmasını yavaşlatır Her egzersiz sonrası soğuma peryodu sağlanmalıdır. Hafif ritmik hareketlerle devam edilir. Egzersiz öncesi kalp hızına dönünceye kadar dakikada 20 atım azalması sağlanmalıdır. Egzersiz öncesi gibi fleksiyon hareketlerini içeren egzersiz Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 •İleri derecede astımlı •Egzersize aşırı yanıt veren hastaların egzersiz öncesi ilaç almaları gerekir. Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 Etkisi 5 dakika içinde başlar ve 2 saate kadar sürer Egzersizden yaklaşık 30 dakika önce Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 Kronik astımı olan hastalarda ◦ İnhale kortikosteroidler ◦ Lökotrien değiştiriciler Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 PEF veya FEV1 %75 altındaysa Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012 Uludağ Pediatri Kış Kongresi 18.03.2012
