Bitki fizyolojisi Fotosentez (O2 basıncının ölçülmesi) 11.02

advertisement
Bitki fizyolojisi
LEB 11
Fotosentez (O2 basıncının ölçülmesi)
11.02
Eğitim konuları
-+ Fotosentez
-+ Işığın şiddeti ve rengi
-+ Basınç ölçümü
Kural ve görevler:
Beyaz ve yeşil ışık altında ve
karanlık ortamda gerçekleşen
fotosentez
işlemi
sırasında
oksijen
basıncındaki
artışın
karşılaştırılması.
Gerekli materyaller:
Ekipman (Temel Ünite ile deneysel prosedür)
Cobra3 Temel Ünite, USB
Güç kaynağı, 12 V
Yazılım Cobra3 - basınç
Ölçüm modülü, basınç
Küçük kasa için destek kıskacı
Destek ayağı, değişken
Taşıyıcı çubuk, l = 500 mm, paslanmaz çelik
Bağlantılı nivo
Üniversal kıskaç
Lab krikosu, 160 x 130 mm
Akkor lamba, 220 V/120 W, reflektörlü
Lamba duyu E 27, reflektörlü
Cam beher, 1000 ml, uzun form, DURAN
Lastik stoper, ç = 32/26 mm, 1 delikli
Kauçuk hortum, çi = 6 mm, 1 m
Test tüpü, ç = 30 mm, u = 200 mm, PN29
Cam boru, düz, 80 mm, ç = 7 mm
Cam çubuk, u = 200 mm, ç = 3 mm
Terazi MXX-212R, 210 g/0.01 g, RS232
Mikro kaşık, özel çelik
Gliserol, %99, 100 ml
Damlalıklı şişe, plastik, 50 ml
Sodyum hidrojen karbonat, 250 g
Tartrazin (E 102), 25 g
Patent mavisi V (E 131), 25 g
Alüminyum folyo
Su otu
PC, Windows® XP veya yenisi
12150.50
12151.99
14510.61
12103.00
02043.10
02001.00
02032.00
02043.00
37718.00
02074.00
06759.93
06751.01
36008.00
39258.01
39282.00
36294.00
36701.65
40485.01
49111.93
33393.00
30084.10
33920.00
30151.25
48498.04
48376.04
Cobra3 Temel Ünite ile Fotosentez (O2 basıncı ölçme)
P411021
1
1
1
1
1
1
2
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
Beyaz ışıkta sonuç
Karanlıkta sonuç
PHYWE Systeme GmbH & Co. KG · D - 37070 Göttingen
Laboratuvar Deneyleri - Biyoloji
İlgili konular
Fotosentez, ışığın şiddeti ve rengi, basınç ölçümü
Kural ve görev
Beyaz ve yeşil ışık altında ve karanlık ortamda
gerçekleşen fotosentez işlemi sırasında oksijen
basıncındaki artışın karşılaştırılması.
Ekipman (Temel Ünite ile deneysel prosedür)
Cobra3 Temel Ünite, USB
12150.50
Güç kaynağı, 12 V
12151.99
Yazılım Cobra3 - Basınç
14510.61
Ölçüm modülü, basınç
12103.00
Küçük kasa için destek kıskacı
02043.10
Destek ayağı, değişken
02001.00
Taşıyıcı çubuk, u = 500 mm, psz. çelik
02032.00
Bağlantılı nivo
02043.00
Üniversal kıskaç
37718.00
Lab krikosu, 160 x 130 mm
02074.00
Akkor lamba, 220 V/120 W, reflektörlü
06759.93
Şek. 1: Temel ünite ile deneysel düzenek
1
1
1
1
1
1
2
1
1
1
1
Lamba soketi E 27, reflektörlü
Cam beher, 1000 ml, uzun form, DURAN
Lastik stoper, ç = 32/26 mm, 1 delikli
Kauçuk hortum, çi = 6 mm, 1 m
Test tüpü, ç = 30 mm, u = 200 mm, PN29
Cam boru, düz, 80 mm, ç = 7 mm
Cam çubuk, u = 200 mm, ç = 3 mm
Terazi MXX-212R,
210 g/0.01 g, RS232, 230 V
Mikro kaşık, özel çelik
Damlalıklı şişe, plastik, 50 ml
Gliserol %99, 100 ml
Sodyum hidrojen karbonat, 250 g
Tartrazin (E 102), 25 g
Patent mavisi V (E 131), 25 g
Alüminyum folyo
Su otu
PC, Windows® 95 veya yenisi
06751.01
36008.00
39258.01
39282.00
36294.00
36701.65
40485.01
1
1
1
1
1
1
1
49111.93
33393.00
33920.00
30084.10
30151.25
48498.04
48376.04
1
1
1
1
1
1
1
Kurulum (Temel Ünite ile)
— Ekipmanı Şek. 1’de gösterildiği gibi kurun.
Küçük kasa için destek kıskacını Cobra3 Temel
Ünitenin arka kısmına takın
— Temel üniteyi veri kablosuyla bilgisayara bağlayın
— Destek ayağını yaklaşık 30 cm açık olacak şekilde
ayarlayıp taşıyıcı çubukla tespit edin.
— Ayaklardaki deliklerden birine lambayı takın.
— Basınç modülü takılı vaziyetteki Cobra3 Temel
Üniteyle birlikte test tüpünü diğer deliğe takın.
— Lastik stoperdeki cam tüpü, mümkün olan en kısa
boy kauçuk hortumla basınç modülüne bağlayın
— Behere su doldurun ve lamba ile test tüpü arasına
yerleştirin. Bu bir ısı tutucu görevi görecektir.
Şek. 2: Ölçüm parametreleri (Temel Ünite ile)
Prosedür (Temel Ünite ile)
— Windows’ta COBRA3 MEASURE programını çalıştırın
— Ölçüm cihazı olarak PRESSURE (BASINÇ) seçin
— Ölçüm parametrelerini girin (bkz. Şek. 2) ve
CONTINUE tuşuna basın
— Su otundan bir dal kesip, kesik ucu yukarıya gelecek
şekilde test tüpüne koyun
— 300 ml %3 NaHCO3 çözeltisi hazırlayın (9 g - 300 g
distile su) ve ağız kenarına kadar dolacak şekilde
tüpe boşaltın
— Basınç modülü nipelindeki hortumu hafifçe gevşetin,
test tüpünü lastik stoper ile sızdırmayacak sıkılıkta
kapatın ve hortumu yeniden basınç modülüne takın.
Dikkat! Basınç modülüne sıvı girmemesine dikkat
edin!
— Lambayı yakın ve ölçüme başlayın
— İkinci deneyde boyaları kullanarak yeşil renkli bir
çözelti hazırlayın ( bir spatül ucu kadar sarı ve mavi
boyayı 1000 ml suya katın) ve çözeltiyi behere
doldurun. Oluşan gazın çıkması için ölçümden önce
stoperi çıkartın.
— Üçüncü deneyde test tüpünü alüminyum folyoyla
sararak bitkinin hiç ışık almamasını sağlayın. Oluşan
gazın çıkması için ölçümden önce stoperi çıkartın.
Sonuçlar ve değerlendirme
— Beyaz ışık altında yapılan birinci deneyde basınç
eğrisinde belirgin bir yükselme görülmektedir (Şek. 3)
— Yeşil ışık altında yapılan ikinci deneyde basınç
eğrisindeki yükselme daha zayıftır (Şek. 4).
— Karanlık ortamda yapılan üçüncü deneyde basınç
eğrisinde hiç yükselme olmamıştır (Şek. 5)
— Fotosentez O2 üretilmesine neden olmakta, bu da
basınç eğrisinde bir yükselmeye neden olmaktadır.
NaHCO3 bu deneyde CO2 üreteci olarak kullanılmıştır
Şek. 3: Beyaz ışıkta sonuç
Şek. 4: Yeşil ışıkta sonuç
Şek. 5: Karanlıkta sonuç
— Fotosentez için gerekli olan kırmızı ve mavi-mor ışığın büyük bir kısmı yeşil çözelti tarafından emilmektedir.
Sonuçta, aynı oranda daha az O2 üretilmekte ve basınç eğrisindeki yükselme de daha az olmaktadır.
— Karanlıkta fotosentez gerçekleşmediği için basınç eğrisinde de bir yükselme gözlenmez.
— Su dolu beher lambadan yayılan sıcaklığı emmeye yarar.
Şek. 6: Portatif basınç ölçer cihazının kullanıldığı deney düzeneği
Download