ATOMUN ELEKTRON YAPISI *1830 yılında Faraday elektroliz deneyleriyle atomun elektrik yükü taşıyabildiğini göstermiştir. *1870 lerde William Crooks , Crooks tüplerinde negatif ve pozitif yükleri keşfederek bunlara anot ve katot adını verdi *1891 yılında George Jhon Stone Stoney atomlardaki elektrik yüküne elektron adı verilmesini önerdi. *1897 yılında Thomson katot ışın tüpleriyle gerçekleştirdiği deneyler sonucunda elektronun yük/kütle oranını bulmuştur. 8 e/m= -1,76.10 C/g * Bu formül kullanılarak bir protonun kütlesi 1,67.10 -27 kg olarak bulundu. *1908 yılında Millikan yağ damlaları deneyini yapmış ve elektronun yükünü-1,602.10 -31 konularak elektonun kütlesi 9,1096.10 kg bulunmuştur. Formül E=n.h.v http//hasanfirat.com Coulomb olarak hesaplamıştır. Bu değer e/m denkleminde yerine Kısaltmalar 8 c=v. λ -19 Formülü kim buldu -1 C=ısık hızı=3.10 m.s / v=frekans / λ= Dalga boyu E=Enerji / n= Pozitif bir tam sayı / h=planck sabiti =6,62607.10 Maxwell -34 js / v= Frekans i Planck Sayfa 1 ATOMUN ELEKTRON YAPISI 1/2mv2=e.Vs m=elektronun kütlesi/v= elektronun hızı/e=elektronun yükü / Vs= durdurma gerilimi Vs=k.(v -v0) Vs= durdurma gerilimi /k=sabit/v=frekans/ v0 =Eşik frekans rn=n2.a0 rn=Yörünge yarıçapı/ a0=53pm(0.53A)/ n=1,2,3 En=-RH/n2 n=yörünge/ En=Yörüngedeki elektronun enerjisi/-RH=2,179.10-18 J Einstain Einstain Bohr Bohr ΔE=Es-Ei=-RH/𝒏𝟐𝒔 -RH/𝒏𝟐𝒊 =RH(1/𝒏𝟐𝒊 − 𝟏/𝒏𝟐𝒔 )= 2,179.10-18j(1/𝒏𝟐𝒊 − 𝟏/𝒏𝟐𝒔 ) Bohr ΔE=Enerji farkı/ Es=Son enerji /Ei=İlk enerji / ns=Son enerji düzeyi / ni= ilk enerji düzeyi/RH = sabit Vfoton=Ei-Es/h(Yayılma) = Es-Ei/h (Soğurma) Uyarılmış atomlar bu denklemle frekansı hesaplanabilen fotonlar yayarak, daha düşük enerji seviyelerine geçerler. Bohr En=-Z2RH/n2 Z=proton sayısı /Bu denklemle iyonların enerji seviyeleri hesaplanır. Bohr http//hasanfirat.com Sayfa 2 ATOMUN ELEKTRON YAPISI -34 λ= Dalga boyu/ h=planck sabiti =6,62607.10 js/ P= Fotonun momentumu /m=Taneciğin kütlesi /v= Taneciğin hızı λ =h/P=h/m.v ΔxΔp≥h/4𝝅 λ =2L/n Δx=konumdaki belirsizlik/Δp=Momentumdaki belirsizlik/ h=planck sabiti =6,62607.10 -34 Broglie js Heisenberg λ= Dalga boyu/n=tamsayı/L=Boy /n+1=toplam düğüm Ek=1/2mv2=m2.v2/2m=p2/2m Ek=p2/2m=h2/2m λ2 Ek=h2/2m λ2=h2/2m(2L/n)2=n2.h2/8mL2 Baş kuantum sayısı n Açısal momentum kuantum sayısı l http//hasanfirat.com Elektron katmanının çekirdeğe olan uzaklığıdır. 1,2,3,4,5 veya K,L,M,N...n=1 de bir alt katman vardır, bu s dir. n=2 de iki alt katman vardır. Bunlar s ve p dir. n=3 de üç tane s,p,d n=4 de s,p,d,f Elektron bulutlarının şekillerini ve şekil farkı ile oluşan enerji seviyelerindeki değişimi belirtir.l=n-1 kadar değer alır. n= 1 l=0 0 →s n=2 l=0,1 0→s 1→p n=3 l=0,1,2 0→s 1→p 2→d n=4 l=0,1,2,3 0→s 1→p 2→d 3→f Sayfa 3 ATOMUN ELEKTRON YAPISI Manyetik kuantum sayısı ml Spin kuantum sayısı ms Orbitallerin uzaytaki yönelimlerini belirler. Dış manyetik alanda çeşitli enerji seviyelerine ayrılır.Orbitallerin enerji seviyelerini yükseltici olanlar + , enerji seviyelerini azaltıcı olanlar - ile ifade edilir.Dış manyetik alana dik olanlar orbitallerin enerji seviyeleri değişmediği için 0 ile ifade edilir. ml=2l+1 eşitliği vardır. n l orbital ml 1 0 0 1s 2 0 0 2s 2 1 -1,0,+1 2p 3 0 0 3s 3 1 -1,0,+1 3p 3 2 -2,-1,0,+1,+2 3d 1920 yılında Otto Stern ve Walter Gerlanc tarafından bulundu. Dünyanın kendi ekseni etrafında dönmesi gibi elektronlarda kendi eksenleri etrafında dönmektedirler.Bu olaya spin denir.Bir elektron kendi ekseni etrafında dönerek manyetik alan oluşturur.Aynı orbitalde bulunan iki atomda zıt yönle döndüğü için manyetik alan oluşmaz. ms=+1/2 ms=-1/2 n+l değeri büyük olanın enerjisi fazladır.(Medelung-klechkowski kuralı n+l değerleri aynı olanlarda n değeri falza olanın enerjisi fazladır. Orbitalleri enerjileri orbital n+l http//hasanfirat.com 1s 1 2s 2 2p 3 3s 3 3p 4 4s 4 3d 5 4p 5 Sayfa 4 ATOMUN ELEKTRON YAPISI i Bilgiler zamanla güncellenecektir. Yeni formüller için siteyi ziyaret edebilirsiniz. http//hasanfirat.com Sayfa 5