1 TÜRKİYE CUMHURBAŞKANI İLE İRAN İSLAM CUMHURİYETİ

TÜRKİYE CUMHURBAŞKANI
İLE
İRAN İSLAM CUMHURİYETİ CUMHURBAŞKANI
ARASINDA
ORTAK BİLDİRİ
İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Dr. Hasan Ruhani, Türkiye
Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın davetine icabetle 16 Nisan 2016
tarihinde Türkiye Cumhuriyeti’ne resmi bir ziyaret gerçekleştirmiştir.
Bu vesileyle, Türkiye Cumhuriyeti ile İran İslam Cumhuriyeti arasındaki Yüksek
Düzeyli İşbirliği Konseyi Üçüncü Toplantısı Türkiye Cumhurbaşkanı Sayın Recep
Tayyip Erdoğan ve İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Dr. Hasan
Ruhani’nin eşbaşkanlıklarında ve Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı, Enerji ve
Tabii Kaynaklar Bakanı, Kalkınma Bakanı, Adalet Bakanı, Bilim, Sanayi ve Teknoloji
Bakanı, Gümrük ve Ticaret Bakanı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı, Ekonomi
Bakanı, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı ve Kültür ve Turizm Bakanı ile İran İslam
Cumhuriyeti İletişim ve Enformasyon Teknolojileri Bakanı, Sanayi, Maden ve Ticaret
Bakanı, Ekonomik İşler ve Maliye Bakanı, Tarım Seferberliği Bakanı, Kooperatifler,
Çalışma ve Sosyal Refah Bakanı, Bilim, Araştırma ve Teknoloji Bakanı, Adalet Bakanı
ve Cumhurbaşkanı Yardımcısı ve Turizm, El Sanatları ve Kültür Mirası Kurum Başkanı
katılımıyla düzenlenmiştir.
İki Cumhurbaşkanı, ülkeleri arasında ikili ve çok taraflı işbirliğini güçlendirmek ve
geliştirmek için dayanak teşkil eden tarihi, kültürel ve dini bağları vurgulamıştır. İkili
ilişkilerin tüm veçheleri üzerinde fikir alışverişinde bulunmuşlardır. Ayrıca, iki ülkeyi
ilgilendiren bölgesel gelişmeler ve uluslararası meseleleri görüşmüşlerdir. Görüşmeler
iyi anlayış ve ortak bakış açılarının hakim olduğu sıcak ve dostane bir atmosferde
gerçekleşmiştir. Türk-İran ilişkileri ve bu ilişkilerin geleceği hakkındaki
değerlendirmelerin yanısıra, Türkiye Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan ve
İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Dr. Hasan Ruhani’nin bu toplantısında
Taraflar,
İlişkilerin, güçlü siyasi irade, ekonomilerinin birbirini tamamlayıcı niteliği ve halkları
arasındaki kültürel yakınlıktan beslenen özgün niteliğinin bilinciyle,
Karşılıklı çıkarlara dayalı ilişkilerini, siyasi diyaloğun derinleştirilmesi, ekonomik ve
ticari işbirliğinin artırılması ve işbirliğinin halklarının menfaatine olacak şekilde yeni
alanlara genişletilmesi yönündeki kararlılıklarını yineleyerek,
Türkiye-İran Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi’nin önceki toplantılarında ve ülkeleri
arasındaki yüksek düzeyli ziyaretlerde alınan kararlar temelinde,
Karma ekonomik ve ulaştırma komitelerinin önceki toplantılarında yapılan görüşmeler
ve alınan kararlar ile siyasi, konsolosluk ve güvenlik istişarelerini dikkate alarak,
1
Ulaştırmanın ekonomik ve ticari faaliyetlerin mihenk taşı olduğu gerçeğinin bilincinde
olarak, bu cihetle kara, hava ve demiryolu bağlantılarının geliştirilmesi ve
çeşitlendirilmesi ihtiyacını birlikte teyit ederek,
7-9 Nisan 2016 tarihlerinde Türkiye’de düzenlenen 25. Türkiye-İran Karma Ekonomik
Komisyonu Toplantısı’nın sonuçlarını memnuniyetle not ederek,
İslam Dünyası’nın karşı karşıya bulunduğu zorlukların ve bölgelerinde devam eden
krizlerin çözümüne katkıda bulunmak amacıyla siyasi ve güvenlik diyaloglarının
ilerletilmesi ihtiyacını vurgulayarak,
Bölgesel ve uluslararası barış ve güvenliğe yönelik en ciddi tehditleri teşkil eden
örgütlü suçların, şiddete dayalı aşırıcılığın, terörizmin ve mezhepçiliğin her çeşidinin
ve tezahürünün farkında olarak ve bölgelerinin en çok bunlardan zarar gördüğünü kabul
ederek,
İkili ve bölgesel konulardaki siyasi diyaloglarını her seviyede sürdürmelerinin önemini
ve karşılıklı yüksek düzeyli ziyaretlerdeki ivmenin korunmasının öneminin altını
çizmişler;
İkili işbirliklerinin farklı veçhelerini kapsayan mevcut diyalog ve istişare
mekanizmalarından düzenli olarak ve en iyi şekilde faydalanılması gerekliliğini
vurgulamışlar;
30 milyar ABD Doları tutarında ticaret hacmine ulaşmak ve istikrarlı, uzun soluklu
ekonomik ve ticari işbirliğini sağlamak hedefini yinelemişler;
İkili ticareti artırmak için gerekli imkanların geliştirilmesinin ve ticari engellerin
kaldırılmasının önemini kabul etmişler;
Karşılıklı yatırımları teşvik etmek ve bu çerçevede, ülkelerindeki yatırım ortamının
geliştirilmesine yönelik olarak birlikte çalışmak, ayrıca özel sektörlerinin Türkiye, İran
ve üçüncü ülkelerde ortak yatırımlar yapmalarını desteklemek hususlarında mutabık
kalmışlar;
Enerji sektöründeki işbirliklerini geliştirmeye ve özel sektörlerin bu alanda ortak
projeler geliştirmeye teşvik etmeye yönelik niyetlerini teyit etmişler;
Ticari ilişkilerinin geliştirilmesini teminen sınır geçişlerinin kolaylaştırılması amacıyla
ortak sınırlarındaki gümrük altyapısının ve elektronik veri değişimi çalışmalarının
iyileştirilmesine yönelik kararlılıklarını ifade etmişler;
İki ülke arasındaki havayolu bağlantılarının artırılması için çalışmak hususundaki
istekliliklerini vurgulamışlar ve bu doğrultuda ilgili kurumları arasındaki düzenli
temasların teşvik edilmesi hususunda mutabık kalmışlar;
İkili ekonomik gelişmeleri için ulaştırma koridorlarının sorunsuz işleyişinin öneminin
altını çizmişler ve bu bağlamda karşılaşılan sorunların etkin bir şekilde ve karşılıklı
fayda temelinde ele alınması hususunda mutabık kalmışlar;
2
Bankacılık alanında ilişkilerini ilerletme ihtiyacını vurgulamışlar;
Kültür, turizm, bilim ve eğitim alanlarında işbirliğini daha güçlendirmek konusunda
mutabık kalmışlar;
Konsolosluk alanında işbirliğini güçlendirme ihtiyacını belirtmişler;
Bölgelerindeki siyasi ve güvenlik alanındaki gelişmeler bağlamında, halkların meşru
hakları, talepleri ve beklentilerine uygun olarak bölgedeki güvenlik tehditlerini siyasi
çözümler yoluyla bertaraf edebilmek için ikili ve çok taraflı istişareleri sürdürmenin
önemini vurgulamışlar;
Suriye ve Irak’ın toprak bütünlüğü ve siyasi birliğinin korunmasına verdikleri önemi
belirtmişler;
Bölgede bireyler, gruplar ve bunların uzantıları tarafından yapılan terör saldırılarının
tüm şekil ve yöntemlerini kuvvetli bir şekilde kınayarak, mevcut ikili diyalog
mekanizmalarını etkin bir biçimde kullanmak suretiyle terörizmle mücadele alanında
işbirliğini ilerletme ihtiyacını vurgulamışlar;
Filistin halkıyla tam dayanışmalarını yeniden teyit etmişler; uluslararası topluma,
başkenti Kudüs olan bağımsız ve egemen Filistin Devleti’nin kurulması dahil, Filistin
davasına olan desteklerini artırma çağrısında bulunmuşlar;
Özel Temsilcileri’nin ekonomi ve ticaret alanlarında ikili olarak anlaştıkları hususların
uygulanmasının gözlenmesi ve izlenmesinin yanısıra görüş ayrılıklarının giderilmesi
ile engellerin ortadan kaldırılması ve kendilerine verilen diğer her türlü görevde
oynadıkları rolü vurgulamışlardır.
Yukarıdaki hususlar ışığında ve Türkiye-İran Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi Üçüncü
Toplantısı vesilesiyle, aşağıda sıralanan belgeler Türkiye Cumhurbaşkanı Sayın Recep
Tayyip Erdoğan ve İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Dr. Hasan
Ruhani’nin huzurunda imzalanmıştır:
- Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti İle İran İslam Cumhuriyeti Hükümeti Arasında
Sosyal Güvenlik Anlaşması
- Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti İle İran İslam Cumhuriyeti Hükümeti Arasında
Kültür Varlığının Yasadışı İthali ve İhracının, Transitinin ve Mülkiyet Transferinin
Yasaklanması ve Önlenmesine İlişkin Mutabakat Zaptı
- Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti İle İran İslam Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Bitki
Koruma ve Bitki Karantinası Alanında Mutabakat Zaptı
- Türkiye Cumhuriyeti Yükseköğretim Kurulu İle İran İslam Cumhuriyeti Bilim,
Araştırma ve Teknoloji Bakanlığı Arasında Yükseköğretim Alanında Mutabakat Zaptı
3
- Türkiye Cumhuriyeti Adalet Akademisi ve İran İslam Cumhuriyeti Adli Bilimler ve
İdari Hizmetler Üniversitesi Arasında Mutabakat Zaptı
- Türkiye Cumhuriyeti Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK)
Ulusal Metroloji Enstitüsü (UME) ve İran İslam Cumhuriyeti İran Metroloji Merkeziİran Standartlar ve Sanayi Araştırma Enstitüsü (NMCI- ISIRI) Arasındaki Mutabakat
Zaptı
- İran Standartlar ve Endüstriyel Araştırmalar Enstitüsü (ISIRI) İle Türk Standartları
Enstitüsü (TSE) Arasında Standardizasyon, Uygunluk Değerlendirmesi, Metroloji ve
Eğitim Alanlarında Uygulama Programı
- Türkiye Cumhuriyeti Adalet Bakanlığı ile İran İslam Cumhuriyeti Adalet Bakanlığı
Arasında Ortak Açıklama
4