gsl mezunu müzik öğrencilerinin lise ve lisans başarılarının bazı
advertisement
The Journal of Academic Social Science Studies International Journal of Social Science Doi number:http://dx.doi.org/10.9761/JASSS3544 Number: 49 , p. 11-23, Autumn I 2016 Yayın Süreci Yayın Geliş Tarihi / Article Arrival Date - Yayınlanma Tarihi / The Published Date 12.05.2016 30.09.2016 GSL MEZUNU MÜZİK ÖĞRENCİLERİNİN LİSE VE LİSANS BAŞARILARININ BAZI ORTAK DERSLER AÇISINDAN KARŞILAŞTIRILMASI COMPARISON OF HIGH SCHOOL AND UNDERGRADUATE SUCCESS OF FINE ARTS HIGH SCHOOLS GRADUATE MUSIC STUDENTS IN TERMS OF SOME COMMON COURSES Doç. Dr. Cahit AKSU Karadeniz Teknik Üniversitesi Fatih Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi A.B.D. Doç. Dr. Mehmet Kayhan KURTULDU Karadeniz Teknik Üniversitesi Fatih Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi A.B.D. Öz Özellikle mesleki müzik eğitiminin temelini ve alt yapısını oluşturmada önemli bir fonksiyonu yerine getiren ‘Güzel Sanatlar Liseleri’ mezunlarının mezun oldukları güzel sanatlar lisesindeki akademik başarıları ile ‘Müzik Eğitimi Lisans Programı Akademik Başarıları’ düzeylerinin bazı temel dersler açısından bir ilişkisinin olup olmadığını tespit etmek bu araştırmanın ana amacıdır. Araştırmanın çalışma grubu; K.T.Ü. Fatih Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Öğretmenliği Anabilim Dalında öğrenim gören Trabzon Akçaabat Güzel Sanatlar Lisesi mezunu 44 müzik öğretmeni adayıdır. Çalışmanın odağında olan ve öğrencilerin her iki eğitim kurumunda görmüş oldukları ‘Temel Dersler’; Müziksel İşitme Okuma Yazma (MİOY), Bireysel Çalgı ve Piyano dersleridir. Müzik öğretmeni adaylarının Lise Mezuniyet Puanları (LMP) ile Lisans Programı Genel Akademik başarıları (AGNO Genel) arasında ‘ortanın üzerinde’ (,694**) anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. GSL mezunu müzik öğretmeni adaylarının Lise Mezuniyet Puanları (LMP) üzerinde, lisede gördükleri bazı alan dersleri açısından özellikle ‘Çalgı’ dersi ve ‘Müziksel İşitme Okuma Yazma’ (MİOY) dersinin daha fazla etkili olduğu görülürken, Lise Çalgı, Lise MİOY, Lise Piyano, Bölüm Çalgı, Bölüm MİOY ve Bölüm Piyano derslerinin Lisans Programı AGNO Genel puanları ve Lise Mezuniyet Puanları (Lise MİOY ve Lise Çalgı hariç) ile olan ilişkileri ‘orta’ ve çoğunlukla ‘düşük’ düzeydedir. Öğrencilerin lise mezuniyet puanlarının oluşmasında lisede gördükleri ‚Çalgı, MİOY ve Piyano‛ dersleri daha belirleyici olmakta, ancak aynı dersler öğrencil- 12 Cahit AKSU & Mehmet Kayhan KURTULDU erin lisans programındaki akademik başarıları üzerinde o kadar belirleyici olmamaktadır. Öğrencilerin Güzel Sanatlar Lisesi’nde gördükleri ‘MİOY, Çalgı ve Piyano’ derslerinin, Lisans programındaki aynı derslerle olan ilişkileri ‘düşük’ düzeydedir. Kız öğrencilerin Lise Çalgı ve Lise Piyano puanlarının Lise Mezuniyet Puanı’yla ve yine kız öğrencilerin Bölüm Çalgı ve Bölüm Piyano puanlarının lisans programındaki AGNO Genel ile olan ilişkileri erkeklerden daha fazla iken, erkek öğrenciler sadece MİOY derslerinin LMP ve AGNO Genel ile olan ilişkisinde kızlardan daha fazla bir düzeyi yansıtmaktadır. Anahtar Kelimeler: Müzik Eğitimi, Güzel Sanatlar Lisesi, Müzik Öğretmenliği Lisans Programı, Akademik Başarı, Karşılaştırma Abstract The main purpose of this study is to determine whether there is any relationship between academic success of graduates of 'Fine Arts Schools,' fulfilling an important function especially in creating foundation and infrastructure of professional music education, in high school they graduated from and ‚Music Education Undergraduate Program Academic Success‛ in terms of some common courses. The study group of the research is formed of 44 music teacher candidates graduated from Trabzon Akçaabat Fine Arts High School and studying in K.T.Ü. Fatih Faculty of Education, Fine Arts Education Department, Music Education Department. Being the focus of the study 'Basic Courses' studied by students in both educational institutions are: Musical Hearing, Reading and Writing (MİOY), individual instruments and piano courses. A significant relationship above medium level has been found between High School Graduation scores (LMP) and Undergraduate Academic Success (AGNO General) of Music teacher candidates (,694 **). While ‚instrument‛ course and ‚Musical Hearing, Reading and Writing‛ (MİOY) course were more effective on High School Graduation scores (LMP) of GSL graduate music teacher candidates, relationship between High School Instrument, High School MİOY and High School Piano, Department Instrument, Department MİOY and Department Piano courses and Undergraduate program AGNO general scores and High School Graduation Scores (excluding MİOY and High School Instrument) was ‚medium‛ level and often at 'low' level. ‚Instrument, MİOY and Piano" courses studied by students in high school are more decisive in formation of high school graduation scores of students however same courses are not that much decisive on academic success of the students in undergraduate programs. Relationship between ‚MİOY, Instrument and Piano‛ courses studied by students in Fine Arts High School and the same courses they studied in the undergraduate program is at 'low' level. General relation between high school instrument and high school Piano scores and High School Graduation score of female students and Department instrument and department piano scores and AGNO general in undergraduate program are more than those for male students and male students have only higher level in relation between MİOY courses and LMP and AGNO general. Keywords: Music Education, Fine Arts high School, Music Teaching undergraduate Program, Academic Success, Comparison 1.1. Mesleki Müzik Eğitimi Mesleki müzik eğitimi, müzik alanının bütününü, bir kolunu ya da dalını, o bütün, kol ya da dal ile ilgili bir işi meslek olarak seçen, seçmek isteyen, seçme eğilimi gösteren, seçme olasılığı bulunan ya da öyle görünen, müziğe belli bir düzeyde yetenekli kişilere yönelik olup, dalın, işin ya da mesleğin gerektirdiği müziksel davranışları ve birikimi kazandırmayı amaçlar. (Uçan, 2005, s.32) Mesleki müzik eğitimi, genellikle, örgün eğitim kurumlarında ya da bu kurumlardakine benzer ortamlarda gerçekleştirilir. Bazı (özel) durumlarda, bazı dallarda çok erken GSL Mezunu Müzik Öğrencilerinin Lise ve Lisans Başarılarının Bazı Ortak Dersler Açısından karşılaştırılması 13 yaşlarda başlamakla birlikte, genellikle, ilköğretimin son yıllarındaki yönlendirmelere de bağlı olarak, orta öğretimde belirginleşir ve yüksek öğretimde kesin biçimini alır. (Uçan, 2005, s.33) Eğitim fakültelerinin güzel sanatlar eğitimi bölümü müzik öğretmenliği anabilim dalları, günümüzde örgün lisans eğitimi kapsamındaki başlıca mesleki müzik eğitimi kurumlarındandır. Ülkemizin müzik öğretmeni ihtiyacı, ağırlıklı olarak bu lisans programından mezun olan öğretmenlerle karşılanmaktadır. Müzik öğretmeni adayları bu programda; alan dersleri, pedagojik formasyon dersleri ve genel kültür derslerinden oluşan bir öğretim programını takip ederler. Eğitim fakültelerinin güzel sanatlar eğitimi bölümü müzik öğretmenliği anabilim dallarına öğrenci kabulünde, özel yetenek sınavları yapılır. Bu sınavda öğrencilerden bazı müzikal davranışları sergilemeleri beklenir. Boyle ve Radocy (1987); ‘müzikal davranışlar müzik öğretmenlerinin, öğrencilerinin gelişimlerinde en çok yoğunlaştıkları dört ana başlıkta sınıflandırılabilir’ demekte ve bu davranışları; a) Performans Davranışları (Ses veya Enstruman) b) Okuma ve Yazma Davranışları c) Dinleme davranışları ve d) Müzikle, müzisyenlerle veya müzikal olgularla ilgili diğer bilişsel davranışlar. şeklinde sınıflandırmaktadır (s.86). İlgili programa öğrenci kabul edilirken yukarıda genellenen müzikal davranışlar, belli bir sınama-değerlendirme ortamında öğrencilerden beklenir. Bu davranışları barındırma ve yansıtma düzeylerine göre öğrenciler, ilgili programa kabul edilir veya edilmez. 1.2. Ortaöğretim Kurumları-Liseler Milli Eğitim Bakanlığı mevzuatında bu lise türleri ile amaçları aşağıdaki gibi açıklanmaktadır. Ortaöğretim kurumları, ortaokul ve imam-hatip ortaokulları üzerine öğrenim süresi 4 yıl olan yatılı ve/veya gündüzlü olarak eğitim öğretim veren kurumlardır. Bu kurumlar: Fen Liseleri, Sosyal Bilimler Liseleri, Anadolu Liseleri, Güzel Sanatlar Liseleri, Spor Liseleri, Anadolu İmam-Hatip Liseleri, Mesleki ve Teknik Anadolu Liseleri, Merkezi ve Teknik Eğitim Merkezleri ile Çok Programlı Anadolu Liseleri’nden oluşur. -Fen liseleri fen ve matematik alanlarında sosyal bilimler liseleri edebiyat ve sosyal bilimler alanlarında öğrencilerin bilim insanı olarak yetiştirilmelerine kaynaklık etmeyi, -Güzel Sanatlar Liseleri öğrencilere güzel sanatlarla ilgili temel bilgi ve becerileri kazandırmayı ve güzel sanatlar alanında nitelikli insan yetiştirilmesine kaynaklık etmeyi, -Spor Liseleri öğrencilere beden eğitimi ve spor alanında temel bilgi ve beceriler kazandırmayı, beden eğitimi ve spor alanında nitelikli insan yetiştirilmesine kaynaklık etmeyi, -Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumları, iş, hizmet ve sağlık alanlarında ihtiyaç duyulan ulusal ve uluslar arası meslek standartlarına uygun nitelikte insan gücünün yetiştirilmesi, mesleki bilgi ve becerilerin güncelleştirilmesi ve uygulanan programlarla girişimcilik bilinci, meslek etiği, iş sağlığı ve güvenliği kültürü ile iş alışkanlığının kazandırılmasını, mesleki eğitim görenlerin istihdama hazırlanmasını, -Anadolu İmam Hatip Liseleri’nde; imamlık, hatiplik ve kuran kursu öğreticiliği gibi dini hizmetlerin yerine getirilmesine kaynaklık edecek gerekli bilgi ve becerilerin kazandırılmasını amaçlamaktadır (http://mevzuat.meb.gov.tr/html/ortaogrkuru myon). Müzik öğretmenliği anabilim dallarına kabul edilen öğrencilerin lise profillerine bakıldığında ağırlıklı olarak Güzel Sanatlar Lisesi mezunlarının bu programları daha fazla talep ettikleri ve sırası ile diğer lise türü 14 Cahit AKSU & Mehmet Kayhan KURTULDU mezunlarının onları takip ettikleri görülür. Aşağıda güzel sanatlar liselerinin kuruluş amaçları ve ülkemizdeki gelişimleri ile ilgili temel bilgilere yer verilmiştir. 1.3. Güzel Sanatlar Liseleri Ülkemizde, 1989 yılından beri eğitim faaliyetlerini sürdüren Anadolu Güzel Sanatlar ve Spor Liseleri Müzik Bölümleri, 1990 yılından bu yana kendi yönetmeliği ile işletilmekte, 1993’den bu yana mezun vermekte ve mezunlar üniversitelere girip yükseköğrenim görmektedir (Uçan, 1996). Milli Eğitim Bakanlığının 04.12.2008 tarih ve 1608 sayılı ‘Ortaöğretimde Okul Çeşitliliğin Azaltılması Genelgesi 2008/81’ ile Güzel Sanatlar Liseleri, Spor Liseleri ile birleştirilmiş ve ismi Anadolu Güzel Sanatlar ve Spor Lisesi Olarak değiştirilmiştir. (M.E.B., 2008) Milli Eğitim Bakanlığı, Güzel Sanatlar ve Spor Liselerinin yönetmeliğini Resmi Gazetenin 16.06.2009 Tarih ve 27260 Sayılı yayınında yayınlamış ve bu okulun kuruluş ve amacını aşağıdaki şekilde yeniden oluşturmuştur. Kuruluş: Madde 5-(1) Güzel Sanatlar ve Spor Liseleri, Anadolu Lisesi statüsünde olup güzel sanatlar ve spor eğitimi alanında yatılı, gündüzlü ve karma olarak ilköğretim üzerine 4 yıl eğitim ve öğretim yapılan okullardır. Bu okullar, öncelikle güzel sanatlar ve sporla ilgili yükseköğretim kurumlarının bulunduğu yerlerde açılır. Okulun Amacı: Madde 6-(1) Öğrencilerin Türk Millî Eğitiminin genel ve özel amaçları yanı sıra güzel sanatlar ve spor alanlarında; a) İlgi, istek ve yetenekleri doğrultusunda güzel sanatlar ve spor eğitimi ile ilgili temel bilgi ve beceriler kazanmalarına yönelik eğitim-öğretim görmelerini ve alanlarında başarılı bireyler olarak yetişmelerini, b) Güzel sanatlar ve sporla ilgili yükseköğretim programlarına hazırlanmalarını, c) Türk sanat, kültür ve sporuna katkıda bulunan ve başarıyla temsil eden bireyler olarak yetişmelerini, ç) İş birliği içinde çalışma ve dayanışma alışkanlığı kazanarak takım ruhu ile hareket etmelerini, d) Alanlarıyla ilgili araştırma yaparak yorum ve uygulama yetkinliğine ulaşabilmelerini, e) Millî ve milletlerarası sanatsal ve sportif faaliyetleri takip ederek bilgi ve kültürlerini geliştirmelerini, f) Spor disiplini ve centilmenliği ile sanatçı duyarlığını benimseyen bireyler olarak yetişmelerini sağlamaktır (Resmi Gazete, 2009). Anadolu Güzel Sanatlar ve Spor Liselerinin ismindeki ‘Anadolu’ ibaresi; Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Genel Müdürlüğünün 06.05.2010 tarih ve 3669 sayılı Genel Liselerin Anadolu Liselerine Dönüştürülmesi konulu genelgesini takiben kullanılmamaya başlanmıştır (M.E.B., 2010). Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Genel Müdürlüğünün; Program amaçlarının ve beklentilerinin farklı olduğu ifade edilen, 18. Millî Eğitim Şura Kararları arasında da yer verilen güzel sanatlar ve spor lisesinin iki ayrı okul türü olarak yeniden belirlenmesine yönelik politika değişikliği konusunda gerekli değerlendirmeler yapılarak 14/06/2013 tarihli ve 1380223 sayılı Makam Onayı ile Güzel Sanatlar ve Spor Liseleri; ‘Spor Lisesi’ ve ‘Güzel Sanatlar Lisesi’ olmak üzere iki ayrı okul türüne dönüştürülmüştür (http://ogm.meb.gov.tr/ogmebulten3.pdf). Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Genel Müdürlüğünün 25.06.2013 tarih ve 1502639 sayılı ‘Güzel Sanatlar ve Spor Liseleri’ konulu yazısının eklerindeki listelere göre; ülkemizde 70 adet müzik ve görsel sanatlar bölümü olan Güzel Sanatlar Lisesi ve 21 adet Spor Lisesi sayılabilmektedir. (M.E.B., 2013). Güzel Sanatlar Liseleri Müzik Bölümleri, mesleki müzik eğitimi verilen kurumların öğrenci altyapılarının oluşturulmasında önemli bir öğrenci profili olarak karşımıza çıkmaktadır. Uçan; AGSL (Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri) müzik bölümü mezunlarının, müzik yükseköğretim kurumları olarak; Eğitim Fakülte- GSL Mezunu Müzik Öğrencilerinin Lise ve Lisans Başarılarının Bazı Ortak Dersler Açısından karşılaştırılması 15 leri Müzik Eğitimi Bölümleri, Güzel Sanatlar Fakülteleri Müzik Bilimleri Bölümleri ve Devlet Konservatuarı Müzik Sanatları, Müzik Bilimleri ve Müzik Teknolojileri Bölümleri olmak üzere her biri diğerinden farklı amaçlara yönelik lisans programlarına girebildiklerini belirtmektedir. (1996) 1.4. Müzik Öğretmenliği Anabilim Dallarında GSL Mezunlarının Ağırlığı Türkiye’de mezuniyet sonrası iş tanımı daha açık ve istihdam olanağı daha fazla olduğu için AGSL müzik bölümlerinden mezun olan öğrencilerin nicelik ve nitelik olarak büyük bölümü, eğitim fakültelerinin müzik öğretmenliği lisans programını tercih etmektedirler. Bozkaya; müzik öğretmenliği eğitimi veren kurumlarımızın kontenjanları açısından, giderek AGSL’lileşmekte olduklarını ve kontenjanların genel ortalama olarak %56,97’sinin AGSL çıkışlı öğrencilerden oluştuğunu tespit etmiştir (Bozkaya, 2006, s.386). Köse (2006) yaptığı araştırmada, AGSL mezunlarının yerleştikleri yüksek öğrenim kurumlarının Müzik Öğretmenliği Anabilim Dalları olduğunu ve bu bölümlere yerleşen AGSL mezunlarının oranının %67,41 olduğunu tespit etmiştir. Bu konuya bir örnek olması açısından Erzurum Güzel Sanatlar Lisesi mezunlarının, okul mezun vermeye başladığı andan itibaren %54,4’ünün eğitim fakültesine, % 36,3’ünün ise güzel sanatlar fakültesine kayıt yaptırdığı tespit edilmiştir (Sümbüllü, 2013, s.43). Yine bu liseden mezun olan ve lisans eğitimlerini tamamlayanların % 46,4’ünün müzik öğretmenliği yapmakta olduğu ve diğer mezunlarının büyük çoğunluğunun ya atanamadığı veya müzik dışında başka işler yaptıkları tespit edilmiştir (Sümbüllü, 2013, s.50). Yine bir başka çalışmada AGSL öğrencilerinin bir lisans programını tercih ederken, mezuniyet sonrası iş olanaklarının kendileri için birinci tercih nedeni olduğu ve bu nedenle öğrencilerin büyük bir bölümünün eğitim fakülteleri müzik öğretmenliği anabi- lim dallarını tercih ettikleri tespit edilmiştir. Bu çalışmaya göre AGSL müzik bölümü öğrencilerinin % 49,8’i Eğitim Fakültelerini, %34,4’ü Konservatuarları ve %13,8’i de Güzel Sanatlar Fakülteleri Müzik Bilimleri Bölümlerini tercih etmektedirler (Güleç, 2010). 1.5. GSL Mezunu Olan Müzik Öğretmeni Adaylarının Lise Akademik Başarıları ile Lisans Programı Akademik Başarıları İlişkisi Üzerine Yapılan Bazı Çalışmalar Konu ile ilgili olarak incelenen ve aşağıda da kısaca vurgulanan literatür analiz edildiğinde, Türkiye’de güzel sanatlar liselerinden mezun olarak müzik öğretmenliği lisans programına gelen öğrencilerin lise ve lisans programındaki başarılarının karşılaştırılmasına ilişkin yeterli çalışmaya rastlanamamaktadır. Bu konudaki çalışmalar daha çok, aday öğretmenlerin lisans programındaki başarılarının mezun olunan lise türü ile olan ilişkisi üzerine odaklıdır. Akkuş (1996), güzel sanatlar lisesi çıkışlı öğrencilerin lisans programına girişteki giriş davranışlarının çalgı eğitimi ve özellikle yaylı çalgı eğitimi açısından yetersiz olduğu, bu konuda temel bilgiler ve temel beceriler ile ilgili önemli sorunları barındırdığı ve dört yıllık müzik eğitimi süresi bakımından öğrencilerin müzikal kültürlerinin yeterli düzeyde olmadığını tespit etmiştir. Yarcı ve Peker’in (1996) yaptıkları ‘U.Ü. Eğitim Fakültesi Müzik Eğitimi Bölümüne AGSL ve Klasik ve Meslek Liselerinden Gelen Öğrencilerin Özel Yetenek Sınavındaki ve Birinci Yıl Sonundaki Başarılarının Karşılaştırılması’ isimli benzer çalışmada; özel yetenek sınavı başarıları ile müzik branş dersleri başarıları açısından AGSL mezunlarının Diğer Lise mezunlarına belirgin üstünlükleri olduğunu, ancak öğretmenlik formasyonu dersleri açısından mezun olunan lise türleri arasında fark olmadığı bulgusuna ulaşılmıştır. Özdemir ve Yöndem (2011) çalışmalarında, Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri ve Diğer Liselerden mezun olan öğrencilerin 16 Cahit AKSU & Mehmet Kayhan KURTULDU bireysel çalgı başarıları arasında, alan derslerindeki akademik başarıları arasında ve genel akademik başarıları arasında anlamlı bir farklılık olmadığını, oysa kurumsal anlamda 4 yıllık düzenli bir eğitim sürecinden geçmiş öğrencilerle, geçmemiş öğrenciler arasında başarı yönünden anlamlı bir farklılık olması gerektiğini belirtmiştir. Tebiş (2006), çalışmasında örneklemdeki öğrencilerin lisans programında görmüş oldukları 18 farklı ders içinde sadece ‘Müzik Teorisi ve İşitme Eğitimi’ dersi ile ‘Özel Öğretim Yöntemleri’ dersinde AGSL ve Diğer Lise kökenli öğrencilerin başarılarında, AGSL mezunu öğrenciler lehine anlamlı bir farklılık bulmuş diğer derslerde anlamlı bir farklılığa rastlamamıştır. Ece ve Bilgin (2007) ‘Mezun Oldukları Lise Türlerine Göre Müzik Eğitimi Anabilim Dalı Öğrencilerinin Başarı Durumlarının İncelenmesi’ isimli çalışmalarında; ‘öğrencilerin mezun oldukları lise türü (AGSL ve Diğer Lise) ile özel yetenek sınav puanları arasında’ ve ‘öğrencilerin mezun oldukları lise türü (AGSL ve Diğer Lise) ile lisans eğitimlerinde aldıkları alana dönük ders başarılarında’ anlamlı bir fark oluşmadığını tespit etmişlerdir. Aksu ve Çelenk (2014) ‘AGSL Müzik Bölümü Mezunlarının ‘Güzel Sanatlar Fakülteleri Müzik Bölümleri’ndeki Akademik Başarılarının İncelenmesi’ isimli çalışmada; ‘AGSL ve Diğer Lise Mezunu’ öğrencilerinin özel yetenek sınavından aldıkları puanlarla, AGNO (Ağırlıklı Geçme Notu Ortalamaları) arasında anlamlı ilişkiler olmadığı, öğrencilerin dönem dönem akademik başarıları ile ilgili olarak, Dördüncü sınıflar hariç, Birinci, İkinci ve Üçüncü Sınıf öğrencilerinin dönem sonu AGNO puanları arasında bir farklılaşma olmadığı, AGSL mezunu öğrencilerin, lisans programına, diğer Lise mezunu öğrencilere göre, özellikle MİOY(Müziksel İşitme Okuma Yazma) dersi açısından daha donanımlı olarak başladıkları fakat bu farkın ilerleyen dönemlerde giderek azaldığı, teorik desenli derslerde ise (Müzik Bilimine Giriş I-II dersinde olduğu gibi), ‘Diğer Lise Mezunu’ öğ- rencilerin ‘AGSL’ lilerden daha başarılı oldukları ve ‘AGSL Mezunu’ öğrencilerin, lisans eğitimleri aşamasında diğer lise mezunlarına göre daha avantajlı olabileceklerine dönük beklentinin, başvurdukları yükseköğrenim programının türü ve içeriğine göre tartışmalı olduğu şeklinde bulgulara ulaşmışlardır. Hüseynova ( 2014) çalışmasında müzik öğretmeni adaylarının lisans eğitimlerindeki keman çalma becerilerini 3 yıl boyunca incelemiş ve keman çalma performansları açısından düz lise çıkışlıların AGSL çıkışlı öğrencilerden daha başarılı olduklarını, bunun nedenini de düz lise çıkışlıların özellikle teorik bilgideki üstünlüğünün performans başarısına da yansıması olarak değerlendirmiştir. Gün ve Köse (2013) ‘Müzik Öğrencilerinin Piyano Dersine Karşı Tutumları’ isimli çalışmalarında; Müzik Eğitimi Müzik Öğretmenliği ABD’ nda öğrenim gören son sınıf öğrencilerinin tutumlarını ölçmüşler ve öğrencilerin piyano dersi tutumlarında mezun olunan lise türü değişkenine göre anlamlı bir farklılık olmadığını tespit etmiştir. Tankız (2011) yüksek lisans tezinde GSL, Genel Lise ve Diğer Liselerden mezun öğrencilerin ‘Müziksel İşitme-Yazma’ ve ‘Müziksel Çalma’ alanı puanları arasında GSL lehine anlamlı bir farklılık tespit etmişken, ‘Müziksel Söyleme’ alanında ise dikkat çekici biçimde bu lise mezunları arasında anlamlı bir fark tespit etmemiştir. 1.6. Araştırmanın Amacı Özellikle mesleki müzik eğitiminin temelini ve alt yapısını oluşturmada önemli bir fonksiyonu yerine getiren ‘Güzel Sanatlar Liseleri’ mezunlarının ‘Müzik Eğitimi Lisans Programı Akademik Başarıları’ düzeylerinin, mezun oldukları güzel sanatlar lisesindeki akademik başarıları ile bir ilişkisinin olup olmadığını tespit etmek bu araştırmanın ana amacıdır. Ayrıca bu iki değişken arasındaki olası ilişkinin bazı temel derslere ve aday öğretmenlerin cinsiyetlerine göre bir farklılaşmayı barındırıp barındırmadığının tespiti de bu çalışmanın ana amacı kapsamındadır. GSL Mezunu Müzik Öğrencilerinin Lise ve Lisans Başarılarının Bazı Ortak Dersler Açısından karşılaştırılması 17 Bu bağlamda çalışma 3 alt problem ekseninde desenlenmiştir. Buna göre; 1. Alt Problem: GSL mezunu müzik öğretmeni adaylarının GSL akademik başarıları ile lisans programı akademik başarıları arasında bir ilişki var mıdır? 2. Alt Problem: GSL mezunu müzik öğretmeni adaylarının GSL akademik başarıları ile lisans programı akademik başarıları arasında her iki eğitim sürecinde de ortak olarak alınan bazı müzik alanı dersleri açısından bir ilişki var mıdır? 3. Alt Problem: GSL mezunu müzik öğretmeni adaylarının, GSL akademik başarıları ile lisans programı akademik başarıları arasında ‘Cinsiyet’ değişkeni açısından bir ilişki var mıdır? 1.7. Çalışmanın Önemi Bu çalışma, ‘Güzel Sanatlar Liseleri’nden mezun olarak sisteme giren öğrencilerin, müzik öğretmenliği lisans programında eriştikleri akademik başarılarının, mezun oldukları güzel sanatlar lisesi akademik başarıları ile bir ilişkisinin olup olmadığına odaklıdır. ‘Güzel Sanatlar Liseleri’ mezunlarının, lise başarı düzeyleri ile lisans programındaki başarı düzeylerinin karşılaştırılması ve buradan hareketle hem ‘Güzel Sanatlar Liseleri’nin üstlendikleri misyonun gerektirdiği müzikal bilgi, beceri ve tutumların niceliği ve niteliğine dönük, hem de lisans programının etkililiği hakkında bazı ipuçlarına ulaşmaya dönük belirli değerlendirmeler açısından, çalışma önemli görülmüştür. 1.8. Varsayımlar 1. Araştırmaya temel teşkil eden puanların geçerli ve güvenilir yöntemlerle tespit edildikleri varsayılmıştır. 2. Araştırmada temele alınan yöntemin ve analiz tekniklerinin doğru yöntem ve teknikler oldukları varsayılmıştır. 1.9. Sınırlılıklar 1. Araştırma K.T.Ü. Fatih Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Öğretmenliği Anabilim Dalında öğrenim gö- ren GSL mezunu öğrencilerin lisans programı dönem sonu AGNO (Ağırlıklı Geçme Notu Ortalamaları) nın karşılaştırılmalarıyla sınırlıdır. 2. Araştırma K.T.Ü. Fatih Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Öğretmenliği Anabilim Dalında öğrenim gören Trabzon Akçaabat Güzel Sanatlar Lisesi mezunu öğrencilerin lise mezuniyet puanlarının karşılaştırılmalarıyla sınırlıdır. 3. Araştırma K.T.Ü. Fatih Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Öğretmenliği Anabilim Dalında öğrenim gören Trabzon Akçaabat Güzel Sanatlar Lisesi mezunu öğrencilerin her iki eğitim kurumunda görmüş oldukları MİOY (Müziksel İşitme Okuma Yazma), Bireysel Çalgı ve Piyano dersi notlarının karşılaştırılması ile sınırlıdır. 2. YÖNTEM Bu bölümde araştırma modeli, evrenörneklem, verilerin toplanması ve verilerin analizi ile ilgili yöntem bilgilerine yer verilmiştir. 2.1. Araştırma Modeli Bu araştırma, ‘İlişkisel Araştırmalar’dan ‚Nedensel Karşılaştırmalı Araştırmalar‛ modeli ile ele alınmıştır. İlişkisel Araştırmalar; özellikle eğitim alanında, değişkenler arası ilişkilerin belirlenip analiz edildiği araştırmalardır (Karakaya, 2009, s. 68). İlişkisel Araştırmaların bir türü olan ‘Nedensel Karşılaştırmalı Araştırmalar’ da bağımsız ve bağımlı değişken arasındaki nedensel ilişkiyi belirlemek amacıyla yapılan araştırmalardır (Karakaya, 2009, s. 72). Balcı; Nedensel – Karşılaştırma Desenini, bir davranış kalıbının olası nedenlerini, bu kalıba sahip olanlarla, benzer nitelikteki olmayanları karşılaştırarak bulmayı amaçlayan desen olarak tanımlamaktadır (Balcı, 1997, s.282). Buradan hareketle, bu araştırmada çalışma grubundaki öğrencilerin lise mezuniyet puanları ile lisans programı akademik başarı puanları ve bazı lise alan dersleri ile lisans 18 Cahit AKSU & Mehmet Kayhan KURTULDU programı alan dersleri arasındaki olası ilişkilerin tespiti üzerine odaklanılmıştır. 2.2. Çalışma Grubu Bu araştırmanın çalışma grubu; K.T.Ü. Fatih Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Öğretmenliği Anabilim Dalı’nda öğretim gören ve 2011-12, 2012-13, 2013-14 ve 2014-15 Eğitim-Öğretim yıllarında lisans programına yerleşen 44 kişilik güzel sanatlar lisesi mezunu öğrencidir. Tablo 1. Çalışma Grubu Tanımlayıcı Veriler Tablosu Kız Erkek Eğitim-Öğretim Dönemi/Sınıfı N % N 2011-2012/4. Sınıf 8 80 2 2012-2013/3. Sınıf 6 75 2 2013-2014/2. Sınıf 11 100 2014-2015/1. Sınıf 10 66 5 2.3. Verilerin Toplanması Araştırmanın verileri, K.T.Ü. Fatih Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Öğretmenliği Anabilim Dalında öğrenim gören Trabzon Akçaabat Güzel Sanatlar Lisesi mezunu öğrencilerin lise mezuniyet notlarının ilgili lise müdürlüğünden resmi başvuru ile ve ilgili lisans programından da dekanlığın onayı ile toplanmıştır. 2.4. Verilerin Analizi Araştırmanın verileri, çalışma grubunun Lise Mezuniyet Puanları (LMP) ve ilgili lisans programının öğrenci sisteminde bulunan ‘Transkript AGNO’ (Ağırlıklı Geçme Notu Ortalamaları) alınarak analiz edildi. İstatistik programında daha net çalışılması için, 4’lük sistemde desenlenen AGNO, 100’lük sisteme çevrildi ve veriler SPSS programına aktarılarak gerekli karşılaştırmalar yapıldı. İstatistik işlemler için alt problemler ve alt problemleri oluşturan değişkenler çer- % 20 25 33 çevesinde korelasyon ölçümleri yapılmıştır. Ölçümler öncesinde veriler için normallik sınaması yapılmış ve verilerin basıklık çarpıklık katsayılarına bakılmıştır. Verilerin normal dağılıma uygun olduğu varsayımını karşılaması ile parametrik ölçümler tercih edilmiştir. Bu kapsamda korelasyon ölçümlerinde ‘Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Ölçümleri’ yapılmıştır. 3. BULGULAR VE YORUM Bu bölümde çalışmadan elde edilen bulgular, araştırmanın organize edildiği alt problemler ekseninde sırası ile sunulmuş ve yorumlanmıştır. 3.1. Birinci Alt Probleme İlişkin Bulgular ve Yorum Çalışmanın birinci alt problemi; ‘GSL mezunu müzik öğretmeni adaylarının GSL akademik başarıları ile lisans programı akademik başarıları arasında bir ilişki var mıdır?’şeklinde oluşturulmuştur. Buna göre; Tablo 2. Öğretmen Adaylarının Lise Mezuniyet Puanları ile Lisans Programı Notları Arasındaki İlişki Faktör AGNO AGNO 1 AGNO 2 AGNO 3 AGNO 4 Genel LMP(Lise ,694** ,577** ,727** ,798** ,791** Mez. Puanı) **p<,01 GSL Mezunu Müzik Öğrencilerinin Lise ve Lisans Başarılarının Bazı Ortak Dersler Açısından karşılaştırılması 19 Tablo 2 incelendiğinde; çalışma grubundaki Güzel Sanatlar Lisesi mezunu müzik öğretmeni adaylarının Lise Mezuniyet Puanları (LMP) ile Lisans Programı Genel Akademik başarıları (AGNO Genel) arasında ‘ortanın üzerinde’ (,694**) anlamlı bir ilişki bulunmaktadır. Yani öğrencinin lise mezuniyet puanı yüksek ise lisans programındaki akademik başarıları da yüksek oluşmaktadır. Bu analiz Lise Mezuniyet Puanları (LMP) ile lisans programındaki farklı sınıf düzeylerinde oluşan akademik başarılar ekseninde yapıldığında da (AGNO 1, AGNO 2, AGNO 3 ve AGNO 4) ‘orta’ düzeyden, ‘yüksek’ düzeye doğru artan bir istatistiksel anlamlılık görül- mektedir. En çok 3. Sınıflar olmak üzere, sırası ile 4. Sınıflar, 2. Sınıflar ve 1. Sınıflardaki öğrencilerin lise mezuniyet puanları ile lisans akademik başarı puanları arasında anlamlı ilişkiler görülmektedir. 3.2. İkinci Alt Probleme İlişkin Bulgular ve Yorum Çalışmanın ikinci alt problemi; ‘GSL mezunu müzik öğretmeni adaylarının GSL akademik başarıları ile lisans programı akademik başarıları arasında her iki eğitim sürecinde de ortak olarak alınan bazı müzik alanı dersleri açısından bir ilişki var mıdır?’ şeklinde oluşturulmuştur. Buna göre; Tablo 3. Öğretmen Adaylarının GSL Akademik Başarıları ile Lisans Programı Akademik Başarılarının Bazı Müzik Alanı Dersleri Açısından Karşılaştırılması Faktör Bölüm MİOY ,426* ,524** LMP AGNO Genel Bölüm --MİOY Bölüm Pi- ,340** yano Bölüm Çal- ,459** gı *p<,05 **p<,01 Bölüm Piyano ,248 ,507** Bölüm Çalgı ,431** ,497** Lise MİOY ,706** ,570** Lise Pi- Lise Çalgı yano ,792** ,523** ,328* ,480** ,340** ,459** ,612** ,061 ,337 --- ,559** ,321 ,499** ,047 ,559** --- ,129 ,457** ,308* Tablo 3 incelendiğinde; GSL mezunu müzik öğretmeni adaylarının Lise Mezuniyet Puanları (LMP) üzerinde, lisede gördükleri ‘Çalgı’ dersi ve ‘Müziksel İşitme Okuma Yazma’ (MİOY) dersinin daha fazla etkili olduğu görülmektedir. Çünkü bu iki dersin puanlarının, lise mezuniyet puanları ile olan ilişkisi ‘yüksek’ düzeydedir (,792** ve ,706**). Tablodaki diğer tüm değişkenlerin birbirleri ile olan ilişkisi ‘orta’ ve çoğunlukla ‘düşük’ düzeydedir. Tablodan elde edilen bir başka bulgu; öğrencilerin lise mezuniyet puanlarının oluş- masında lisede gördükleri ‚Çalgı, MİOY ve Piyano‛ derslerinin daha belirleyici olması ancak aynı derslerin öğrencilerin lisans programındaki akademik başarıları üzerinde o kadar belirleyici olmamasıdır. Bu durum; lisede ‘Alan Dersleri’ne çok daha fazla önem verildiği ve bu derslere yüklenildiği, oysa müzik öğretmenliği lisans programındaki akademik başarıların oluşmasında alan dersleri kadar, pedagojik formasyon ve diğer genel kültür derslerinin de etkili olduğu şeklinde yorumlanabilir. Şüphesiz müzik öğretmeninin donanımı sadece alan derslerinden iba- 20 Cahit AKSU & Mehmet Kayhan KURTULDU ret değildir. Öğretmenlik doğal olarak alan dersleri ile birlikte formasyon dersleri ve genel kültür derslerinin birleşik bir bütünü olarak anlam taşımaktadır. Ancak Güzel Sanatlar Liseleri’nde daha çok müzik alan derslerine ağırlık verilmekte ve öğrencilerin entelektüel birikimleri daha çok bu boyutta kalabilmektedir. Bunun en belirgin sonucu, özel yetenek sınavına başvuran GSL mezunu öğrencilerin YGS (Yüksek Öğretime Geçiş Sınavı) puanlarında görülebilmektedir. Tablodan elde edilen bir başka önemli bulgu da; öğrencilerin Güzel Sanatlar Lisesi’nde gördükleri ‘MİOY, Çalgı ve Piyano’ derslerinin, Lisans programındaki aynı derslerle olan ilişkilerinin ‘düşük’ olmasıdır. Sadece Bölüm MİOY ile Lise MİOY arasında ‘orta’ düzeyde bir ilişki tespit edilebiliyorken, çalgı ve piyano derslerinin birbirleri ile olan ilişkileri ‘düşük’ tür. Yani lisede piyanosu veya çalgısı iyi olan öğrencilerin üniversitede gördüğü piyano veya çalgı (genellikle aynı çalgı) dersi başarısı düşük olabilmekte veya tam tersi de olabilmektedir. Bu sonucu oluşturan pek çok neden olabileceği gibi, bu nedenlerden bir tanesi lisedeki ilgili derslerin puanlarının abartılı olarak tespit edilmesi olabilir. 3.3. Üçüncü Alt Probleme İlişkin Bulgular ve Yorum Çalışmanın üçüncü alt problemi; ‘GSL mezunu müzik öğretmeni adaylarının, GSL akademik başarıları ile lisans programı akademik başarıları arasında ‘Cinsiyet’ değişkeni açısından bir ilişki var mıdır? ’ şeklinde oluşturulmuştur. Buna göre; Tablo 4. Öğretmen Adaylarının GSL Akademik Başarıları ile Lisans Programı Akademik Başarılarının Bazı Müzik Alanı Dersleri Açısından ‘Cinsiyet’ Değişkenine Göre Karşılaştırılması Cinsiyet Faktör Bölüm Bölüm Bölüm Lise Lise Lise Çalgı MİOY Piyano Çalgı MİOY Piyano Kız LMP ,697** ,699* ,778** ,460* ,572** ,561** AGNO ,462** ,602** ,608** ,555** ,403* ,470** Genel Erkek LMP ,840** ,840** ,594 -,753** ,222 ,340 AGNO ,608** ,347** ,344** ,816** ,142 ,554 Genel *p<,05 **p<,01 Tablo 4 erkek öğrenciler açısından incelendiğinde; Lise Mezuniyet Puanı (LMP) ile Lise MİOY ve Lise Çalgı dersleri arasında kız öğrencilere göre daha fazla ve ‘yüksek’ ilişki varken, piyano dersinin lise mezuniyet notunun oluşmasındaki ilişkisi ‘düşük’ düzeydedir. Kız öğrenciler açısından bakıldığında ise lise mezuniyet puanı (LMP) ile Lise MİOY, Lise Piyano ve Lise Çalgı derslerinin ilişkisi ‘ortanın üzerinde’ ve ‘yüksek’ düzeyde gerçekleşmektedir. Bu analiz, lisans programındaki genel başarı açısından yapıldığında, kız öğrencilerin Bölüm Piyano ve Bölüm Çalgı notları ile AGNO Genel arasındaki ilişkileri ‘orta’ düzeyde ve erkeklerden daha fazla iken, erkek öğrencilerin sadece Bölüm MİOY dersi ile AGNO Genel arasındaki ilişkisi yine ‘orta’ düzeyde ve kızlardan fazladır. Tüm bu bulgular genellenecek olursa; kız öğrencilerin Lise Çalgı ve Lise Piyano puanlarının Lise Mezuniyet Puanı’yla ve yine kız öğrencilerin Bölüm Çalgı ve Bölüm Piyano puanlarının lisans programındaki AGNO Genel ile olan ilişkileri erkeklerden daha fazla iken, erkek öğrenciler sadece MİOY derslerinin LMP ve AGNO Genel ile olan ilişkisinde GSL Mezunu Müzik Öğrencilerinin Lise ve Lisans Başarılarının Bazı Ortak Dersler Açısından karşılaştırılması 21 kızlardan daha fazla bir düzeyi yansıtmaktadır. TARTIŞMA, SONUÇ VE ÖNERİLER 1. Araştırmanın çalışma grubunda bulunan güzel sanatlar lisesi mezunu müzik öğretmeni adaylarının, lise mezuniyet puanları ile lisans programı akademik başarıları arasındaki ilişkiye dönük istatistiksel analizler sonucunda, müzik öğretmeni adaylarının Lise Mezuniyet Puanları (LMP) ile Lisans Programı Genel Akademik başarıları (AGNO Genel) arasında ‘ortanın üzerinde’ (,694**) anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Bu analiz Lise Mezuniyet Puanları (LMP) ile lisans programındaki farklı sınıf düzeylerinde oluşan akademik başarılar ekseninde yapıldığında da ‘orta’ düzeyden, ‘yüksek’ düzeye doğru artan bir istatistiksel anlamlılık tespit edilmiştir. Bir başka ifade ile öğrencinin lise mezuniyet puanı yüksek ise lisans programındaki akademik başarıları da yüksek oluşmaktadır. 2. GSL mezunu müzik öğretmeni adaylarının Lise Mezuniyet Puanları (LMP) üzerinde, lisede gördükleri bazı alan dersleri açısından özellikle ‘Çalgı’ dersi ve ‘Müziksel İşitme Okuma Yazma’ (MİOY) dersinin daha fazla etkili olduğu görülürken, Lise Çalgı, Lise MİOY, Lise Piyano, Bölüm Çalgı, Bölüm MİOY ve Bölüm Piyano derslerinin Lisans Programı AGNO Genel puanları ve Lise Mezuniyet Puanları (Lise MİOY ve Lise Çalgı hariç) ile olan ilişkileri ‘orta’ ve çoğunlukla ‘düşük’ düzeydedir. Bu analizlerle ilişkili bir başka sonuç; öğrencilerin lise mezuniyet puanlarının oluşmasında lisede gördükleri ‚Çalgı, MİOY ve Piyano‛ derslerinin daha belirleyici olması ancak aynı derslerin öğrencilerin lisans programındaki akademik başarıları üzerinde o kadar belirleyici olmamasıdır. Bu alt problemle ilgili bir diğer sonuç da; öğrencilerin Güzel Sanatlar Lisesi’nde gördükleri ‘MİOY, Çalgı ve Piyano’ derslerinin, Lisans programındaki aynı derslerle olan ilişkilerinin ‘düşük’ olmasıdır. Sadece Bölüm MİOY ile Lise MİOY arasında ‘orta’ düzeyde bir ilişki tespit edilebiliyorken, çalgı ve piyano derslerinin birbirleri ile olan ilişkileri ‘düşük’ tür. 3. Çalışmadan elde edilen bir diğer sonuç; kız öğrencilerin Lise Çalgı ve Lise Piyano puanlarının Lise Mezuniyet Puanı’yla ve yine kız öğrencilerin Bölüm Çalgı ve Bölüm Piyano puanlarının lisans programındaki AGNO Genel ile olan ilişkileri erkeklerden daha fazla iken, erkek öğrenciler sadece MİOY derslerinin LMP ve AGNO Genel ile olan ilişkisinde kızlardan daha fazla bir düzeyi yansıtmaktadır. Güzel sanatlar liseleri, mesleki müzik eğitimi kurumlarının temelini ve tabanını oluşturmaktadır. Müzik sanatına dönük bilgi, beceri ve tutumların (örneğin nota öğrenimi, enstrüman icracılığı vd.) edinilmesindeki zorluk, yükseköğrenimden önce 4 yıllık lise eğitiminin kazanımları ile aşılmaya çalışılırken, özellikle güzel sanatlar liselerinin yaşadığı bazı zorluklar, bilimsel çalışmalarla tespit edilmeye ve çözümler oluşturulmaya çalışılmaktadır. Güzel sanatlar lisesi mezunu öğrencilerin hem lise hem de lisans programı başarılarının belirli değişkenlere göre karşılaştırılması ve burada tespit edilen dikkat çekici hususların gündeme taşınması, bu ortaöğretim yapılanması ile ilgili daha sağlıklı uygulamalara öncülük edecektir. Müzik öğretmenliği, doğal olarak alan dersleri ile birlikte formasyon dersleri ve genel kültür derslerinin birleşik bir bütünü olarak anlam taşımaktadır. Ancak Güzel Sanatlar Liseleri’nde daha çok müzik alan derslerine ağırlık verilmekte ve öğrencilerin entelektüel birikimleri daha çok bu boyutta kalabilmektedir. Bunun en belirgin sonucu, özel yetenek sınavına başvuran GSL mezunu öğrencilerin YGS (Yüksek Öğretime Geçiş Sınavı) puanlarında görülebilmektedir. Güzel sanatlar liselerinde sadece mü- 22 Cahit AKSU & Mehmet Kayhan KURTULDU zik alan derslerine ağırlık veriliyor olması, bu derslerdeki başarıyı da garanti edememektedir. Yani ‘lisede piyanosu veya çalgısı iyi olan öğrencilerin üniversitede gördüğü piyano veya çalgı (genellikle aynı çalgı) dersi başarısı da iyi olur’ diye bir genellemeye varmak mümkün olamamaktadır. Nitekim bu çalışmanın literatür bölümünde değinilen pek çok çalışma bu bulguyu haklı çıkaran pek çok veriye işaret etmektedir. Bu durum, eğitimi verilen bu derslerin liselerdeki ders saati, içerik, öğretmen nitelik ve niceliği, ölçme ve değerlendirme süreçleri vd. konularla ilgili çeşitli sorunlara da dikkatleri yoğunlaştırmalıdır. KAYNAKÇA Akkuş, R. (1996). AGSL’nden Mezun Olan Öğrencilerin Öğrenci Giriş Davranışlarının Çalgı Eğitimi Bakımından Değerlendirilmesi, Bildiri, I. Ulusal Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri Müzik Bölümleri Sempozyumu İçinde (s. 164-169) Uludağ Üniv. Eğitim Fakültesi, Bursa: Uludağ Üniversitesi Yayını, Aksu, C. ve Çelenk, K. (2014). AGSSL Müzik Bölümü Mezunlarının ‘Güzel Sanatlar Fakülteleri Müzik Bölümleri’ndeki Akademik Başarılarının İncelenmesi, Turkish Studies- International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 9(2) p. 67-87, Doi Number:10.7827/TurkishStudies.6286 Balcı, A. (1997). Sosyal Bilimlerde Araştırma, Ankara: A. Ü. Eğitim Bilimleri Fakültesi Boyle, J.D.and Radocy, R.E. (1987). Measurement and Evaluation of Musical Experiences, New York: Shirmer Books. Bozkaya, İ. (2006, Nisan). Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri Mezunlarının Müzik Öğretmenliği Programı Kontenjanları İçindeki Yeri, Bildiri, Ulusal Müzik Eğitimi Sempozyumu İçinde (pp. 349-387) Denizli: Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları. Ece, A. S. ve A.S.Bilgin (2007). Mezun Oldukları Lise Türlerine Göre Müzik Eğitimi Anabilim Dalı Öğrencilerinin Başarı Durumlarının İncelenmesi, İnönü Eğitim Fakültesi Dergisi, Güz 2007, 8(14), 113-130 Güleç, G. (2010, Aralık). Anadolu Güzel sanatlar Liseleri Müzik Bölümleri Öğrencilerinin Alanları ile İlgili Yükseköğretim Kurumu Tercihlerinde, Yükseköğretim Kurumlarından Beklentileri ve Bu Kurumların Tercihler Üzerindeki Etkileri, Bildiri, IX. Ulusal Müzik Eğitimi Sempozyumu İçinde (pp. 420-431) İstanbul: Marmara Üniv. Atatürk Eğitim Fakültesi Yayınları. Gün, E.ve Köse, H. S. (2013). Müzik Öğrencilerinin Piyano Dersine Karşı Tutumları, Turkish Studies Dergisi, 8(3), 247261. Hüseynova, L. (2014).Müzik Öğretmenliği Bölümü Öğrencilerinin Keman Çalma Performanslarını Etkileyen Bazı Değişkenler, Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 393-406 Karakaya, İ. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Tanrıöğen, A. (Edt.) Bilimsel Araştırma Yöntemleri İçinde, Ankara: Anı Yayıncılık Köse, S. (2006, Nisan). Müzik Öğretmenliği Eğitiminde Öğrenci Kaynağı Olarak Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri Müzik Bölümleri, Bildiri, Ulusal Müzik Eğitimi Sempozyumu İçinde (pp.334-348) Denizli: Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayını M.E.B. (2008). Orta Öğretimde Okul Çeşitliliğinin Azaltılması, Genelge, 04.12.2008/81, Sayı:1608 M.E.B. (2010). Genel Liselerin Anadolu Liselerine Dönüştürülmesi, Genelge, 2010/30, 06.05.2010/3669 M.E.B. (2013). Güzel Sanatlar ve Spor Liseleri’nin Yeniden Yapılandırılması, 14/06/2013 tarihli ve 83203306/20/1380223 sayılı Makam Onayı. GSL Mezunu Müzik Öğrencilerinin Lise ve Lisans Başarılarının Bazı Ortak Dersler Açısından karşılaştırılması 23 http://ogm.meb.gov.tr/ogmebulten3.p df. Erişim:18.08.2014 M.E.B. (2013). Güzel Sanatlar ve Spor Liseleri, Tarih: 25.06.2013 Sayı: 83203306/10.03/1502639 http://www.turkiyeegitim.com/guzelsanatlar-ve-spor-liseleri-listesi48222h.htm. Erişim: 18.08.2014 M.E.B. (2015). Milli Eğitim Bakanlığı Orta Öğretim Kurumları Yönetmeliği, http://mevzuat.meb.gov.tr/html/ortaogrku rumyon_0/yonetmelik.pdf Erişim:07.04.2016 Özdemir, M. ve Yöndem, S. (2011). Müzik Öğretmeni Adayı Gitar Öğrencilerinin Çalgı Alan Dersleri ve Genel Akademik Başarı Durumlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi, M. Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 33, 141-156. Resmi Gazete (2009). Milli Eğitim Bakanlığı Güzel Sanatlar ve Spor Lisesi Yönetmeliği, 16. Haziran 2009, Sayı:27260 Sümbüllü, M. K. (2013). Kuruluşundan Günümüze Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri Öğretim Sürecinin ve Mesleki Müzik Eğitimine Katkılarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi-Erzurum Anadolu Güzel sanatlar Lisesi Örneği, (Yüksek Lisans Tezi), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müzik Bilimleri Anabilim Dalı, Erzurum. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerke zi/ adresinden elde edilmiştir. Tankız, K. D. (2011). Müzik Öğretmenliği Programı Özel Yetenek Sınavına Başvuran Adayların Başarı Durumlarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi, (Yüksek Lisans Tezi), İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Güzel Sanatlar Eğitimi Anabilim Dalı Müzik Öğretmenliği Bilim Dalı, Malatya. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerke zi/ adresinden elde edilmiştir. Tebiş, C. (2006, Nisan). SDÜ Burdur Eğitim Fakültesi Müzik Eğitimi ABD’da Okuyan AGSL ve Genel Lise Mezunu Öğrencilerin Alan Derslerindeki Başarı Durumlarının ve Lise Mezuniyet Başarı Notlarının Karşılaştırılması, Bildiri, Ulusal Müzik Eğitimi Sempozyumu İçinde (pp.388-400), Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Denizli. Uçan, A. (1996, Kasım). ’Yirmibirinci yüzyıl Eşiğindeki Türkiye’de Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri Müzik Bölümleri: Genel Durum Sorunlar Çözümler’ Bildiri, I. Ulusal Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri Müzik Bölümleri Sempozyumu İçinde (pp.68-93) Uludağ Üniv. Eğitim Fakültesi, Bursa: Uludağ Üniversitesi Yayını. Uçan, Ali. (2005). Müzik Eğitimi Temel Kavramlar-İlkeler-Yaklaşımlar ve Türkiye’deki Durum, Ankara: Evrensel Müzikevi. Yarcı, F.,Peker, M.R. (1996, Kasım). U.Ü. Eğitim Fakültesi Müzik Eğitimi Bölümüne AGSL ve Klasik ve Meslek Liselerinden Gelen Öğrencilerin Özel Yetenek Sınavındaki ve Birinci Yıl Sonundaki Başarılarının Karşılaştırılması, Bildiri, I. Ulusal Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri Müzik Bölümleri Sempozyumu İçinde (s. 215-218) Uludağ Üniv. Eğitim Fakültesi, Bursa: Uludağ Üniversitesi Yayını. 24 Cahit AKSU & Mehmet Kayhan KURTULDU
