Tiirk Kareliyol Dem Arş / 999: 27: 439-440 Nadir Bir Atriyal Fiatter Nedeni: Miyotonik Müsküler Distrofi (Olgu Sunumu) Dr. Bülent GÖRENEK*, Dr. Ümit ÖZUYAR** *Erzincan Askeri Hasranesi Kardiyoloji Uzmam, Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakiiiresi Kardiyoloji Anabilim Dalı Yarcimıcı Doçenli ** Erzincan Askeri Hasran esi Nöroloji Uznıam ÖZET Miyotonik muskiiler diSII·ojl (MMD) erişinlerde de görülebilen bir nıüskiifer distrofi tipidir. Bu lıastaflğuı seyri sıra­ smda kareliyak rwultmı meydana gelebilnıekredir. Arriyal fiatter (AFL), MMD'Ii olgularda nadir olarak karşınma çıkmaktadır. Takdim edilen olgu sumununda MMD'ye bağlı olarak AFL'un ortaya çıktığı bir vaka ele almnııştır. Anahtar kelime/er: Atrial flaller, miyotonik m uskiiler distrofi Miyotonik müsküler di strofi (MMD), otozornal dominat geçişli progresif bir nö romüsküler sistem hasta lı ğ ıdır. Görülme olas ı lığı 1OO.OOO'de 3-5 dolaylarında olan MMD, erişk in yaşlarda tespit edilen en yaygın muskü ler distrofi tipidir ( 1,2) . Hastalığın tan ı­ s ı genelli kle kl in ik bulgular ile konulur C2J. is kelet kasl arında kuvvetsizlik, katarak!, pitozis, frontal tipte kellik, mental retardasyon ve testiküler atrofi de MMD'li hastalarda karş ımı za çıkabilmektedir. Bu olgularda serum kreatin kinaz değerleri normal ya da hafifçe yükselm i ş bulunabilir. Tanısal amaçla e lektromiyografi (EMG), kas biyopsisi ve DNA analiz lerinden de yararlanı l maktadır. Miyoton ik musküler di strofili hastalarda çeş itli serilerde %20 ile %90 aras ınd a değ işen oranlarda kardiyak tutulurnun varlığı bildiri l mi ş tir. His-Purkinje sistemi, s inüs düğümü ve atriyoventriküler düğümde fibrozis, yağ infiltrasyonu ve atrofi ortaya ç ık abi l ­ mektedir. MM D' lı olg ularda miyokardiyal distrofiye bağ l ı olarak, sinüs bradikardisi, atriyal ve ventriküle r aritmiler de gözlenebilmektedir C3J. Literatürde MMD ve atrial fiatter (AFL) birlikteliğ i ­ ne nadir rastlanılmas ı sebebi ile hastamızı olgu sunumu şeklinde tartışmayı amaçl adık. OLGUSUNUMU Yirmibir yaş ında erkek has ta çocukluğunda baş layan ve g ide re k artan e llerinde kas ıl ma, çabuk yorulına ve ha ls izlik ş ikayetleri o lduğunu bir yıldır da düzens iz v urul a r Alındığı ıari h : 15 Şubaı 1999, revizyon 4 Mayıs 1999 Yazışma adresi: Dr. Bülen ı Görenek, Sivrihisar cad. 126/9, Şahin apt., Eskişehir şeklinde hi ssettiği çarp ıntı şikayetinin e kl endiğini ifade etti. Öyküsünden annesinde ve ağabeyinde de benzer yakın­ ınaların olduğu anlaşıldı. Olgunu n fizik incelemesinde, apeksten kalp aııın hı zı 90/dk ve düzensiz idi. Arteriyal ka n bas ıncı 130/80 mmHg olarak tespit edildi. Kareliyak oskülıasyonda ka lp sesleri normaldi. Dö rt ekstre mile distal kes imle rinde gevşek paralizi mevc uttu. Derin tendon refle ksleri tüm eksıremitelerde hafif derecede azalmışt ı . Hastanın he r iki elini açı p kapaı­ ma iş lemini başa ramad ı ğ ı gözle ndi . Elle rde hipetenar bölgelere, de lto id kas ı üzerine ve dilin la te ral bölümlerine vurulduğu nda bu bölgelerdeki kas larda kas ılmaların meydana geldiği izlendi. Rutin kan say ımı, kareliyak enzimle ri de içeren biyokimyasal a na lizler ve tiroid fonks iyon testle rinde önemli bir özelli k saptanmadı. İğne EMG'sinde s inir iletimi normal bulundu. Yayg ın miyojenik etkilenim ve miyotonik desarjlar saptandı. Mevcut EMG ve nöroloj ik muayene bulguları ile olguya MMD tanısı konuldu. Hastanııı EKG'sinde 3:1 ve 4: 1 bloklu AFL tespit edildi 1). Göğüs radyogram ı ve iki boyutlu ve M-Mode ekokardiyografisi normal olarak değerlendirildi. (Şekil TARTIŞMA Atriyal fiatter çoğu nlukla, başta koroner arter hastalıkl arı , ıniyokard infarktüsü ve kalp kapak hasta lıkla­ rı olmak üzere a ltta yatan bir kalp ha stalığına bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Pulmoner embolizm , kroni k akc i ğer has talığı ve tirotoksikoz gibi kalp dı şı nedenle r de AFL etyolojisinde önemlidir. Hastamız­ da MMD dışında bir hastal ı k tespit edilmedi. Bu sebeple, olg umuzdaki mevcut AFL'ı n etyolojisinde MMD'nin yer aldığını düşünme ktey iz. Miyo tonik ınü s küler distrofi eri şk in yaşlarda da tespit edi le bilme ktedir. Bir multisistem has talığı ol ması sebebi ile, olg ularda pek çok organ tutulumunun yanında kalp tutulumu da gözlenebilmektedir. Dire k kalp kasını etkiyebilen MMD, ileti yollar ını da tutarak çeş itli ritim ve ile ti bozuklukla rına neden olabilmektedi r. Miyotonik müsküler distrofide en s ık rastlanı l an EKG bul g uları , P-R mesafesinde u zaına , sol ön fasikül bloku ve QRS genişliğ inde artm adır (4) . Sinüs 439 Türk Kardiyol Dem Arş 1999; 27: 439-440 U2.- PPC Hcıı;,c US& EDA Ul.1• • CopıJriyht «)) 11:20:1& 11.0cı.911 ıs,.v,' Şekil fl't llcll;,c [KI(, [Dn Co,..yi~Jiıt IOmloU ADS SIJiı J5Hı HR 9'l Bl'n 1. Olguının EKG'sinde deği şic i blok lu aıriyal ıtJTO M All IIUPI\II ')) 11:20:1o 11.0ct.'l8 25Mis lilow'•U ADS SIJıı JSih HH O'l BPn ıtJIO fiutıer'in varl ığı görülnıckıe Ha stamı zda bradikardi si, sinüs taş ik a rdisi ve sinüs düğ üm ü boz uklukl a rı da , MMD'l ı o lg ularda nadir olmayan EKG bul guları aras ınd a yer almak tadır. Daha az s ık­ lıkla bu hastalarda ventrikül er ve atrial aritmiler ele tespit edilebilmektedir. Kaymaz ve arkadaşların ın bir araştırmasında 19 MMD'lı olgunun EKG ve 24 saatlik ritim değerlendirme leri yapılmış ve hastaların % 47'sinde sinüs brad ikardisi, % 73'ünde sinüs aritmisi, % 84'ünde sinüs duraklamas ı , %52'sinde ise sinüs taşikardisi tespit edilmi ştir. Hiç bir hastada atriya l fi atte r be lirl e nm e m i ş tir. Ayrıca , o l g ula rın %2 1'inde birinci derece atriyoventriküler blok, % 26'i nde inkomple t sağ dal bloğu , %26' ında komplet sağ dal bloğu ve %36'sinde ise sol ön hemiblok göz- ekokardiyografik olarak AFL'na neden olabi lecek bir bulguya rastl anmam ı ştır. Bun un la be rabe r, MMD'li olgularda karel iyak yap ılardaki fokal değişik li k lerin ortaya çıka rıl ması amac ı ile hastam ı z­ da sintigrafik ça lı ş malar ve patolojik araştırmalar lenmiş tir (S). 2. Mandel JR, Griggs RC, Ptacek LJ: Disease o f muscle. In Fauci AS, Braunwald E, lsselbacher KJ, et al (eds). Harison's Principles of Internal Medic ine. The Mc Graw Hill Co., 1998,p.2476 Miyotonik müskü ler distrofi li hastalarda, fokal fibrozis alan ları reentran aritmiterin oluşumuna zemin hazırlamaktadır (7). Tipik AFL'ın sağ atriyumun içinde oluşan ve gene llikle linea terminalis ile crista terminalisin e lektri ksel bir bariye r olarak i şl ev gö rdüğü makroreentri mekan izmas ın a bağlı olarak ge li ştiği gösteri lmiştir (8) . Olgumuzcia da triküspit an ulusu ile inferior vena cava aras ındaki bölgede (flutter devresinin yavaş iletimden sorumlu olan anatomik kı sm ı ) fibrozis ve skar gel iş i m inin AFL'nun o l uş um unda rol oynadığını düşünmektey iz. Has tamı za e lektrofizyolojik çalı şma yapma imkanımı z olsa idi, bahsedilen bölge detaylı olarak haritalanarak, yavaş iletim, çift potansiye lle r gösteriJip aktivasyon sekansı ça lı şı la­ rak bu konuda daha ayrıntılı bilgiler elde etme miz mümkün olacakt ı. 440 gerçekleşt irilemenıi ştir. Miyotonik müsküler distrofi nin AFL'ın e nder görülen bir sebebi olması nedeni ile olgumuzun sun ulmas ını uygun bulduk. KAYNAKLAR ı. Barltett RJ, Pericak-Vance MA, Yamaoka L, et a l: A new pro be for the diagnosis of ınyoıon i c muscular dysı rophy. Science 1987;235: 1648 3- Fragola PV, Luzi M, Calo L et: Cardiac invo l vemenı in myotonie dystrophy. Am J Cardiol 1994;74: 1070 4 . Prystowsky E N, Pritchett E LC, Roses AD, G a llanher J: The natural history o f conduction system disease in ın yotoni c muscular dystrophy as dete rm ined by serial electrophysio logic studies. Circulation 1979;60: 1360 S- Kayınaz C, Ö ncü! A , Nişancı Y, et a l: Miyoton ik distrofıli ı 9 hastada kal be ait r itın ve ileti bozukl ukları. İst. Tıp Fak Mecm 1995; 58:7 ı 6. Rey J L , Tribouilloy C, Marek A, et a l: Auricular flutter preceding by several years the discovery o f S te inert's disease. 3 cases. Ann Cardiol Angeio l 1989:38:255 7 . S hi ınuzu A, Nob aki A, Rudy Y, Waldo AL: Onset of induced atrial flutter in canine pericarditis model. J Am Coll Cardiol 199 1; 17:1223 8 . W a ldo AL : Pathogenes is of a ırial flutter. J Cardiovasc Elecırophysiol 1998;9 (8 Suppl): 18