TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI BİLGİ BELGE MERKEZİ(BBM) Döküman Bilgileri EMO BBM Yayın Kodu Makalenin Adı Makalenin Yayın Tarihi Yayın Dili Makalenin Konusu Makalenin Kaynağı Anahtar Kelimeler Yazar 1 : : : : : : : : 252 İletişim teknolojilerindeki gelişmeler ve yeni dünya 16.02.2007 Türkçe İletişim Teknolojileri Cumhuriyet Bilim Teknik İletişi Cenk Serdar Açıklama Bu doküman Elektrik Mühendisleri Odası tarafından açık arşiv niteliğinde olarak bilginin paylaşımı ve aktarımı amacı ile eklenmiştir. Odamız üyeleri kendilerine ait her türlü çalışmayı EMOP/Üye alanında bulunan veri giriş formu aracılığı ile bilgi belge merkezinde yer almasını sağlayabileceklerdir. Ayrıca diğer kişiler çalışmalarını e-posta (bbm@emo.org.tr) yolu ile göndererek de bu işlemin gerçekleşmesini sağlayabileceklerdir. Herhangi bir dergide yayınlanmış akademik çalışmaların dergideki formatı ile aynen yer almaması koşulu ile telif hakları ihlali söz konusu değildir. Elektrik Mühendisleri Odası Bilgi Belge Merkezi’nde yer alan tüm bilgilerden kaynağı gösterilerek yararlanılabilir. Bilgi Belge Merkezi’nde bulunan çalışmalardan yararlanıldığında, kullanan kişinin kaynak göstermesi etik açısından gerekli ve zorunludur. Kaynak gösterilmesinde kullanılan çalışmanın adı ve yazarıyla birlikte belgenin URL adresi (http://bbm.emo.org.tr/genel/katalog_detay.php?katalog=2&kayit=252) verilmelidir. Bilim Teknik 16.02.2007 - b0701 Sayfa 1 / 3 TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası Bilgi Belge Merkezi Yayınlanmış Makaleler Kataloğu Kayıt No: 252 Bilim Teknik 16.02.2007 İletişim teknolojilerindeki gelişmeler ve yeni dünya İçinde bulunduğumuz dönemde, iletişim teknolojileri hayatımızı giderek daha da artan şekilde etkiliyor. Geçtiğimiz yüzyılda sanayi devriminin toplumsal kalkınmada üstlendiği rolün benzeri, günümüzde belki de çok daha etkin şekilde iletişim teknolojilerince üstlenilmiş durumda. Cenk Serdar Katma Değerli Servislerden sorumlu Genel Müdür Yardımcısı, Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. "Sabit Mobil Yakınsaması", sabit ve mobil iletişim hizmeti sunan hizmet sağlayıcılar farklı ortamlar arasında kesintisiz iletişim hizmeti vermeyi hedefliyor. Örneğin, sokakta cep telefonuyla başlatılan bir konuşmanın eve girince evdeki telefon hattına kesintisiz aktarılması gibi hizmetler, tek bir telefon numarası ile verilebiliyor. Gelecekte ev, işyeri ya da cep telefonu numarası gibi ayrımların olmayacağı bir dünya bizi bekliyor. Küresel rekabete yeni boyutlar getiren bu teknolojiler ekonomi ve iş dünyasının yanısıra günlük yaşamda da köklü değişiklikler yaratmaya aday. İş dünyasına getirdiği verimlilik ve hız, ekonominin büyümesinde katalizör rolü oynarken, günlük yaşantımızda da bilgiye erişim ve eğlence amaçlı pek çok yenilik getiriyor. Bu teknolojilerin gelecekte oynayacağı role değinmeden önce kısaca yakın geçmişteki değişimleri hatırlamakta yarar var. 1990'lı yılların başında hayatımıza giren internet, o zamanki çevirmeli bağlantı altyapısıyla çok düşük bağlantı hızı sunuyordu. ADSL'in gelmesiyle birlikte pazarda görülen yüksek talep, yüksek hızlı İnternet ihtiyacını göstermekte. 1994'de ülkemizde sayıları binlerle ifade edilen internet kullanıcılarının nüfusa göre oranı günümüzde %20'ye ulaştı. O günlerde ADSL gibi teknolojileri sadece hayal edebilirken bugün ADSL kullanıcı sayısının 3 milyona ulaştığını görüyoruz. (Türk Telekom-Şubat 07) Bu gelişmeler sevindirici, ancak global ölçekte gelişmiş ülkelerdeki oranlarla kıyaslandığında hâla alınacak önemli mesafeler olduğunu görüyoruz. Bilgisayar ve hızlı internet kullanımını hızla yaygınlaştırmamız gerekiyor. Sabit ortamların yanısıra kablosuz iletişim teknolojilerinde de bugüne kadar önemli mesafe katedildi. İnternetle hemen hemen aynı dönemlerde hayatımıza giren cep telefonları günümüzde önemli bir role kavuştu. Mobil iletişim şüphesiz bu yüzyıldaki en önemli gelişmelerden biri. GSM (Global System for Mobile Communications) teknolojisi kullanıcı sayısı dünyada yaklaşık 2,5 milyara ulaştı. Gelişmiş ülkelerde nüfusa göre ortalama yayılım bugün itibarıyla ortalama %80'e ulaşmış durumda, İngiltere, İsveç ve İtalya gibi sayısı 40'ı aşkın ülkede bu oran %100'ü aşmış bulunuyor. Özetle; birden fazla cep telefonu hattı kullananların sayısı dünyada hızla artıyor. Türkiye'de de bu oran %70'e ulaştı. Ekonomik koşulları bu ülkelere göre çok daha kısıtlı olan Türkiye mobil iletişim kullanımında yükselen pazarlar arasında ön sıralarda yer alıyor. Önceleri sadece ses iletişimi ve temel mesajlaşma (SMS) amacıyla kullanılan cep telefonlarının mobil iletişim altyapılarındaki gelişmeler ve cep telefonu yazılım ve donanım teknolojilerindeki hızlı değişimlere bağlı olarak günümüzde bambaşka kullanım şekilleri ortaya çıktı. Son birkaç yıla baktığımızda mobil ortamda sunulan katma değerli hizmetlerin geçmişle kıyaslanamayacak ölçüde çeşitlendiğini görüyoruz. Artık günümüzde internet'e cep telefonlarından erişilebiliyor, önceleri sadece bilgisayar ortamında kullanılan anlık mesajlaşma (instant messaging) ya da sohbet (chat) benzeri uygulamalar aynı şekilde cep telefonlarında da kullanılabiliyor. Hatta bir cep telefonu kullanıcısı o anda bir bilgisayar kullanıcısıyla gerçek zamanlı iletişim kurabiliyor, mesajlaşabiliyor, sohbet edebiliyor. İletişim teknolojilerinde görülen bu gelişmeler hayatı çok daha verimli ve renkli bir hale getiriyor. Önceleri sadece evimizdeki TV seti, müzikçalar ya da bilgisayarla özdeşleştirebildiğimiz televizyon, video, müzik ve oyun gibi içeriklere artık mobilken de erişebilmek mümkün. MOBİL İNTERNET VE E-POSTA Mobil ortamda ADSL hızlarını sağlayacak 3G/3.5G (Third Generation: Üçüncü Nesil) gibi iletişim altyapılarının ülkemizde de hizmete girmesiyle birlikte kullanıcı deneyimi daha da zenginleşecek. Yakın gelecekte Türkiye'de de hizmete girmesini beklediğimiz bu altyapılardan hizmet alan kullanıcı sayısı http://www.cumhuriyet.com.tr/?xl=empopup&em=cubilim/w/b0701.html 16.02.2007 Bilim Teknik 16.02.2007 - b0701 Sayfa 2 / 3 TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası Bilgi Belge Merkezi Yayınlanmış Makaleler Kataloğu Kayıt No: 252 dünyada 100 milyonu aştı. Eğlence servislerinin yanısıra, özellikle iş dünyasına hız ve verimlilik sağlayan "Mobil İnternet" ve "Mobil EPosta" gibi uygulamaların da bu yeni teknolojiyle birlikte sosyal hayata ve kalkınmaya önemli katkılar sağlayacağı görüşündeyiz. Özellikle mobil iletişimin, sağladığı olanaklarla, internet erişimini tüm cep telefonu kullanıcılarının hizmetine sunmak için önemli bir araç olduğuna inanıyoruz. Yaşanan tüm bu gelişmeler; başta müzik, oyun, film, reklam sektörleri olmak üzere, eğitim, sağlık, bankacılık gibi sektörlerin yanısıra e-devlet uygulamalarını da doğrudan etkileyecek, birey ve kurumların iş yapma biçimlerini kökten değişikliğe uğratacak. SOSYAL YAŞAMA BÜYÜK ETKİLERİ İletişim ve internet teknolojilerinin birbirini bütünlediği, iç içe girdiği yeni teknolojik oluşumlarla birlikte sosyal yaşam da küresel anlamda farklı bir boyut kazanıyor. Bilişim çağının getirdiği köklü yeniliklerle internet dünyasında ortaya çıkan sosyal paylaşım ağları ve sosyal medya (Web 2.0) gibi yeni kavramlar günlük yaşamı çok daha zengin hale getiriyor, bilgi ve içerik paylaşımını mümkün kılıyor. Bu kavramlar ışığında üretilen içeriklere cep telefonu kullanan geniş kitlelerce erişilebilmesi daha paylaşımcı ve daha şeffaf bir toplumsal yapının oluşturulabilmesine de önemli oranda katkıda bulunacak. Bu küresel trendler iletişim teknolojilerinin önemini ve gücünü daha da belirgin hale getiriyor.. Gelişen altyapı ve cihaz teknolojileriyle sabit ve mobil iletişim operatörleri ile Internet dünyası oyuncuları rakip haline geliyor. Günümüzde "Sabit Mobil Yakınsaması" (FMC: Fixed Mobile Convergence) olarak adlandırılan süreçte sabit ve mobil iletişim hizmeti sunan hizmet sağlayıcılar farklı ortamlar arasında kesintisiz iletişim hizmeti vermeyi hedefliyor. Avrupa ve Uzakdoğu'da ilk örnekleri görülen bu tip hizmetler kullanıcılara yeni esneklikler sağlıyor. Örneğin, sokakta cep telefonuyla başlatılan bir konuşmanın eve girince evdeki telefon hattına kesintisiz aktarılması gibi hizmetler, tek bir telefon numarası ile verilebiliyor. Gelecekte ev, işyeri ya da cep telefonu numarası gibi ayrımların olmayacağı bir dünya bizi bekliyor. TELEMETRİ UYGULAMALARI Altyapı tarafındaki bu gelişmelerle hem sabit hem de mobil ortamda sağlık, eğitim ve elektronik/mobildevlet türü uygulamaların ağırlıklı olarak kullanılacağını öngörüyoruz. Buna ek olarak telemetri olarak adlandırılan teknolojilerle tarım ve hayvancılık gibi alanlarda mobil iletişimin sağladığı olanaklarla daha sağlıklı planlamanın ve verimliliğin sağlanabileceği bir ortama kavuşulacağını düşünmekteyiz. Buna ek olarak, telematik olarak bilinen teknolojileri kullanarak, gelecekte otomobilimiz diğer araçlarla etkileşime geçip trafik ve yol durumu hakkında bilgi edinebilecek, sürat ve güvenlikle ilgili ayarlarını otomatik olarak yapabilecek, belki de araçta herhangi bir arıza belirdiğinde bize hissettirmeden yetkili servisle mobil altyapılar üzerinden bağlantıya geçecek. Bugün özellikle araç ve sürücü güvenliği özelinde buna benzer örneklerini görmeye başladığımız uygulamaların gelecekte hızla yaygınlaşacağını düşünüyoruz. Dünyanın dört bir yanında iletişimde devlet tekelleri tek tek ortadan kalkıyor, serbestleşme ve özel sektör yatırımlarıyla birlikte hizmet çeşitliliği için belirlenen hedef çıtaları yükseliyor. Katma değerli servisler ve iletişim altyapıları özelinde ifade etmeye çalıştığımız öngörüler ışığında, Türkiye olarak bu mimarinin öncülüğünü yapacak güç ve kapasiteye sahip olduğumuza dair inancımızı bir kez daha vurgulamak isteriz. http://www.cumhuriyet.com.tr/?xl=empopup&em=cubilim/w/b0701.html 16.02.2007 Bilim Teknik 16.02.2007 - b0701 Sayfa 3 / 3 TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası Bilgi Belge Merkezi Yayınlanmış Makaleler Kataloğu Kayıt No: 252 CENK Serdar -- eHaberci -- http://www.cumhuriyet.com.tr/?xl=empopup&em=cubilim/w/b0701.html -- Gizle -- 16.02.2007