SAĞLIK YÖNTEM Koldaki Kesik İzlerine Cerrahi Çözüm Kollarındaki kesik izleri nedeniyle kısa kollu giymekten kaçınanlar, sorulara kaçamak cevaplar vermek zorunda kalanlar ya da dövmesini sildirmek isteyenler, müjde! Artık bu izlerden kalıcı olarak kurtulabilirsiniz... S okakta, otobüste, iş yerinizde hatta aile fertleriniz arasında kollarında sık aralıklarla oluşmuş jilet izleri olan insanlar görmüşsünüzdür. Böyle bir manzarayı ilk gördüğünüzde o kişinin ya koyu bir arabesk dinleyicisi ya da madde bağımlısı veya psikolojik sorunları olan biri olduğunu düşünüp belki de ona acıdınız. Toplumsal önyargılar nedeniyle yaz-kış uzun kollu giysiler giyilerek gizlenmeye çalışılan bu izler aslında kendi bedenine zarar verme şeklinde ortaya çıkan bir tür psikolojik rahatsızlık. Sadece Türkiye’de değil, dünyanın her yerinde milyonlarca insan bedenini keserek, kendisine zarar veriyor. Kız çocuklarında ve ergenlik döneminde daha sık ortaya çıkan bu durum, ailenin parçalanması, cinsel taciz, aile içi şiddet gibi travmalarla ortaya çıkabildiği gibi bazen sadece basit ilişki sorunları nedeniyle de görülebiliyor. Kişinin kendi bedeninde oluşturduğu ve kendine özgü görünümü nedeniyle anlaşılması çok kolay olan bu izler ilerleyen yıllarda evlenme planları yaparken, işe girerken, yaz aylarında sokağa çıkarken ve hayatın daha birçok anında toplumsal önyargılar nedeniyle sıkıntı yaratıyor. Tüm bunları atlatsa bile ilerleyen yıllarda çocuk sahibi olan hastalar kollarındaki yaraların hikayesini çocuklarına açıklamakta zorlanıyorlar. Bu nedenle de izlerden kalıcı olarak kurtulmak istiyorlar. Kendine zarar verme sorunu, her türlü sosyoekonomik düzeyden ailede görülüyor. Yakın zamana kadar yüzde 100 başarılı sonuç vermeyen çeşitli yöntemlerle silinmeye çalışılan bu izlerin kesin tedavisini geliştiren Acıbadem Ataşehir Cerrahi Tıp Merkezi Estetik, Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Cengiz Açıkel’e tedavinin detaylarını sorduk. Kendine zarar verme hastalığının ABD’de yüzde 4 78 Hayat 2013 oranında görüldüğünü ve yılda yaklaşık sekiz milyon insanın bir şekilde bedenine zarar verdiğini anlatan Prof. Dr. Cengiz Açıkel, şu bilgileri veriyor: “Zarar verme; jilet, falçata, cam gibi kesici alet ile kesme, sigara basma, ısırma ya da yarayı kaşıma şeklinde olduğu gibi daha ileri boyutlarda da görülüyor ve bu insanlar psikiyatri merkezlerinde tedavi görüyor. Bu izler kalıcı, gizlenmesi zor ve kendine özgü oluyor. Tek bir çizgi olsa ameliyat izi sanılıp geçiştirilebilirken birden fazla ve yan yana çizgiler olduğunda hemen dikkat çekiyor ve ne olduğu anlaşılıyor. O zaman da bu kişiler toplum tarafından damgalanıyor. Bahsettiğimiz tablolarda yakın zamana kadar bir tedavi tekniği yoktu. Geliştirdiğimiz ameliyat tekniği Amerikan Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi Dergisi’nde yayınlandı, Türk Plastik Cerrahi Derneği’nden ödül aldı ve şu an Türkiye’nin her yerinden ve yurt dışından gelen hastalara bu tedaviyi uyguluyoruz.” Tedavİ 15 günde sonlanıyor, estetİk sonuç bİr yılda alınıyor Prof. Dr. Açıkel, yapılan tedavinin zımparalama ve ince deri yaması ile izlerin gizlenmesi esasına dayandığını belirterek, “Hastaya tamamen normal bir deri vadetmiyoruz ama kesik izi bulunmayan, eski bir yanık iziymiş görünen ve sosyal olarak kabul edilen bir ize dönüştürüyoruz. Bunun için de kesik izlerinin olduğu alanın tamamını zımparalıyor, üst deri tabakasını soyuyoruz. Bu işlem yapılıp bırakıldığında zaman içinde izler tekrar belli olmaya başlıyor. Bu nedenle ameliyatın ikinci aşamasında hastanın uyluğunun üst bölümünden 0,2 mm kalınlığında ince deri yaması alıyoruz. Zımparalanan yeri bu deri yaması ile kapatıyoruz. Yamayı aldığımız yer ise zaman içinde kendiliğinden iyileşiyor. Bu tedavi iyileşme süreci ile birlikte toplam 15 gün sürüyor” diyor. Kola yapılan deri yaması ilk başta daha pembe renkte oluyor ve gerçek rengini bulması yaklaşık bir yıl sürüyor. Bu yamanın üzerinde gerekli yerlerde yine kıllar çıkıyor. Bir yıl boyunca yamayı güneşten korumak, bandaj ve krem kullanmak gerekiyor. Deri yamasının alındığı uylukta ameliyat öncesinde iz kalmayacağı sözü verilmese de çok belirgin bir iz kalmıyor. Operasyon, izlerin çokluğuna ve genişliğine göre bir ile iki saat arasında sürüyor. İz bulunan alan dar ise tedavi edilecek bölgeye lokal anestezi, hastaya ise sedasyon veriliyor. Geniş izler ise genel anestezi altında yapılıyor. Tüm hastaların ameliyatın ardından bir gece hastanede kalması gerekiyor. Beş gün sonra ilk kontrol, takip eden bir haftanın ardından da ikinci kontrol yapılıyor. Sonrasında yıllık takip sürecinde izlerin kesik izi olduğunun anlaşılmadığı, eski ve hafif bir yanık izini andıran bir iz kalıyor. Prof. Dr. Açıkel, ameliyat yapılırken kola yapılan zımparalamanın derinliğinin ve bacaktan alınan deri yamasının kalınlığının çok önemli detaylar olduğunu vurguluyor. Bacaktan alınan deri yaması çok ince olunca yara izi tam olarak silinmiyor, çok kalın olduğunda ise kolda tüyler çıkamıyor ve doğal görüntü sağlanamıyor. Ayrıca kalın deri yaması alındığında bacaktaki yaranın iyileşmesi de zorlaşıyor. Psikolojik sorunları olan hastalara önerilmiyor Prof. Dr. Açıkel, aktif olarak psikolojik sorunları olanlara bu ameliyatı yapmadıklarını, psikolojik olarak kendisini toparlamış, talep eden kişileri tedavi ettiklerini, hastaların yaş aralığının 20-40 yaş arasında olduğunu ve uzun yıllardır kendine zarar verme eğilimi olmayan kişilerden oluştuğunu söylüyor. Yara izi silme yöntemleri konusunda hastaların istismar edilmeye açık olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Açıkel, “Sadece lazer uygulanan yöntemler ile izlerin büyük ölçüde yok olacağı vadediliyor ancak bu mümkün olmuyor. Bilimsel altyapısı olmayan bazı tedaviler de öneriliyor. Aynı yöntemle iyileşen hasta fotoğrafları bilgi almak isteyen kişilerle paylaşılmıyor. Bu kişilerin yapacağı en büyük hata ise dövme yaptırmak oluyor çünkü dövme izleri yok etmediği gibi, dikkatleri o bölgeye daha fazla çekiyor” diyor. DÖVME İZİ İKİ AŞAMADA SİLİNİYOR Hangi teknikle yapılmış olursa olsun dövmeler derinin daha derin tabakalarına işliyor. Bu nedenle yeni yöntemle tek başına dövmeyi tamamen çıkarmak mümkün olmuyor. Öncelikle dövme çıkaran özel lazerler kullanılıyor. Siyah dövmeler bu lazer ile daha kolay çıkarken, yeşil, sarı, kırmızı gibi renkleri çıkarmak daha zor oluyor. Lazer işleminin sonucunda hangi renk olursa olsun dövme tamamen çıkmıyor, bir miktar dövme kalıntısı oluyor, ayrıca derinin rengi de değişiyor. Prof. Dr. Cengiz Açıkel, dövme sildirmek isteyen hastaların önce lazer ile dövme sildirme işlemi yaptırmalarını önererek, “Ardından biz o bölgedeki renk değişikliklerini ve dövme kalıntılarını zımparalayıp yine bacaktan ince deri yaması alarak o bölgeye koyuyor ve homojen bir renge kavuşmasını sağlıyoruz” diyor. Hayat 2013 79