Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği

KAN MERKEZLERİ
Dr. S. Haldun BAL
Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi
Dr. Raşit DURUSOY Kan Merkezi
Kanun, Yönetmelik, Rehber
Eski Kanun
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
2
Eski Kanun’a göre
Kan bankaları
o Kan istasyonları
(...ihtiyacını kan merkezlerinden sağlayan, gerektiğinde kan alma - dağıtım işlemi yapabilen…)
o Kan merkezleri
(…kanın alındığı, laboratuvar testlerinin uygulandığı, muhafaza ve dağıtımının yapıldığı, kan ürünlerinin üretildiği… )
o A tipi kan merkezleri
o B tipi kan merkezleri
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
3
Eski Kanun’a göre
Açma Zorunluluğu:
(Kan Merkezi açma zorunluğu olan kurum ve kuruluşların hangi tip kan merkezi açacağı Bakanlıkça belirlenir.)
o Tıp Fakülteleri
o Kamu kurum ve kuruluşlarının eğitim hastaneleri
o Türkiye Kızılay Derneği
o Bakanlıkça tesbit edilen yataklı tedavi kurumları
o Kan merkezleri
o Kan istasyonları
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
4
Kanun, Yönetmelik, Rehber
Yeni Kanun
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
5
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
6
Hizmet Birimi
o Bölge kan merkezi (BKM):
Bakanlığın belirleyeceği bölgelerde kurulan, kendi bölgesindeki kan bağış
ve transfüzyon merkezleri ile işbirliği içinde çalışan, sorumlu olduğu
bölgenin kan ihtiyacını karşılayacak kapasitede olan, kan bankacılığı ile
ilgili bütün iş ve işlemlerin yapılabildiği en kapsamlı birimi,
o Kan bağışı merkezi (KBM):
Bağışçıdan kan alan, işleyiş yönünden bölge kan merkezine bağlı olarak
çalışan birimi,
o Transfüzyon merkezi (TM):
Acil durumlar dışında kan bağışçısından kan alma yetkisi olmayan, temin
edilen kanı veya bileşenini transfüzyon için çapraz karşılaştırma ve
gerek duyulan diğer testleri yaparak hastalara kullanılması amacıyla
hazırlayan birimi,
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
7
BKM
BKM
BKM
BKM
BKM
BKM
BKM
BKM
BKM
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
8
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
9
Açma zorunluluğu:
o Bölge kan merkezi
o Kan bağışı merkezi
Kamu kurum ve kuruluşları
Türkiye Kızılay Derneği
o Transfüzyon merkezi
(bünyesinde acil müdahale şartlarını taşıyan özel sağlık kuruluşları)
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
10
Kan Merkezlerinin Yapısı
Bina - Teknik Donanım
Kan Bankacılığı ve Transfüzyon uygulamaları
etkin, güvenli, sürekli ve izlenebilir olmalıdır.
Bunun için gereken bina-teknik donanımın
özellikleri ve sayısal yeterliliği, hizmet
birimlerinin kapasitelerine göre belirlenmelidir.
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
12
Bölge Kan Merkezleri
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
13
Fonksiyonel birimleri
İdari Birim:
o Müdür Odası
o Sekreter
o Danışma
o Kalite Yönetimi vb
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
14
Fonksiyonel birimleri
Kan Bağışı Birimi:
o Bekleme
o Form Doldurma yeri
o Kan Bağışçısı Kayıt
o Aferez / Kan Bağışı
Bölümü vb
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
15
Fonksiyonel birimleri
Laboratuarlar:
o Tarama
o Gruplama
o Kalite Kontrol
o Doğrulama
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
16
Fonksiyonel birimleri
Kan
o
o
o
Bileşeni Hazırlama Bölümü:
İşlem öncesi karantina
Bileşen Hazırlama Laboratuarı
İşlem sonrası karantina vb
Kan Bileşenleri Dağıtım Bölümü:
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
17
Fonksiyonel birimleri
Teknik Hizmetler:
o Bilgisayar/Biyomedikal ve
Teknik Hizmetler ile ilgili
atölyeler,
o Santral vb
Depolar:
o Sarf Malzeme Depoları,
o Mobil Ekip Hazırlama Yeri
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
18
Fonksiyonel birimleri
Arşivler:
o Tıbbi arşiv
o İdari/Mali arşiv
Diğer Bölümler:
o Eğitim/Toplantı Salonu
o Personel Giyinme Odaları
o Tuvalet (engelli dahil) vb
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
19
Teknik donanımı
Kan Bağış Salonu:
o Hemogram Cihazı
o Tansiyon Aleti
o Kan Çalkalama ve Tartı Cihazı
o Kan alma yatağı
o Hortum Kapama Cihazı vb
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
20
Teknik donanımı
Laboratuarlar:
o Distile Su Cihazı
o Isı Nem Ölçer
o Kan Gruplama Sistemleri
o Kit Saklama Dolabı vb
Kalite Kontrol Laboratuarı:
o Spektrofotometre
o Koagülometre
o Ph Metre
o Nem Ölçer vb
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
21
Teknik donanımı
Kan Bileşeni Hazırlama Bölümü:
o Ekstraktör
o Hortum Birleştirme Cihaz
o Hortum Kapama Cihazı
o Soğutmalı Santrifüj vb
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
22
Teknik donanımı
Kan Deposu:
o Kan saklama dolapları
o Derin dondurucular vb
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
23
Kan Bağış Merkezleri
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
24
Fonksiyonel birimleri
İdari Birim:
o Yönetici Odası
o Kalite Yönetim
o Mali
o Lojistik birim
Kan Bağışı Birimi:
o Danışma
o Bekleme
o Form Doldurma
o Aferez/Kan Bağışı Salonu vb
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
25
Fonksiyonel birimleri
Arşivler:
o Tıbbi, Mali, İdari,vb
Depolar:
o Tam Kan ve Kan Örnek
Tüplerinin Biriktirilme Yeri
o Sarf Malzeme Depoları vb
Diğer Bölümler:
o Personel Giyinme Odaları
o Tuvaletler vb
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
26
Teknik donanımı
o
o
o
o
o
o
Hemogram, Kan Sayım Cihazı
Ateş Ölçer
Tansiyon Aleti
Stoteskop
Terazi
Kan Çalkalama ve Tartı Cihazı
(mobil ekiplere de yetecek sayıda)
o Hortum Kapama Cihazı
o
o
o
o
o
o
o
Kan Saklama Dolabı
Numune saklama dolabı
Trombosit İnkübatörü
Elektrikli Kan Nakil Kutusu
Elektriksiz Kan Nakil Kutusu
Kan Alma Yatağı
Acil Müdahale Donanımı
(mobil ekiplere de yetecek sayıda)
o Hortum Sıyırma Pensi
(mobil ekiplere de yetecek sayıda)
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
27
Transfüzyon Merkezleri
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
28
Fonksiyonel birimleri
İdari Birim:
o Yönetici Odası,
o Kalite Yönetim Birimi
Laboratuar:
o İmmünohematoloji lab.
o Mikrobiyoloji lab.
(Acil kan alımında hızlı testler için)
Kan Deposu:
o Kan bileşenleri için dolaplar
Kan Bileşenleri Dağıtım Bölümü:
o Örnek kabul
o Kan çıkış sekretaryası
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
29
Fonksiyonel birimleri
Depolar:
o Tıbbi, temizlik, kırtasiye, diğer
Arşivler:
o Tıbbi, mali, idari, vb
Kan Bağışı Birimi:
o Acil durumda kan alınması için yeterli
koşulları sağlayan form doldurma,
muayene, kan alma, ikram odası
Diğer Bölümler:
o Personel Giyinme Odaları
o Tuvaletler (engelli, olanak varsa)
o Toplantı odası
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
30
Teknik donanımı
o Otomatik ve/veya Manuel o Trombosit İnkübatörü
Kan Gruplama Sistemleri
ve Ajitatörü
o Mikroskop
o Kit Saklama Dolabı
(tüp yöntemi kullanan merkezlerde)
o Kan Nakil Kutusu
o Hortum kapama cihazı
o Hortum sıyırma cihazı
o Derin Dondurucu
o Plazma Eritme Cihazı
o Kan Saklama Dolabı
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
31
Küçük ölçekli TM’nde, kurumun diğer laboratuar ve
bölümleriyle ortak kullanılan donanım, cihaz ya da
materyalin bulunması mümkündür. Böyle bir durumda
işleyiş, görev ve sorumluluklar prosedürlerde net
olarak tanımlanmalıdır.
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
32
Kan Merkezi Personeli
Görev - Sorumluluklar
Bölge Kan Merkezleri
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
34
Hizmet Birimi Sorumlusu
Pozisyon profili:
o Türkiye’de mesleğini icra etme yetkisine sahip uzman
tıp doktoru veya Bakanlıkça verilen kan bankacılığı ve
transfüzyon tıbbı kursu sertifikasına sahip veya kan
bankacılığı ve transfüzyon tıbbı konusunda yüksek
lisans yapmış tıp doktoru olmalıdır. Daha önce
ruhsatlandırılmış kan merkezlerinde en az 3 yıl
çalışmış olduğunu belgeleyebilmelidir.
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
35
Hizmet Birimi Sorumlusu
Görev tanımı:
o Bütün organizasyonel-idari sorumluluğu taşır.
o Kendine bağlı birimlerin görevlerini planlamak ve
organize etmek;
o Hizmet birimindeki tüm çalışmaların yasal mevzuata,
kalite standartlarına uygun olarak yürütülmesini
sağlamak;
o Kan bağışçısı kazanım programlarını, bölgede etkin ve
verimli bir şekilde uygulatmak gibi görevleri vardır.
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
36
Kan Bağış Merkezleri
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
37
Hizmet Birimi Sorumlusu
Pozisyon profili:
o Türkiye’de mesleğini icra etme yetkisine sahip uzman
tıp doktoru veya Bakanlıkça verilen kan bankacılığı ve
transfüzyon tıbbı kursu sertifikasına sahip veya kan
bankacılığı ve transfüzyon tıbbı konusunda yüksek
lisans yapmış tıp doktoru olmalıdır.
o Sertifikalarının bulunmaması halinde, atamalarını takip
eden altı ay içinde Bakanlıkça verilen kan bankacılığı
ve transfüzyon tıbbı sertifikası kursuna katılması ve
sertifika alması zorunludur.
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
38
Hizmet Birimi Sorumlusu
Görev tanımı:
o BKM hizmet birimi sorumlusuna bağlıdır ve KBM’nin
organizasyonel ve idari sorumluluğunu taşır.
o Sorumlusu olacağı hizmet biriminin;
o Verimli, kaliteli, uyum ve işbirliği içinde çalışmasını
sağlamak,
o Yürütülen tüm faaliyetlerle ilgili gerekli koordinasyonu
sağlamak,
o Mobil kan bağışı çalışmaları için gerekli organizasyonu
sağlamak,
o BKM ile koordinasyonu sağlamak ve BKM sorumlusunun
vereceği mevzuata uygun diğer görevleri yapmak gibi
görevleri vardır.
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
39
Transfüzyon Merkezleri
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
40
Hizmet Birimi Sorumlusu
Pozisyon profili:
o Türkiye’de mesleğini icra etme yetkisine sahip uzman
tıp doktoru veya Bakanlıkça verilen kan bankacılığı ve
transfüzyon tıbbı kursu sertifikasına sahip veya kan
bankacılığı ve transfüzyon tıbbı konusunda yüksek
lisans yapmış tıp doktoru olmalıdır.
o Sertifikalarının bulunmaması halinde, atamalarını takip
eden altı ay içinde Bakanlıkça verilen kan bankacılığı
ve transfüzyon tıbbı sertifikası kursuna katılması ve
sertifika alması zorunludur.
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
41
Hizmet Birimi Sorumlusu
Görev tanımı:
o Bağlı bulunduğu sağlık kuruluşu idari amirine bağlı
olarak görev yapar ve TM’nin organizasyonel ve
idari sorumluluğunu taşır.
o Sorumlusu olacağı hizmet biriminin;
o Verimli, kaliteli, uyum ve işbirliği içinde çalışmasını
sağlamak,
o Yürütülen tüm faaliyetlerle ilgili gerekli koordinasyonu
sağlamak,
o Hizmet birimindeki tüm çalışmaların yasal mevzuata,
bağlı olduğu kalite standartlarına ve standart işletim
prosedürlerine uygun olarak yürütülmesini sağlamak,
o BKM ile koordinasyonu sağlamak ve bağlı bulunduğu
sağlık kuruluşu transfüzyon komitesinin doğal üyesi
olmak gibi görevleri vardır.
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
42
Hizmet Birimi Personeli
Personel sayısı ve çeşidi hizmet biriminin
kapasitesi doğrultusunda, hizmet biriminin
sorumlusu tarafından belirlenir.
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
43
Hizmet Birimi Personeli
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
Laboratuvar Yöneticisi
Doktor
Kalite Yönetimi Sorumlusu
Kalite Kontrol Teknikeri
Laboratuvar Teknikeri
Biyomedikal Teknikeri
Bilgisayar Teknikeri
Teknisyen
Flebotomist
Kan Bağışçısı Kazanım Personeli
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
44
Laboratuvar Yöneticisi
Pozisyon profili ve sorumlulukları:
o Kendi uzmanlık dalı müfredat programında laboratuvar
eğitimi almış Türkiye’de mesleğini icra etme yetkisine
sahip uzman tıp doktoru olmalıdır. Kan bankacılığının
laboratuar uygulamalarına yönelik alanlarında yeterli
bilgi, birikime sahip olmalı ve bu konuda en az üç yıllık
deneyimi olmalıdır.
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
45
Laboratuvar Yöneticisi
Görev tanımı:
o Biriminin bu yönetmelikte belirtilen birim görevlerini planlar, organize
eder, yönetir, koordine ve kontrol eder, izler, değerlendirir, geliştirir ve
denetler.
o Laboratuvarın, kalite süreçlerine uygun işletilmesinden sorumludur,
o Laboratuvar çalışmalarını izler ve denetler,
o Laboratuvar test sonuçlarını imzalayarak ve ürünlerin etiketlenmesi
sürecini onaylar,
o Kullanılan araç ve gereçlerin teminini, muhafazasını, bakım ve onarımını
sağlar,
o Konuyla ilgili literatürü takip eder, yeni laboratuvar tekniklerinin
uygulanmasını kan hizmetleri yönetimine önerir,
o Laboratuvarda yapılan testlerde kullanılan tıbbi alet ve cihazların, çalışır
ve hazır durumda bulundurulmasını sağlar,
o Laboratuvar personelinin nöbet ve günlük çalışma çizelgelerini düzenler,
takip eder ve bu çizelgelerin arşivlenmesini sağlar,
o Laboratuvarda yapılan testlerin sonuçlarını değerlendirir,
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
46
Doktor
Pozisyon profili ve sorumlulukları:
o Türkiye’de mesleğini icra etme yetkisine sahip tıp
doktoru
o Faaliyetlerinin ilgili mevzuat, karar ve direktiflere
uygun olarak etkin, verimli ve uyumlu bir şekilde
yürütülmesinden, Kan Bağışı Merkezi Yöneticisine ve
Bölge Kan Merkezi Sorumlusuna karşı sorumludur.
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
47
Doktor
Görev tanımı:
o Kan alacak hastalara güvenli kanın sağlanması için, kan bağışçısı seçiminin
bilimin ve tıbbın gereklerine uygun olarak gerçekleştirilmesini sağlar,
o Kan bağışçısı seçimini yaparken kanı bağışlayacak kişinin sağlık
koşullarının tıbbın gereklerine uygun olarak değerlendirilmesini sağlar,
kişinin kan bağışı işleminden dolayı karşılaşabileceği riskleri en aza
indirilmesi için gerekli koşulları oluşturur,
o Kan bağışı ile ilgili her aşamada gerçekleştirilen her türlü işlemin en
uygun tıbbi şartlarda gerçekleştirilmesini sağlar, gerekli denetlemeleri
yapar, saptadığı eksikliklerin giderilmesi için raporla bir üst yöneticisine
bildirir,
o Kan bağışı sağlamak üzere kurulan mobil ekiplere başkanlık eder, kan
bağışı toplama ekibindeki personelin uyum içinde verimli bir şekilde
çalışmasını sağlar,
o Merkezde nöbet hizmetlerine girer, kan alma faaliyetlerine nezaret
eder, kan alma yerinin genel düzeninin kan bankacılığı uygulamaları
gereklerine uygun hale getirilmesini sağlar ve nöbet süresi boyunca
hizmet birimine amirlik yapar,
o Bağlı olduğu birim yöneticisi tarafından verilecek mevzuata uygun diğer
görevleri yapar.
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
48
Kalite Yönetimi Sorumlusu
Pozisyon profili ve sorumlulukları:
o Üniversitelerin;
o Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulları’nın Tıbbi
Laboratuar Teknikerliği bölümü
o Yüksek Hemşirelik Okulu
Rehber yürürlüğe girdiği tarihte kan merkezlerinde hali hazırda çalışmakta olan
personel bu görevini sürdürecektir
o Görevlerini ilgili kalite prosedürleri, mevzuat, karar ve
direktiflere uygun olarak yapmakla yükümlüdür ve
görevlerinin yerine getirilmesi konusunda yöneticisine
karşı sorumludur.
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
49
Kalite Yönetimi Sorumlusu
Görev tanımı:
o Kan hizmetlerinde Toplam Kalite Yönetimi felsefesinin
yerleşmesi için; BKM ve bağlılarında gerekli eğitimleri, planlama
faaliyetlerini ve uygulamaları gerçekleştirir,
o Kalite sistem dokümantasyonunun hazırlanması - koordinasyonunu
sağlar,
o Kalite sorunlarını belirlemek, iyileştirme önerileri geliştirir,
o Düzeltici önleyici faaliyetleri başlatır ve koordinasyonunu sağlar,
o Yeni kalite yaklaşımları konusunda araştırma yapar ve öneriler
geliştirir,
o BKM ve bağlılarında prosedür ve talimatların etkin bir şekilde
uygulanmasını sağlar,
o Hizmet birimi sorumlusunun verdiği mevzuata uygun diğer
görevleri yerine getirir.
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
50
Kalite Kontrol Teknikeri
Pozisyon profili ve sorumlulukları:
o Üniversitelerin;
o Hemşirelik Okulu,
o Sağlık Meslek Yüksekokulu Sağlık Memurluğu
Bölümü (lisans eğitimi veren)
o Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Tıbbi
Laboratuvar Teknikerliği Bölümü
o Kalite kontrol faaliyetlerinin ilgili mevzuatlara,
bilimsel standartlara ve gelişmelere uygun bir şekilde
yürütülmesinden BKM Sorumlusuna karşı sorumludur.
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
51
Kalite Kontrol Teknikeri
Görev tanımı:
o Kanın toplanmasından serbest bırakılmasına kadar geçen süreci
rehbere göre kontrol eder ve iyileştirme çalışmaları yapar,
o Sabit ve mobil kan bağış ekiplerinde denetlemelerde bulunur ve
denetleme raporunu birim sorumlularına sunar,
o Rasgele seçilen ürünlerden, ürünlerin kalite kontrolünü yapar,
raporlarla görüş bildirir,
o Hizmet birimindeki ekipman, reagen ve teknik kontrolleri yapar,
o Lab. da kullanılan ekipman ve testlerin validasyonlarını yapar,
o Yapılan kalite kontrol çalışmalarını, idari olarak sorumlu olduğu
yönetime ve çalışma olarak bağlı olduğu Kalite Kontrol Birimine
iletir.
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
52
Laboratuvar Teknikeri
Pozisyon profili ve sorumlulukları:
o Üniversitelerin;
o Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okullarının Tıbbi
Laboratuvar Teknikerliği Bölümü
o Bulunduğu birimin faaliyetlerini ilgili mevzuatlara,
bilimsel standartlara ve gelişmelere uygun olarak etkin,
verimli ve uyumlu bir şekilde yürütülmesinden
Yöneticisine karşı sorumludur .
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
53
Laboratuvar Teknikeri
Görev tanımı:
o
o
o
o
o
o
o
o
Laboratuvar temizlik ve düzeninden sorumludur,
Kullandığı cihazların bakım ve temizliğini sağlar,
Testleri azami dikkat ve titizlikle çalışır,
Biyoemniyet kurallarına uyar,
Kayıtları düzenli bir şekilde tutar ve kurallara göre dosyalar,
Görevi ile ilgili olarak nöbet tutar,
Otomasyon programı bünyesinde gerekli kayıtları yapar,
Bağlı olduğu birim yöneticisi ve sorumlusu tarafından verilecek
görevleri yapar.
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
54
Biyomedikal Teknikeri
Pozisyon profili ve sorumlulukları:
o Üniversitelerin;
o Biyomedikal ile ilgili eğitim veren yüksek okulları
o Görevlerini ilgili kalite prosedürleri, mevzuat, karar ve
direktiflere uygun olarak yapmakla bağlı olduğu
yöneticisine karşı sorumludur.
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
55
Biyomedikal Teknikeri
Görev tanımı:
o Sorumlu olduğu bölge veya haricinde; eğitim, bakım ve
kalibrasyon ölçümleri gibi Biyomedikal hizmetler kapsamında
verilecek görevleri yapar,
o BKM ve bağlı hizmet birimlerinde kullanılmakta olan tüm tıbbi;
o cihazların dosyalarını oluşturur,
o cihazların envanterini hazırlar,
o cihaz & donanımların teknik/periyodik bakımlarını yapar,
o cihaz & donanımlar ile ilgili personele eğitimler verir,
o Yöneticisi tarafından incelenmesi istenen konular hakkında
inceleme ve araştırma yaparak, rapor hazırlar, görüş bildirir,
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
56
Bilgisayar Teknikeri
Pozisyon profili ve sorumlulukları:
o En az iki yıllık meslek yüksek okulları bilgisayar,
elektrik, elektronik bölümlerinden
o Görevlerinin yerine getirilmesinden
sorumlusuna karşı sorumludur.
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
dolayı
BKM
57
Bilgisayar Teknikeri
Görev tanımı:
o Her türlü bakım-onarım işlerini kayıt altında tutar, garanti
sürelerini takip eder, bakım sözleşmelerini takip eder,
o Bilgisayar ağına dâhil tüm unsurların düzgün çalışmaları için
gerekli koşulları sağlar,
o ‘’Kan Bankacılığı Bilgi Yönetim Sistemi’’ uygulamalarına hakim olur,
o Donanım ve araçlarının düzenli olarak bakım-temizliği yapılmasını
sağlar,
o Sistemin açılış, kapanış ve yedeklemelerinin düzgün takibini yapar,
o Arıza anında sorumluluğu çerçevesinde ilk müdahaleyi yapar,
o Bağlı olduğu yöneticisi ve sorumlusu tarafından verilecek
mevzuata uygun diğer görevleri yapar.
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
58
Teknisyen
Pozisyon profili ve sorumlulukları:
o Elektrik, elektronik, inşaat, tesisat işleri ile ilgili
yüksek okul veya meslek liseleri
o Görevlerini ilgili, mevzuat, karar ve direktiflere uygun
olarak etkin, verimli ve uyumlu bir şekilde yapmaktan
BKM sorumlusuna karşı sorumludur.
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
59
Teknisyen
Görev tanımı:
o Periyodik olarak sigortaların, ampullerin, anahtar, duy ve
prizlerin kontrollerini yapar, bozuk olanları değiştirir,
o Sıhhi ve elektrik tesisatları ilgili sorunları giderir,
o Isıtma ve soğutma sistemlerinin bakım ve onarımını yapar,
o Elektrikli/elektronik cihazların periyodik bakımlarını yapar,
yapılmasını sağlar,
o Görevi ile ilgili malzemeler, kullanılacak alet, cihaz ve
avadanlıkları işe hazır halde bulundurur,
o Çalışma ortamının tertip ve düzenini sağlar,
o Bağlı olduğu yöneticisi ve sorumlusu tarafından verilecek
mevzuata uygun diğer görevleri yapar
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
60
Flebotomist
Pozisyon profili ve sorumlulukları:
o Hemşirelik okulları
o Üniversitelerin;
o 4 yıllık Sağlık Meslek Yüksekokulları Sağlık
Memurluğu Bölümü
o Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulları Tıbbi
Laboratuvar Teknikerliği Bölümü
o Görevlerini ilgili prosedürler, mevzuat, karar ve
direktiflere uygun olarak yerine getirmekten genel
olarak Kan Hizmet Birimi Sorumlusuna, mobil ve sabit
kan alma çalışmalarında ve nöbetlerde ise doktora
karşı sorumludur.
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
61
Flebotomist
Görev tanımı:
o Kan alma işlemlerini, standart prosedürlere göre gerçekleştirir.
o Gerekli durumlarda “Kan Bağışçısı Bilgilendirme ve Sorgu Formu”
nun doldurulmasında bağışçıya yardımcı olur ve kan bağışıyla ilgili
olarak bağışçıyı bilgilendirir,
o Bağış öncesi gerekli testleri yapar, kan bağışçısının vital
bulgularını ölçer.
o Mobil kan bağışı çalışmaları için gerekli olan ekip malzemelerini
hazırlar, çalışmalara katılır, alınan kanların ve kan numunelerinin
uygun şartlarda korunmasını sağlar ve nakle hazır hale getirir,
o Görevli olduğu alanın ve kullandığı tıbbi cihazların, tıbbi
prosedürlere uygunluğunu, düzenini ve temizliğini sağlar,
o Bağlı olduğu yöneticisi tarafından verilecek mevzuata uygun diğer
görevleri yapar.
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
62
Kan Bağışçısı Kazanım Personeli
Pozisyon profili ve sorumlulukları:
o Üniversitelerin sağlık eğitimi veren fakülteleri
o Görevlerini ilgili kalite prosedürleri, mevzuat, karar ve
direktiflere uygun olarak yapmakla KBM sorumlusuna
karşı sorumludur.
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
63
Kan Bağışçısı Kazanım Personeli
Görev tanımı:
o Sorumluluk sahası içerisinde bulunan, kurum ve kuruluş çalışanları
ile potansiyel kan bağışçılarına, bilinçlendirme eğitimini sağlar,
o Kan bağışı yapılan sahada halktan gelebilecek kan bağışı ile ilgili
her türlü soruya uygun şekilde yanıt verir,
o Gönüllü kazanımı için sivil toplum örgütleriyle iletişime geçerek
gönüllü eğitiminin sağlanmasında aktif rol alır,
o Kan bağışçısı şikâyetlerini alır ve yöneticisine bildirir,
o Kan bağışı ile ilgili kan bağışçısı çağrı işlevini gerçekleştirir,
o Mobil kan bağışı çalışmaları öncesine ait tüm planlamayı yapar,
o Gezici kan bağışı toplama çalışmalarına eşlik etmesi durumunda
gönüllü kan bağışçısı kazanımını artıracak şekilde aktivitelerde
bulunur
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
64
Kan Merkezi Yönetimi
Bir ülkede; ihtiyacı olan hastaların transfüzyon tedavisi
için, yeterli ve güvenli kan ve kan bileşeninin temin
edilmesi önemli ve öncelikli bir sağlık hizmetidir ve
sağlık hizmetlerini düzenleyen Merkezi Otorite bunu
sağlamaktan sorumludur.
Ülkemizde bu kapsamdaki tüm hizmetlerin planlanması,
yürütülmesi ve denetlenmesinden Sağlık Bakanlığı
yetkili ve sorumludur
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
66
Ulusal kan stoklarının güvenli, yeterli ve kaliteli
olmasını ve ihtiyacı olan tüm hastaların kan
transfüzyon tedavisine ulaşabilmesini sağlamak
hükümetlerin sağlık alanındaki öncelikli görevleridir.
Dünya Sağlık Örgütü güvenli kana ulaşmadaki stratejiyi;
o İyi organize edilmiş, işbirliği ve iletişimin sağlandığı
ulusal hizmet birimlerinin oluşturulması;
o Tüm alanlarda kalite sisteminin kurulması;
o Güvenli kan bağışçılarının kazanılması
o Toplanan kanın işlenmesi ve test edilmesinde uygun ve
etkin yöntemlerin kullanılması
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
67
DSÖ güvenli kan stratejisine ulaşmak için;
o
o
o
o
o
Ulusal kan politikasının hazırlanması
Güvenlik ve Etkinlik
Ulaşılabilirlik
Rasyonel kullanım
Kalite yönetimi
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
68
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
69
Bölgesel kan merkezi
Kan bağışı merkezi
Transfüzyon merkezi
Bölgesel kan merkezi;
bir çerçevede ele almalıdır.
o
o
o
o
o
o
o
o
o
yükümlülük ve sorumluluklarını geniş
Yönetim,
Koordinasyon,
Gönüllü kan bağışının organizasyonu,
Laboratuvar,
Doğrulama,
Kontrol,
Araştırma geliştirme,
Dağıtım,
İdari ve mali işler düzenlenmelidir.
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
70
Kan bağışı merkezi ve Transfüzyon merkezi;
BKM
ile işbirliğinde çalışan hizmet birimleri olduğundan, yönetimleri,
yükümlülük ve sorumlulukları kapsamındaki alanlarda ulusal ve
uluslar arası düzenleme ve standartlara uygun koşulları
sağlamalıdır.
İyi bir kan hizmet birimi yönetimi;
kurum ya da hastanenin üst yönetim seviyesi ile başlar
o Üst yönetimin ilke ve uygulamalara bağlı olması…..
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
71
Üst yönetim;
o Kurumsal politikanın kurulmasından,
o Politika; İnsan, malzeme ve mali kaynakların uygun şekilde kullanımını
sağlamak amacıyla transfüzyon merkezi faaliyetlerini planlamak,
programlamak, yönetmek, koordine etmek ve değerlendirmek
o Eğitim, sürekli eğitim ve motivasyonu sağlayan bir
personel politikası oluşturulmasından,
Hizmet birimi yöneticisi;
o Üst yönetimin oluşturduğu kurum politikalarını
uygulamak, güvenlik ve kaliteyi sağlamak ve personeli
motive etmekten,
Hizmet birimi personeli;
o Faaliyetlerin ve politikaların uygulanmasından
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
72
İyi Yönetim Uygulamaları gerçekleştirilmelidir.
1.
İyi laboratuvar yönetimi; Laboratuvarın işleyişiyle
ilgili iyi tanımlanmış, uluslararası düzeyde kabul gören
bir dizi ilke ve uygulama ile ilgilidir. Süreçle, yani
işlerin nasıl yapıldığı ile ilgilidir.
o
o
2.
3.
4.
5.
Transfüzyon tedavisi için yeterli, güvenli ve kaliteli kan
bileşeninin temin edilmesini
Klinisyenlerin, personelin ve sağlık otoritesinin hizmetlere
güven duymasını
Veri yönetimi
Biyogüvenlik
Cihaz yönetimi
Stok yönetimi
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
73
Son olarak; yeni yasa ile ülke genelinde, entegre
bir kan transfüzyon hizmetinin sağlanabilmesi
için stabil bir finans yönetimine ihtiyaç vardır.
Bunun sağlanabilmesi için gerçek maliyetlerin
hesaplanması ve dikkate alınmasının yanı sıra;
Sosyal Güvenlik Kurumları, Sağlık Bakanlığı ve
diğer ilgili tarafların sürekli işbirliği gereklidir.
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
74
Sonuç ve Ümit
o Kan programının ulusal koordinasyonu,
o Eğitilmiş, gönüllü ve karşılıksız kan bağışçılarının
kazanılması,
o Kan merkezlerinde kalite yönetiminin yerleştirilmesi,
o Denetim mekanizmasının kurulması,
o Transfüzyon sürecinin tüm halkalarını kapsayan bir
hemovijilans sisteminin kurulması,
o İnsan kaynağının bilgi ve becerisinin sürekli artırıldığı
bir eğitim stratejisinin geliştirilmesi ve uygulanmasına
Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon
Tıbbı Kursu
75
Teşekkür ederim ☺