Anestezik Farmakoloji – Çalışma Kağıdı 1 – Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI Bu doküman; ilaçların vücuttaki yolculuğu, premedikasyon ve inhalasyon anesteziklerinin etki mekanizmaları konularından genel tekrar soruları içermektedir. Çalışmalarınıza ve gelişiminize ışık tutması dileklerimle… 1. 19 yaşındaki Samet, burun tıkanıklığı ve halsizlik şikayetleriyle sağlık kuruluşuna başvurmuştur. Muayenesini gerçekleştiren hekim viral (virüs) kaynaklı bir üst solunum yolu enfeksiyonu geçirdiğini belirtmiş, hastalığın belirtilerini hafifletecek bir grup ilaçlar reçete etmiştir. Bu ilaçlar burun tıkanıklığı, baş ağrısı vb. şikayetleri yok ederek Samet’in hastalık safhasını rahat geçirmesini sağlayacaktır. Verilen örnek olgu sunumunda bahsedilen tedavi şekli ……………….. tedavidir. Bu tedavide hedef hastalığı değil, mevcut belirtileri yok etmektir. 2. Anestezi teknikeri İlayda, anestezi uygulaması yaptığı hastanın operasyon süresinin uzaması, yüksek dozda narkotik ilaçlara maruziyet ve araç tutma öyküsü olması gibi durumlar nedeniyle; postoperatif bulantı ve kusma yaşayacağını düşünmektedir. Bu nedenle hastaya ayılma dönemine girmeden 8 mg Ondansetron (Bulantı önleyici bir ilaç:Antiemetik) uygulamıştır. İlayda’nın durum oluşmadan, öngörü ile, tedbir amaçlı uyguladığı bu tedavi şekli …………………… tedavidir. 3. Aşağıda ilaç uygulama yolları ile ilgili bazı bilgiler verilmiştir. Bu bilgilerin doğruluğunu ve yanlışlığını değerlendiriniz. Yanlış ifadeleri düzelterek, doğru hallerini boşluklar yazınız. Lokal ilaç uygulamasında amaç ilacın sistemik dolaşıma doğrudan katılarak, merkezi bir etki oluşturmasıdır. İntravenöz yolla yapılan bir ağrı kesici, lokal ilaç uygulamasına örnek olarak gösterilebilir. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. İntramuskuler (Kas içi) yapılan bir ilaç, lokal etki oluşturur. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Mide perforasyonu (Mide delinmesi) nedeniyle ameliyat olan hastaya nazogastrik sonda takılmıştır. (Nazogastrik sonda, burundan girmek suretiyle mideye gönderilen bir sondadır.) Bu nazogastrik sondadan, midedeki perforasyonun giderilip giderilemediğini anlamak maksadıyla metilen mavisi verilmiştir. Ve takılan direnden bu suyun gelip gelmediği kontrol edilmiştir. (Diren, ameliyat bölgesine takılan bir maddedir. Hortumdan ve toplayıcı hazneden oluşur. Ameliyat bölgesinde toplanan kan ve sıvılar, diren yoluyla dışarıya akarlar.) Nazogastrik sonda içerisinden 1 Anestezik Farmakoloji – Çalışma Kağıdı 1 – Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI metilen mavisi verilmesi, parenteral bir ilaç uygulaması örneğidir. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Cilt üzerine uygulanan yağlı bir kas gevşetici kremin hücre geçiş hızı, dil altına konan bir tabletin hücre geçiş hızından daha üstündür. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 4. A)Ağızdan alınan ağrı kesici bir hap. B)Kas içine uygulanan bir ağrı kesici. C)İnhalasyon yoluyla alınan bir solunum sistemi ilacı. D)Kalp içerisine uygulanan bir ilaç. Yukarıda uygulanan dört ilacın absorbsiyon hızlarını kısa süreli olandan, uzun süreli olana doğru sıralayınız. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 5. Aşağıdaki ifadeyi doğruluğu ve yanlışlığı açısından değerlendiriniz. Yanlışlık mevcut olduğunu düşündüğünüz kısımları düzeltiniz. İlacın vücuda yaptıklarını farmakokinetik adı altında toplarız. Bunlar absorbsiyon, dağılım, metabolizasyon ve eliminasyondur. Vücudun ilaca yaptıkları ise farmakodinami olarak belirtilir. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 6. 27 yaşındaki kadın hastaya bölgesel bir girişim (Et beni alınması) için cerrah tarafından lokal anestezi uygulaması yapılması uygun görülüyor. İşlem esnasında kanamanın azalması ve lokal anestezik maddenin etki süresinin uzaması için, lokal anesteziye ilave olarak Adrenalin uygulanmasının amacı ne olabilir ? Adrenalin’in fizyolojik etkilerini göz önünde bulundurarak yanıtlayınız. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 7. ………………………………………….. volümünün fazla olması nedeniyle, özellikle çocuklarda bazı ilaçların kilogram başı dozları yüksektir. Erişkinlerde bu dozlar, volümün daha az olması nedeniyle indirgenmektedir. 2 Anestezik Farmakoloji – Çalışma Kağıdı 1 – Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI 8. X isimli ilaç hastaya sedasyon yapma amaçlı uygulanmış, ancak hastada ciddi sistemik sıkıntılar oluşturması nedeniyle X’in etkilerini ortadan kaldırma amaçlı Y isimli ilaç uygulanmıştır. X ve Y ilaçları …………………… ilaçlardır. 9. İki ilacı aynı enjektörde karıştıran anestezi teknikeri, oluşan ilaç karışımında çökeltiler görmüştür. İlacın rengi bozulmuştur. Bu durumda meydana gelen etkileşim ……………………….. bir etkileşimdir. 10. Atropin ile ilgili verilen ifadelerin doğruluk ve yanlışlıklarını değerlendiriniz. Yanlış olduğunu düşündüğünüz ifadelerin doğru hallerini yazınız. Atropin, vagus siniri ile doğru orantılı çalışan bir ilaçtır. Mevcut etkileri de bu yolla ortaya çıkmaktadır. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 1 mg Atropin yapılan bir hastanın kalp hızı ortalama 20-30 atım/dk oranında artış gösterirken, 0.3 mg Atropin yapılan bir hastanın kalp hızı ortalama 5-10 atım/dk artış gösterecektir. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Hipertermik (Vücut ısısı yükselmiş) bir hastanın tedavi protokolünde mutlaka bulunması gereken ilk ilaç Atropin’dir. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 11. Alerjik reaksiyon gelişen bir hastada histamin aşırı salınımının fizyolojik etkilerini özetleyiniz. Bu durumda hangi grup ilaç ya da ilaçlar, ilk olarak tercih edilmelidir ? …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 12. Premedikasyon uygulamasında hedef ve uygulanan ilaç eşleştirmelerinde, hangi seçenekteki eşleştirme hatalıdır ? a-Ağrı kesici etki oluşturmak-Narkotik analjezikler b-Antisiyalog (Sekresyonları azaltıcı etki oluşturmak)-Antikolinerjikler (Örn:Atropin) c-Sedasyon sağlamak-Metoklopramid d-Mide asiditesini azaltmak-Ranitidin e-Alerjik reaksiyonları önlemek-Antihistaminikler (Örn:Avil) 3 Anestezik Farmakoloji – Çalışma Kağıdı 1 – Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI 13. Genel anestezinin 4 temel komponentini yazınız. 1. 2. 3. 4. 14. Anestezi indüksiyonunda anesteziyi oluşturan 3 temel ilaç grubunu yazınız. 1. 2. 3. 15. İdeal bir inhalasyon ajanının kardiyovasküler ve serebral fonksiyonlara etkilerinin nasıl olmasını beklersiniz ? …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4