KONU 6. ASI·MPTOTI·K EŞI·TLI·KLER Tan¬m 6.1. E¼ ger f : [a; b] ! R fonksiyonu s¬n¬rl¬ise f (x) = O(1); x 2 [a; b] olarak tan¬mlan¬r, yani jf (x)j M; 8x 2 [a; b] () f (x) = O(1); x 2 [a; b]: Benzer olarak, jf (x)j jg(x)j M; 8x 2 [a; b] () f (x) = O(g(x)); x 2 [a; b] yaz¬l¬r. Ayn¬şekilde f (x) '(x) g(x) M; 8x 2 [a; b] () f (x) = '(x) + O(g(x)); x 2 [a; b] gibi tan¬mlan¬r. E¼ ger lim f (x) mevcut ve s¬n¬rl¬ise, bu özellik x!a f (x) = O(1); x ! a asimptotik eşitli¼ gi ile yaz¬l¬r. f (x) = O(g(x)); x ! 1 ve f (x) = '(x) + O(g(x)); x ! 1 benzer biçimde tan¬mlan¬r. O(1) asimptotik ifadesinden farkl¬olarak, o(1) asimptotik ifadesi s¬f¬ra yak¬nsama anlam¬nda kullan¬l¬r. f (x) = o(1); x ! 1 () lim f (x) = 0: x!1 Ayn¬şekilde f (x) = o(g(x)); x ! a ve f (x) = '(x) + o(g(x)); x ! a tan¬mlan¬r. Soru 6.2. cos x = 1 + O(x2 ); x ! 0 asimptotik eşitli¼ gini ispatlay¬n¬z. 1 Çözüm. lim x!0 cos x 1 = lim x!0 x2 sin x 2x = 1 2 oldu¼ gundan cos x 1 = O(1); x ! 0 () cos x = 1 + O(x2 ); x ! 0 x2 bulunur. Soru 6.3. f (x) = 1 + o(x); x ! 0 ise, f 2 (x) fonksiyonunun x ! 0 için asimptoti¼ gini bulunuz. Çözüm. 2 f 2 (x) = [1 + o(x)] = 1 + 2o(x) + o(x2 ) = 1 + o(x) + o(x2 ) = 1 + o(x); x ! 0 bulunur. Al¬şt¬rmalar 1. ex = 1 + x + x2 + O(x3 ); x ! 0 2 oldu¼ gunu ispatlay¬n¬z. 2. x arctan x x + = o(1); x ! 1 2 asimptotik eşitli¼ gi gerçekleniyorsa, kaç olmal¬d¬r? 3. f (x) = 1 + o(x); x ! 0 p ise, f (x) fonksiyonunun x ! 0 için asimptoti¼ gini bulunuz. 4. ln(1 + x) = x + O(x2 ); x ! 0 eşitli¼ ginin do¼ grulu¼ gunu ispatlay¬n¬z. 5. x 1 = O( 2 ); x ! 1 3 1+x x oldu¼ gunu gösteriniz. 2