MEDİASTEN RADYOLOJİSİ VE PATOLOJİLERİ

MEDİASTEN
RADYOLOJİSİ VE
PATOLOJİLERİ
Prof.Dr.Emine OSMA
Dokuz Eylül Tıp Fakültesi Radyoloji
Anabilim Dalı
MEDİASTEN
•
•
•
•
Her iki hemitoraks arasında
Yanlardan parietal plevra
Önden sternum
Arkadan torasik vertebralar ve paravertebral
oluklar
• Üstten toraks girimi
• Alttan diyafram ile sınırlı
bir anatomik bölgedir, ancak servikal bölgedeki
kompartmanlar ve retroperitoneal bölge ile ilişkisi
vardır. Bu ilişki hava ve infektif mataryelin
geçişine olanak sağlar
Anatomik olarak üç bölgeye ayrılır
• Ön mediasten: Ön perikard ve trakeanın önünde
kalan bölümdür
• Orta mediasten: Perikardial kavite, trakea ve
hilusları içine alan bölümdür
• Arka mediasten: Arka perikard ve trakeanın
arkasında kalan bölümdür
PA ve lateral göğüs grafilerinde sadece kenar
özellikleri ile tanıya gidebilirken günümüzde BT
mediasten görüntülemesinde çığır açmıştır.
Normal BT anatomi :
Mediastende radyolojik inceleme yöntemleri:
Konvansiyonel tetkikler: 1
PA, AP, lateral ve penetre göğüs grafileri ilk
basamaktır
• Burada büyümüş, genişlemiş bir alan var ise,
• Lokal bir yoğunluk artımı saptanırsa,
• Mediastinal organlarda itilme veya bası bulgusu
görülüyorsa,
tanı için diğer radyolojik yöntemlere başvurmak
gerekir.
Mediastende radyolojik inceleme yöntemleri:
Konvansiyonel tetkikler: 2
Baryumlu özofagus incelemesi özellikle disfajili
olgularda uygulanır.
Özofagusun en önemli acili olan perforasyon
düşünülüyor ise:
İncelemede BaSO4 yerine suda eriyen, steril
kontrast madde kullanılır. Kontrast madde
özofagus dışında saptanırsa rüptür var demektir.
Mediastende radyolojik inceleme yöntemleri:
Ultrasonografik tetkikler: Klasik US
• Ön-üst mediastinal kitlelerin kistik-solid veya
vasküler natürde olduğunu göstermede,
• Perikardial sıvı ve perikardial kisti belirlemede,
• Çocukluk yaş grubundanormal timus, göç anomalisi
erişkinde timik kist ve kitleleri belirlemede
yararlanılır.
• Doppler US ise vasküler sistem içinde akan kanı
kaydeden bir sistemdir. Hem görüntüsel hem de
fonksiyonel bilgiler verir. VCS sendromunda
trombüsün gösterilmesinde yararlıdır.
Lenfoma
Timoma
Mediastende radyolojik inceleme yöntemleri:
Diğer ultrasonografik tetkikler:
• Ekokardiografi: Tamamen kalp
ve büyük damarlara yönelik
bir inceleme metodudur.
• Transözofagial ultrasonografi
• Transvasküler ultrasonografi
Mediastende radyolojik inceleme yöntemleri:
Bilgisayarlı Tomografi:
• BT kesit yöntemi mediastenin görüntülenmesinde
bir çığır açmış ve kuşkulu bulguları kesin
tanılara çevirmiştir.
• BT ile vasküler yapılar, kalp kompartmanları
birbirinden ve komşu yapılardan ayrılabilmekte
ve anomaliler gösterilebilmektedir.
• Mediasten içindeki; hava, yağ, kistik ve solid
oluşumlar, kalsifikasyon, kitle içi hemoraji veya
nekroz kesin olarak söylenebilmektedir.
Mediastende radyolojik inceleme yöntemleri:
Bilgisayarlı Tomografi:
• Tümöral patolojilerin evrelenmesinde çok önemli bir
yeri olan mediastinal, kardiak ve ana vasküler
yapılara olan invazyonlar gösterilebilir.
• Tümör evrelemesinde lenfatik yayılımı saptayarak
operasyon kararında, örnekleme ve/veya
disseksiyonda cerraha yol gösterir.
• Ayrıca mültidedektör BT ile dinamik çalışmalar ve BT
anjiografi yapılarak pulmoner emboli rahatlıkla
gösterilebilir, vasküler yapı-lenfadenomegali ayrımı
yapılabilir.
İntratorasik lenf bezleri:
Mediastende radyolojik inceleme yöntemleri:
Manyetik Rezonans Görüntüleme:
• Kontrast madde allerjisi olanlarda tercih edilmesi
gereken muayene metodudur.
• BT de kuşkulu kalınan mediasten ve kardiovasküler
invazyonları göstermede önemli bir yöntemdir.
Sol santral tümör
MR tromboze veya nontromboze anevrizmaların,
intimal flebin gösterilmesinde bazan avantaj
sağlayabilir.
Ön mediastinal patolojiler:
•
•
•
•
•
•
•
•
Tortioz innominat arter
İnn.arter anevrizması
Retrosternal tiroid
Lenfoma
Metastatik LAP
Paratiroid adenomu
Ass. aort anevrizması
Timoma, timik karsinom
• Teratojenik tümörler
(teratom, seminom,
germ hücreli tümör)
• Sternal kitleler
• Lipoma
• Plöroperikardiak kist
• Epikardial yağ yastığı
• Morgagni hernisi
Timus patolojileri:
• Timus dokusu hayatın erken dönemlerinde dörtgen
şeklinde, homojen iç yapıda, bikonveks kenarlı ve
geniş tabanlı sternal iliskide olan bir yapıdır;
giderek küçülür.
• 15 yaşından sonra bikonkav, düzgün kenarlı,
sternumla ilişkisi en aza inmiş, üçgen şeklinde bir
görünüm kazanır.
• Ön-üst mediasten kitleleri genellikle timus
orijinlidir. Asemptomatik olabileceği gibi myastenya
gravis sebeplerinden biridir. Benign ve malign
oluşunda iç yapı ve çevresel invazyonların önemi
büyüktür.
Erken yaşta normal timus
Göç anomalisi
Timik kist
İki ayrı hastada malign timoma
Benign timoma
Lenfoma
Teratojenik tümörler:
• Embriyolojik germ hücre artıklarından veya
plöroperitoneal mezankimal hücrelerdeki
diferansiyasyon sonucu oluşur.
• En sık görülenleri dermoid kist, benign ve malign
teratomdur.
• Teratodermal tümörlerin % 30’u maligndir.
Koriokarsinom, seminom bu grupta yer alırlar.
• Hastaların çoğu genç erişkindir, semptomsuz veya
kitle büyüklüğüne bağlı ağır nefes darlığı olabilir.
Germ hücreli tümör
Seminom
Benign teratom
Tiroid patolojileri:
• Endokrin bulgular dışında, trakeal basıya bağlı
olarak solunum sıkıntısına neden olabilir.
• Tanı ultrasonografi ile koyulur
• Retrosternal ilerleyen tiroid, tek veya her iki lobda
değişik büyüklükte bazan dev boyutlara ulaşan
noduller, anüler tiroid en sık görülen patoloik
durumlardır.
• Trakea hava sütununda bası, nodullerde
kalsifikasyonlar, US ve BT de nonhomojen iç yapı
görülebilir.
Anüler tiroid
Solda kistik nodül
Diğer ön mediastinal patolojiler:
• Plöroperikardial kist
(sağ kardiofrenik açıda)
• Morgagni hernisi
(sağ kardiofrenik açıda)
• Paratroid adenomu
• Anormal yağ depolanması
(Cushing sendromunda, uzun
süreli steroid kullanımında)
• Assenden aort anevrizması
Anormal yağ depolanması
Morgagni hernisi
Assenden aort anevrizması
Orta mediastinal patolojiler:
•
•
•
•
Metastatik lenfadenopatiler
Lenfoma ve nadir olarak lösemi
Arkus aort anevrizması
Tortiöz ve dilate vasküler
yapılar
• Bronkojenik kist
• Perikardit
• Sarkoidoza bağlı LAM
Arkus aorta anevrizması
Sağ arkus aorta anomalisi
Bronkojenik kist
Sarkoidoz
Arka mediastinal patolojiler:
• Nörojenik tümörler
• Özofagus patolojileri:
Özofagial hiyatus hernisi
Özofagus tümörü
Akalazya
Özofagial sitrüktür
Skleroderma
• Dessenden aort anevrizması
• Bocdalek hernisi
• Ekstramedüller hematopoez
• Nöroenterik kist
Nörofibrom
Paragangliom
Akalazya
Özofagial
duplikasyon kisti
Skleroderma
Özofagus yerine
kolon replasmanı
Hiyatus hernisi
Bochtalek hernisi
Ekstramedüller hematopoez
Mediastenin nontravmatik acil patolojileri:
• Akut mediastinit
Neden değişik olabilir, sık görülenler:
* Ön mediastende kardiak operasyonlar için yapılan
sternotomi
* Orta mediastende özofagus rüptürü
* Arka mediastende akciğer ve dorsal vertebra
infeksiyonlarının yayılımı
Nadir sebepler; trakeal rüptür, akut pankreatitin
doğrudan yayılımı, akciğerin akut nekrotizan
pnömonilerinin mediastene açılması olabilir.
Radyolojik olarak; mediastende genişleme,
mediasten kenarlarında siliklik ve düzensizlik,
pnömomediasten ve plevral sıvı görülür.
İyileşme sonrası
Pnömomediasten nedenleri:
• İnvaziv girişimler:
Entübasyon
Bronkoskopi ve birlikte uygulanan işlemler
Trakeostomi
Mediastinoskopi
Endoskobik uygulamalara bağlı özofagus rüptürü
• Spontan alveoler rüptür
Valsalva manevrası
Lokal hava yolu obstrüksiyonu
Scuba dalışı
Mekanik ventilasyon