ELEKTRİK PROJE ÇİZİMİ

ELEKTRİK PROJE ÇİZİMİ
78
AYDINLATMA PROJELERİ
BİLGİSAYAR DESTEKLİ ELEKTRİK PROJE ÇİZİM KURSU
Elektrik Tesisat Projeleri (Aydınlatma Projeleri)
Elektrik Tesisat Projeleri (Aydınlatma Projeleri)
Bilgisayar ortamında çizilecek olan Elektrik Tesisat Projesi, Mimarı Plan esas alınarak çizilir.
Gerekli olan kısımlar (Vaziyet Planı, Bodrum, Zemin ve Normal Kat Mimari Planları) dışındaki çizimler
silinmelidir.
Bir elektrik tesisat projesi şu kısımlardan meydana gelir.
• Proje Kapağı
• Vaziyet Planı
• Temel Topraklama Uygulama Projesi
• Elektrik Tesisat Kat Planları
• Yükleme Cetvelleri
• Kolon Şemaları
• Gerilim Düşümü ve Akım Kontrolü Hesapları
• Aydınlatma Cetveli ve Örnek Aydınlatma Hesabı
• Teknik ve Özel Şartnameler
• Semboller Tablosu
79
Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
BİLGİSAYAR DESTEKLİ ELEKTRİK PROJE ÇİZİM KURSU
Elektrik Tesisat Projeleri (Aydınlatma Projeleri)
Proje Kapağı
Her elektrik tesisat projesinde, proje
sorumlusu, arsa ile ilgili özet bilgilerin bulunduğu
bir “Proje Kapağı” mevcuttur.
Proje kapağı çiziminde aşağıdaki konulara
dikkat edilmesi yararlı olabilir.
•
Proje başlığı yazı yüksekliği Height:30br
•
Diğer yazıların yüksekliği Height:10br
•
Proje kapağı, standart A4 kağıdı
297x210mm ölçülerinde olacaktır.
AD MÜHENDİSLİK
TEL: 0 000 000 00 00
FAX: 0 000 000 00 00
GSM: 0 000 000 00 00
TEKNİK BİLİMLER MESLEK YÜKSEKOKULU KARAHIDIR MAH.
ADRES:
OKUL YOLU SOKAK ELEKTRİK PROGRAMI
KIRKLARELİ
Adı Soyadı
PROJE
SORUMLUSU
Oda No
Belge No
Vergi Dairesi
Vergi No
Sorumluluk İmzası
DENETÇİ
BELGE NO
Sorumluluk İmzası
Volkan ERDEMİR
YAPI DENETİM FİRMASI
VERGİ DAİRESİ
NUMARASI
YAPI DENETİM
NUMARASI
DENETÇİ ELEKTRİK MÜH.
ADI SOYADI
ODA SİCİL
NO
TREDAŞ ONAYI
EMO ONAYI
PROJE SORUMLUSU
TEKNİK UYGULAMA SORUMLUSU
YAPI DENETİM ONAYI
..........NOLU MUHENDIS ICIN
TESCIL EDILMISTIR.
Adı Soyadı
PROJEYİ
YAPTIRANIN Adresi
Vergi Dairesi ve Vergi No
Volkan ERDEMİR
Teknik Bilimler MYO. Karahıdır Mah. Harmalık Mevkii Okul yolu Sk.
ARSANIN ÖZELLİKLERİ
YAPI
SAHİBİNİN
Adı Soyadı
Volkan ERDEMİR
Adresi
Teknik Bilimler MYO. Karahıdır Mah. Harmalık Mevkii Okul yolu Sk.
Vergi Dairesi ve Vergi No
İL
İLÇE/BELEDİYE
KIRKLARELİ
KIRKLARLİ/MERKEZ
ADRES
PAFTA
ADA
PARSEL
Tek. Bil. MYO. Karahıdır M. Okul yolu Sk.
20L-I-b
695
4
YAPININ ÖZELLİKLERİ
YAPININ
SINIFI
YAPIM
SÜRESİ (AY)
TOPLAM KAT
SAYISI
BAĞIMSIZ
BÖLÜM SAYISI
TOPLAM
ALAN (m2)
3-A
Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
YAPININ
KULLANMA
AMACI
ESKİ
TOPLAM
GÜÇ (W)
Konut-Ticari
ÇİZEN
ÇİZİM TARİHİ
ÖLÇEK
VOLKAN ERDEMİR
15.04.2016
1/50
PROJE NO
DİREK NO
TALEP GÜÇ
TR-3939
8135W
YENİ
EKLENEN
GÜÇ (W)
TOPLAM
KURULU
GÜÇ (W)
16337W
KONTROL
80
Vaziyet Planı
Projelerde, binanın bulunduğu konumu
çizimlere Vaziyet Planı denir. Vaziyet planları;
belirten
•
1/200 - 1/500 – 1/1000 ölçeğinde çizilir.
•
Mimari vaziyet planında binanın üstten görünümü,
katların kesitleri, bulunduğu cadde yada sokağın
isimleri, coğrafi yönler (kuzey) belirtilir.
•
HARMANLIK S.
BİLGİSAYAR DESTEKLİ ELEKTRİK PROJE ÇİZİM KURSU
Elektrik Tesisat Projeleri (Aydınlatma Projeleri)
KUZEY
Elektrik tesisat projesindeki vaziyet planında ise ek
olarak,
 Elektrik enerjisinin alındığı direk yada kutu
numarası,
 Hattın uzunluğu,
 Elektrik enerji girişi,
 Kullanılan kablonun adı,
 Telekom girişi belirtilmelidir.
YERALTI BESLEME
TREDAŞ
DAĞITIM KUTUSU
15mt
KARAHIDIR CAD.
VAZİYET PLANI
ÖLÇEK: 1/200
Örnek Vaziyet Planı
81
Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
BİLGİSAYAR DESTEKLİ ELEKTRİK PROJE ÇİZİM KURSU
Elektrik Tesisat Projeleri (Aydınlatma Projeleri)
Mimari Planlar
•
İnşaat mühendisleri ve mimarlar tarafından yürürlükteki kanun ve mevzuatlara uygun olarak
çizilen yapım planlarına Mimari Plan denir.
•
Normal büyüklükteki mimari planlar 1/50 ölçekte çizilirler.
•
Mimari planlarda yapıya ait yapım özelliklerinin tamamı gösterilmelidir.
•
Elektrik tesisat projesi hazırlanmasında özellikle mimari plan üzerinde bulunan tefriş (yerleşim)
planına dikkat edilmelidir.
•
Tefriş planına göre elektrik tesisat projesi çizilirken,






Mutfak düzenine göre anahtar, priz ve armatürlerin yerlerine,
Elektrikle çalışan aletlerin (kombi, klima, hidrofor, motor vb.) yerleri,
Baca ve hava boşluklarının yerlerine,
Kapılarına açılış yönlerine,
Odaların mobilya yerleşim düzenlerine,
WC, banyo, lavabo gibi ıslak hacimlerde küvet, dolap ve aynanın yerlerine dikkat
edilmelidir.
82
Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
BİLGİSAYAR DESTEKLİ ELEKTRİK PROJE ÇİZİM KURSU
Elektrik Tesisat Projeleri (Aydınlatma Projeleri)
BALKON
YATAK ODASI
280
Basit Mimari ve Tefriş Planı Çizimi
Elektrik tesisat projesi çizimi, mimari
planda belirtilen yerleşim planına uygun
olarak yapılır. Priz ve anahtarların
yerlerinin belirlenmesinde kapı açılış
yönleri ve kullanılacak elektrikli ev
aletlerinin bulunduğu yerlere dikkat
edilmelidir.
490
SALON
260
MUTFAK
260
520
350
150
320
HOL
270
GİRİŞ
230
230
200
ANTRE
Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
BANYO
83
BİLGİSAYAR DESTEKLİ ELEKTRİK PROJE ÇİZİM KURSU
Temel Topraklama Uygulama Projesi Çizimi ve Hesabı
Temel Topraklama Uygulama Projesi Çizimi ve Hesabı
Temel topraklama hesabı yapılırken temel yerine ait toprak özgül direnç değeri bilinmelidir.
Alternatif akım frekanslarında sık ölçülen toprak özgül direnç değerleri aşağıdaki gibidir.
Toprak Cinsi
Bataklık
Çamur
Kum
Çakıl
Havanın etkisiyle
dağılmış toprak
Kumtaşı
Granit
Morenin (Buzul Taşı)
Toprak Direnci (ρ.E)
(ohm.m)
5-40
20-200
200-2500
2000-30000
Çoğunlukla < 1000
2000-3000
>50000
>30000
84
Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
BİLGİSAYAR DESTEKLİ ELEKTRİK PROJE ÇİZİM KURSU
Temel Topraklama Uygulama Projesi Çizimi ve Hesabı
Temel Topraklaması Uygulama Projesi Çizimi
•
Temel topraklaması kapalı bir ring (halka) şeklinde yapınız. Yani temeli tamamen kapsayacak
şekilde gösteriniz.
•
Büyük alanlara sahip binalar için temel topraklayıcı tarafından çevrelenen alan 20x20m
ölçülerinde olmalıdır. Daha büyük alanlarda iki yada daha fazla bölüme ayırınız.
•
Kullanılan topraklayıcı ile ilgili bilgiler projede belirtilmelidir (Φ20 Bakır Topraklama Çubuğu yada
50x50x5 Galvaniz Kaplamalı Topraklama kazığı gibi.).
•
Temel topraklamasında, en küçük kesiti 30x3,5mm olan çelik şerit kullanılmalıdır. Projede her bir
kısım için şerit uzunluklarını gösterilmelidir.
•
Potansiyel dengeleme barasına bağlanacak bağlantı filizi bina bağlantı kutusunun yakınına
yerleştiriniz.
•
Topraklama çubukları arasındaki mesafe çubuk boyunun en az iki katı olmalıdır.
85
Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
BİLGİSAYAR DESTEKLİ ELEKTRİK PROJE ÇİZİM KURSU
Temel Topraklama Uygulama Projesi Çizimi ve Hesabı
Temel Topraklama Hesabı
İlk önce inşaat temel alanı hesaplanır. Temel alanı geometrik olarak kare, dikdörtgen yada
farklı şekilde olabilir.
İ𝒏ş𝒂𝒂𝒕 𝑻𝒆𝒎𝒆𝒍 𝑨𝒍𝒂𝒏ı = 𝑨 = 𝒂. 𝒃
a: Temelin kısa kenarı
b: Temelin uzun kenarı
&: Toprak özgül direnci (Ölçüm sonucuna göre yada tablodan yaklaşık değer olarak alınır.)
lç: Çubuk boyu
L: Şerit uzunluğu
Ry: Yatay topraklama eşdeğer direnci
Rç: Dikey topraklama eşdeğer direnci
D: Şerit çapı (Eşdeğer alan)
H: Gömülme derinliği
Re: Toplam topraklama eşdeğer direnci
86
Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
BİLGİSAYAR DESTEKLİ ELEKTRİK PROJE ÇİZİM KURSU
Temel Topraklama Uygulama Projesi Çizimi ve Hesabı
𝑨
𝟑,𝟏𝟒
Şerit çapı (Eşdeğer alan)
𝑫 = 𝟐.
Yatay topraklama eşdeğer direnci
𝑹𝒚 = 𝟐.𝑫 + 𝑳
Dikey topraklama eşdeğer direnci
𝑹ç = 𝑲𝒂𝒛ı𝒌 𝒂𝒅𝒆𝒕𝒊.𝒍
Toplam topraklama eşdeğer direnci
𝟏
𝑹𝒆
&
&
&
ç
𝟏
𝟏
=𝑹 +𝑹
𝒚
ç
87
Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
BİLGİSAYAR DESTEKLİ ELEKTRİK PROJE ÇİZİM KURSU
Temel Topraklama Uygulama Projesi Çizimi ve Hesabı
zemin
min
0,6m.
1,5m.
kolon baðlantýfilizi
toprak
Ø 95 mm
çýplak örgülü bakýr
Ø 20 mm 1,5 m.
BAKIR KAPLI ÇELÝK ÇUBUK
toprak
çelik donatý
Topraklama Detayý
Çelik donatýlýtemel topraklayýcý
2
Dış Duvar
1
Bağlantı filizi
Temel betonu
Temel
DEMİR DONATISI OLAN DEMİR
1 ESNEK BAÐLANTI (GENLEÞME KÖPRÜSÜ)
2 DÝLATASYON DERZÝ(HAREKET ARALIÐI)
ÝNÞAATLARIN ÝÇÝNDE, ESNEK BAÐLANTI ÝLE
HAREKET ARALIKLARININ KÖPRÜLENMESÝ
88
Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
BİLGİSAYAR DESTEKLİ ELEKTRİK PROJE ÇİZİM KURSU
Temel Topraklama Uygulama Projesi Çizimi ve Hesabı
50x50x5 Galvaniz
Topraklama Kazığı
50x50x5 Galvaniz
Topraklama Kazığı
1,5m Ø20 Bakır
Topraklama Çubuğu
1,5m Ø20 Bakır
Topraklama Çubuğu
8,3m 30x3,5 Galvaniz Topraklma
Şeridi
8,3m 30x3,5 Galvaniz Topraklma
Şeridi
8,8m 30x3,5 Galvaniz Topraklma
Şeridi
89
Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
2,4m 30x3,5 Galvaniz Topraklma
Şeridi
Potansiyel
1,5m Ø20 Bakır
Topraklama
Topraklama Çubuğu
Barasına
50x50x5 Galvaniz
Topraklama Kazığı
6,4m 30x3,5 Galvaniz Topraklma
Şeridi
1,5m Ø20 Bakır
Topraklama
Çubuğu
50x50x5 Galvaniz
Topraklama Kazığı
BİLGİSAYAR DESTEKLİ ELEKTRİK PROJE ÇİZİM KURSU
Temel Topraklama Uygulama Projesi Çizimi ve Hesabı
Örnek Uygulama (Temel Topraklama Direnci Hesaplamaları)
•
Temel topraklaması yapılacak olan binanın bulunduğu arazinin toprak yapısına uygun olarak
toprak özgül direncini & = 𝟏𝟓𝟎𝒐𝒉𝒎. 𝒎 olarak alındı.
•
Temelin kısa ve uzun kenar uzunlukları
𝒂: 𝟖, 𝟑𝟎𝒎
•
𝒃: 𝟖, 𝟖𝟎𝒎
Topraklama elektrotu boyu
𝒍ç: 𝟏, 𝟓𝒎
•
Topraklama uygulama projesinden galvanizli topraklama şeridi uzunluğu verilenlerden
yararlanarak;
𝒍: 𝟑𝟒, 𝟐𝒎
İ𝒏ş𝒂𝒂𝒕 𝑻𝒆𝒎𝒆𝒍 𝑨𝒍𝒂𝒏ı = 𝑨 = 𝒂. 𝒃 = 𝟖, 𝟑𝟎. 𝟖, 𝟖𝟎
𝑨 = 𝟕𝟑, 𝟎𝟒𝒎𝟐
90
Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
BİLGİSAYAR DESTEKLİ ELEKTRİK PROJE ÇİZİM KURSU
Temel Topraklama Uygulama Projesi Çizimi ve Hesabı
𝑨
𝟑,𝟏𝟒
𝟕𝟑,𝟎𝟒
𝟑,𝟏𝟒
•
Şerit çapı (Eşdeğer alan)
𝑫 = 𝟐.
•
Yatay topraklama eşdeğer direnci
𝑹𝒚 = 𝟐.𝑫 + 𝑳 = 𝟐.𝟗,𝟔𝟒𝟔 + 𝟑𝟒,𝟐 ⟹ 𝑹𝒚 = 𝟏𝟐, 𝟏𝟔𝟏𝜴
•
Dikey topraklama eşdeğer direnci
𝑹ç = 𝑲𝒂𝒛ı𝒌 𝒂𝒅𝒆𝒕𝒊.𝒍 = 𝟒.𝟏,𝟓 ⟹ 𝑹ç = 𝟐𝟓𝜴
•
Toplam topraklama eşdeğer direnci
𝟏
𝑹𝒆
=𝑹 +𝑹
𝟏
𝑹𝒆
= 𝟎, 𝟏𝟐𝟐𝟐𝟑
&
= 𝟐.
&
𝟏𝟓𝟎
&
⟹ 𝑫 = 𝟗, 𝟔𝟒𝟔𝒎
𝟏𝟓𝟎
𝟏𝟓𝟎
ç
𝟏
𝒚
𝟏
ç
𝑹𝒆 = 𝟖, 𝟏𝟐𝟏𝜴
⟹
𝟏
𝑹𝒆
𝟏
𝟏
= 𝟏𝟐,𝟏𝟔𝟏 + 𝟐𝟓
(Bu sonucun tersi alınmalıdır.)
(Toplam topraklama eşdeğer direnci)
Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği’nde Madde 8-a1/i’ye göre;
Ut=Temas gerilimi
: 50V
In= Aşırı akım koruma anahtarı açma akımı : 30mA
𝑹𝒆 <
𝑼𝒕
𝑰𝒏
𝟓𝟎𝑽
= 𝟑𝟎𝒎𝑨 = 𝟏𝟔𝟔𝟔, 𝟔𝟕𝜴 olduğundan yapılan temel topraklaması uygundur.
AŞIRI AKIM KORUMA ANAHTARI KULLANILMASI ZORUNLUDUR.
91
Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
BİLGİSAYAR DESTEKLİ ELEKTRİK PROJE ÇİZİM KURSU
Temel Topraklama Uygulama Projesi Çizimi ve Hesabı
•
•
Potansiyel Dengeleme
Bir bina tesisatındaki kontrol dışı aşırı darbeleri önleyebilmek için, tüm metalik bileşenlerin, tüm
elektrikli sistemlerin ve yıldırımdan korunma sisteminin birbirine bağlanması gereklidir.
DIN VDE 0100-410 ve - 540 standartlarında öngörülen bu potansiyel dengelemesi, genelde
binanın bodrum katına yerleştirilmekte ve koruma iletkenleri ile metalik sistemler arasında
tehlikeli potansiyel farklarının ve temas gerilimlerinin oluşmasını engellemektedir.
92
Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
BİLGİSAYAR DESTEKLİ ELEKTRİK PROJE ÇİZİM KURSU
Temel Topraklama Uygulama Projesi Çizimi ve Hesabı
93
Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR
BİLGİSAYAR DESTEKLİ ELEKTRİK PROJE ÇİZİM KURSU
Temel Topraklama Uygulama Projesi Çizimi ve Hesabı
94
Öğr.Gör. Volkan ERDEMİR