türk psikologlar derneği psikoloji akreditasyon birimi lisans

TÜRK PSİKOLOGLAR DERNEĞİ
PSİKOLOJİ AKREDİTASYON BİRİMİ
LİSANS PROGRAMLARI AKREDİTASYON YÖNETMELİĞİ
1. AMAÇ, KAPSAM VE TANIMLAR
Amaç
Madde 1 – Bu yönetmeliğin amacı; Türk Psikologlar Derneği psikolojide lisans eğitimi akreditasyon
sürecine yönelik temel ilke ve kuralları belirlemek ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
Madde 2 – Bu yönetmelik TPD himayesinde görev yapacak olan Psikoloji Akreditasyon Birimi’nin ve
Akreditasyon Lisans Programı Değerlendirme Komisyonlarının oluşturulması, yetki ve sorumlulukları
ve akreditasyon sürecinin işleyişine yönelik hükümleri kapsar.
Tanımlar
Madde 3 – Bu yönetmelikte geçen;
Dernek: Türk Psikologlar Derneği’ni (TPD’yi),
Program: Psikolojide 4 yıllık lisans eğitimi programlarını,
Psikoloji Akreditasyon Birimi (PAB): Aşağıda tanımlanan kurullardan (AÜK ve ALPDEK) oluşan ve
Psikoloji programları akreditasyon sürecini yöneten birimi,
Akreditasyon Üst Kurulu (AÜK): Psikoloji lisans programlarını temsilen üniversitelerin akredite olmuş
psikoloji bölümlerinde görevli ya da bu bölümlerden emekli ve doktorasını psikoloji alanında
tamamlamış profesör ya da doçent unvanına sahip beş akademisyen; uygulama alanında çalışan
psikologları temsilen bir psikolog, Bilim Akademisi, Türkiye Bilimler Akademisini (TÜBA) ya da Türk
Standartları Enstitüsü’nü (TSE) temsilen bir kişi, psikoloji derecesine sahip kişilerin eğitim ve
istihdamları ile ilgili olan kamu kurum ve kuruluşlarını (Sağlık Bakanlığı, Aile ve Sosyal Politikalar
Bakanlığı, Adalet Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı vb.) temsilen
bir kişi, psikoloji öğrencilerini temsilen üçüncü ya da dördüncü sınıf lisans öğrencisi ya da lisansüstü
program öğrencisi bir kişi ve Dernek Yönetim Kurulunu temsilen gözlemci bir üye olmak üzere on
kişiden oluşan kurulu,
Akreditasyon Lisans Programı Değerlendirme Komisyonu (ALPDEK): Akreditasyon başvurusunda
bulunan psikoloji lisans programının yerinde değerlendirilmesinden ve akreditasyon raporunun
hazırlanmasından sorumlu, doktorasını psikoloji alanında tamamlamış akademisyen ve/veya
uygulamacılar arasından, AÜK tarafından her değerlendirme için bir sefere mahsus olarak seçilen, üç
asıl iki yedekten oluşan komisyonu,
Gözlemci Öğrenci: Lisans programlarının yerinde değerlendirilmesinde ALPDEK üyelerinin yanında
gözlemci statüsünde bulunacak olan Türk Psikoloji Öğrencileri Çalışma Grubu’ndan (TPÖÇG) bir
temsilci öğrenciyi,
Akreditasyon Program Değerlendirme Formu (APDF): Öz değerlendirme raporunu okuyan ve
başvuru yapan bölümü ziyaret ederek yerinde incelemelerini tamamlayan ALPDEK üyelerinin,
akreditasyon başvurusunu değerlendirmede kullandıkları formu
ifade eder.
2. AKREDİTASYON ÜST KURULU
AÜK’nin Kuruluşu ve Görev Süresi
Madde 4 – AÜK toplam 10 (on) asıl ve 3 (üç) yedek üyeden oluşur. AÜK üyelerinin görev
süresi 2(iki) yıldır.
Bu üyelerin dağılımı aşağıdaki gibidir:
a. Psikoloji lisans programlarını temsilen doktorasını psikoloji alanında tamamlamış olan ve
üniversitelerin psikoloji bölümlerinde görevli ya da bu bölümlerden emekli profesör ya da
doçent unvanına sahip beş akademisyen;
b. Uygulama alanında çalışan psikologları temsilen bir psikolog;
c. TÜBA, Bilim Akademisi veya TSE’yi temsilen bir kişi;
d. Psikoloji derecesine sahip kişilerin eğitim ve istihdamları ile ilgili kamu kurum ve
kuruluşları (Sağlık Bakanlığı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, adalet Bakanlığı, Milli
Eğitim Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı vb.) temsilen bir kişi,
e. Psikoloji öğrencilerini temsilen üçüncü ya da dördüncü sınıf lisans öğrencisi ya da
lisansüstü program öğrencisi bir kişi;
f. Dernek Yönetim Kurulunu temsilen gözlemci bir üye.
AÜK’nin akademisyen üyelerinin görev süresi dolmadan 3 (üç) ay önce web sitesinden aday çağrıları
yapılır ve AÜK bir sonraki dönemde görev alacak akademisyen üyeleri bu adaylar arasından seçer.
Görev süresi biten üyeler yeniden aday olabilir ve en fazla bir kez daha seçilebilirler. İki yılın sonunda
AÜK üyelerinin tamamının değişmesi durumunda AÜK başkanı, bir sonraki kurul başkanı ile birlikte en
az altı ay süre ile eşgüdümlü çalışır.
Yapılan çağrı sonucunda AÜK akademisyen üyeliğine yeterli sayıda başvuru olmazsa yeni üyeler
mevcut AÜK üyelerinin önerileri doğrultusunda seçilir. Bu seçim sürecinde farklı statülerdeki (devlet
veya vakıf) ve farklı bölgelerdeki üniversitelerin temsil edilmesi dikkate alınır. Aynı üniversiteden
birden fazla akademisyen aynı dönemde görev alamaz.
Uygulama alanında çalışan psikologları temsil edecek üyenin seçimi mevcut AÜK üyelerinin önerileri
doğrultusunda yapılır. Uygulamacı psikolog üyenin, psikolojinin uygulama alanlarından birinde (klinik
psikoloji, endüstri ve örgüt psikolojisi, adli psikoloji, trafik psikolojisi veya okul psikolojisi gibi) en az 10
yıllık bir çalışma tecrübesinin olması gerekmektedir.
TÜBA, Bilim Akademisi veya TSE’yi temsil eden üye ilgili kurumun önerisi ile seçilir.
İlgili kurum ve kuruluşların (Sağlık Bakanlığı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Adalet Bakanlığı, Milli
Eğitim Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı; Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı) temsilcisi
üye, ilgili kurum ve kuruluşun önerisi ile seçilir.
Psikoloji öğrencilerini temsil edecek üye üçüncü ya da dördüncü sınıf lisans ya da lisansüstü
programları öğrencileri arasından Türk Psikoloji Öğrencileri Çalışma Grubu (TPÖÇG) tarafından
önerilerek seçilir.
AÜK’nin 10. üyesi olan gözlemci üye Dernek Yönetim Kurulu tarafından belirlenir. AK’nin 10.
Üyesi olan bu üye oy kullanmaz.
Madde 5 – Seçilen AÜK üyeleri ilk toplantılarında başkan ve AÜK sekreterini belirler. AÜK Başkanı
Dernek ile iletişimin sağlanmasından ve AÜK toplantılarının idare edilmesinden sorumludur. AÜK
sekreteri toplantı tutanaklarının tutulmasından sorumludur.
Madde 6 – AÜK üyelerinin görev süresi iki yıldır. Üyeler en fazla iki dönem (dört yıl) görev alabilirler.
AÜK Görevleri ve İşleyişi
Madde 7 – AÜK’nin görevleri şunlardır:
a) AÜK akreditasyon başvurularını yılda iki kez alır ve bu tarihler PAB’nin web sayfasında
duyurulur.
b) Dernek tarafından evrak kontrol süreci tamamlanarak iletilen akreditasyon başvuru
dosyasının ön incelemesini belirlenen başvuru tarihinin bitiminden itibaren en geç 30 gün
içinde yapar ve bölümün akreditasyon değerlendirme sürecine alınıp alınmayacağı konusunu
karara bağlar.
c) Bu kararı başvuruyu yapan programa en geç 1 hafta içinde Dernek aracılığı ile iletir. AÜK’nin
kararı bölümün değerlendirmeye alınmaması doğrultusunda ise, ön inceleme raporunda
kararın gerekçelerini de belirtir.
d) Başvurunun akreditasyon değerlendirme sürecine alınması kararından hemen sonra,
değerlendirmeyi yapacak olan ALPDEK üyelerini ve gözlemci öğrenciyi belirleyerek görev
almak üzere davet eder. Önerilen üyelerin kabul ya da ret cevabını en geç 15 gün içinde
vermeleri beklenir.
e) ALPDEK üyelerinin ziyaret öncesi, ziyaret esnasında ve sonrasında ilgili program ile yapmış
olduğu ve ilettiği yazışmaları kayıt amaçlı takip eder.
f) Herhangi bir nedenle ALPDEK görevini kabul edemeyen ya da kabul ettiği halde
tamamlayamayanlar yerine, yedek üye/üyeleri görev almak üzere davet eder. Başlangıçta
öngörülmeyen bu tür değişiklikler nedeniyle değerlendirme takviminde yapılan değişiklikleri
başvuruda bulunan programa bildirir.
g) ALPDEK üyelerinin belirlenmesinin ardından, değerlendirme süreci takvimini başvuruyu
yapan programa en geç 2 hafta içinde iletir ve değerlendirmenin bu takvim dahilinde
gerçekleşmesi için gerekli önlemleri alır, düzenlemeleri yapar.
h) Yerinde değerlendirme sonunda ALPDEK tarafından sunulan raporu en geç 30 gün içinde
değerlendirir ve nihai karara (kabul ya da ret) oylama sonunda ulaşır. Nihai kararın nitelikli
çoğunlukla alınması gerekir (en az altı oy alan karar geçerlidir).
i)
j)
Yapılan başvuruya yönelik nihai kararı yazılı olarak Dernek Yönetim Kurulu’na iletir.
Değerlendirme sonucu, geliştirme önerileri ile birlikte, başvuru yapan program yetkililerine
Dernek tarafından yazılı olarak bir hafta içinde bildirilir. Değerlendirmesi olumlu bulunan
programlara kabul yazısı ile birlikte Akreditasyon Belgesi iletilir.
Akreditasyon yönetmeliğinde gerekli düzeltmeleri, Akreditasyon süreci ve standartlarında
gerekli olan iyileştirme ve güncellemeleri yapar ve onaylanmak üzere Dernek Yönetim
Kurulu’na sunar.
3. AKREDİTASYON LİSANS PROGRAMI DEĞERLENDİRME KOMİSYONLARI (ALPDEK)
ALPDEK’ in Kuruluşu
Madde 8 – ALPDEK, psikoloji doktoralı akademisyenler ve psikoloji doktoralı uygulamacılardan oluşan
üç asıl ve iki yedek, toplam beş üyeden oluşur. Bu üyelerin seçimi AÜK tarafından, başvuruda bulunan
bölümde görev yapmayan/yapmamış olan kişiler arasından seçilir. Doktoralı akademisyenlerden en
az biri profesör olmalıdır. ALPDEK Üyelerinin, mümkün olduğunca psikolojinin farklı alanlarından
(deneysel, sosyal, gelişim, uygulama vb.) olmasına dikkat edilir. ALPDEK üyeleri ile ziyarete gidilecek
üniversitenin öğretim üyeleri arasında çıkar çatışması ya da kişisel menfaat olarak adlandırılabilecek
durumların (doktora ya da yüksek lisans tez çalışması, birlikte proje ya da ortak yayın yapmış/yapıyor
olmak, proje yürütmek vb.) bulunmamasına dikkat edilir.
ALPDEK Görevleri ve İşleyişi
Madde 9 – ALPDEK üyeleri ALPDEK Yönergesi çerçevesinde çalışır.
4. AKREDİTASYON BAŞVURUSU YAPAN LİSANS PROGRAMLARI
Başvuru Yapan Programın Sorumlulukları
Madde 10 – Psikoloji Lisans Programı Akreditasyonu için başvuruda bulunan akademik birimin
sorumlulukları şunlardır.
a) Psikoloji Lisans Eğitimi Akreditasyon El Kitabında açıklanan standartlar doğrultusunda öz
değerlendirmesini yapan program, öz değerlendirme raporu ve ilgili diğer belgelerin
bulunduğu başvuru dosyasını online olarak sisteme yükler ve basılı bir kopyasını TPD’ye
ulaştırır.
b) TPD tarafından belirlenen akreditasyon başvuru ve değerlendirme ücretinin %20 sini TPD’nin
ilgili hesabına yatırarak, makbuzunu başvuru dosyasına koyar. Ücretin geri kalan kısmını,
başvurunun ön değerlendirmeyi geçmesi durumunda yatırır.
c) Başvuru dosyasında yer alan tüm bilgilerin yanlış ve/veya eksik olmaması için gerekli her
türlü önlemi alır ve çalışmaları yürütür.
d) ALPDEK üyelerinin ziyareti sırasında tüm öğretim elemanlarının bölümde bulunmaları için
gerekli hazırlıkları yapar.
e) Bölümü/programı yerinde ziyaret edecek olan ve ziyaret programı önceden belirlenmiş olan
ALPDEK üyelerinin bölümde yapacakları gözlem, görüşme ve inceleme çalışmaları için gerekli
düzenlemeleri yapar, kolaylık sağlar (ALPDEK üyelerinin ziyaretleri sırasında
kullanabilecekleri bir oda, bilgisayar donanımı ve kırtasiye malzemeleri, vb. ).
f) Yerinde inceleme sırasında ALPDEK üyelerine sağlanan bilgilerin yanlış ya da eksik olmaması
için gerekli önlemleri alır.
g) Değerlendirme sürecini etkileyebilecek davranış ve yaklaşımlardan, gereksiz ikramlar vb.
davranışlardan kaçınır.
5. AKREDİTASYON GEÇERLİLİK SÜRESİ VE YENİLEME KOŞULLARI
Akreditasyon Geçerlilik Süresi
Madde 11 – Akreditasyonun geçerlilik süresi bu yönetmeliğin kabul ediliş tarihinden itibaren ve 2 yıl
sonra yapılacak olan ara değerlendirmenin olumlu olması koşuluyla 5 yıldır. Ara değerlendirmenin
olumsuz olması durumunda programın akreditasyonu bir yıl süre ile askıya alınır ve programın
başvurması halinde yeniden değerlendirmeye alınır. Beş yılın sonunda tekrar akredite olmak için
başvurmayan bölümün akredite edilmiş bölüm olma özelliği sona erer. Akreditasyonun geçerli olduğu
süre içinde bölüm, akredite edildiği koşulları korumakla yükümlüdür.
Akreditasyon Yenileme Koşulları
Madde 12 – Akreditasyon yenileme koşulları şunlardır.
a)
Akreditasyon yenileme sürecinin ve koşullarının tümü ilk başvuru koşulları ve süreci ile
aynıdır.
b) Yenileme başvurusunun toplam ücreti, yeni başvuru ücretinden %20 daha azdır.
Not1: Yılda iki kez alınacak olan akreditasyon başvurularının yaklaşık süreç takvimi PAB web
sayfasından duyurulur.
Not2: Başvuru ve değerlendirme ücreti hakkındaki ayrıntılı bilgiye PAB web sayfasından
ulaşılabilir.