“İş Hukuku Uygulamasında İkale Söz

Değerli okurlarımız,
Dergimizin bu sayısında; “İş Hukuku Uygulamasında İkale Sözleşmesi”, “AB Ülkelerinde İşyerinde Psikolojik Tacizin Boyutları, Psikolojik Tacizle Mücadele ve Bu Mücadelede Sendikaların Rolü” ve “Psikolojik Taciz ve İş Kanunu Boyutu” başlıklı makalelere yer verilmiştir.
İş sözleşmesinin tek taraflı feshedilmediği, işçi ve işveren tarafından karşılıklı anlaşma yoluyla sonlandırıldığı durumlara
ikale sözleşmeleri denilmektedir. İkale sözleşmeleri bir fesih değildir, bu sebeple fesih durumlarında oluşan iş güvencesi
hakları da ortaya çıkmamaktadır. Özellikle 4857 sayılı İş Kanunu’nun yürürlüğe girmesinden sonra ikale sözleşmesi uygulamaları büyük önem kazanmıştır. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi Onursal Üyesi ve Rekabet Kurulu Üyesi Doç. Dr. Cevdet
İlhan Günay tarafından kaleme alınan makalede, Borçlar Kanunu’nda düzenlenmeyen ve iş hukuku öğretisinde pek fazla
incelenmemiş olan ikale sözleşmesi hakkındaki sorunlar ve çözüm yolları açıklanmaya çalışılmıştır.
İşyerinde psikolojik taciz (mobbing) kavramı ilk olarak 1980’li yıllarda Alman endüstri psikologu Heinz Leyman tarafından tanımlanmıştır. Söz konusu kavram ve bu olguya bağlı işten ayrılmalardaki ciddi artış sebebiyle, özellikle Avrupa başta olmak üzere tüm dünyada işyerinde psikolojik tacizle mücadele büyük önem kazanmış ve bununla ilgili araştırmaların
yoğunluk kazandığı gözlenmiştir. Anadolu Üniversitesi İ.İ.B.F. Çalışma Ekonomisi ve Endüstriyel İlişkiler Bölümü öğretim
üyelerinden Doç. Dr. Nuray Gökçek Karaca hazırlamış olduğu makalesiyle, AB üyesi ülkelerde işyerinde psikolojik tacizle
mücadeledeki farklılıkları ayrıntılı bir şekilde gözler önüne sermiştir. Ayrıca yazar, Ülkemizdeki işyerlerinde psikolojik
tacizle mücadelede özellikle işçi sendikalarının üstlenmesi gereken rollerin önemine değinmek amacını güderek, AB üyesi ülkelerde konuyla ilgili olarak sendikaların rolü hakkında açıklayıcı bilgilere yer vermiştir.
İşyerinde psikolojik tacizin kısaca bir tanımlaması “çalışanlara üstleri, astları veya eşit düzeydeki çalışanlar tarafından
sistematik biçimde uygulanan her tür kötü muamele, tehdit, şiddet, aşağılama gibi davranışları ifade eden anlamlar”
şeklinde yapılabilir. Bu olguyla ilgili olarak İş Kanunumuzda açık bir madde bulunmamaktadır ve konu ile ilgili olarak
Ülkemizde yeni yeni araştırmalara başlanmıştır. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı baş iş müfettişlerinden Sabahattin
Şen yazmış olduğu makalesinde bu konuya eğilmiş, öncelikle psikolojik tacizle ilgili kavramsal tartışmalara yer vermiş,
sonrasında ise bazı ülkelerde konuyla ilgili yasal düzenlemelere yer vererek, Ülkemizdeki işyerlerinde psikolojik taciz
konusunu yürürlükteki İş Kanunu hükümleri açısından değerlendirmeye çalışmıştır. Yazar, yaptığı değerlendirmelerde,
işyerinde psikolojik taciz sorununu İş Kanunu’nda yer alan cinsel taciz, ayrımcılık, sataşma ve tehdit ile iş sağlığı ve iş
güvenliği konusundaki düzenlemelerle kıyaslamıştır.
Sevgi ve saygılarımla...
Özgür Acar
ozguracar@ceis.org.tr
genel@ceis.org.tr