Untitled - Türk Kolon ve Rektum Cerrahisi Derneği

advertisement
TÜRK KOLON ve
REKTUM CERRAHİ
Sİ
DERNEĞİ
KOLONOS
KOPİ
TÜRK KOLON ve REKTUM CERRAHİSİ DERNEĞİ
KOLONOSKOPİ
KOLONOSKOPİ NEDİR?
Kolonoskopi, uzun ve bükülebilir tüp şeklinde bir aletle, kalın barsağın iç yüzünü örten
tabakanın güvenli ve etkin bir şekilde görülerek incelenmesidir (cihazın kalınlığı parmağınızdan daha
azdır). Hekiminiz cihazı kalın barsağın son kısmından (makattan) içeriye ilerleterek güvenli bir
şekilde tüm kalın barsak iç yüzünü değerlendirir, gerekli olduğu durumlarda biyopsi alabilir, var olan
polipleri çıkartabilir. Kolonoskopi uygulamaları ayaktan, günübirlik olarak hastaya çok az rahatsızlık
verilerek yapılmaktadır.
KİMLERE KOLONOSKOPİ YAPILMALIDIR?
Kolorektal kanser tarama programında 50 yaş ve üzeri bireylerde rutin olarak kolonoskopi
yapılması önerilmektedir. Aile hikayesinin olması durumunda tarama 40 yaşında başlamalıdır.
Barsak alışkanlıklarında değişiklik olması, kanama, açıklanamayan kilo kaybı olası kalın barsak ve
rektum hastalıklarını düşündürteceğinden bu hastalara kolonoskopi yapılması gerekebilir.







Hekiminiz şu durumlarda size kolonoskopi yapılmasını önerebilir:
Kalın barsağın ilaçlı filmlerinde polip ya da tümör şüphesinin olması
Daha önceden kalın barsak polipi ya da tümör tespit edilmesi
Ailesinde birden fazla bireyde kalın barsak kanseri olması
Dışkıda gizli kan testi pozitif olması
İltihabi barsak hastalığı (Crohn, Ülseratif kolit) öyküsünün varlığı
Açıklanamayan karın ağrılarının ve barsak alışkanlığı değişikliklerinin değerlendirilmesi
Açıklanamayan rektal (makat) kanamaların sebebinin belirlenebilmesi
Kalın bağırsak içinde
kolonoskopi aleti
İşlem esnasında
ekrandaki görüntü
1
KOLONOSKOPİ NASIL YAPILIR?
Kolonoskopi öncesi barsaklar artıklardan temizlenmelidir. Bu nedenle bir gün öncesinden
barsak temizleyici ilaçlar verilecektir. Hafif sakinleştirici ilaçların damardan uygulanmasını takiben,
incelemeye kolonoskopun kalın barsağın son kısmından (makattan) içeriye doğru ilerlenmesi ile
başlanır. Barsağın iç yüzeyinin iyi değerlendirilebilmesi için içeriye bir miktar hava verilecektir, bu
esnada bir miktar rahatsızlık hissi oluşabilir. Bu rahatsızlık hissinin azaltılabilmesi için hastaya işlem
öncesinde ve işlem esnasında bazı ilaçlar verilebilir.
Bu işlem bir saatten daha az sürecektir. İnce barsak ile kalın barsağın birleştiği noktaya kadar
kolonoskop ilerlenir, tüm kalın barsaklar değerlendirilmiş olunur. İşlem esnasında gerekli görülür ise
biyopsiler alınabilir, varsa polipler çıkartılabilir. Kolonoskopi işlemi sonrası hafif rahatsızlık hissi
meydana gelebilir. Makttan gaz çıkartılması ile bu durum hızlı bir şekilde düzelir. Hastalar aynı gün
normal dietine ve aktivitelerine dönebilir.
HANGİ DURUMLARDA BİYOPSİ ALINIR?
Hekiminiz işlem esnasında ileri inceleme yapılması gereken bir lezyon görürse kolonoskopi
aletinin kanalından geçen özel bir alet ile biyopsi alır ve bu örnek patoloji laboratuvarına gönderilir.
Biyopsi birçok nedenden dolayı alınabilir, biyopsi alınması ille de kanser şüphesi olduğu anlamına
gelmez. Biyopsi alınması esnasında hasta ağrı hissetmez.
POLİPEKTOMİ (POLİP ÇIKARTILMASI) NEDİR?
Polipektomi kalın barsağın iç yüzeyini örten tabakadan bağırsak boşluğuna doğru büyüyen
oluşumlardır. Poliplerin çapları birkaç milimetreden birkaç santimetreye kadar olabilir. Eğer hekiminiz
işlem esnasında polip görürse, kolonoskopi aletinin içinden geçen özel bir alet ile polipi çıkartır.
Çıkartılan polip ileri inceleme için patoloji laboratuvarına gönderilir. Hasta bu işlem esnasında ağrı
hissetmez. Polip tespit edilirse mutlaka çıkarılmalıdır, çünkü poliplerin büyük bir kısmı iyi huylu olsa
da kanser ve kanama riski taşımaktadır.
KOLONOSKOPİNİN YARARLARI NELERDİR?
Kolonoskopi ile ilaçlı filmlerden daha iyi bir şekilde kalın barsak polipleri ve hastalıkları
değerlendirilebilir. Kolonoskopi sayesinde çoğu kalın barsak polipleri ameliyat gerekmezsizin
incelenip, çıkartılabilir. Poliplerin kolonoskop ile çıkarılması kalın barsak kanserlerini önlemedeki en
önemli adımdır.
KOLONOSKOPİ UYGULAMININ RİSKİ NEDİR?
Kolonoskopi çok güvenilir bir yöntem olup, işlem sırasında komplikasyon (kanama, barsak
yırtılması, anestezi riski, mevcut poliplerin tespit edilememesi vb.) riski %1’in altındadır.
2
KALIN BAĞIRSAK CERRAHI NEDİR?
Kalın barsak hastalıkları konusunda ameliyatlı ya da ameliyatsız tedavilerde uzman kişidir.
Genel cerrahi eğitiminin ötesinde kalın barsak hastalıkları konusunda özel eğitim almıştır. İyi huylu
ve kötü huylu barsak hastalıkları için tetkikleri belli bir kural doğrultusunda yapar, tedaviyi düzenler,
gerekli ise ameliyat yapar.
Türk Kolon ve Rektum Cerrahisi Derneği Hasta Broşürleri serisinde yayınlanan bu dokümanların
basım ve yayın hakkı Türk Kolon ve Rektum Cerrahisi Derneği’ne aittir. Türk Kolon ve Rektum Cerrahisi Derneği’nin yazılı izni
olmaksızın bu broşürlerin hiçbir bölümü basılamaz, çoğaltılamaz ve kaynak gösterilmeden alıntı yapılamaz.
3
Download