yaşlı hastalarda adjuvant sistemik tedavi kararı
advertisement
YAŞLI HASTALARDA ADJUVANT SİSTEMİK TEDAVİ KARARI Sinan Yavuz Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları AD - Tıbbi Onkoloji BD Yaşlılık • Yeni tanı alan kanserlerin %60’ı, kansere bağlı ölümlerin %70’i, 65 yaş sonrasıdır • Klinik pratiği değiştiren klinik çalışmalarda yaşlılar genellikle alınmaz • Hekim, hasta ve hasta yakını toksisite, toksik ölüm riskini egzajere etme eğilimindedir Yaşlılık • Yaşlanma sürecinde organ spesifik bazı fizyolojik değişimler sonucu, fonksiyonel rezerv azalır • Karaciğer (parankim hacmi ve kan akımı azalır) • Böbrek (GFR < 60 ml/dk/1.73 m2) • Kemik iliği • Kalp Yaşlılık • İlaçların farmakokinetik ve farmakodinamileri farklı olabilir • Detoksifikasyon • Ekskresyon • Anemi, hipoalbuminemi-ilaç transportu • Yaşla vücut yağ oranı artar, total vücut suyu ve intrasellüler sıvı azalır “comprehensive geriatric assessment” • Tedavi toksisitesinin tahmini • Sağ kalım tahmini • İlk değerlendirmede hastada var olan klinik problemlerin belirlenmesi • Tedavi sürecinde ortaya çıkabilecek problemlerin tahmini “comprehensive geriatric assessment” • Fonksiyonel status • Komorbidite varlığı • Nütrisyonel status • Kognitif yetiler • Psikososyal status • Medikasyon durumu/listesi Fonksiyonel status • Günlük temel ev içi ihtiyaçlarını karşılama • Ev dışı sosyal yaşamdaki performansı • ECOG PS/KPS ile korele • FS kötüyse PS de kötü, toksisite fazla, fayda az Komorbidite • Hipertansiyon, aterosklerotik kalp hastalığı, anemi, GİS hastalıkları • Hastanın kanser dışı nedenlerle beklenen yaşam süresi nedir • < 1 yıl ise • > 5 yıl ise • Üç ve üzeri komorbiditede kanser dışı ölüm riski 20 kat artar • Önemli olan kronolojik yaş değil, hastanın fonksiyonel statusu ve komorbiditesinin varlığı ya da yokluğudur • Hasta fit, organ fonksiyonları yeterliyse gençlerdeki gibi tedavi planlanması uygun olacaktır Nütrisyonel status • Kanseri olmayan yaşlılarda BMI < 19 kg/m2 ise mortalite artar • Kanserli hastada VA’nın %5’den fazlasını kaybetmiş olmak ciddi dezavantaj • Sağ kalım için bağımsız prognostikatör • Düşük PS ile birlikte Kognitif fonksiyonlar • Demans, sağ kalım açısından bağımsız risk faktörü • Tedavi uyumu sorunu • Toksisite bildiriminde sorun • Hastaneye ulaşmada sorun Psikososyal durum • Yaşlılarda depresyon gençlere göre daha az • Sosyal destek ve bakım şansı • Sosyal izolasyon yüksek mortalite ile beraber Medikasyon durumu • Komorbid olguların kullanmakta olduğu tüm ilaçlar bilinmeli • İlaç etkileşimleri açısından dikkatli olunmalı “cancer and aging research group” • “CARG risk scale” • Kemoterapi toksisitesini predikte edebilecek faktörleri kullanarak bir skorlama sistemi oluşturmuşlar • Bu ölçüm, KPS’den daha anlamlı bilgi vermiş CARG • Yaşın > 72 olması • Kanser tipi (GİS, GÜS) • Planlanan kemoterapi • Renal, hematolojik fonksiyonlar • İlaçları hastanın alabilme durumu • Fiziksel ve sosyal aktivitesi Sonuç • Kronolojik yaşın önemi yok • Hasta fit ve komorbiditeleri yok veya az, kontrol altındaysa • Psikososyal durumu, kognitif fonksiyonları iyiyse • Beslenme sorunu yoksa • GENÇLER GİBİ TEDAVİ PLANLANABİLİR Meme kanseri • Antrasiklin • Trastuzumab • Radyoterapi Kolorektal kanser • Okzaliplatin
