Görüş Talep Edilen Özel Hususlar
advertisement
GÖRÜŞ TALEP EDİLEN ÖZEL HUSUSLAR Kurumumuz tarafından yapılan çalışmalar ve Çalışma Komisyonunun değerlendirmeleri sırasında bazı hususlar hakkında farklı görüşler ortaya konulmuştur. Bu hususlara ilişkin nihai karar verilmeden önce kamuoyunun görüşlerine özel olarak sunulmasının faydalı olacağı değerlendirilmiştir. Her bir bölüm itibarıyla bu hususlara aşağıda yer verilmiş olup Yerel Finansal Raporlama Çerçevesi Taslağının diğer hükümlerine ilişkin görüşlerinizin yanı sıra aşağıda belirtilen söz konusu hususlara ilişkin görüşleriniz ayrıca beklenmektedir. BÖLÜM Bölüm 1 Kavramsal Çerçeve ve Finansal Tablolar Bölüm 5 Hasılat GÖRÜŞ TALEP EDİLEN ÖZEL HUSUSLAR 1 Yerel Finansal Raporlama Çerçevesi Taslağının Ek’inde yer alan Finansal Durum Tablosu ile Kâr veya Zarar Tablosu formatları AB Muhasebe Direktifine uygun olarak hazırlanarak bu formatlarda AB Direktifinin öngördüğü asgari kalemlere yer verilmiştir. Ayrıca bu tablolara, ülkemizdeki uygulamalara uygunluk sağlanması açısından yeni kalemler, üst başlıklar ve alt toplamlar eklenmiştir. Özkaynaklar Değişim Tablosu ve Nakit Akış Tablosu formatları ise ülkemizdeki mevcut uygulamalar esas alınarak hazırlanmıştır. İşletmelerin finansal durumu ve finansal performansının gerçeğe uygun bir şekilde sunulması amacı çerçevesinde, bu tablolarda yer alan kalemlere, bunların sunum biçimlerinin uygunluğuna ve ek kalem ihtiyacı bulunup bulunmadığına ilişkin görüşleriniz nelerdir? 2 Yerel Finansal Raporlama Çerçevesi Taslağında maddi duran varlıklar yeniden değerleme kazançları ile yabancı para çevrim farklarından oluşan kazançların özkaynaklarda gösterilmesi öngörülmüştür. Ancak bu kazanç ve kayıpların Kâr veya Zarar Tablosunda dönem net kârı kaleminden sonra gösterilmesi (TMS’lerde diğer kapsamlı gelirin sunulması gibi) öngörülmemiştir. Bu çerçevede, Kâr veya Zarar Tablosunun dönem net karı kaleminden sonra gelmek üzere ilgili kazançların da sunulduğu kapsamlı gelir tablosunun hazırlanmasının zorunlu tutulmasına ilişkin görüşleriniz nelerdir? 3 Vadeli satışlarda hasılatın, vade farkını içerecek şekilde kayda alınması ve ticari alacakların da raporlama dönemi sonunda reeskonta tabi tutulması öngörülmüştür. Bu uygulamanın yerine öngörülebilecek aşağıdaki uygulamalar hakkındaki görüşleriniz nelerdir? i. Hasılatın ilk kayda alınması sırasında vade farkının ayrıştırılarak ilk kayda almadan sonra “Faiz Geliri” olarak kâr veya zarara yansıtılması. Bu tarz bir uygulamanın sonucu olarak da ticari alacakların YFRÇ Taslağında öngörülen şekilde mukayyet değeriyle değerlenerek reeskonta tabi tutulması yerine itfa edilmiş maliyetiyle gösterilmesinin sağlanması. ii. Bölüm 6 Stoklar 4 Stokların ilk kayda alınması sırasında maliyetinin, ödenen veya ödenmesi beklenen nakit tutardan ölçülmesi diğer bir ifadeyle, bu tutarların iskonto edilmemesi öngörülmüştür. Bu uygulamanın yerine öngörülebilecek aşağıdaki uygulamalar hakkındaki görüşleriniz nelerdir? i. ii. Bölüm 7 Tarımsal Faaliyetler Hasılatın ilk kayda alınması sırasında ortaya çıkan alacağın süresi 1 yıldan daha uzun ise vade farkının ayrıştırılması ve bunun sonucu olarak 1 yıldan daha uzun süreli ticari alacakların itfa edilmiş maliyetiyle ölçülmesi, 1 yıldan daha kısa süreli alacaklar için ise vade farkının ayrıştırılmaması ve bunların mukayyet değeriyle ölçülerek reeskonta tabi tutulmaması. Stokların ediniminde ortaya çıkan borçların iskonto edilerek bugünkü değerine indirgenmesi ve ortaya çıkan faiz giderinin ayrı olarak kayda alınması. Bu tarz bir uygulamanın sonucu olarak da ticari borçların YFRÇ Taslağında öngörülen şekilde mukayyet değeriyle değerlenerek reeskonta tabi tutulması yerine itfa edilmiş maliyetiyle gösterilmesinin sağlanması. Stokların ediniminde ortaya çıkan 1 yıldan daha uzun süreli borçların iskonto edilerek bugünkü değerine indirgenmesi ve ortaya çıkan faiz giderinin ayrı olarak kayda alınması ve bunun sonucu olarak 1 yıldan daha uzun süreli ticari borçların itfa edilmiş maliyetiyle ölçülmesi. 1 yıldan daha kısa süreli borçlar için ise vade farkının ayrıştırılmaması ve bunların mukayyet değeriyle ölçülerek reeskonta tabi tutulmaması. 5 YFRÇ Taslağında, stoklara ilişkin sabit ve değişken genel üretim giderlerinin stokun maliyetine yüklenmesinde normal maliyet veya tam maliyet yönteminin kullanılmasına izin verilmektedir. Sabit ve değişken genel üretim giderlerinin dağıtımında tam maliyet yöntemine izin verilmiş olması hakkındaki görüşleriniz nelerdir? 6 YFRÇ Taslağında, canlı varlıklar ile bu varlıkların tarımsal ürünlerinin ölçümünde muhasebe politikası tercihi olarak gerçeğe uygun değer yöntemi ile maliyet yöntemine izin verilmektedir. YFRÇ’de muhasebe politikası tercihi olarak maliyet yöntemine izin verilmesi hakkındaki görüşleriniz nelerdir? Bölüm 8 Finansal Araçlar ve Özkaynaklar Bölüm 9 İştiraklerdeki Yatırımlar ve Bölüm 10 İş Ortaklıklarındaki Yatırımlar 7 YFRÇ Taslağında taşıyıcı bitkilerin ölçümü ve sunumu konusu ayrı olarak ele alınmamıştır. Tarımsal faaliyetler bölümünde canlı varlıklar ile bunların tarımsal ürünlerinin maliyet değeriyle izlenmesine izin verildiği de dikkate alınarak, taşıyıcı bitkiler kavramının ayrı bir şekilde ele alınmasının gerekli olup olmadığı hakkındaki görüşleriniz nelerdir? 8 YFRÇ Taslağına göre ticari ve diğer alacaklar ile ticari ve diğer borçların tamamı finansal durum tablosunda mukayyet değerleri üzerinden gösterilmekte ve bu alacak veya borçlar dönem sonlarında reeskonta tabi tutulmaktadır. Bu uygulama hakkındaki görüşleriniz nelerdir? 9 YFRÇ Taslağında finansal araçlar; ticari ve diğer alacaklar ile ticari ve diğer borçlar, borçlanma araçları, özkaynağa dayalı finansal araçlar ve diğer finansal araçlar olmak üzere dört sınıfa ayrılmıştır ve finansal araçların ölçümleri bu sınıflara göre ayrı olarak belirlenmiştir. Finansal araçların sınıflandırılma ve ölçüm şekli hakkındaki görüşleriniz nelerdir? 10 YFRÇ Taslağında, hedge muhasebesi (finansal riskten korunma muhasebesi) öngörülmemiştir. YFRÇ’de hedge muhasebesine izin verilip verilmemesi hakkındaki görüşleriniz nelerdir? Ayrıca hedge muhasebesine yer verilmesinin gerekli olduğu görüşünde iseniz konunun YFRÇ’de ne şekilde ele alınmasının uygun olacağı hususundaki görüşlerinizi paylaşınız. 11 YFRÇ Taslağında iştiraklerdeki ve müştereken kontrol edilen işletmelerdeki yatırımların sadece konsolide finansal tablolarda özkaynak yöntemiyle kayda alınması öngörülmüştür. Konsolide finansal tablo hazırlama yükümlülüğü bulunmayan işletmelerin ise iştiraklerdeki ve müştereken kontrol edilen işletmelerdeki yatırımlarını maliyet yöntemiyle ölçeceği hüküm altına alınmıştır. Bu uygulama hakkındaki görüşleriniz nelerdir? 12 YFRÇ Taslağında iştiraklerdeki ve müştereken kontrol edilen işletmelerdeki yatırımların kayda alınmasında özkaynak yöntemi kullanılırken, iştirak ve müştereken kontrol edilen işletmelerin varlık ve yükümlülüklerinin edinim tarihindeki gerçeğe uygun değerlerinin belirlenmesi zorunlu tutulmamıştır. Bu husus hakkındaki görüşleriniz nelerdir? Bölüm 11 Maddi Duran Varlıklar Bölüm 12 Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller Bölüm 13 Maddi Olmayan Duran Varlıklar 13 YFRÇ Taslağında iş ortaklıklarındaki yatırımlar; müştereken kontrol edilen varlıklar, müştereken kontrol edilen faaliyetler ve müştereken kontrol edilen işletmeler şeklinde üç türe ayrılarak bunlar için ayrı ayrı muhasebeleştirme ve ölçüm esasları belirlenmiştir. Bu husus hakkındaki görüşleriniz nelerdir? 14 YFRÇ Taslağında, maddi duran varlıkların ilk kayda alınmasından sonraki ölçümlerinde muhasebe politikası tercihi olarak maliyet yönteminin veya yeniden değerleme modelinin kullanılmasına izin verilmektedir. Yeniden değerleme modeline izin verilmesi hakkındaki görüşleriniz nelerdir? 15 Yeniden değerleme modeline izin verilmesi durumunda, yeniden değerleme aşamasında ekspertiz görüşünün alınmasının zorunlu tutulmasına yönelik görüşleriniz nelerdir? 16 Maddi duran varlıklar için amortisman ayrılmasında kullanılabilecek amortisman yöntemlerine ilişkin bir belirleme yapılmasına ihtiyaç olup olmadığı hakkındaki görüşleriniz nelerdir? 17 Maddi duran varlıkların ilk kayda alınması sırasında maliyetinin, ödenen veya ödenmesi beklenen nakit tutardan ölçülmesi diğer bir ifadeyle, bu tutarların iskonto edilmemesi öngörülmüştür. Bu husus hakkındaki görüşleriniz nelerdir? 18 YFRÇ’nin Taslağında, yatırım amaçlı gayrimenkullerin ilk kayda alınmasından sonraki ölçümlerinde muhasebe politikası tercihi olarak maliyet yönteminin veya gerçeğe uygun değer yönteminin kullanılmasına izin verilmektedir. Yatırım amaçlı gayrimenkullerin sonraki ölçümlerinde sadece gerçeğe uygun değer yönteminin ya da sadece maliyet yönteminin kullanılmasının öngörülmesi hususundaki görüşleriniz nelerdir? 19 Kuruluş ve örgütlenme giderlerinin aktifleştirilmesi konusu AB Muhasebe Direktifinde üye ülkelerin tercihine bırakılmış olup, YFRÇ Taslağında Direktifte sağlanmış olan tercih hakkı bu giderlerin aktifleştirilmemesi şeklinde kullanılmıştır. Alternatif olarak, kuruluş ve örgütlenme giderlerinin aktifleştirilmesine izin verilmesi hakkındaki görüşleriniz nelerdir? 20 Belirli koşulların karşılanması halinde geliştirme safhasında yapılan harcamaların maddi olmayan duran varlık olarak aktifleştirilmesi öngörülmüştür. Geliştirme harcamalarının aktifleştirilmeden doğrudan gider olarak kâr veya zarara yansıtılması hakkındaki görüşleriniz nelerdir? Bölüm 14 Kiralama İşlemleri Bölüm 16 Borçlanma Maliyetleri Bölüm 17 Varlıklarda Değer Düşüklüğü Bölüm 18 Karşılıklar, Koşullu Varlıklar ve Koşullu Yükümlülükler 21 Maddi olmayan duran varlıkların ilk kayda alınması sırasında maliyetinin, ödenen veya ödenmesi beklenen nakit tutardan ölçülmesi diğer bir ifadeyle, bu tutarların iskonto edilmemesi öngörülmüştür. Bu husus hakkındaki görüşleriniz nelerdir? 22 YFRÇ Taslağında, yararlı ömrü belirsiz olan maddi olmayan duran varlıkların itfaya tabi tutulmaması öngörülmüştür. Bu husus hakkındaki görüşleriniz nelerdir? 23 YFRÇ Taslağında, bir kiralama işleminin finansal kiralama veya faaliyet kiralaması olarak sınıflandırılmasında kullanılacak kriterler genel olarak vergi mevzuatında benimsenenlerle benzerlik göstermektedir. Bu kriterlerin somutlaştırılması amacıyla bu şekilde belirlenmesi hakkındaki görüşleriniz nelerdir? 24 YFRÇ Taslağında, özellikli varlık tanımı yapılmamakta ancak inşası ya da üretilmesi 1 yıldan daha uzun süren stoklar ile maddi ve maddi olmayan duran varlıkların ve yatırım amaçlı gayrimenkullerin amaçlanan kullanıma hazır hale getirildiği tarihe kadar katlanılan kur farkları dâhil finansman giderlerinin varlığın maliyetine dâhil edilmesi öngörülmüştür. Borçlanma maliyetinin aktifleştirilmesi konusunda özellikli varlık tanımının yapılıp yapılmaması hakkındaki görüşleriniz nelerdir? Ayrıca özellikli varlık tanımı yapılmasının gerekli olmadığı görüşünde iseniz; borçlanma maliyetlerinin stokların, maddi ve maddi olmayan duran varlıkların ve yatırım amaçlı gayrimenkullerin maliyetlerine yukarıda belirtilen şekilde dâhil edilmesi hakkındaki görüşleriniz nelerdir? 25 YFRÇ Taslağında, geri kazanılabilir tutarın belirlenerek değer düşüklüğü zararının hesaplanması öngörülmüştür. Değer düşüklüğü zararının hesabında kolaylaştırılmış farklı bir yöntemin (örneğin sadece varlıkların emsal bedelini dikkate alan) benimsenmesinin uygun olup olmayacağı hakkındaki görüşleriniz nelerdir? 26 YFRÇ Taslağında, kıdem tazminatı yükümlülüklerinin, çalışanların ilgili döneme ilişkin kıdeme esas ücreti üzerinden hesaplanması öngörülmüştür. Bu hüküm hakkındaki görüşleriniz nelerdir? 27 İzin karşılığı ve prim karşılığı konusunda bu bölüme hüküm eklenmesinin gerekli olup olmadığı konusundaki görüşleriniz nelerdir? Bölüm 20 İşletme Birleşmeleri Bölüm 21 Konsolide Finansal Tablolar 28 YFRÇ Taslağında işletme birleşmesine ilişkin muhasebe işlemlerinde, edinilen işletmenin sadece kendi finansal tablolarında yer alan varlık ve yükümlülüklerinin kayda alınması öngörülmüştür. Bu çerçevede, tanımlanabilir nitelikte olsa dahi edinilen işletmenin finansal tablolarında kayda alınmamış varlık ve yükümlülükler işletme birleşmesinde kayda alınamayacaktır. Bu husus hakkındaki görüşleriniz nelerdir? 29 İşletme birleşmesine ilişkin muhasebe işlemlerinde, edinilen varlık ve yükümlülüklerinin gerçeğe uygun değerleri tespit edilmeden doğrudan edinilen işletmenin finansal tablolarında yer alan defter değerleri üzerinden kayda alınabileceğine yönelik görüşler bulunmaktadır. YFRÇ Taslağında yer verilmeyen bu görüşe ilişkin değerlendirmeleriniz nelerdir? 30 YFRÇ Taslağında, işletme birleşmesinde ortaya çıkan şerefiyenin ilk kayda alınmasından sonra sadece itfa payı ayrılması öngörülmüş olup AB Muhasebe Direktifine uygun olarak şerefiyenin 10 yılda itfa edileceği düzenlenmiştir. Bunun yanı sıra, şerefiye için değer düşüklüğü zararı hesaplanmayacaktır. Bu hususlar hakkındaki görüşleriniz nelerdir? 31 YFRÇ taslağında uygulamada fazla karşılaşılmayacağı düşünülerek TFRS 3’te yer alan ters birleşmeler konusuna değinilmemiştir. YFRÇ’nin bu konuyu ele alıp almamasına ilişkin görüşleriniz nelerdir? 31 YFRÇ Taslağında, konsolide finansal tablo hazırlama yükümlülüğü sadece büyük işletmeler için öngörülmüştür. Konsolide finansal tablo hazırlama yükümlülüğünün tüm işletmeler için geçerli olması hakkındaki görüşleriniz nelerdir? 32 YFRÇ Taslağına göre, konsolide finansal tablo hazırlayan işletmeler, bireysel finansal tablolarını da hazırlayacaktır. Bununla birlikte, bu tablolara ilişkin dipnotların sunulması zorunlu tutulmamıştır. Bireysel finansal tablo hazırlama yükümlülüğü getirilmesi hakkındaki görüşleriniz nelerdir? Bireysel finansal tablo hazırlanmasının uygun olacağı kanaatindeyseniz, bu tabloların dipnotlarıyla birlikte sunulmasının gerekli olup olmayacağı hakkındaki görüşleriniz nelerdir? 33 YFRÇ Taslağında, bağlı ortaklık, iştirak ve müştereken kontrol edilen işletmelerdeki yatırımların bireysel finansal tablolarda sadece maliyet yöntemiyle ölçülebileceği hüküm altına alınmıştır. Bu husus hakkındaki görüşleriniz nelerdir? 34 Konsolide finansal tablo hazırlayan işletmelerin önemli olmayan bağlı ortaklıklarının bu tablolara dâhil edilmesi konusunda istisna getirilmiştir. Bu istisnaya ilişkin görüşleriniz nelerdir? 35 21.16 paragrafının (b) ve (c) bentlerinde yer alan durumların varlığı halinde, bağlı ortaklıklarının konsolidasyon kapsamına dahil edilmesine yönelik istisnalar hakkındaki görüşleriniz nelerdir? 36 YFRÇ Taslağında, finansal tablolarda ertelenmiş vergi muhasebesinin yalnızca büyük işletmeler ve isteğe bağlı olarak konsolide finansal tablo hazırlayan diğer işletmeler tarafından yapılması öngörülmüştür. Bunlar dışında kalan işletmeler, ertelenmiş vergi varlık veya yükümlülüklerini hesaplamayacaklardır. Ertelenmiş vergi muhasebesinin, belirtilen işletmeler için sınırlandırılması hakkındaki görüşleriniz nelerdir? 37 YFRÇ Taslağında uygulama kolaylığı sağlanması açısından, ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülüklerinin, vergiye esas değeri ile muhasebe değeri arasındaki geçici farklar üzerinden değil vergiye tabi kâr ile muhasebe kârı arasındaki geçici zamanlama farkları üzerinden hesaplanması öngörülmüştür. Ertelenmiş verginin hesaplanmasına ilişkin bu yaklaşım hakkındaki görüşleriniz nelerdir? Bölüm 23 Dipnotlar 38 Dipnotlar AB Muhasebe Direktifinde öngörülen açıklamaları içerecek şekilde hazırlanmıştır. Bu bölüme eklenmesinin veya çıkarılmasının gerekli olduğunu düşündüğünüz açıklamalar var mıdır? Bölüm 24 Geçiş Hükümleri 39 YFRÇ Taslağında, YFRÇ’yi ilk kez uygulayan bir işletmenin geçmiş dönem veya dönemlere ait finansal tablolarını sunması zorunlu tutulmamıştır. Buna göre, YFRÇ’ye ilk geçişte işletmenin sadece cari hesap dönemine ilişkin finansal tablolarını veya cari hesap döneminin başına ait finansal durum tablosu sunması yeterlidir. Uygulamaya ilişkin bu tür bir basitleştirmenin uygun olup olmadığı hakkındaki görüşleriniz nelerdir? Bölüm 22 Kurum Kazancı Üzerinden Alınan Vergiler
