dönemsonu uygulamaları

advertisement
DÖNEMSONU
UYGULAMALARI
Erkan KARAARSLAN
info@
info
@erkankaraarslan
erkankaraarslan.org
.org
PROGRAM
DÖNEM SONU ÖNCESİ İŞLEMLER
DÖNEM SONU ÖNCESİ İŞLEMLER
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
3
A- YAPILAN HATALARIN DÜZELTİLMESİ
Ü
İ
İ
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
4
B- DÖNEM SONU İŞLEMLERİ ÖNCESİNDE
B
YAPILMASI ZORUNLU OLAN GÜN SONU,
HAFTA SONU VE AY SONU İŞLEMLERİNİN
YAPILMASI
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
5
GÜN SONU İŞLEMLERİ
Ş
ƒ Gün içinde tahakkuk servislerince yapılan gelir tahakkuklarının,
tahakkuklarının 120
120Gelirlerden Alacaklar Hesabına kaydedilmesi,
ƒ Gün içinde, bütçede ödeneği bulunan ve bütçeye gider kaydı
yapılan ancak ödenek kullanımı yapılmayan,
yapılmayan giderlere ilişkin ödenek
kullanım kaydının yapılması,
ƒ Gün içinde faaliyet ve bilanço hesaplarına yapılan kayıtlardan bütçe
gelir ve giderlerini ilgilendirenlerin tespit edilerek
edilerek, bütçe ve yansıtma
kayıtları yapılmayanlar varsa bu kayıtların yapılması,
ƒ Banka hesap özet cetveline göre banka, verilen çekler ve gönderme
emirleri ve alınan çekler hesaplarına gerekli kayıtların yapılması
yapılması,
ƒ Muhasebe düzenlemelerine göre vezneden bankaya gönderilmesi
gereken para, çek, döviz, menkul kıymet vb. değerlerin bankaya
gönderilmesi
ö d il
i ve gerekli
kli kkayıtların
tl
yapılması,
l
şeklinde sayılabilir.
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
6
GÜN SONU İŞLEMLERİ
Ş
ƒ Gün içinde tahakkuk servislerince yapılan gelir
tahakkuklarının, 120- Gelirlerden Alacaklar Hesabına
kaydedilmesi
y
Adana Büyükşehir Belediyesi 400.- YTL tutarındaki emlak
vergisinin
i i i tahakkuk
h kk k kkaydını,
d
beyannamesi
b
i verilmesi
il
iü
üzerine
i
yapmıştır
No
H. Kod
Hesabın Adı
120 GELİRLERDEN ALACAKLAR HESABI
600
GELİRLER HESABI
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
Borç
Alacak
400
400
7
GÜN SONU İŞLEMLERİ
Ş
ƒ Gün içinde, bütçede ödeneği bulunan ve bütçeye gider
kaydı yapılan ancak ödenek kullanımı yapılmayan,
giderlere ilişkin ödenek kullanım kaydının yapılması
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
8
GÜN SONU İŞLEMLERİ
Ş
ƒ Gün içinde faaliyet ve bilanço hesaplarına yapılan
kayıtlardan bütçe gelir ve giderlerini ilgilendirenlerin
tespit
p edilerek,, bütçe
ç ve yansıtma
y
kayıtları
y
yyapılmayanlar
p
y
varsa bu kayıtların yapılması
No H. Kod
830
835
805
800
Hesabın Adı
BÜTÇE GİDERLERİ HESABI
GİDER YANSITMA HESABI
GELİR YANSITMA HESABI
BÜTÇE GELİRLERİ HESABI
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
Borç
Alacak
520 000
520.000
520.000
980.000
980 000
980.000
9
GÜN SONU İŞLEMLERİ
Ş
ƒ Banka hesap özet cetveline göre banka, verilen çekler
ve gönderme emirleri ve alınan çekler hesaplarına
gerekli kayıtların yapılması
Al
Alınan
Ç
Çekin
ki B
Bankaca
k
T
Tahsili
h ili
NOH. Kod
Hesabın Adı
102 BANKA HESABI
101
ALINAN ÇEKLER HESABI
Borç
Alacak
2.500
2.500
Günlük Vaziyet Cetveline Göre Ödemenin Yapıldığının Anlaşılması
NOH Kod
NOH.
Hesabın Adı
103 VERİLEN ÇEKLER VE GÖNDERME EMİRLERİ HESABI
102
BANKA HESABI
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
Borç
Alacak
3.500.000
3.500.000
10
GÜN SONU İŞLEMLERİ
Ş
ƒ Muhasebe düzenlemelerine göre vezneden bankaya
gönderilmesi gereken para, çek, döviz, menkul kıymet
vb. değerlerin
ğ
bankaya
y gönderilmesi
g
ve g
gerekli kayıtların
y
yapılması
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
11
HAFTANIN BELİRLİ GÜNLERİNDE YAPILMASI
GEREKEN İŞLEMLER
İ
ƒ Gümrük muhasebe yyetkilisi mutemetliklerince nakden tahsil edilen
tutarlardan gerekli iadeler yapıldıktan sonra kalanlar, her hafta Salı ve
Cuma günleri ve ayın son günü, bu günlerin tatil gününe rastlaması
durumunda bir önceki iş günü itibarıyla bağlı bulundukları muhasebe birimi
hesabına aktarılır.
ƒ Döviz hesabına kaydedilen hazine malı döviz tutarları; haftalık dönemler
itibarıyla topluca Cuma günleri, Cuma günü tatile rastladığında bir önceki iş
günü ve her durumda malî yılın son iş günü; her bir döviz cinsi için ayrı ayrı
düzenlenecek muhasebe işlem fişi ile dövizin cinsi ve tutarı belirtilerek döviz
gönderme emri düzenlenmek suretiyle Dış Ödemeler Muhasebe Birimine
aktarılır ve muhasebe işlem fişinin bir nüshası Dış Ödemeler Muhasebe
Birimine gönderilir.
ƒ Genel
G
l bütçe
büt kkapsamındaki
d ki kkamu id
idareleri
l i muhasebe
h
b bi
birimlerine,
i l i
ttahvil,
h il
senet ve bonolar dışında hazine malı olarak teslim edilen veya kişilere ait
olarak teslim edildiği hâlde sonradan hazine malı olan menkul varlıklar,
muhasebe birimlerine teslimini izleyen
y g
günden başlamak
ş
üzere en geç
g ç bir
ay içinde Darphane ve Damga Matbaası Muhasebe Birimine; konvertibl
olmayan yabancı paralar ise haftalık dönemler itibarıyla Cuma günleri İç
Ödemeler Muhasebe Birimine gönderilir.
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
12
AY SONU İŞLEMLERİ
Ş
ƒ Kamu Muhasebe Sisteminde çok sayıda ay sonu işlemi
bulunmaktadır. Bu işlemlerden en önemlisi, yabancı para cinsinden
alacaklar ve borçlarla döviz stokunun ay sonu Türkiye Cumhuriyet
e e Bankası
a as dö
döviz satış
sa ş kuru
uuü
üzerinden
e de değe
değerlemesi
e es işlemleridir.
şe e d
Merkez
ƒ Bu çok sayıda hesabı ilgilendirmektedir.
ƒ Bu işlemler sonucunda gelir ve gider doğmaktadır. Ancak bu gelir ve
giderler hiçbir şekilde bütçeyle ilişkilendirilmektedir
ilişkilendirilmektedir.
ƒ Bütçe teorisine göre bütçe nakit esasına göre tutulur bu nedenle
gelir ve gider tahakkuklarıyla ilgilenmez.
ƒ Yabancı
Y b
paraların
l
d
değerlemesi
ğ l
i iişlemi
l i nakit
kit esasına göre
ö büt
bütçe geliri
li i
ve bütçe gideri oluşturmaz. Sonuç olarak her ay sonunda yabancı
para cinsinden alacak ve borçlar ile stoklar değerlenecek ve
d ğ l
değerleme
sonuçları
l gelir
li ve gider
id h
hesaplarıyla
l
l ili
ilişkilendirilerek
kil di il k
kaydedilecektir.
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
13
AY SONU İŞLEMLERİ
Ş
ƒ Gelirlerden alacaklar hesabında izlenen alacaklardan
vadesi geçmiş alacakların, bu hesaptan çıkarılarak, 121Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabına kaydedilmesi,
ƒ Mutemetlik cari hesabına ilişkin gerekli belge ve
cetvellerin alınarak hesaba ilişkin düzeltme kayıtlarının
yapılması,
ƒ Katma değer vergisi mükellefi olan ve bu hesabı
kullanan kamu idarelerinde KDV kapatma kayıtlarının
y p
yapılması,
ƒ Mahsup dönemine devredilen avanslara ve bunların
ödeneklerinin mahsup dönemine devrine ilişkin kayıtların
yapılması,
yapılması
ƒ Ödenek tenkis kayıtlarının yapılması,
sayılabilir.
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
14
AY SONU İŞLEMLERİ
Ş
ƒ Gelirlerden alacaklar hesabında izlenen alacaklardan
vadesi geçmiş alacakların, bu hesaptan çıkarılarak, 121Gelirlerden Takipli
p Alacaklar Hesabına kaydedilmesi
y
ƒ Gelirlerden Alacaklardan Takibe Alınan Tutarların Kaydı;
No H. Kod
Hesabın Adı
121 GELİRLERDEN TAKİPLİ ALACAKLAR HESABI
120
GELİRLERDEN ALACAKLAR HESABI
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
Borç
Alacak
6.950.000
6.950.000
15
AY SONU İŞLEMLERİ
Ş
ƒ Katma değer vergisi mükellefi olan ve bu hesabı
kullanan kamu idarelerinde KDV kapatma kayıtlarının
y p
yapılması
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
16
Ticari Mal Alımı
3.000.000 TL lik Ticari Malın 3.500.000 TL ye Satılması
Ay Sonunda Artan Dönem Katma Değer Vergisinin Sonraki Döneme Devri
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
17
AY SONU İŞLEMLERİ
Ş
ƒ Mahsup dönemine devredilen avanslara ve bunların
p dönemine devrine ilişkin
ş
kayıtların
y
ödeneklerinin mahsup
yapılması
165- Mahsup Dönemine A. Avans ve Kre.
Hesabı
XXX.-
160- İş Avans ve Kredileri Hesabı
160
906- M.D.A.Kullanılacak Ödenekler Hesabı
XXX.XXX.
XXX.XXX.-
900- Gönderilecek Bütçe Ödenekleri
Hesabı
901- Bütçe Ödenekleri Hesabı
907- M.D.A. Ödenekler Hesabı
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
XXX.XXX.-
18
AY SONU İŞLEMLERİ
ƒ Ödenek tenkis kayıtlarının yapılması
ƒ 901.25 Bütçe Ödenekleri Hesabı
xxx
ƒ 900 Gönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabı
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
xxx
19
C ENVANTER İŞLEMLERİNİN
CTAMAMLANMASI
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
20
ZORUNLU ENVANTER İŞLEMLERİNİN
Ş
YAPILMASI
Genel Yönetim Kapsamındaki Kamu İdarelerinin
muhasebe birimlerinin kasa, vezne ve ambarlarında
bulunan hazır değerler,
ğ
, değerli
ğ
kâğıtlar,
ğ
, menkul kıymet
y
ve varlıklar ile teminat mektubu gibi değerler, malî yılın
son günü itibarıyla sayılmak zorundadır.
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
21
ZORUNLU ENVANTER İŞLEMLERİNİN
Ş
YAPILMASI
Sayımlar, muhasebe yetkilisinin başkanlığı altında
Sayımlar
muhasebe yetkilisi yardımcısı veya şef ve veznedardan
oluşturulacak sayım kurulları tarafından yapılır. Bu
sayımlarda;
1- Kasadaki paralar için “Kasa Sayımı Tutanağı”
2- Bankadaki paralar için “Banka Mevcudu Tespit
Tutanağı”
3- Alınan çekler için “Alınan Çekler Sayım Tutanağı”
4 Kişilere ait olanlar dâhil menkul kıymet ve varlıklar ve
4teminat mektupları sayımında “Menkul Kıymet ve
Varlıklar/Teminat Mektupları Sayım Tutanağı”
5 Değerli
5D ğ li kâğ
kâğıtların
tl
sayımında,
d bü
büyük
ük ve kü
küçük
ük ambar
b
için ayrı ayrı “Değerli Kâğıtlar Sayım Tutanağı”
kullanılır.
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
22
Sayımı yapılarak zorunlu envantere tabi tutulacak
değerlerin izlendiği hesaplar şunlardır;
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
100 Kasa Hesabı
101 Alınan Çekler Hesabı
102 Banka Hesabı
110 Hisse Senetleri Hesabı
111 Özel Kesim Tahvil, Senet ve Bonoları Hesabı
112 Kamu Kesimi Tahvil
Tahvil, Senet ve Bonoları Hesabı
117 Menkul Varlıklar Hesabı
150 İlk Madde ve Malzemeler Hesabı
217 Menkul Varlıklar Hesabı
253 Tesis, Makine ve Cihazlar Hesabı
254 Taşıtlar Hesabı
255 Demirbaşlar Hesabı
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
23
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
910 Teminat Mektupları Hesabı
911 Teminat Mektupları Emanetleri Hesabı
912 Kişilere Ait Menkul Kıymetler Hesabı
913 Kişilere Ait Menkul Kıymet Emanetleri Hesabı
940 Değerli Kâğıt Ambarları Hesabı
942 Zimmetle Verilen Değerli Kâğıtlar Hesabı
944 Y
Yoldaki
ld ki D
Değerli
ğ li Kâğ
Kâğıtlar
tl H
Hesabı
b
945 Değerli Kâğıt İşlemleri Hesabı
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
24
SAYIM VE DEVİR İŞLEMLERİ
Ş
●
●
●
●
Kamu idarelerine ait taşınırlar;
1. TKKY görevinden ayrılmasında,
2. Yıl sonlarında ,
3. Harcama yetkilisinin gerekli gördüğü zamanlarda
sayılır.
Sayımlar Sayım Kurulu tarafından yapılır
yapılır.
Sayım kurulu en az üç kişiden oluşur.
Taşınır kayıt ve kontrol yetkilisi kurulun
üyesidir.
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
25
SAYIM KURULU
BAŞKAN
Harcama Yetkilisi veya
görevlendireceği kişi
ÜYE
Taşınır Kayıt ve
Kontrol yetkilisi
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
ÜYE
Görevlendirilecek
Gö
l di il k
kişi
26
SAYIM İŞLEMLERİ
●
Ambarların sayımı defter kayıtlarına göre,
●
Ortak kullanım alanlarındaki taşınırların sayımı
D
Dayanıklı
kl Taşınırlar
T
l Li
Listesine
t i göre,
ö
●
Kişilerdeki taşınırların sayımı Zimmet Fişlerine göre
göre,
sayılır.
●
Sayım sonuçları Sayım Tutanağına kaydedilir.
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
27
SAYIM SONUCUNA GÖRE YAPILACAK İŞLEMLER
Ş
●
Sayımda fazla çıkanlar TİF düzenlenerek giriş kaydedilir.
●
Sayımda noksan çıkanlar için öncelikle Kayıttan Düşme Teklif ve
Onay Tutanağı düzenlenir. (harcama Yetkilisi veya üst Yönetici
imzalar)
Tutanak onaylandıktan sonra TİF düzenlenerek kayıtlar fiili
duruma uygun hale getirilir.
●
●
Kayıtlarla fiili durum uygun hale getirildikten sonra Taşınır Sayım
ve Döküm Cetveli düzenlenir.
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
28
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
29
Olağan Fireler için Kayıttan Düşme Teklif ve Onay Tutanağına
Gerek Yok. Sayım
y Kurulunca İmzalanır ve TİF ile Ç
Çıkışş Yapılır.
p
Muhasebeye Bildirilir.
●
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
30
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
31
Eksik Ç
Çıkan Taşınırlarla
ş
İlgili
g Yapılacak
p
İşlemler
ş
ƒ Eksik çıkan taşınırlarla ilgili olarak kasıt
kasıt, kusur,
kusur ihmal
veya tedbirsizlik olup olmadığı araştırılmalı, sonuçları
ayrı bir tutanakta belirtilmelidir. Sayım kurulu gerekli
görür ise durumu harcama yetkilisine bildirerek
sorumluların belirlenmesini isteyebilir. Sorumlulukları
tespit edilen görevliler hakkında Yönetmeliğin 5 inci
maddesi hükmüne göre işlem yapılmalı ve oluşan kamu
zararı Kamu Zararlarının Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar
Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre takip ve tahsil
edilmelidir.
edilmelidir
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
32
ƒ İHTİYARİ ENVANTER İŞLEMLERİ
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
33
Bir hesaba ilişkin envanter işlemi yapılırken;
ƒ Hesaba ilişkin mizan
mizan, büyük defter ve yardımcı defter uyumunun
sağlanması,
ƒ Hesabın bakiyesinin kontrolü,
ƒ Hesabın,
Hesabın diğer hesaplarla olan ilişkilerinin kontrolü
kontrolü,
ƒ Hesabın yardımcı hesaplarının birbiriyle uyumu,
ƒ Hesap mutabakatının sağlanması,
ƒ Değerleme işlemlerinin yapılması,
ƒ Fazla ve noksanların kaydedilmesi,
ƒ Karşılık ayırma işlemlerinin yapılması
yapılması,
ƒ Dönem ayırma işlemlerinin yapılması,
ƒ Kur farklarıyla ilgili işlemlerin yapılması,
ƒ Faiz yürütülmesiyle ilgili envanter kayıtlarının yapılması,
ƒ Diğer envanter işlemlerinin yapılması,
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
34
DÖNEM SONU MUHASEBE
İŞLEMLERİ
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
35
ƒ A
A- BÜTÇE HESAPLARIYLA İLGİLİ DÖNEM
SONU İŞLEMLERİ
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
800 Bütçe Gelirleri Hesabı
805 G
Gelir
li Y
Yansıtma
t
H
Hesabı
b
810 Bütçe Gelirlerinden Ret ve İadeler Hesabı
830 Bütçe Giderleri Hesabı
831 Ödeneğine Mahsup Edilecek Harcamalar Hesabı
833 Bütçeden Mahsup Edilecek Ödemeler Hesabı
834 Geçen Yıl Bütçe Mahsupları Hesabı
835 Gider Yansıtma Hesabı
895 Bütçe Uygulama Sonuçları Hesabı
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
36
Bütçe Hesaplarının Kapatılması
N
No
H K
H.
Kod
d
895
830
800
895
895
805
835
895
895
810
H
Hesabın
b Ad
Adı
BÜTÇE UYGULAMA SONUÇLARI HESABI
BÜTÇE GİDERLERİ HESABI
BÜTÇE GELİRLERİ HESABI
BÜTÇE UYGULAMA SONUÇLARI HS
BÜTÇE UYGULAMA SONUÇLARI HESABI
GELİR
İ YANSITMA HESABI
GİDER YANSITMA HESABI
BÜTÇE UYGULAMA SONUÇLARI HS
BÜTÇE UYGULAMA SONUÇLARI HESABI
BÜTÇE GELİRLER.RET VE İADELER HS.
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
B
Borç
Al
Alacak
k
16.000
16.000
12.000
12.000
9.000
9.000
16.000
16.000
3 000
3.000
3.000
37
Dönem Sonu İşlemleri
16-Dönem
16
Dö
sonunda,
d gider
id yansıtma
t
h
hesabının
b
alacak
l
k bakiyesi
b ki
i gider
id yansıtma
t
hesabına borç, bütçe uygulama sonuçları hesabına alacak kaydedilir.
17-Dönem
17
Dönem sonunda gelir yansıtma hesabının borç bakiyesi gelir yansıtma
hesabına alacak bütçe uygulama sonuçları hesabına borç kaydedilir.
0
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
38
0
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
39
Belediye
y Dönem Sonu Uygulamalarından
yg
Sonra
895. Nolu Hesabın Mizandaki Durumu
İpsala Belediyesi
Borç
895- Bütçe
ç Uygulama
yg
Sonuçları
ç
Hesabı
Alacak
3.212.000
42.453.200
45.654.880
45.654.880
39.241.200
88.108.080
88.108.080
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
40
ƒ B- ÖDENEK HESAPLARIYLA İLGİLİ DÖNEM SONU
İŞLEMLERİ
900 Gönderilecek Bütçe Ödenekleri Hesabı
ç Ödenekleri Hesabı
901 Bütçe
902 Bütçe Ödenek Hareketleri Hesabı
903 Kullanılacak Ödenekler Hesabı
904 Ödenekler Hesabı
905 Ödenekli Giderler Hesabı
906 Mahsup Dönemine Aktarılan Kullanılacak
Ödenekler Hesabı
ƒ 907 M
Mahsup
h
Dö
Dönemine
i Akt
Aktarılan
l Ödenekler
Öd
kl Hesabı
H
b
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
ƒ
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
41
NO H. Kod
Hesabın Adı
Borç
901 BÜTÇE ÖDENEKLERİ HESABI
900
GÖNDERİLECEK BÜTÇE ÖDENEKLERİ HS
NO H. Kod
Alacak
5.000
Hesabın Adı
901 BÜTÇE ÖDENEKLERİ HESABI
901
BÜTÇE ÖDENEKLERİ HESABI
905
ÖDENEKLİ GİDERLER HESABI
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
5.000
Borç
Alacak
11.000
0
11 000
11.000
42
ÖDENEK HESAPLARIYLA İLGİLİ
KAYITLARA ÖRNEKLER
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
43
ƒ C
C- BÜTÇE VE ÖDENEK İŞLEMLERİ
DIŞINDAKİ DÖNEM SONU İŞLEMLERİ
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
44
1. Duran Varlıklar Ana Hesap Grubundan
1
Dönen Varlıklar Ana Hesap Grubuna
Aktarma Kayıtları
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
45
117- Menkul Varlıklar Hesabı
XXX.-
217- Menkul Varlıklar Hesabı
XXX.-
120 Gelirlerden Alacaklar Hesabı
120-
XXX
XXX.-
220- Gelirlerden Alacaklar Hesabı
XXX.-
122- Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesabı
XXX.-
222- Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alac.
222
Alac Hesabı
127- Diğer Faaliyet Alacakları Hesabı
XXX XXX.
XXX.-
227- Diğer Faaliyet Alacakları Hesabı
130- Dışş Borcun İkrazından Doğan
ğ Alacaklar Hs.
XXX.XXX.-
230- Dış Borcun İkrazından Doğan Alac. Hs.
132- Kurumca Verilen Borçlardan Alacaklar Hesabı
XXX.XXX.-
232- Kurumca Verilen Borçlardan Alac. Hesabı
139- Diğer Kurum Alacakları Hesabı
XXX.XXX.-
239- Diğer Kurum Alacakları Hesabı
180- Gelecek Yıllara Ait Giderler Hesabı
XXX.XXX.-
280- Gelecek Yıllara Ait Giderler Hesabı
181- Gelir Tahakkukları hesabı
XXX.-
281- Gelir Tahakkukları Hesabı
XXX.-
150- İlk Madde ve Malzemeler Hesabı / 157- Diğer Stoklar Hesabı
293- Gelecek Yıllar İhtiyacı Stoklar Hesabı
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
XXX.XXX.-
46
220- Gelirlerden Alacaklar Hesabında izlenen 4.000.YTL alacağın 2.000.- YTL lik kısmının vadesinin bir yılın
altına indiğinin tespit edilmesi verilebilir. Bu durumda
aşağıdaki kaydın yapılması gerekmektedir.
------------------------ / --------------------------------------120- Gelirlerden Alacaklar Hesabı
2.000.220- Gelirlerden Alacaklar Hesabı
2.000.------------------------ / ---------------------------------------
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
47
Duran varlıklar içinde izlenen uzun vadeli kurum alacakları
hesabında kayıtlı 150
150.000.000 YTL tutarındaki alacağın 90
90.000.000
YTL.sinin vadesinin geçtiği kalanının ise vadesinin bir yılın altına
indiği yapılan yıl sonu envanteri sırasında tespit edilerek gerekli
yevmiye
i kkayıtları
tl yapılmıştır.
l
t
------------------------ / --------------------------------------132- Kurumca Verilen Borçlardan Alacaklar Hs. 60.000.137- Takipteki Kurum Alacaklar Hesabı
90.000.232- Kurumca Verilen Borçlardan Alacaklar Hs.
150.000.------------------------ / ---------------------------------------
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
48
2. Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar Ana
Hesap Grubundan Kısa Vadeli Yabancı
ay a a Ana
a Hesap
esap Grubuna
G ubu a Aktarma
ta a
Kaynaklar
Kayıtları
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
49
400- Banka Kredileri Hesabı
XXX.-
300- Banka Kredileri Hesabı
XXX.-
403- Kamu İdarelerine Mali Borçlar Hesabı
XXX.-
303 Kamu İdarelerine Mali Borçlar Hesabı
303404- Tahviller Hesabı
XXX
XXX.XXX.-
304- Cari Yılda Ödenecek Tahviller Hesabı
409- Uzun Vadeli Diğer İç Mali Borçlar Hesabı
XXX.XXX.-
309- Uzun Vadeli Diğer İç Mali Borçlar Hesabı
410- Dış Mali Borçlar Hesabı
XXX.XXX.-
310- Dış Mali Borçlar Hesabı
XXX.-
429- Diğer Faaliyet Borçları Hesabı
XXX.-
329- Diğer Faaliyet Borçları Hesabı
430 Alınan
430Al
D
Depozito
it ve Teminatlar
T
i
tl
Hesabı
H
b
XXX.XXX
XXX.-
330- Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabı
438-Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabı
XXX.XXX.XXX.-
368-Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar
Hesabı
440- Alınan Sipariş Avansları Hesabı
XXX.-
340- Alınan Sipariş Avansları Hesabı
449- Alınan Diğer Avanslar Hesabı
XXX.XXX.-
349- Alınan Diğer Avanslar Hesabı
472- Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabı
472
XXX.XXX XXX.
372- Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabı
479- Diğer Borç ve Gider Karşılıkları Hesabı
XXX.XXX.-
379- Diğer Borç ve Gider Karşılıkları Hesabı
480- Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabı
XXX.XXX.-
380- Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabı
481- Gider Tahakkukları Hesabı
XXX.XXX.-
381- Gider Tahakkukları Hesabı
XXX.-
499- Diğer Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar Hesabı
399 Diğer Çeşitli Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar Hesabı
399-
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
XXX.XXX
XXX.-
50
400- Banka Kredileri Hesabında izlenen 40.000.-YTL tutarındaki
banka kredi borcunun 12
12.000.000 YTL lik kısmının vadesinin bir yılın
altına indiğinin tespit edilmesi verilebilir. Bu durumda aşağıdaki
kaydın yapılması gerekmektedir.
------------------------ / --------------------------------------400- Banka Kredileri Hesabı
12.000.300- Banka Kredileri Hesabı
12.000.------------------------ / --------------------------------------Uzun vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubunda izlenen uzun
vadeli bir dış borcun yarısının ödendiği halde yanlışlıkla emanet
ödemesi olarak kayıtlara alındığı; 150.000.- YTL tutarındaki kalan
yarısının ise vadesinin bir yılın altına indiği yıl sonu envanteri
p edilerek g
gerekli yyevmiye
y kayıtları
y
yapılmıştır.
y p
ş
sırasında tespit
------------------------ / --------------------------------------410- Dış Mali Borçlar Hesabı
300.000.333- Emanetler Hesabı
333
150 000 150.000.
310- Dış Mali Borçlar Hesabı
150.000.------------------------ / --------------------------------------Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
51
ƒ 3
3. Değer Hareketleri Hesap Grubundaki
Hesapların Bakiyelerinin Değer Hareketleri
Sonuç Hesabına Aktarılması Kayıtları
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
52
519 Değer Hareketleri Sonuç Hesabı
519-
XXX
XXX.-
(51- hesap grubundaki hesapların borç bakiyeleri)
(AŞAĞIDAKİ HESAPLARIN BORÇ BAKİYELERİ)
510 Nakit
510N kit Hareketleri
H k tl i Hesabı
H b
XXX
XXX.-
511- Muhasebe Birimleri Arası İşlemler Hesabı
XXX.-
512- Proje Özel Hesabından Kullanımlar Hs.
XXX.-
513 Doğrudan
513D ğ d Dış
D Proje
P j Kredi
K di Kullanımları
K ll
l Bildi
Bildirim
i Hesabı
H b
XXX
XXX.-
(AŞAĞIDAKİ HESAPLARIN BORÇ BAKİYELERİ)
510- Nakit Hareketleri Hesabı
XXX.-
511- Muhasebe Birimleri Arası İşlemler Hesabı
XXX.-
512- Proje Özel Hesabından Kullanımlar Hesabı
XXX.-
513-Doğrudan Dış Proje Kredi Kullanımları Bildirim Hesabı
XXX.-
519- Değer Hareketleri Sonuç Hesabı
XXX
(51-Hesap grubundaki hesapların alacak bakiyeleri)
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
53
ƒ 4
4. Yabancı Paraya Endeksli Kıymetlerin
İzlendiği Hesaplarda Değerleme Kayıtları
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
54
630- Giderler Hesabı
630
XXX XXX.
304- Cari Yılda Ödenecek Tahviller Hesabı
XXX.-
310- Cari Yılda Ödenecek Dış Mali Borçlar Hs.
XXX.-
410 Dış Mali
410li Borçlar
l Hesabı
b
XXX.-
105- Döviz Hesabı
XXX.-
.......................................................
XXX.-
304- Cari Yılda Ödenecek Tahviller Hesabı
XXX.-
310- Cari Yılda Ödenecek Dış Mali Borçlar Hs.
XXX.-
410- Dış Mali Borçlar Hesabı
XXX.-
105- Döviz Hesabı
XXX.-
...............................................................
XXX.-
600- Gelirler Hesabı
XXX.-
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
55
ƒ 55 Yeniden Değerleme Kayıtları
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
56
252- Binalar Hesabı
252
XXX.XXX.
251- Yer altı ve Yerüstü Düzenleri Hesabı
XXX.-
.................................................
XXX.-
257 Birikmiş Amortismanlar Hesabı
257-
XXX
XXX.-
522- Yeniden Değerleme Farkları Hesabı
XXX.-
Yeniden değerleme işlemi sonucunda değer azalışı tespit edilmesi durumunda yapılması gereken
muhasebe kaydı;
522- Yeniden Değerleme Farkları Hesabı
XXX.-
257- Birikmiş Amortismanlar Hesabı
XXX.-
252- Binalar Hesabı
XXX.-
.................................................
XXX.-
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
57
Bilançoda; kayıtlı değeri 2.000.000.- YTL ve birikmiş amortisman tutarı 400.000.- YTL olan taşıtlar
dö
dönem
sonunda
d M
Maliye
li Bakanlığı’nca
B k lğ’
belirlenen
b li l
yeniden
id değerleme
d ğ l
oranında
d (%10) yeniden
id değerleme
d ğ l
işlemine tabi tutulmuş ve 160.000.- YTL değer artışının bulunduğu tespit edilmiştir.
254 Taşıtlar
254T l Hesabı
H b
200 000
200.000.-
257- Birikmiş Amortismanlar Hesabı
40.000.-
522- Yeniden Değerleme Farkları Hesabı
160.000.-
y makinelerin tamamen amorti edilmiş ve yyıllar itibarıyla
y yyapılan
p
yyeniden değerleme
ğ
Bilançoda kayıtlı
işlemleri sonucunda makineler için oluşan 1.520.000.- YTL tutarında değerleme farkı, Maliye Bakanlığı
tarafından karar verilerek net değer hesabına aktarılmıştır.
522- Yeniden Değerleme Farkları Hesabı
500- Net Değer Hesabı
1.520.000.1.520.000.-
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
58
ƒ 6.
6 Amortisman Kayıtları
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
59
ƒ 7
7. Zamanaşımı ve Hesapların Yıllar İtibariyle
İzlenmesi Vb. Yönlerden Yardımcı Hesaplar
Arasındaki Güncellenme Kayıtları
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
60
Zaman aşımı ya da hesapların yıllar itibariyle detaylarının izlenebilmesi
p
başka
ş hesaplara
p
ve belirli dönemlerin sonunda hesapların
aktarılabilmesi amacıyla bazı hesaplar yıllar itibariyle bölümlenerek
izlenmektedir. Bölümlenmede genel olarak hesapların geçmiş beş yıla
göstermesi esas alınmıştır. Yıllar itibariyle
y
ilişkin sonuçları g
bölümlenmeye tabi tutulan hesaplar şunlardır;
320 Bütçe Emanetleri Hesabı
320519- Değer Hareketleri Sonuç Hesabı
522- Yeniden Değerleme Farkları Hesabı
570- Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları Hesabı
580- Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçları Hesabı
Dönem sonlarında bu hesapların yardımcı hesapları arasında aktarma
kayıtları yapılacaktır. Bu kayıtlardan sonra söz konusu hesaplara ilişkin
01 nolu yardımcı hesap kodunda herhangi bir tutarın kalmaması
gerekir. Yani Dönem sonlarında yardımcı hesaplar arasında aktarma
yapılan yukarıdaki hesapların 01 nolu cari yıla ait yardımcı hesap
y
sıfırdır ve bunların hiçbirisi
ç
ertesi yıla
y devir vermez.
kodlarının bakiyesi
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
61
Bütçe
ç Emanetleri Hesabında Kayıtlı
y Tutarların
Zamanaşımı Yönünden Güncellenmesi Kayıtları
320- Bütçe Emanetleri
XXX.-
(Cari Yıla (N) Ait Borçlar)
320- Bütçe Emanetleri
XXX.-
(N-1 Yılına Ait Borçlar)
Bütçe
ç emanetleri hesabının yyardımcı hesaplarında
p
kayıtlı
y tutarların
zamanaşımı tarihleri itibariyle güncellenmesine yönelik dönem sonu işlemi yukarıda
verilen örnek kayıt doğrultusunda;
- N-1 Yılına Ait Borçlar yardımcı hesabına borç, N-2 Yılına Ait Borçlar hesabına
alacak,
- N-2 Yılına Ait Borçlar yardımcı hesabına borç, N-3 Yılına Ait Borçlar hesabına
alacak,
- N-3
N3Y
Yılına
l
Ait Borçlar
B l yardımcı
d
hesabına
h
b
borç,
b
N
N-4
4Y
Yılına
l
Ait Borçlar
B l h
hesabına
b
alacak,
- N-4 Yılına Ait Borçlar yardımcı hesabına borç, N-5 Yılına Ait Borçlar hesabına
alacak
alacak,
kaydedilerek gerçekleştirilmesi gerekir.
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
62
Örneğin; kamu idaresinin bütçe emanetleri hesabına
ilişkin yardımcı hesap kodları aşağıdaki gibiyse dönem
sonunda yapılacak yevmiye kaydı şu şekilde
oluşturulmalıdır;
320- Bütçe Emanetleri Hesabı
310.000.320 01 Cari Yıla (N) Ait Borçlar
320.01
244 000 244.000.
320.02
(N-1) Yılına Ait Borçlar
25.000.320.03
(N-2)
(N
2) Yılına Ait Borçlar
20.000.20.000.
320.04
(N-3) Yılına Ait Borçlar
17.000.320.05
((N-4)) Yılına Ait Borçlar
ç
3.000.320.06
(N-5) Yılına Ait Borçlar
1.000.Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
63
Öncelikle zamanaşımına uğrayan bütçe emanetleri gelir
kaydedilir.
y
------------------------ / --------------------------------------320.06- Bütçe Emanetleri Hesabı
1.000.600- Gelirler Hesabı
1.000.------------------------ / --------------------------------------805- Gelir Yansıtma Hesabı
1.000.800- Bütçe Gelirleri Hesabı
1.000.------------------------ / ---------------------------------------
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
64
Daha sonra yardımcı hesaplar arasındaki aktarma kayıtları yapılır.
------------------------ / --------------------------------------320.05- Bütçe Emanetleri Hesabı
3.000.320.06- Bütçe
ç Emanetleri Hesabı
3.000.------------------------ / --------------------------------------320.04- Bütçe Emanetleri Hesabı
17.000.320.05- Bütçe Emanetleri Hesabı
17.000.------------------------ / --------------------------------------320.03- Bütçe Emanetleri Hesabı
20.000.320.04- Bütçe Emanetleri Hesabı
20.000.------------------------ / --------------------------------------320.02- Bütçe Emanetleri Hesabı
25.000.320.03- Bütçe Emanetleri Hesabı
25.000.------------------------ / --------------------------------------320.01- Bütçe Emanetleri Hesabı
244.000.320.02- Bütçe Emanetleri Hesabı
244.000.------------------------ / --------------------------------------Bu işlemlerden sonra bütçe emanetleri hesabının 01 nolu yardımcı hesap
kodunda herhangi bir tutarın kalmaması gerekir
gerekir.
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
65
Taflan Belediyesi Bütçe Emanetleri Hesabı Alacak Bakiyesi detayı
aşağıdaki
ş ğ
gibidir.
g
Hesabın Adı
No H. Kod
320.01 Cari Yıla (N) Ait Borçlar
320.02
N-1 Yılına ait Borçlar
320.02 N-1 Yılına Ait Borçlar
320.03
N-2 Yılına ait Borçlar
320.04 N-3 Yılına Ait Borçlar
320 05
320.05
N 4 Yılına ait Borçlar
N-4
Hesabın Adı
No H. Kod
320.06 N-5 Yılına Ait Borçlar
600.20.99.90.00 Gelirler Hesabı
805
Gelir Yansıtma Hesabı
800 2 6 1 90 Bütçe Gelirleri Hs
800.2.6.1.90
Hs.
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
Borç
100.000
Alacak
100.000
20.000
20.000
45.400
45 400
45.400
Borç
12.300
Alacak
12.300
12.300
12 300
12.300
66
ƒ Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları
Hesabında Kayıtlı Tutarların Güncellenmesi
Kayıtları
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
67
Geçmiş yıllar olumlu faaliyet sonuçları hesabında kayıtlı tutarlar, bu hesapların ilgili alt bölümüne
aktarılması için bu hesaba borç ve alacak kaydı yapılır.
yapılır
570- Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları Hesabı
XXX.-
(Yılı yardımcı hesabı)
570- Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları Hesabı
XXX.-
((Takip
p eden dönem yardımcı
y
hesabı))
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
68
Örneğin;
ğ
kamu idaresinin 570- Geçmiş
ç ş Yıllar Olumlu
Faaliyet Sonuçları Hesabına ilişkin yardımcı hesap
kodları aşağıdaki gibiyse dönem sonunda yapılacak
yyevmiye
y kaydı
y şşu şşekilde oluşturulmalıdır;
ş
;
570- Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları Hesabı
415.000.000.570 01 N-1
570.01N 1 Yılına Ait Olumlu Faaliyet Sonuçları Hesabı 308.000.000.308 000 000
570.02- N-2 Yılına Ait Olumlu Faaliyet Sonuçları Hesabı 44.000.000.570.03- N-3 Yılına Ait Olumlu Faaliyet Sonuçları Hesabı 10.000.000.570 05 N-5
570.05N 5 Yılına
Yl
Ait Olumlu
Ol l Faaliyet
F li t Sonuçları
S
l Hesabı
H
b 53.000.000.53 000 000
Burada N
N-4
4 yılına ilişkin olumlu faaliyet sonucu
görünmemektedir. Bu o dönemde olumsuz faaliyet
sonucu elde edildiği anlamına gelmektedir. Burada N ile
ifade edilenin cari yıl olduğu anlaşılmalıdır.
anlaşılmalıdır Bilindiği
üzere bu hesaba dönem başında kayıt yapılmaktadır ve
ilk kayıt N-1 yılının olumlu faaliyet sonucudur.
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
69
Öncelikle N-5 yılına ait tutarlar net değer hesabına aktarılmalıdır.
------------------------ / --------------------------------------570.05- Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları H. 53.000.000.500- Net Değer
ğ Hesabı
53.000.000.------------------------ / --------------------------------------Daha sonra yardımcı hesaplar arasındaki aktarma kayıtları yapılır.
------------------------ / --------------------------------------570.03- Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları H. 10.000.000.570.04- Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları H.
10.000.000.------------------------ / --------------------------------------570.02- Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları H. 44.000.000.570.03- Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları H.
44.000.000.------------------------ / --------------------------------------570 01 Geçmiş
570.01G
i Yıllar
Y ll Ol
Olumlu
l Faaliyet
F li t S
Sonuçları
l H
H. 308.000.000.308 000 000
570.02- Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları H.
308.000.000.------------------------ / --------------------------------------Bu işlemlerden sonra 570.01- Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları
Hesabında herhangi bir tutarın kalmaması gerekir.
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
70
ƒ Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçları
Hesabında Kayıtlı Tutarların Güncellenmesi
Kayıtları
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
71
Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçları Hesabında Kayıtlı Tutarların Güncellenmesi
Kayıtları
Geçmiş yıllar olumsuz faaliyet sonuçları hesabında kayıtlı tutarlar, bu hesapların ilgili alt bölümüne
aktarılması için bu hesaba alacak ve borç kaydı yapılır.
580- Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçları Hesabı
XXX.-
(Takip eden dönem yardımcı hesabı)
580- Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçları Hesabı
XXX XXX.-
(Yılı yardımcı hesabı)
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
72
Örneğin; kamu idaresinin 580- Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçları
Hesabına ilişkin yardımcı hesap kodları aşağıdaki gibiyse dönem sonunda
yapılacak yevmiye kaydı şu şekilde oluşturulmalıdır;
58080 Geçmiş
G
i Yıllar
Y ll Ol
Olumsuz F
Faaliyet
li
S
Sonuçları
l H
Hesabı
b
580.04- N-4 Yılına Ait Olumlu Faaliyet Sonuçları Hesabı
41.000.000.41
000 000
41.000.000.-
Burada sadece N-4 yılına ilişkin olumsuz faaliyet sonucu söz konusudur. Bu
son beş yıl içinde sadece o dönemde olumsuz faaliyet sonucu elde edildiği
anlamına gelmektedir. Burada N ile ifade edilenin cari yıl olduğu
anlaşılmalıdır Bilindiği üzere bu hesaba dönem başında kayıt yapılmaktadır
anlaşılmalıdır.
ve ilk kayıt N-1 yılının olumlu faaliyet sonucudur.
Yardımcı hesaplar arasında aşağıda belirtilen aktarma kaydı yapılır.
yapılır
------------------------ / --------------------------------------580.05- Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçları H.41.000.000.580 04 Geçmiş
580.04G
i Yıllar
Y ll Ol
Olumsuz F
Faaliyet
li t S
Sonuçları
l H
H.
41 000 000
41.000.000.------------------------ / ---------------------------------------
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
73
8- Beşinci Yıl Sonunda Net Değere Aktarma Kayıtları
Zaman aşımı ya da hesapların yıllar itibariyle detaylarının
izlenebilmesi ve belirli dönemlerin sonunda hesapların başka
hesaplara aktarılabilmesi amaçlarıyla bazı hesapların yıllar itibariyle
bölümlenerek izlendiği yukarıda belirtilmiş ve detaylarıyla
açıklanmıştır.
Aşağıdaki hesaplarda izlenen bu tutarların, beşinci yılın sonunda net
değer hesabına aktarılarak kapatılması gerekmektedir. Bu hesaplar;
519- Değer Hareketleri Sonuç Hesabı
522- Yeniden Değerleme Farkları Hesabı
570- Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları Hesabı
580- Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçları Hesabı
Dönem sonlarında bu hesapların yardımcı hesapları arasında
aktarma kayıtları yapılacaktır. Ancak N-5 yılına ait yardımcı
hesaplarda izlenen tutarların net değer hesabın aktarılması
gerekmektedir.
g
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
74
Örneğin; kamu idaresinin 570- Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet
Sonuçları Hesabına ilişkin yardımcı hesap kodlarından N-5 yılına ait
detay kodda 45.000.000.- YTL varsa dönem sonunda yapılacak
yevmiye kaydı şu şekilde oluşturulmalıdır;
------------------------ / --------------------------------------570.05- Geçmiş Yıllar Olumlu Faaliyet Sonuçları H. 45.000.000.500- Net Değer Hesabı
45.000.000.------------------------ / ---------------------------------------
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
75
9- Faaliyet Hesaplarının Kapatılması ve
9
Faaliyet
Sonucunun
Bilânçoyla
İlişkilendirilmesi Kaydı
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
76
10 Faaliyet
y Hesapları
p
ƒGelirler hesabının alacak bakiyesi, dönem sonunda faaliyet sonuçları hesabına
alacak gelirler hesabına borç kaydedilir.
alacak,
kaydedilir
ƒGiderler hesabının borç bakiyesi, dönem sonunda faaliyet sonuçları hesabına borç,
giderler hesabına alacak kaydedilir.
ƒFaaliyet sonuçları hesabının alacak veya borç bakiyesi öz kaynaklar hesap grubu
içerisinde yer alan dönem olumlu faaliyet sonuçları hesabı veya dönem olumsuz
faaliyet sonuçları hesabıyla kapatılır.
ƒGeçmiş yıllar olumlu faaliyet sonuçları hesabında kayıtlı tutarlar, bu hesapların ilgili
alt bölümüne aktarılması için bu hesaba borç ve alacak kaydı yapılır.
ƒGeçmiş yıllar olumsuz faaliyet sonuçları hesabında kayıtlı tutarlar, bu hesapların ilgili
alt bölümüne aktarılması için bu hesaba alacak ve borç kaydı yapılır.
ƒBu işlemlerden sonra faaliyet hesapları ana hesap grubunda yer alan tüm hesaplar
kapanır.
p
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
77
NOH. Kod
Hesabın Adı
690 FAALİYET SONUÇLARI HESABI
630 GİDERLER HESABI
600 GELİRLER HESABI
690 FAALİYET SONUÇLARI HESABI
No
H. Kod
591
690
Hesabın Adı
DÖNEM OLUMSUZ FAALİYET SONUÇLARI
FAALİYET
İ
SONUÇLARI HESABI
Borçç
Alacak
10.000
10.000
9.500
9.500
Borç
Alacak
500
500
Dönem sonunda Faaliyet Sonuçları Hesabının borç bakiyesi vermesi
durumunda bakiye tutarı 591 Dönem Olumsuz Faaliyet Sonucu Hesabına
Erkan KARAARSLAN
78
borç, 690-Faaliyet Sonuçlarıekaraaslan@muhasebat.gov.tr
Hesabına
alacak kaydedilir.
NOH. Kod
Hesabın Adı
591 DÖNEM OLUMSUZ FAALİYET SONUÇLARI
690 FAALİYET SONUÇLARI HESABI
Borç
Alacak
500
500
Dönem sonunda Faaliyet Sonuçları Hesabının borç bakiyesi vermesi
durumunda bakiye tutarı 591 Dönem Olumsuz Faaliyet Sonucu
Hesabına borç, 690-Faaliyet Sonuçları Hesabına alacak kaydedilir.
Açılış kaydını takiben önceki yıl olumsuz faaliyet sonucu bu hesaba
alacak, 580-Geçmiş Yıllar Olumsuz Faaliyet Sonuçları Hesabına borç
Erkan KARAARSLAN
79
kaydedilir.
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
ƒ 10.
10 Kapanış Kaydı
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
80
320
BÜTÇE EMANETLERİ HESABI
xxx.
322
BÜTÇELEŞTİRİLECEK BORÇLAR HESABI
xxx.
330
ALINAN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR HS.
xxx.
333
EMANETLER HESABI
xxx.
397
SAYIM FAZLALARI HESABI
xxx.
410
DIŞ MALİ BORÇLAR HESABI
xxx.
500
NET DEĞER HESABI
xxx.
570
GEÇMİŞ
YILLAR
OLUMLU
SONUÇLARI HESABI
FAALİYET
xxx.
590
DÖNEM OLUMLU FAALİYET SONUÇLARI
HESABI
xxx.
102
BANKA HESABI
xxx.
120
GELİRLERDEN ALACAKLAR HESABI
xxx.
121
GELİRLERDEN TAKİPLİ ALACAKLAR
HESABI
xxx.
140
KİŞİLERDEN ALACAKLAR HESABI
xxx
xxx.
150
İLK MADDE VE MALZEME HESABI
xxx.
162
BÜTÇE DIŞI
HESABI
KREDİLER
xxx.
165
MAHSUP DÖN. AKTARILAN AVANS VE
KREDİLER HESABI
xxx.
241
MAL VE HİZMET ÜRETEN KURULUŞ.
YATIRILAN SER. HESABI
xxx.
250
ARAZİ VE ARSALAR HESABI
xxx.
251
YERALTI
HESABI
xxx.
252
BİNALAR HESABI
xxx.
254
TAŞITLAR HESABI
xxx.
255
DEMİRBAŞLAR HESABI
xxx.
258
YAPILMAKTA
HESABI
VE
AVANS
VE
YERÜSTÜ
Ü Ü
OLAN
DÜZENLERİ
Ü
İ
YATIRIMLAR
xxx.
259
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.trxxx.
YATIRIM AVANSLARI HESABI
519
DEĞER HAREKETLERİ SONUÇ HESABI
xxx
81
ƒ ÖZETLEYELİM
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
82
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
83
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
84
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
85
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
86
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
87
GENEL YÖNETİM MUHASEBE YÖNETMELİĞİNDE DÖNEM SONU İŞLEMLERİ
Dö
Dönem
sonu iişlemleri
l l i malî
lî yılın
l sonunda
d geçici
i i mizanın
i
çıkarılmasının
k l
ardından
d d yapılan
l aşağıdaki
ğ d ki
işlemlerden oluşur
a) Bütçe gelir ve bütçe gider hesapları hesap grupları ile bütçe gelirlerinden ret ve iade hesapları hesap grubunda
yer alan
l hesapların
h
l
bütçe
bü uygulama
l
sonuçları
l hhesabıyla
b l karşılaştırılıp
k l
l bü
bütçe uygulama
l
sonucunun belirlenmesi,
b li l
i
b) Kullanılmayan ödeneklerin iptal edilmesi veya mahsup dönemine aktarılması,
c) Yeniden değerlemeye
değerleme e tabi ttutulacak
t lacak varlıkların
arlıkların değerleme
değerlemeyee tabi tutulması,
t t lması
d) Amortismana tabi varlıklar için amortisman hesaplanması,
e) Muhasebe birimlerince izlenen varlıkların sayılması ve gerekli tutanakların düzenlenmesi,
düzenlenmesi
f) Gelir ve gider hesapları hesap grupları ile indirim, iade ve iskonto hesapları hesap grubunda yer alan hesapların
faaliyet sonuçları hesabıyla karşılaştırılıp faaliyet sonucunun belirlenmesi,
ve benzeri
b
i işlemlerdir.
i l l di
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
88
MERKEZİ YÖNETİM MUHASEBE YÖNETMELİĞİNDE DÖNEM SONU İŞLEMLERİ
Dönem sonu işlemleri malî yılın sonunda geçici mizanın çıkarılmasının ardından yapılan aşağıdaki
işlemlerden
ş
oluşur
ş
a) Bütçe ve Ödenek Hesaplarına İlişkin Dönem Sonu İşlemleri
1) Bütçe gelirleri hesabının alacak bakiyesi bütçe gelirleri hesabına borç, bütçe uygulama sonuçları hesabına
alacak kaydedilir.
2) Bütçe giderleri hesabının borç bakiyesi bütçe giderleri hesabına alacak, bütçe uygulama sonuçları
hesabına borç kaydedilir.
3) Bütçe gelirlerinden ret ve iadeler hesabının borç bakiyesi bütçe gelirlerinden ret ve iadeler hesabına
alacak, bütçe uygulama sonuçları hesabına borç kaydedilir.
4) Gider yansıtma hesabının alacak bakiyesi gider yansıtma hesabına borç, bütçe uygulama sonuçları
hesabına alacak kaydedilir.
5) Gelir yansıtma hesabının borç bakiyesi gelir yansıtma hesabına alacak, bütçe uygulama sonuçları
hesabına borç kaydedilir. Gelir yansıtma hesabının alacak bakiyesi verdiği durumlarda gelir yansıtma
hesabına borç, bütçe uygulama sonuçları hesabına alacak kaydedilir.
6) Ödenekli giderler hesabının borç bakiyesi ödenekler hesabına borç, ödenekli giderler hesabına alacak
kaydedilir.
7) Ödenek hesaplarına ilişkin kesin hesap bilgilerinin geçici mizandan alınmasından sonra dönem sonunda
merkez muhasebe birimlerince, bütçe ödenekleri hesabının yardımcı hesapları itibarıyla; alacak bakiyesi
aynı yardımcı hesaplara borç, borç bakiyesi aynı yardımcı hesaplara, bütçe ödenek hareketleri hesabının borç
bakiyesi bütçe ödenek hareketleri hesabına alacak kaydedilir.
8) Bu işlemlerden sonra bütçe hesapları ana hesap grubu ile ödenek hesapları hesap grubunda yer alan tüm
hesaplar kapanır.
b) Bütçe ve Ödenek Hesapları Dışındaki Dönem Sonu İşlemleri
1) Duran varlıklar ana hesap grubu içerisinde yer alan hesaplarda kayıtlı tutarlardan dönen varlıklar ana
hesap grubundaki ilgili hesaplara aktarılması gereken tutarlar, bu hesaplara alacak, dönen varlıklar ana hesap
grubundaki ilgili hesaplara borç kaydedilerek aktarma işlemleri tamamlanır.
2) Uzun vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içerisinde yer alan, hesaplarda kayıtlı tutarlardan vadeleri
bir yılın altına inmesi nedeniyle, kısa vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubundaki ilgili hesaplara
aktarılması
kt l
gereken
k
tutarlar
t t l bu
b hesaplara
h
l
borç,
b
kısa
k
vadeli
d li yabancı
b
kaynaklar
k
kl ana hesap
h
grubundaki
b d ki ilgili
il ili
hesaplara alacak kaydedilerek aktarma işlemleri tamamlanır.
3) Bütçe emanetleri hesabında kayıtlı tutarlar, bu hesapların ilgili alt bölümüne aktarılması için bu hesaba
borç ve alacak kaydı yapılır.
4) Değer hareketleri sonuç hesabında kayıtlı tutarlar, bu hesapların ilgili alt bölümüne aktarılması için bu
hesaba borç ve alacak kaydı yapılır.
5) Öz kaynaklar ana hesap grubu içerisinde yer alan “Değer Hareketleri” hesap grubundaki hesaplar değer
hareketleri sonuç hesabının ilgili yardımcı hesaplarına kaydedilerek kapatılır. Bu işlemler sonucunda, nakit
hareketleri hesabı, muhasebe birimleri arası işlemler hesabı, proje özel hesabından kullanımlar hesabı ve
Erkan
KARAARSLAN
doğrudan dış proje kredi kullanımları bildirim
hesabı
kesin mizanda bakiye vermez.
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
6) Dönem sonunda ilgili varlık ve yabancı
kaynak hesaplarında kayıtlı olup, yabancı para cinsinden izlenen
tutarlar değerlemeye tabi tutulur ve raporlama tarihindeki gerçek değerleri ile malî raporlarda gösterilir.
89
MAHALLİ İDARELER BÜTÇE VE MUHASEBE YÖNETMELİĞİNDE DÖNEM SONU
İŞLEMLERİ
Dönem sonu işlemleri
ş
malî y
yılın sonunda g
geçici
ç mizanın ç
çıkarılmasının ardından y
yapılan
p
aşağıdaki
ş ğ
işlemlerden oluşur
a) Bütçe ve Ödenek Hesaplarına İlişkin Dönem Sonu İşlemleri
1) Bütçe gelirleri hesabının alacak bakiyesi bütçe gelirleri hesabına borç, bütçe uygulama sonuçları hesabına
alacak kaydedilir.
kaydedilir
2) Bütçe giderleri hesabının borç bakiyesi bütçe giderleri hesabına alacak, bütçe uygulama sonuçları
hesabına borç kaydedilir.
3) Bütçe gelirlerinden ret ve iadeler hesabının borç bakiyesi bütçe gelirlerinden ret ve iadeler hesabına
alacak, bütçe uygulama sonuçları hesabına borç kaydedilir.
4) Gider yansıtma hesabının alacak bakiyesi gider yansıtma hesabına borç, bütçe uygulama sonuçları
hesabına alacak kaydedilir.
kaydedilir
5) Gelir yansıtma hesabının borç bakiyesi gelir yansıtma hesabına alacak, bütçe uygulama sonuçları
hesabına borç kaydedilir. Gelir yansıtma hesabının alacak bakiyesi verdiği durumlarda gelir yansıtma
hesabına borç, bütçe uygulama sonuçları hesabına alacak kaydedilir.
6) İl özel idarelerinde ödenekli giderler hesabının borç bakiyesi ödenekler hesabına borç, ödenekli giderler
hesabına alacak kaydedilir.
7) İl
İ özel idarelerinde bütçe ödenekleri hesabının yardımcı hesapları itibariyle; alacak bakiyesi aynı yardımcı
hesaplara borç, borç bakiyesi aynı yardımcı hesaplara, bütçe ödenek hareketleri hesabının borç bakiyesi
bütçe ödenek hareketleri hesabına alacak kaydedilir.
8) Belediye, bağlı idare ve birliklerde, bütçe ödenekleri hesabının yardımcı hesapları itibariyle; alacak
bakiyesi aynı yardımcı hesaplara borç, borç bakiyesi aynı yardımcı hesaplara, ödenekli giderler hesabının
borç bakiyesi ödenekli giderler hesabına alacak kaydedilir.
Bu işlemden sonra bütçe hesapları ana hesap grubu ile ödenek hesapları hesap grubunda yer alan tüm
hesaplar kapanır.
b) Bütçe ve Ödenek Hesapları Dışındaki Dönem Sonu İşlemleri
1) Dönen varlıklar ana hesap grubu içerisinde yer alan gelirlerden alacaklar hesabında kayıtlı tutarlardan
mali yıl sonuna kadar tahsili gerekenlerden tahsil edilemeyen tutarlar,
tutarlar mali yıl sonunda gelirlerden alacaklar
hesabına alacak, gelirlerden takipli alacaklar hesabına borç kaydedilerek takibe alınır.
2) Duran varlıklar ana hesap grubu içerisinde yer alan, gelirlerden alacaklar hesabı, gelirlerden tecilli ve
tehirli alacaklar hesabı, kurumca verilen borçlardan alacaklar hesabı ve gelecek yıllara ait giderler hesabında
kayıtlı tutarlardan dönen varlıklar ana hesap grubundaki ilgili hesaplara aktarılması gereken tutarlar, bu
hesaplara alacak, dönen varlıklar ana hesap grubundaki ilgili hesaplara borç kaydedilerek aktarma işlemleri
tamamlanır.
3) Bütçe emanetleri hesabında kayıtlı olan tutarlar, zamanaşımı süresine göre bütçe emanetleri hesabının
ilgili yardımcı hesabına aktarılması gerektiğinden bu hesaba borç ve alacak kaydedilir.
4) Kısa ve uzun vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grupları içindekiErkan
iç ve dışKARAARSLAN
mali borç hesaplarında kayıtlı
borçlar için işlemiş faiz tutarları hesaplanır ve ilgili dönemde ödenmek üzere ilgisine göre kısa vadeli
yabancı kaynaklar ana hesap grubu veya uzun vadeli yabancı ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
kaynaklar ana hesap grubu içindeki gider
tahakkukları hesabına alacak, giderler hesabına borç kaydedilir
90
ƒ Erkan KARAARSLAN
ƒ www.erkankaraarslan.org
g
Erkan KARAARSLAN
ekaraaslan@muhasebat.gov.tr
91
Download