KEMOTERAPİDE SIK KULLANILAN ANTİNEOPLASTİK İLAÇLAR

https://www.google.com.tr/search?q=kemoterapi&biw=1920&bih=955&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwitsIGDiPrLAhVkOJoKHT9QAT0Q_AUIBigB#tbm=isch&q=kemoterapi+ila%C3%A7lar%C4%B1&imgdii=cfIaoylx1IiXqM%3A%3BcfIaoylx1IiXqM%3A%3B6w_JiVhqPURGq
M%3A&imgrc=cfIaoylx1IiXqM%3A
• Kemoterapi
• Antineoplastik İlaçların Genel Özellikleri
• Antineoplastik İlaçların Sınıflandırılması
–
–
–
–
–
–
Alkilleyici ajanların etki mekanizmaları
Antimetabolitlerin etki mekanizmaları
Vinka alkoloidlerin etki mekanizmaları
Antitümör antibiyotiklerinin etki mekanizmaları
Hormon antagonistlerinin etki mekanizmaları
Monoklonal antikorlarının etki mekanizmaları
http://penningtonhennessy.com/Portals/31360/images/figure_building_plan_from_blocks.jpg
Hücrenin
biyokimyasal
sürecini
değiştirerek
doğrudan ya da dolaylı
olarak hücrenin çoğalmasını engellemek,
genellikle hücrelere zarar vermeden
anormal hücreleri yok etmek, tümör
gelişimini
baskılamak
ya
da
ağrı/obstrüksiyon gibi belirtileri kontrol
altına almak amacı ile kanserin
tedavisinde cerrahi ve radyoterapi ile
birlikte ya da tek başına kullanılan tedavi
yöntemidir.
https://www.google.com.tr/search?q=kemoterapi&biw=1920&bih=955&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwitsIGDiPrLAhVkOJoKHT9QAT0Q_AUIBigB#tbm=isch&q=kemoterapi+ila%C3%A7lar%C4%B1&imgrc
=hz7MasmHhZoGSM%3A
Kemoterapide kullanılan ilaçlar DNA ve RNA’yı etkileyerek
protein sentezini bozarlar.
https://www.google.com.tr/search?q=kemoterapi&biw=1920&bih=955&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwitsIGDiPrLAhVkOJoKHT9QAT0Q_AUIBigB#tbm=isch&q=n%C3%BCkleotit+sentezi&imgrc=kufN4PU
jyjxhGM%3A
https://www.google.com.tr/search?q=dna+sarmal%C4%B1&biw=1920&bih=955&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwjVyZrYh_rLAhWmK5oKHYdgBk0Q_AUIBigB#imgrc=57qwMMrtLuuyjM%3A
Antineoplastik İlaçların Genel
Özellikleri
• Antineoplastik ilaçların çoğu hücre çoğalmasını
nükleotit sentezini inhibe ederek engeller, böylece
daha çok hızlı prolifere olan hücreleri etkilerler, bu
nedenle sadece malign hücreler etkilenmez, bunun
yanında;
–
–
–
–
kemik iliği ( eritrosit, lökosit oluşumu )
gonadlar
gastrointestinal kanal 8 epitel tabakasının idamesi)
deri ( özellikle saç folikülleri ) gibi dokular en fazla etkilenir.
Antineoplastik İlaçların
Sınıflandırılması
•
•
•
•
•
•
Alkilleyici Ajanlar
Antimetabolitler
Vinka Alkaloidleri
Antitümör Antibiyotikleri
Hormon ve Hormon Antagonistleri
Monoklonal Antikorları
https://www.google.com.tr/search?biw=1920&bih=955&tbm=isch&sa=1&btnG=Ara&q=s%C4%B1n%C4%B1fland%C4%B1r&oq=s%C4%B1n%C4%B1fland%C4%B1r&
gs_l=img.12..0l10.96690.139335.0.151413.29.14.0.4.4.0.248.1405.0j8j1.9.0....0...1c.1.64.img..16.13.1483.RfpSISHxVt0#imgrc=RrzVSwJamM8IYM%3A
Alkilleyici Ajanların Etki Mekanizmaları
Hücre siklusuyla ilişkisiz hem yavaş bölünen (solid tümörler) hem
de hızlı bölünen malingnensilerde etkilidir. Radyoterapi ile
uygulanmamalıdırlar. Işınların doku toksositesini arttırırlar.
https://www.google.com.tr/search?q=kemoterapi&biw=1920&bih=955&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwitsIGDiPrLAhVkOJoKHT9QAT0Q_AUIBigB#tbm=isch&q=yava%C5%9F+b%C3%B6l%C3%BCnen+t%C
3%BCm%C3%B6rler&imgrc=V81Wbv86zqkxMM%3A
İFOSFAMİD(HOLOXAN)
ENDİKASYONLARI
Yumuşak doku sarkomları,
Osteojenik sarkom,
Non-hodking's lenfoma,
Mesane kanseri,
Baş- boyun kanseri,
Servikal kanser,
Ewing's sarkomu
http://www.farmacep.com/ilac/holoxan-2000mg-iv-infuzyon-icin-toz-iceren-flakon
TOKSİK ETKİLERİ
Hemorojik sistit( ifosfamid ile
birlikte mesna uygulanmalı, mesna
ifosfamidden 15 dakika önce
başlanmalı sonra 4. ve 8. saatte
tekrarlanmalı)
Dermatolojik, hepatik, nörolojik
hematolojik etkiler.
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
ve UYGULAMA ŞEKLİ
SAKLAMA KOŞULLARI
250 veya 1000 ml’lik sıvılar en az 30
dakikada verilmelidir.
İfosfamid dozunun %20si kadar mesna
uygulanmalıdır.
Açılmamış flakonlar oda ısısında saklanır.
Sıvı halindeki ifosfamidler 35 derecenin
altında bulundurulmalıdır.
İfosfamid %5 dekstroz içerisine dilüe
edilir.
Oda ısısında 1 hafta, buzdolabında 3
hafta stabildir.
CARBOPLATİN
ENDİKASYONLARI
Over kanseri,
Germ hücreli tümör,
Baş-boyun kanseri,mesane
kanseri,
Relaps ve refrakter akut lösemi,
Endometrial kanser,
Küçük hücreli ve küçük hücreli
olmaya akciğer kanserleri.
http://www.saglikportali.com/ilac/carboplatin-teva/11305
TOKSİK ETKİLERİ
Trombositopeni,
Kemik iliği baskılanması,
Nefrotoksosite,
Anoreksiya,
Hepatik disfonksiyon,
Nörolojik disfonksiyon,
Hipersensitivite,
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
ve UYGULAMA ŞEKLİ
İnfüzyon 15 ile 60 dakika arasında
olmalıdır.
24 saat üzerinde uzun süreli infüzyon
şeklinde de uygulanabilir.
İleri over kanseri hastalarında
intraperitonial uygulanabilir.
İdrar kreatin klirens takip edilmelidir.
Sulandırması enjeksiyonluk steril su, %5
dekstroz yada %0,9 NaCl kullanılır.
SAKLAMA KOŞULLARI
Toz halinde bulunmaktadır.
24 saat kimyasal stabilitesini korumakla
birlikte bakteriostatik koruyuculuğu az
olduğu için 8 saat sonrasında
kullanılmamalıdır.
OXALİPLATİN
ENDİKASYONLARI
Metastatik kolorektal kanserler
http://www.sagentpharma.com/wpcproduct/oxaliplatin-injection-usp/
TOKSİK ETKİLERİ
Bulantı,kusma,
Duyusal nöropati,
Kemik iliği depresyonu
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
ve UYGULAMA ŞEKLİ
Klorid içeren solüsyonlar kullanılmaz.
Alüminyum iğneler ya da alüminyum
içeren setler kullanılmaz.
1 ya da 1 saatin üzerinde uygulanır.
5-FU ile geçimsiz olduğu için iki ilaç
arasında %5 dekstroz ile yıkama yapılır.
SAKLAMA KOŞULLARI
Steril su ile dilüe edilir.
50 ml üzerindeki dilüasyonlarda %5
dekstroz kullanılır.
CİSPLATİN
ENDİKASYONLARI
Testis kanseri,
Over kanseri,
Mesane kanseri,
Baş-boyun kanseri,
Özafagial kanser,
Küçük hücreli ve küçük hücre dışı
akciğer kanseri,
Non-hodking's lenfoma
http://www.bppharma.com/English/Cisplatin.html
TOKSİK ETKİLERİ
Renal yetmezlik,
İşitme kaybı,
Periferal nöropati,
Kardiyovasküler toksosite,
Lökopeni,
Trombositopeni,
Anemi,
Bulantı, kusma
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
ve UYGULAMA ŞEKLİ
%0,9 NaCl ile dilüe edilir.
Hazırlama sırasında alüminyum iğneler
kullanılmamalıdır.
İnfüzyon öncesi IV bolus mannitol
verilir.
İnfüzyon hızı 1mg/dk olacak şekilde
olmalıdır.
IV (puşe, kısa süreli ve sürekli infüzyon
şeklinde) uygulanır.
SAKLAMA KOŞULLARI
Aksi önerilmedikçe oda ısısında 20 saat
stabildir, buzdolabında saklanmaz.
Işıktan korunmalıdır.
Serum fizyolojik ile geçimlidir.
Alüminyum ile geçimsizdir.
SİKLOFOSFAMİD(ENDOXAN)
ENDİKASYONLARI
•Meme kanseri,
•Non-hodking's lenfoma,
•KLL,
•Over kanseri,
•Kemik ve yumuşak doku sarkomu
http://sspharmaceutical.tradeindia.com/cyclothosphamide-endoxan-injection-1783394.html
TOKSİK ETKİLERİ
Alopesi,
Hemorajik sistit,
Bulantı, kusma,
Stomatit,
Kardiyak ve hepatotoksik etkiler
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
ve UYGULAMA ŞEKLİ
SAKLAMA KOŞULLARI
Hemorajik sistiti önlemek ve idrar
Solüsyon oda ısısında 24 saat,
atılımını sağlamak için 500 mg üzerindeki buzdolabında 6 gün stabilitesini korur.
dozlar için uygulama öncesi ve
sonrasında total 500-3000 ml sıvı
hidrasyonu sağlanmalıdır.
500 mg üzerindeki dozlar en az 20
dakikada verilir.
Antimetabolitlerin Etki Mekanizmaları
Antimetabolitler döneme özgü
ilaçlardır ve çoğu kez çoğalma
fraksiyonu
yüksek
tipteki
tümörlere etki ederler. Hücrenin
s fazına etkili; DNA sarmalını
kırarak veya prematür zinciri
sonlandırarak DNA sentezi için
gerekli enzimlerin üretimini
baskılar.
https://www.google.com.tr/search?q=DNA&biw=1920&bih=955&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwj
whJWosfzLAhWqAJoKHRiOBhwQ_AUIBigB#imgrc=HDuTXeJ24kKOUM%3A
GEMCİTABİN(GEMZAR)
ENDİKASYONLARI
•Pankreas kanseri,
•Küçük hücre dışı akciğer kanseri,
•Mesane kanseri,
•Yumuşak doku sarkomları
http://www.oncologydrugs.co.in/gemzar-gemcitabine-hci-injection-1432370.html
TOKSİK ETKİLERİ
Myelosupresyon,
Bulantı-kusma,
İshal,
Karaciğer fonksiyon testlerinde geriye
dönüşlü yükselme,
Ciltte döküntü,
Anal kaşıntı ve alopesi,
Periferal ödem ve hipotansiyon
pulmoner,
Renal ( hafif proteinüri,hematüri ),
nörotoksosite,
Trombositopenik purpura
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
ve UYGULAMA ŞEKLİ
200 mg flakonlar 5ml, 1 gr flakonlar 20
ml koruyucusuz normal serum fizyolojik
ile sulandırılır.
Maksimum yoğunluktaki solüsyon
40mg/ml dir.
Gemzar genellikle 100 ml veya 250 ml
SF ile verilir.
SAKLAMA KOŞULLARI
Toz halindeki flakonlar kontrollü oda
ısısında depolanır.
Sulandırıldıktan sonra kontrolü oda
ısısında olmalı ve 24 saat içerisinde
kullanılmalıdır.
Solüsyon halindeki gemzar kristalleşme
meydana gelebileceğinden buzdolabına
konulmamalıdır, kalan kısım atılmalıdır.
FLUOROURACIL
ENDİKASYONLARI
Kolon,
Rektum,
Mide,
Karaciğer,
Pankreas,
Meme,
Böbrek,
Mesane,
Prostat kanserleri
TOKSİK ETKİLERİ
Diare,
Mukozit,
Bulantı-kusma
Lökopeni,trombositopeni,anemi,
Dermatit,
Tırnak değişiklikleri, el- ayak
sendromu,
Işığa hassasiyet,
Alopesi,
Sereballer ataksi,
oryantasyon bozukuluğu, konvülziyon
https://pancreaticcanceraction.org/about-pancreatic-cancer/treatment/chemotherapy/chemotherapy-drugs-for-pancreatic-cancer/5-fluorouracil-5-fu/
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
ve UYGULAMA ŞEKLİ
İlaç IV puşe, sürekli infüzyon, arterial
infüzyon, kavite içerisine,
intraperitonial olarak, oral olarak su,
üzüm suyu, karbonatlı içeceklerle
verilebilir.
SAKLAMA KOŞULLARI
Işıktan korunursa oda ısısında uzun
süre stabil kalabilir.
Çözelti olup olmadığına bakılmalıdır,
çözelti görülürse 140F (54 C derece)’yi
geçmeyen sıcaklıkta çözünmesi
sağlanabilir.
PEMETREXED
ENDİKASYONLARI
Mezetolyoma,
Küçük hücre dışı akciğer kanseri,
Kolorektal kanser,
Meme kanseri,
Pankreas kanseri,
Mesane kanseri
http://www.mn.com.tr/tr/products/pdf/Prexet.pdf
TOKSİK ETKİLERİ
Nötropeni, trombositopeni,
El- ayak sendromu,
Ciltte döküntü,
Mukozit,
Diare,
Bulantı, kusma
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
ve UYGULAMA ŞEKLİ
Yan etkileri azaltmak için oral folik asit
ve parenteral B12 vitamininin kullanılması
önerilmektedir.
Pemetrexed değişmeden böbrekten
atılır, kreatinin klirensi 45ml/dk altında
olan hastalarda kullanımı
önerilmemektedir.
SAKLAMA KOŞULLARI
En son yoğunluğu 10-50 mg/ml olacak
şekilde steril su veya %0,9 NaCl ile
sulandırılır.
Oda ısısında ya da buzdolabında 72 saat
saklanabilir.
METHOTREXATE
ENDİKASYONLARI
•Meme kanseri,
•Baş-boyun kanseri,
•Osteojenik sarkom,
•ALL, Non hadking's lenfoma,
•Meningial lösemi,
•Mesane,
•Kolorektal kanser,
•Gestasyonel trofoblastik kanser
http://www.doctortipster.com/3510-rheumatoid-arthritis-treatment.html
TOKSİK ETKİLERİ
Lökopeni,trombositopeni,
Ciltte kızarıklık,döküntü,
Saç dökülmesi,
Işığa hassasiyet,
Akne,ciltte kuruluk ve bül oluşumu,
Bulantı kusma
Stomatit, diarei
İştahsızlık,
Hematemez; melena,
Renal disfonksiyon,
Hepatik fibröz ve siroz,
Ensefalopati,
Yorgunluk,
Ataksi, tremori,
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
ve UYGULAMA ŞEKLİ
Yüksek dozlar (100 mg üzerindeki) 100
ml veya daha fazla SF veya %5 dekstroz ile
dilüe edilerek verilir, en az 30 dakika süre
ile IV verilir.
100 mg altındaki doz uygulamalarında IV
puşe olarak verilir.
İntratekal, intramuskuler, oral,
intraarterial, intraperitonial, intraveziküler
yolla uygulanabilmektedir.
SAKLAMA KOŞULLARI
Oda ısısında ışıktan korunarak
saklanmalıdır.
Mümkün olduğunca hemen
kullanılmalıdır.
Vinka Alkoloidlerin Etki Mekanizmaları
Alkoloidler bitkilerden elde edilir. bu ilaçlar hücrenin M
fazı metafaz aşamasını engeller ve hücre ölümüne
neden olurlar. Ayrıca RNA sentezini de inhibe eder.
https://tr.wikipedia.org/wiki/RNA
ETOPOSİD
ENDİKASYONLARI
•Germ hücreli tümörler,
•Küçük hücreli akciğer kanseri,
•Non hadking's lenfoma,
•Gastrik kanserler,
•Over kanseri,
• Meme kanseri)
http://www.medicalook.com/reviews/Etoposide.html
TOKSİK ETKİLERİ
İlaç hızlı verilirse hipotansiyon,
Titreme
Ateşle birlikte ya da ateş olmadan
bronkospazm,
Kemik iliği depresyonuna bağlı kanama
Enfeksiyon,
Bulantı, kusma,
Alopesi,
Seksüel disfonksiyon
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
ve UYGULAMA ŞEKLİ
Hipotansiyon ve bronkospazm riskini
en aza indirmek için 30-60 dk üzerinde
verilir.
İlaç uygulaması süresince belirti ve
bulgular düzenli aralıklarla izlenmelidir.
%5 dekstroz veya SF ile en fazla 0.1
mg/ml ye kadar dilüe edilebilir.
SAKLAMA KOŞULLARI
5 ml flakonları mevcuttur.
İlacın stabilitesi değişik
konsantrasyonlara göre farklılık gösterir,
0,2 mg/ml de oda ısısında 96 saat
stabilken, 0.4 mg/ml de 24 saat stabildir
ve saklanabilir.
VİNCRİSTİNE
ENDİKASYONLARI
•Hodking's ve non hodking's lenfoma,
•Serviks,
•Testis,
•Mesane
•Baş- boyun kanserleri,
•Multıple myelom,
•Meme kanseri
http://effectinforme.blogspot.com.tr/2015/10/vincristine-vincristine-side-effects.html
TOKSİK ETKİLERİ
 Nörotaksosite
El ve ayaklarda parestezi
Kaslarda güçsüzlük,
El ve ayaklarda düşme ,
Konstipasyon,
Hipove hipertansiyon,
Alopesi,
Flebit yada döküntü,
Ağızda metalik tat,
Bulantı-kusma,
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
ve UYGULAMA ŞEKLİ
Puşe olarak 1-2 dakikada yavaş
infüzyon şeklinde uygulanır.
50 ml %5 dekstroz ya da SF içinde 15
dakikada verilebilir.
Ekstravazasyon önlemleri alınmalıdır.
İntratekal kesinlikle verilmez.
SAKLAMA KOŞULLARI
Flakonları buzdolabında saklanır.
%5 dekstroz yada SF ile dilüe edilmiş ilaç
oda ısısında ve buzdolabında 21 gün
stabildir.
Işıktan korunmalıdır.
İRİNOTECAN
ENDİKASYONLARI
•Kolorektal kanserler,
•Küçük hücre dışı akciğer kanseri,
•Küçük hücreli akciğer kanseri.
http://www.medicalrealm.net/what-is-pharmacology---irinotecan.html
TOKSİK ETKİLERİ
Gecikmiş diare,
Alopesi,
Cilt reaksiyonları,
Lökopeni, nötropeni, trombositopeni,
Bulantı kusma,
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
ve UYGULAMA ŞEKLİ
Dilüe edilmiş ilaç %5 dekstroz veya
%0,9 NaCl ile 0,12-1,1 mg/ml olacak
şekilde sulandırılır.
Yaygın olarak bu ilaç 500 ml %5dekstroz
ile sulandırılır.
90 dakika üzerinde IV verilmelidir.
Uygulama sırasında veya hemen
sonrasında diyare meydana gelirse
kontrendike değilse doktor istemine göre
1 mg IV atropin verilebilir.
SAKLAMA KOŞULLARI
15-25 derecede ve ışıktan korunarak
saklanmalıdır.
%0,9 NaCl ile sulandırılmış olan
solüsyon 15-25 derece arasındaki ısılarda
2 saat, 2-8 derecede buzdolabında 4 gün
süre ile saklanabilir.
PAKLİTAXEL
ENDİKASYONLARI
•Over kanseri,
•Meme kanseri,
•Küçük hücreli olmayan akciğer kanseri,
•Serviks,
•Özefagus,
•Endometrium
•Baş- boyun kanserleri
http://allmedtech.com/anagbpa6mgml.html
TOKSİK ETKİLERİ
Myelosupresyon ( nötropeni, lökopeni,
trombositopeni,anemi),
Hipersensitivite (hipotansiyon,
kızarıklık, göğüs ağrısı , karın ve
ekstremite ağrısı, kaşıntı, dispne ve
taşikardi),
Nöropati,
Myalji,
Bulantı kusma,
Diyare,
Mukozit,
AST ve ALT yüksekliği
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
ve UYGULAMA ŞEKLİ
Konsantre edilmiş solüsyon kullanım
öncesi %5 dekstroz ve normal salin
içerisinde 0,3-1,2 mg/ml lik
konsantrasyon elde edilecek şekilde
sulandırılmalıdır.
Genellikle 0,22 mikron inceliğinde
hidrofilik filtre ile 3 saatin üzerinde IV
infüzyon şeklinde uygulanır.
1 saat ve 24 saatlik infüzyon
uygulamaları olabilmektedir.
SAKLAMA KOŞULLARI
Oda ısısında saklanmalıdır.
Dondurma ters etki yapabilir.
Solüsyonlar normal salin veya %5
dekstroz ile 0,3-1,2 mg/ml olacak şekilde
sulandırıldığında oda ısısında ve normal
oda ışığında 27 saat saklanabilir.
DOCETAXEL
ENDİKASYONLARI
•Lokal ileri evre ve matastatik meme
kanseri,
•Küçük hücre dışı akciğer kanseri,
•Küçük hücreli akciğer kanseri,
•Baş- boyun kanserleri,
•Gastrik kanserler,
•Over kanseri,
•Mesane kanseri
http://actavis.ie/en/products/DOCETAXEL.tm
TOKSİK ETKİLERİ
Hipotansiyon,
Bronkospazm,
Yaygın döküntü, kızarıklık,
Göğüste daralma hissi, sırt ağrısı,a
Anemi, trombositopeni,
Sıvı tutulumu,
Alopesi,
Cilt reaksiyonları,
Periferal nöropati,
Bulantı kusma
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
ve UYGULAMA ŞEKLİ
Hastanın ANCsi değerlendirilmeli ve
ANC>1500 mm3 olduğunda tedavi
uygulanır.
Uygulama 1 saat üzerinde olmalıdır.
Hipersensivite reaksiyonu ve sıvı
tutulumunun şiddetini azaltmada
kullanılan dexametazon tedaviden 1 gün
önce başlar ve 3-5 gün devam ettirilir.
(günde 2 defa 8 mgr şeklinde kullanılır)
%5 dekstroz veya %0,9 NaCl ile dilüe
edilir.
SAKLAMA KOŞULLARI
80mg/2ml ve 20mg/0,5ml dozlar
şeklinde flakonları mevcuttur.
Açılmamış flakonlar buzdolabında
saklanmalı ve çok fazla ışıktan
korunmalıdır.
Sulandırmadan 5 dk önce dolaptan
çıkarılmalıdır.
Çözeltide renk değişikliği ya da
partiküller varsa ilaç kullanılmamalıdır.
Dilüe edilmiş ilaç oda ısısında yada
buzdolabında 8 saat saklanabilir.
Antitümör Antibiyotiklerinin Etki Mekanizmaları
Çeşitli mikroorganizmaların kültürlerinden elde edilen
antibiyotik niteliğinde antineoplastik ilaçlar bulunur.
Radyoterapi ile aynı zamanda kullanılmamalıdır,
radyasyonun doku toksositesini arttırırlar.
http://www.genengnews.com/gen-news-highlights/scientists-trigger-antitumor-immune-responses-using-sirnas/81243411
BLEOMYCIN
ENDİKASYONLARI
•Hodgkin ve non- hodgkin's lenfoma,t
•Testis kanseri,
•Baş ve boyun skuamoz hücreli kanseri,
•Uterus
•Serviks kanseri
http://www.oncology-drugs.com/bleomycin-injection-1898684.html
TOKSİK ETKİLERİ
Solunum sıkıntısı,
Öksürük,
Hipotansiyon,
Taşikardi,
Yüzde ödem,
Tümör alanında ağrı,
Ateş, titreme,
Alopesi,
Ürtiker,
Bulantı -kusma,
İştahsızlık,
Stomatit.
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
ve UYGULAMA ŞEKLİ
Minimal derecede iritan özelliğe
sahiptir.
SC, IM, IV yada intraplevral olarak
uygulanır.
IV uygulaması 10 dakikada gidecek
şekilde yavaş olmalıdır.
SC yada IM uygulamada enjeksiyon
alanında ağrıya neden olabilir.
Hipersensitivitenin tanımlanması için ilk
uygulama öncesi test dozu yapılması
önerilmektedir.
SAKLAMA KOŞULLARI
Buzdolabında 2-8 derecede
saklanmalıdır.
Dilüe edilmiş solüsyonlar oda ısısında 24
saat, buzdolabında 14 gün stabildir.
MITOMYCIN-C
ENDİKASYONLARI
•Anal kanser,
•Meme kanseri,
•Akciğer kanseri,
•Mide kanseri,
•Pankreas kanseri,
•Yüzeyel mesane kanseri,
•Servikal kanser
TOKSİK ETKİLERİ
Miyelosüpresyon,
Bulantı, kusma,
İshal,
Pnömoni,
Karaciğer yetmezliği,
Alopesi,
Böbrek fonksiyonlarında bozulma
http://www.nursingconsult.com/nursing/drugs/monograph?tab=adversereactions&drug_id=410&firstpage=4&secondpage=4&firstsort_by=title&firstsort_order=asc&secondsort_by=title&secondsort_order=asc&secondtitle=&firsttitle=&backname=&browse_id=256&firstdrugsReq
uestUri=paging&seconddrugsRequestUri=paging&monotype=full
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
ve UYGULAMA ŞEKLİ
Flakonun büyüklüğüne göre 0,5mg/ml
olacak şekilde dilüe edilir.
%5 dekstroz içerisine konmuşsa 3 saat
içinde, SF içerisine konmuşsa 12 saat
içinde kullanılmalıdır.
20-30 dakika üzerinde yavaş puşe veya
250 ml lik IV infüzyon şeklinde uygulanır.
SAKLAMA KOŞULLARI
Flakon halindeki ilaç oda ısısında
tutulmalıdır.
0,5mg/ml yoğunluğundaki ilaç oda
ısısında 7 gün, buzdolabına konduğunda
ve ışıktan korunduğunda 14 gün stabildir.
DOXORUBİCİN
ENDİKASYONLARI
•Meme kanseri,
•Özafagus kanseri,
•Yumuşak doku sarkomları,
•Over kanseri,
•Tiroid kanseri,
•Hepatik pankreatik kanserler,
•Postat,
•Testis karsinomu
http://www.asbestos.com/treatment/drugs/doxorubicin.php
TOKSİK ETKİLERİ
Lokopeni, trombositopeni, anemi,
Alopesi,
Tırnak yatağında hiperpigmentasyon,
Bulantı-kusma,
Aritmiler,
Kardiyomiyopati nedeni ile konjestif
kalp yetmezliği,
İdrar renginde kırmızılık
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
ve UYGULAMA ŞEKLİ
İntravenöz olarak bolus injeksiyon ya
da santral venöz kateter yolu ile sürekli
infüzyon şeklinde uygulanabilir.
SAKLAMA KOŞULLARI
Işıktan korunduğunda oda ısısında
stabildir.
Sulandırılmış solüsyonları oda ısısında
24 saat ve buzdolabında 48 saat
stabildir.
EPİRUBİCİN
ENDİKASYONLARI
•Meme
•Mide kanseri,
•Prostat kanseri
•Akciğer kanseri,
•Kolorektal kanserler,
•Lösemi, multiple myelom.
http://www.schumit.com/default.asp?pgid=108
TOKSİK ETKİLERİ
Kardiyotoksik etki,
Pigmentasyon,
Lökopeni, trombositopeni,
Alopesi
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
ve UYGULAMA ŞEKLİ
Karaciğer fonksiyon bozukluğunda doz
ayarlaması gerekebilir.
Kreatinin düzeyi> 5mg/dL ise doz %50
azaltılmalıdır.
Kardiyak toksisite açısından düzenli
ejeksiyon fraksiyonu (EF) ölçümü ile
izlenmelidir.
SAKLAMA KOŞULLARI
2-8 derece arasında buzdolabında
saklanır.
Epirubicin Ebewe sulandırıldıktan sonra
hemen kullanılmalıdır.
Eğer kullanılmazsa 2-8 derece arasında
buzdolabında en fazla 24 saat saklanabilir.
Hormon Antagonistlerinin Etki Mekanizmaları
Bazı tümörler, hormona
duyarlı veya hormona
bağımlıdır. Tedavide zıt
yönde etki eden hormonlar
ve hormon antagonistleri
kullanılır.
TAMOXİFEN
ENDİKASYONLARI
Meme kanseri,
Endometrial kanser
http://www.alphapharmaceuticals.in/tamoxifen-tablets.htm
TOKSİK ETKİLERİ





Hiperkalsemi
Periferik ödem
Kemik ağrısı
Karın krampları
Depresyon
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
ve UYGULAMA ŞEKLİ
Hiperkalsemiye yol açmaktadır, takip
edilerek tehlikeli olduğu durumda ilaca
ara verilmelidir.
Tamoksifen tedavisi uygulanan hastalar
endometrial hiperplazi, polipler,
endometriozis, uterus fibroidleri ve over
kistleri gelişmesi ihtimali nedeniyle
jinekolojik olarak yakından izlenmelidir.
SAKLAMA KOŞULLARI
Tamoksifenin önerilen günlük dozu
normalde 20 mg'dır. 20 mg'ı aşan dozlar
günde iki keze bölünerek uygulanmalıdır.
Serin ve kuru yerde saklanmalıdır
ANASTRAZOL
ENDİKASYONLARI
Tamoksifene direnç kazanan meme
kanserleri
http://sellanabolics.com/produs/anastrozol/?lang=en
TOKSİK ETKİLERİ
Baş ağrısı
Halsizlik
Sıcak basması
Cilt kuruluğu
Kas ağrısı
Ödem
Kemik ağrısı
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
ve UYGULAMA ŞEKLİ
Anastrazol’ün orta şiddetli veya ciddi karaciğer bozukluğu olan
hastalarda veya ciddi böbrek bozukluğu olan hastalarda (kreatinin
klirensi 20 ml/dak.’dan daha az), güvenli kullanımını destekleyecek
herhangi bir veri yoktur.
Anastrazol dolaşımdaki östrojen seviyelerini düşürdüğünden, kemik
mineral yoğunluğunun azalması ile bağlantılı olarak olası kırık riskinde
artışa neden olabilir.
FLUTAMİD
ENDİKASYONLARI
Prostat tümörleri
http://eurologia.pl/a/2963,flutamid-250-mg
TOKSİK ETKİLERİ
Sıcak basması
Jinekomasti
Karaciğer fonksiyon testlerinin
yükselmesi
Bulantı-kusma
Baş dönmesi
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
ve UYGULAMA ŞEKLİ
SAKLAMA KOŞULLARI
Transaminaz düzeyleri normal değerin 25°C nin altında oda sıcaklığında
üst sınırının 2 veya 3 katından yüksek olan saklanmalı, ışıktan ve nemden
hastalarda Flutamid tedavisine
korunmalıdır.
başlanmamalıdır.
Tüm hastalarda periyodik olarak
karaciğer fonksiyon testleri yapılmalıdır.
Monoklonal Antikorlarının Etki Mekanizmaları
Kanser immün terapide
kullanılan monoklonal antikorlar,
vasküler endotelyal büyüme
faktörü (VEGF), epidermal büyüme
faktörü reseptörü (EGFR), insan
epidermal büyüme faktörü
reseptörü 2 (HER2) gibi kanser
progresyonunu destekleyen
büyüme faktörlerini veya CD52
(Cluster of Differentiation 52) ve
CD20 (Cluster of Differentiation
Antigen 20) gibi kanser
hücrelerinde spesifik olarak
üretilen farklılaşma antijenlerini
hedef alır.
http://tip.fusabil.org/text.php3?id=929
BEVACİZUMAB (ALTUZAN)
ENDİKASYONLARI
•Metastatik kolon yada rektum kanserinin
ilk seçenek tedavisi için 5FU ile kombine
kullanılır.
•Globlastomalarda akciğer kanserinde
kullanılır.
•Nüks over kanserlerinde kullanılır.
TOKSİK ETKİLERİ
Hipertansiyon,
Nefrotik sendrom ,
Tromboembolizm,
Proteüniri,
Konjestif kalp yetmezliği,
Hemoraji,
Hiponatremi,
Halsizlik,
İshal
http://www.cbc.ca/news/canada/manitoba/canadian-links-sought-in-u-s-counterfeit-drug-probe-1.1133672
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
ve UYGULAMA ŞEKLİ
 Altuzan ile tedavi gastrointestinal perforasyon gelişme riskini
arttırabilir. Gastrointestinal perforasyon gelişen hastalarda Altuzan kalıcı
olarak kesilmelidir.
Altuzan ile tedavi edilen hastalarda özellikle tümörle ilişkili kanamalar
olmak üzere kanama riski artar. Altuzan tedavisi sırasında Derece 3 veya
4 kanama görülen hastalarda Altuzan kalıcı olarak kesilmelidir.
Başlangıç Altuzan dozu intravenöz infüzyon halinde 90 dakikanın
üzerinde bir zaman periyodunda verilmelidir.
İlk infüzyon iyi tolere edildiği takdirde ikinci infüzyon 60 dakikanın
üzerinde bir süre boyunca uygulanabilir.
60 dakikalık infüzyon da iyi tolere edildiği takdirde sonraki bütün
infüzyonlar 30 dakikanın üzerinde bir süre boyunca verilebilirler.
CETUXIMAB (ERBİTUX)
ENDİKASYONLARI
•Tedaviye dirençli metastatik kolorektal
kanserlerin tedavisi için irinotecan ile
birlikte kullanılır.
http://www.oncology-drugs.com/erbitux-100-mg-20-ml-1170390.html
TOKSİK ETKİLERİ
Ürtiker,
Bronkospazm,
Hipotansiyon,
Ses kısıklığı,
Anoreksia,
Ateş
İshal,
Bulantı-kusma
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
ve UYGULAMA ŞEKLİ
SAKLAMA KOŞULLARI
Başlangıç yükleme dozu 400 mg/m2 IV Buzdolabında saklanmalıdır.
infüzyon; idame dozu 250 mg/m2 haftalık Kullanılmayan açılmış ilaç, buzdolabında
IV infüzyon şeklinde olmalıdır.
12 saat, oda ısısında 8 saat bekletilebilir.
Başlangıç infüzyonu 120 dakikada
sonraki infüzyonlar 60 dakikada
verilmelidir.
Maksimum infüzyon hızı 5ml/dk dır.
Çalkalanmamalıdır.
Dilüe edilmemelidir.
RİTUXİMAB
ENDİKASYONLARI
•B Hücreli non- Hodgkin Lenfomada
kullanılır.
TOKSİK ETKİLERİ
Ateş, titreme,
Bulantı,
Hipotansiyon,
Baş ağrısı,
Anjioödem,
Yüz kızarıklığı
http://www.hopkinsarthritis.org/arthritis-news/arthritis-news-lower-dose-of-rituximab-for-ra-treatment-explored/
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
ve UYGULAMA ŞEKLİ
IV yavaş infüzyon şeklinde haftada 1 kez
toplam 4 doz önerilmektedir.
IV puşe veya bolus uygulanmaz.
Hazırlanan solüsyon çalkalanmamalıdır.
SAKLAMA KOŞULLARI
2-8 derecede saklanmalıdır.
Direkt güneş ışığından korunmalıdır.
Hazırlanmış solüsyon buzdolabında 24
saat, oda ısısında 12 saat stabildir.
HERCEPTİN
ENDİKASYONLARI
•Metastatik meme kanseri
TOKSİK ETKİLERİ
Ateş, titreme,
Bulantı-kusma,
Baş ağrısı,
Hipotansiyon,
Kardiyotoksisite
http://spicyip.com/2014/02/roche-sues-biocon-and-mylan-over-biosimilar-version-of-herceptindelhi-hc-grants-injunction.html
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
ve UYGULAMA ŞEKLİ
SAKLAMA KOŞULLARI
4mg/kg yükleme dozu sonrası, 2mg/kg Bakteriostatik enjeksiyonluk su ile
haftalık doz olarak kullanılır.
sulandırıldıktan sonra oda ısısında 24
Dekstroz ile dilüe edilmez.
saat, buzdolabında 28 gün stabildir.
Premedikasyon önerilmemektedir.
İnfüzyon şeklinde verilir, puşe yapılmaz.
•
•
•
•
•
•
Can G. Antineoplastik ilaçların yan etkileri ve hemşirelik yaklaşımları.
Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2005; 2(2): 8-15.
Mandel NM. Onkoloji El Kitabı. Çukurova, Nobel Tıp Kitapevi Ltd. Şti.,
2015, s. 100-124.
Kav S, Gündoğdu F. Hemşireler İçin Kemoterapi ve Biyoterapi İlaç
Bilgileri El Kitabı. Ankara, Onkoloji Hemşireler Derneği, 2007, s. 11-175.
Antineoplastik ilaçların Farmakolojisi.
http://home.anadolu.edu.tr/~saydin/antineoplastik.ppt. Erişim Tarihi:
02.04.2016.
Kanser Kemoterapisinin Esasları ve Antineoplastik İlaçlar.
http://tipedu.cumhuriyet.edu.tr/Donem3/KomiteIIHastaliklarinBiyolojik
TemeleriII/Farmakoloji/Antineoplastikilaclar.ppt. Erişim Tarihi:
03.04.2016.
Onat H. Kanser Kemoterapi El Kitabı. 8. Baskı. Çukurova Nobel Tıp
Kitapevi. Ltd. Şti. 2013, s. 543-550.