(Microsoft PowerPoint - 2 Madencilikte \307evre ve A\347\375k

advertisement
2. Konu
Madencilikte
Çevre ve Açık Maden Ocaklarının
Rehabilitasyonu
Prof. Dr. Mahir VARDAR
Madencilikte Çevre Yönetimi Semineri
Afyonkarahisar – 12-13 Ocak 2012
Madencilik Çalışmalarıyla Bozulan Doğa
Yeniden Düzenlenebilir, İyileştirilebilir
ve
Geliştirilebilir
Bunun için Gereken Çalışma Aşamaları
•
•
•
GENEL PLANLAMA
YENİDEN DÜZENLEME (Reclamation)
İYİLEŞTİRME (Rehabilitation)
•
İZLEME VE DENETİM
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
Açık Maden ve Taşocaklarının Çevresel Etkileri
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
Oluşturduğu etkinin
ETMEN
ARAZĐNĐN
KAZILMASI
Malzeme
alınması
Tü r ü
Derecesi
Süregenliği
Bilimsel
Konu Alanı
Doğal
Do al Topografyanın
Topografyan n bozulması
bozulmas
çok büyük
kalıcı
Morfoloji
Arazi kullanım
ekli ve koşullar
n
kullan m şekli
ko ulların
ullar nın
deği
mesi
de işmesi
çok büyük
kalıcı
Kent ve Bölge
Planlama
Doğal
Do al gö
görünümün bozulması
bozulmas
büyük
kalıcı
PeysajRenovasyon
Bitki örtü
rtüsünün bozulmasıbozulmas -Floranın
Floran n
yokedilmesi
büyük
kalıcı
Biyoloji
(Orman ve
Tarım)
Duraylığın
Durayl n (stabilitenin) bozulması
bozulmas
büyük
kalıcı
Müh. Jeol. ve
Geoteknik
Hayvan yaşam
n bozulmasıya amın
am nın
bozulmas -Faunanın
Faunan n
bozulması
bozulmas veya tahribi
orta
kalıcı
Zooloji
Mikroklimanın
mesi
Mikrokliman n deği
de işmesi
orta
kalıcı
MeteorolojiKlimatoloji
Yeraltısuyunun
nar ve
Yeralt suyunun drenajıdrenaj -Pınar
kaynakların
kaynaklar n kuruması
kurumas
orta
kalıcı
Hidrojeoloji
Yüzey suların
n birikmesi ve akış
sular nın
ak
rejimlerinin bozulması
bozulmas
küçük
kalıcı
Sularda bulanma ve kirlenme
küçük
Hidroloji
geçici
Ömerli Bölgesi’nde Bulunan Ocakların Görünümü
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
Oluşturduğu etkinin
ETMEN
Türü
SU
KĐRLENMESĐ
Değişik
maddelerin
çevreye
saçılması
MADENCĐLĐK
ÇALIŞMALARI
Derecesi
Süregenliği
Katı parçacık
yayılması
çok büyük
geçici
Kimyasal kirlenme
(genelde dolaylı)
büyük
kalıcı
olabilir
Biyolojik kirlenme
(dolaylı)
orta
kalıcı
olabilir
Tozlanma
çok büyük
geçici
Meslek hastalıkları
olası
kalıcı
olabilir
az
geçici
Gürültü ve ani dalga
şoku
büyük
geçici
Parça fırlaması
az
geçici
Sarsıntı sonucu hasar
oluşumu
ortabüyük
kalıcı
olabilir
HAVA
KĐRLĐLĐĞĐ
Ocaktaki
işlemler
Ocaktaki Makina-ekipman gürültüsü
Delme-Patlatma
etkisi
Bilimsel
Konu Alanı
EkolojiÇevre Müh.,
Kimya,
Biyoloji
Tıp
Madencilik
Sismoloji
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
Oluşturduğu etkinin
ETMEN
DEKAPAJ
DOLGULARI
Türü
Derecesi
Süregenliği
Bilimsel
Konu Alanı
Morfolojinin değiştirilmesi
çok
büyük
kalıcı
Morfoloji
Arazi kullanım şekli ve koşullarının
değişmesi
çok
büyük
kalıcı
Kent ve
Bölge
Planlama
Doğal görünümün değişmesi
büyük
kalıcı
PeysajRenovasyon
kalıcı
Biyoloji
(Orman ve
Tarım)
Bitki örtüsünün bozulması-Floranın
yok edilmesi
Malzeme
yığılması
büyük
Duraylığın (stabilitenin) kontrolu
büyük
kalıcı
Müh. Jeol.
ve
Jeoteknik
Yüzey sularının birikmesi ve akış
rejimlerinin değişmesi
orta
kalıcı
Hidrolojik
Mikroklimanın değişmesi
orta
kalıcı
MeteorolojiKlimatoloji
Faunanın bozulması veya tahribi
orta
kalıcı
Zooloji
Oluşturduğu etkinin
ETMEN
TAŞIMA
Ocak dışı
nakliyesi
DĐĞERLERĐ
Türü
Derecesi
Süregenliği
Tozlanma-çamurlanmaya bağlı
kirlilik
küçük
geçici
Gürültü
küçük
geçici
Parça düşmesi-Lastiklerden taş
fırlaması
küçük
olası
Trafik yoğunlaşması ve
sürücü kusurlarına bağlı riskler
küçük
geçici
Yol altyapısı ve kaplamasında
bozulmalar
orta
kalıcı
Erozyon,
ortabüyük
kalıcı
Siltasyon,
Küçük
kalıcı
Çevresel (yaşamsal) geçiş
yollarının engellenmesi
büyük
kalıcı
Bilimsel
Konu Alanı
Ulaştırma ve
trafik
Yerbilimleri,
Hidroloji
(PeysajRenovasyon)
Kent ve
Bölge
Planlama
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
Çevresel sorunların
azaltılması ve giderilmesi
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
Açık Maden ve Taşocaklarının Çevresel Etkilerine
karşı Önlemler
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
Açık ocak madenciliğ
madenciliğine bağ
bağlı çevresel sorunları
sorunların azaltı
azaltılması
lması ve giderilmesi
Önlemler-Đşlemler
ETMEN
ARAZĐ
KAZISI
Malzeme
alınması
Etkisi ve Yarattığı Olumsuzluklar
Proje Aşaması
Đşletme
Aşaması
Đşletme
Sonrası
Doğal Topografyanın bozulması
Şev
Düzenlemesi
Projeye uygun
çalışma-
Peyzaj
Arazi kullanım şekli ve koşullarının
değişmesi
Ocak türü ve
şekli
Uygunluk
denetimi
Đmar Planı
uygulamaları
Doğal görünümün bozulması
Ocak Terk Planı
Uygun imalat
Peyzaj
uygulamaları
Bitki örtüsünün bozulması
Flora için
dokümantasyon
Đzleme
çalışmaları
Ağaçlandırma
Duraylığın (stabilitenin) bozulması
Stabilite Projesi
Jeol. Jeoteknik
denetim
Kalıcı şev
dizaynı
Yeraltısuyunun drenajı-Pınar ve
kaynakların kuruması
Hidrojeolojik
etüt
Su atımı
Yok
Mikroklimanın değişmesi
Ön araştırma
Đzleme
çalışmaları
Koşulların
tanımı
Yeniden
yaşatma
Faunanın bozulması veya tahribi
Dokümantasyon
Yüzey sularının birikmesi ve akış
rejimlerinin bozulması
Drenaj
Alternatifleri
Su atımı
Drenaj Projesi
Sularda bulanma ve kirlenme
Bilgilendirme
ve eğitim
Çöktürme
havuzları
Gerekli değil
Önlemler-Đşlemler
ETMEN
Etkisi ve Yarattığı Olumsuzluklar
Proje Aşaması
SU
KĐRLENMESĐ
Değişik
maddelerin
çevreye
saçılması
Katı parçacık
yayılması
Tozlanma
MADENCĐLĐK
ÇALIŞMASI
Ocaktaki
işlemler
HAVA
KĐRLĐLĐĞĐ
Eğitim
Bilgilenme ve
Bilinçlenme
Meslek
hastalıkları
Sarsıntı sonucu
hasar
Yağmurlama
Gerekli değil
Susturucu
Gürültü ve ani
dalga şoku
Parça fırlaması
Ölçüm ve
gözlemler
Maske
kullanımı
Ocaktaki Makine-ekipman
gürültüsü
Delme-Patlatma
etkisi
Đşletme
Sonrası
Tutucu filtreler
Kimyasal
kirlenme
Biyolojik
kirlenme
Đşletme
Aşaması
Delme-Patlatma
eğitimi
Uygun yöntem
seçimi ve doğru
uygulamalar
Sarsıntı –hasar
ölçümü
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
Önlemler-Đşlemler
ETMEN
Etkisi ve Yarattığı Olumsuzluklar
Proje Aşaması
DEKAPAJ
DOLGUSU
Malzeme
yığılması
Morfolojinin değiştirilmesi
Şev Düzenlemesi
Arazi kullanım şekli ve
koşullarının değişmesi
Döküm yeri
seçimi
Doğal görünümün
değiştirilmesi
Peyzaj Projesi
Bitki örtüsünün bozulması
Ağaçlandırma
Projesi
Đşletme
Aşaması
Đşletme
Sonrası
Peyzaj
Toprak
tabakasının ve
bitkilerin
yeniden
kullanım için
saklanması
Peyzaj
uygulamaları
Peyzaj
uygulamaları
Ağaçlandırma
Stabilite Projesi
Jeol.
Jeoteknik
denetim
Kalıcı şev
dizaynı
Yüzey sularının birikmesi ve
akış rejimlerinin değişmesi
Drenaj
Alternatifleri
Su atımı
Drenaj Projesi
Mikroklimanın değişmesi
Modelleme
Duraylığın (stabilitenin)
kontrolu
Faunanın bozulması veya
tahribi
Đzleme
çalışmaları
Dökümantasyon
Koşulların
denetimi
Yeniden
yaşatma
Önlemler-Đşlemler
ETMEN
Etkisi ve Yarattığı Olumsuzluklar
Proje Aşaması
Đşletme
Aşaması
Đşletme
Sonrası
Tozlanma-çamurlanmaya
bağlı kirlilik
Gürültü
TAŞIMA
Ocak dışı
nakliyesi
Eğitim
Parça düşmesi-Lastiklerden
taş fırlaması
Gerekli değil
Trafik yoğunlaşması ve
sürücü kusurlarına bağlı
riskler
Sürücü
eğitimi
Yol Altyapısı ve
Kaplamasında bozulmalar
Uygun
güzergah
seçimi
Erozyon,
Korunma ve
Denetim
Altyapı ve
Yol onarımı
Siltasyon,
Erozyon ve
siltasyon
analizi
Ölçüm ve
gözlemler
DüzenlemeBitkilendirm
e
Çevresel (yaşamsal) geçiş
yollarının engellenmesi
Alternatif
Belirlemeleri
Geçici
çözümler
Kalıcı Plan
uygulamalar
ı
DĐĞERLERĐ
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
Açık Ocak Tiplerinin Çevreyi
Etkileme Düzeyleri ve
Rehabilitasyon Çalışmalarına
Etkisi
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
Açık Ocak Tiplerinin Çevreyi Etkileme Düzeyleri ve Rehabilitasyon
Çalışmalarına Etkisi
Tek aynalı
aynalı yamaç
yamaç ocağı
ocağı
Yamaç
Yamaç ocakları
ocakları
Basamaklı
Basamaklı yamaç
yamaç ocağı
ocağı
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
Saklı
Saklı (gizlenmiş
(gizlenmiş) basamaklı
basamaklı yamaç
yamaç ocağı
ocağı
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
Çukur ocak türleri
Basamaklı Çukur ocak
Dik aynalı çukur ocak
Huni (Spiral) tipi çukur ocak
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
Tepe ocağı
Deniz-göl akarsu yatağı ocağı
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
Ocak Türü
5: çok fazla
4: fazla
3: orta
2: az
1: çok az
Etkileme şekli
Yamaç
Çukur
Tepe
Tek aynalı
Basamaklı
Saklanmış
Dik aynalı
Baasamklı
Taş-kaya-blok-cevher
Huni
DenizGöl
Dere
yatağı
Kömür-Kil-kum-çakıl
Morfolojinin değişmesi
5
4
3
5
3
3
3
1
Arazi kullanım şekli ve koşullarının değişmesi
5
5
2
5
3
3
5
5
Doğal görünümün bozulması
5
4
1
5
2
2
2
5
Bitki örtüsünün bozulması
5
5
5
5
5
5
5
4
Duraylığın (stabilitenin) bozulması
5
3
3
1
5
2
3
3
Yeraltısuyu rejiminin etkilenmesi
2
2
5
1
5
5
4
1
Mikroklimanın değişmesi
1
1
2
4
1
1
3
2
Faunanın bozulması veya tahribi
3
3
4
3
3
3
4
3
Yüzey suları akışının bozulması
4
3
4
2
3
3
4
1
Sularda bulanma ve kirlenme
3
2
1
3
1
1
1
3
Katı parçacık yayılması
3
2
1
3
1
1
3
1
Kimyasal kirlenme (dolaylı)
2
2
2
2
2
2
2
2
Biolojik kirlenme (dolaylı)
2
2
1
2
1
1
2
1
Tozlanma
5
4
1
5
1
1
3
1
olası
olası
olası
olası
olası
olası
olası
yok
5
5
2
5
2
1
3
1
Gürültü ve ani dalga şoku
5
4
2
5
3
2
yok
yok
Parça fırlaması
5
4
1
5
3
2
yok
yok
olası
olası
yok
olası
olası
yok
yok
yok
Erozyon
5
3
1
3
1
1
1
1
Siltasyon
2
1
1
2
1
1
1
1
Çevresel (yaşamsal) geçiş yollarının engellenmesi
1
1
2
2
3
3
4
4
SU KĐRLENMESĐ
Değişik madde
saçılması
HAVA KĐRLĐLĐĞĐ
Meslek hastalıkları
Ocaktan yayılan Makina-ekipman
Delme-Patlatma
etkisi
gürültüsü
Sarsıntı sonucu hasar
Genel Planlama
1.
2.
3.
4.
Amaç ve Hedeflerin Belirlenmesi
Çalışma Grubunun Oluşturulması
Önceki Çalışma Sonuçlarının Derlenmesi
Değerlendirme Yöntem ve Ölçütlerinin
Belirlenmesi
5. Kullanım Seçeneklerinin Oluşturulması
6. Belirlenen Kullanım Seçeneğinin
Geliştirilmesi
aşamaları
amalarından oluş
oluşmaktadı
maktadır.
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
Yeniden Düzenleme
1.
2.
3.
4.
Örtü (Dekapaj) malzemesinin kazılması
Depolanması
Sıkıştırılması ve Tesviye Edilmesi
Drenaj ve Teraslama uygulamalarından
oluş
oluşmaktadı
maktadır
MADENCİLİK-ÇEVRE VE YAPAY DOĞA (teknonatur)
Prof. Dr. Mahir VARDAR - 20 Şubat 2009- Milli Kütüphane/Ankara
Đyileştirme
1. İşletme Sonrası Arazinin Kullanıma
Hazırlanması.
2. Teraslama ve Şev Düzenlemesi Yapılması
3. Toprak Serilmesi
4. Toprağın İyileştirilmesi. (Kompost, Kireç,
Gübre, Kül v.b)
5. Bitkilendirme-Ağaçlandırma
çalış
alışmalar
ışmaları
malarını kapsamaktadı
kapsamaktadır.
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
Đzleme ve Denetim
Döküm Alanlarındaki Pasa Yığınlarının
Duraylılığının Denetimi
Bitki Gelişimi ve Toprağa Uyumunun
İzlenmesi
Yerüstü ve Yeraltısuyu Düzeyi ve
Kalitesinin İzlenmesi
Erozyon ve Sedimantasyonun
1.
izlenmesidir.
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
Ocakların terk edilmesi sonrasındaki
Rehabilitasyon-Renovasyon çalışmaları
Üretim dışı kalan veya bırakılan ocakların en önemli konusu üretim
aynalarının (şevlerinin) stabilitesinin anlaşılması ve komşu bölgelerle olan
fiziksel ve yasal ilişkilerinin doğru ve gerçekçi şekilde tanımlanmasıdır.
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
Kapatılacak ocaklara süreli izin (1-3 yıl) verilerek üretim aynalarının
(şevlerinin) ocağın terkinden önce kalıcı stabiliteye ve renovasyon
çalışmalarına uygun olarak şekillendirilmesi mümkündür.
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
KAZI ĐLE DÜZENLEME
ŞEV TRAŞLAMA
Yeraltısuyu ile sürekli beslenen ya da geçirimsiz olan çukurlarda üretim
ve renovasyon amaçlı şev ve basamak düzenlemeleri biriken su seviyesi
üzerinden de başlatılabilir.
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
DOLGU ĐLE DÜZENLEME
MADENCİLİK-ÇEVRE
(teknonatur)
Prof. Dr. Mahir
VARDAR
- 20Vardar
Şubat 2009Kütüphane/Ankara
Madencilikte ÇevreVE
veYAPAY
MadenDOĞA
Ocaklarının
Rehabilitasyonu
- Prof.
Dr. Mahir
- İTÜ Milli
MJKM
– 12-13 Ocak 2012
Ocak çukurunun tamamının
veya bir bölümünün göl
alanı olarak kullanılması
şevlerde yapılacak işleri
büyük ölçüde azaltır.
MADENCİLİK-ÇEVRE VE YAPAY DOĞA (teknonatur)
Prof. Dr. Mahir VARDAR - 20 Şubat 2009- Milli Kütüphane/Ankara
SAĞLAMLAŞTIRMALI-DESTEKLEMELİ
DÜZENLEME
Özellikle, orman ve
yerleşim sınırlarına yakın
olan bölgelerde kapatılmış
ocak aynalarının taş
düşmeleri ve kaya
kaymalarına karşı
yapılacak kontrollu
sağlamlaştırma ve
destekleme çalışmalarıyla
güvenli hale getirilmesi
gerekir. Ocak çukurunun
önemli bir kısmının yeni
döküm alanları için
kullanılması şevlerde
yapılacak işleri büyük
ölçüde azaltır.
Kapatılmış ocak aynalarının
taş düşmeleri ve kaya
kaymalarına karşı
sağlamlaştırma ve
destekleme çalışmalarıyla
güvenli hale getirilmesi
mümkündür. Ancak çok güç
ve pahalı olan bu
düzenlemelerden
olabildiğince kaçınılması
gerekir.
Taşocağı açımı sırasında
ortaya çıkabilecek doğal,
tarihi ve arkeolojik
zenginliklerin korunması
amacıyla bu şekildeki
düzenlemeler gerekebilir.
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
DOLGU ve KAZI ile DÜZENLEME
Özellikle, orman ve yerleşim
sınırlarına yakın olan bölgelerde
kapatılmış ocak çukurlarının ve
üretim şevlerinin hem kontrollu kazı
ve hem de kontrollu dolgularla
rehabilite edilmesi mümkündür.
Böylece yeni döküm alanları yaratılmış olmakta ve kısıtlı da olsa üretim
yapılabilmektedır. Kazıdan çıkan malzemenin bir bölümü kıyı tahkimatı
olarak da kullanılabilir.
MADENCİLİK-ÇEVRE VE YAPAY DOĞA (teknonatur)
Ocak gölünün bırakılması halinde, kazıdan çıkan malzemenin
bir bölümü kıyı tahkimatında kullanılabilir.
Prof. Dr. Mahir VARDAR - 20 Şubat 2009- Milli Kütüphane/Ankara
TERKEDİLEN ŞEVLERİN MÜHENDİSLİK JEOLOJİSİ AÇISINDAN
DEĞERLENDİRİLMESİ
GÖRÜNÜM
JEOLOJĐ
Litoloji
Çatlaklar
Faylar
Ayrışma
Gevşeme
Su Geliri
KRİTİK KESİTLER
GÜNCEL DURUM
Patlatma-kazı etkisi
Sağlamlaştırma önlemleri
Geometrik düzenlemeler
ÖNGÖRÜ
(a)
Olasılık
Topuktan fırlama uzaklığı
Oluşma sıklığı
Basamak yenilmesi (b)
Olasılık
Oluşma sıklığı
Şev kayması (c) )
Olasılık
Oluşma sıklığı
Taş düşmesi
(p)
(s)
(t)
(p)
(t)
(p)
(t)
yok (0)
çok az (0)
hiç (0)
yok (0)
hiç (0)
yok (0)
hiç (0)
olabilir
<5m
ender
olabilir
ender
olabilir
ender
(1)
(1)
(1)
(1)
(1)
(1)
(1)
var
<10m
sıkça
var
sıkça
var
sıkça
(2)
(2)
(2)
(2)
(2)
(2)
(2)
>10m
çok sık
(3)
(3)
çok sık
(3)
çok sık
(3)
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
Üretim aynalarının
renovasyonu ve
rekültivasyonu için
farklı yaklaşımlar
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
Kent ve Çevre Düzeni Planlaması
Planlama adımı
1
PROJE VERİ TABANI VE TESBİTLER
•
Mevcut durumun belirlenmesi
1.
2.
3.
4.
5.
Topografik-morfolojik durum
Jeolojik durum
Depremsellik
Hidrolojik-hidrojeolojik etmenler
Arazi Kullanımı ve Ekolojik Ünitelerin tanımı
–
–
–
–
–
6.
Bozulmuş Alanlar (A)
Doğal Bitki Örtüsü Koruma Alanları (B)
Toprak Dolgu Alanlar (C)
Sanayi Tesisleri ve Çevresi (D)
Konut Yerleşmeleri ve Bahçeler (E)
Arazi-dolgu alanlarının halihazır stabilitesi
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
Planlama adımı
2
REHABİLİTASYON VE ARAZİ KULLANIM PLANLAMASI
• Arazi düzenlemesi çalışmaları
1. Topografya
2. Yollar ve Altyapı
3. Düzenleme Şevleri ve Basamaklarının Tasarımı
– Şev Stabilitesi
4. Drenaj-Su Atımı
5. Arazi Kullanımı ve Ekolojik Ünitelerin Oluşturulması
–
–
–
–
–
Yeşil alanlar (A)
Doğal Bitki Örtüsü Koruma Alanları (B)
Turizm – Sağlık – Spor Alanları (C)
Sanayi Alanları (D)
Konut Yerleşmeleri ve Bahçeler (E)
6. Özel Peyzaj Alanları ve Odakları (Nirengi Noktaları)
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
Planlama adımı
3
REKÜLTİVASYON VE ARAZİ KULLANIM PROJESİ
Arazi ve Çevresinin Yeniden Bitkilendirilmesi
1.
2.
3.
4.
Ekolojik Gereksinimler
Rehabilitasyonda Kullanılabilecek Bitki Türleri
Bitki Malzemesinin ve Dikim Tekniğinin Seçimi
Bitkilendirme Projesi
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
Yapay doğa, Teknonatur
Mekan Düzenlemeleri (Ortam oluşturma)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Dolgular
Tepeler
Düzlükler
Çukurlar
Göller
Havuzlar
Akarsular
Çağlayanlar
Kıyı düzenlemeleri
Yer altı boşlukları
Uygunluk Düzenlemeleri (Koşulların oluşturulması)
•
•
•
•
•
İklim,
Yüzey suları,
Yeraltı suyu,
Flora,
Fauna,
ile doğaya uyumlu yeni yaşam koşullarını ve ekosistemleri oluşturmaktır.
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
Ağaçlandırılmış
alan
MİLTEN –YENİKÖY
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
Global boyutta örnek projeler
Rehabilitasyon çalış
alışmalar
ışmaları
maları
McLaughlin mine site Ca
West virginia
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
West Kentucky
former Ken Mine in Kentucky
Global boyutta örnek projeler
RekreasyonRekreasyon- golf spor alanı
alanı örnekleri
Sherwood mine site / California
southern illinois
Twisted Gun Golf Course
/ West Virginia
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
Global boyutta örnek projeler
Konser alanı
alanı-yerleş
yerleşim alanı
alanı örnekleri
sonra
önce
Star Lake Amphitheater / West Virginia (by Starvaggi Industries)
Rehabilitasyon
çalışmalarından sonra yerleşime açılmış saha
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
Rheinbraun RWE/Almanya
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
yıkılan
yaratılan
gezilen
dinlenilen
yapılan
Inde/Kirchberg
ırmak yatağının madencilik öncesi ve sonrasındaki görünümleri
önce
yeni
sonra
yepyeni
YAPAY DOĞA
Foto: Manfred Wegener
Döküm sahasındaki cennet
Der Blausteinsee
Garzweiler II yakınındaki Sofya Tepesi
Đzlediğiniz için teşekkür ederim…
Madencilikte Çevre ve Maden Ocaklarının Rehabilitasyonu - Prof. Dr. Mahir Vardar - İTÜ MJKM – 12-13 Ocak 2012
Download