Sosyal Psikoloji Nedir?

ÜNİTE:1
Sosyal Psikoloji Nedir?
ÜNİTE:2
Sosyal Algı: İzlenim Oluşturma
ÜNİTE:3
Sosyal Biliş
ÜNİTE:4
Sosyal Etki ve Sosyal Güç
1
ÜNİTE:5
Tutum ve Tutum Değişimi
ÜNİTE:6
Kişilerarası Çekicilik ve Yakın İlişkiler
ÜNİTE:7
Özgeci Davranış
ÜNİTE:8
Saldırganlık
0888 228 22 22
WWW.22KASİMYAYİNLARİ.COM 1
Dersin Adı : Sosyal Psikoloji I
Dersin Kodu : PSİ201U
Dersin Dönemi :Güz
Dersin Kredisi :4
2
Dersin Soru Sayısı : 20
Ara Sınav Sorumlu Üniteler : 1-4
Dönem Sonu Sınavı Sorumlu Üniteleri: 1-8
0888 228 22 22
WWW.22KASİMYAYİNLARİ.COM 2
ÜNİTE:1
Sosyal Psikoloji Nedir?
Sosyal psikoloji toplumsal şartların insanlar üzerindeki etkisini
Nasıl düşünmeye
devam ederseniz
öyle düşünmeye
alışırsınız.
araştıran bilim dalıdır. Bu alanda araştırma yapanlar genellikle
psikolog veya sosyolog'lardan oluşmaktadır. Buna rağmen bütün
sosyal psikologlar hem birey, hem de topluluk bazında çalışırlar.
Benzerliklerine rağmen iki alan amaçları, yaklaşımları, yöntemleri
ve terimlerinde farklılaşırlar.
ÖRNEK SORU:
Geniş insan topluluklarının neden, nasıl ve ne zaman birlikte
davrandığını anlamak için geliştirilen
psikolojik yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir?
A - Kitle psikolojisi
B - Völker psikoloji
C - Hukuk psikolojisi
D - Suç psikolojisi
3
E - Grup psikolojisi
Doğru Cevap: A
Sosyal psikolojiyi tanımlayabilmek.
Sosyal psikolojinin tam ve kesin tanımı yoktur. Kimileri için bu
durum, sosyal psikolojinin henüz olgunlaşmamış bir disiplin
olmasından kaynaklanır.
Sosyal Psikoloji; Gordon W. Allport'a göre, bireylerin, davranış
duygu ve düşüncelerinin başkalarının gerçek, hayal edilen veya
ima edilen varlığından nasıl etkilendiğinin bilimsel yollarla
araştırılmasıdır.
Sosyal psikolojinin başlıca konuları: Uyma davranışı, ikna,
sosyal etki, itaat, kalıp yargı, ön yargı, sosyal algı, saldırganlık,
tutumlar, izlenim oluşturma, liderlik, kitle davranışı, gruplar arası
ilişkiler.
0888 228 22 22
WWW.22KASİMYAYİNLARİ.COM 3
Diğer taraftan, sosyal psikolojideki tanım zorluğunun, bir ölçüde sosyal psikolojinin başındaki “sosyal”
konusundaki farklı yorumlardan da kaynaklandığı söylenebilir.
ÖRNEK SORU:
Gustave Le Bon tarafından geliştirilmiş, çeşitli psikolojik mekanizmalar aracılığıyla insan kolektivitesinin
tek bir varlık, psikolojik kitle haline gelmesine işaret eden, kitle ve grup davranışının bireysel davranıştan
farklı olduğunu betimleyen kavram aşağıdakilerden hangisidir?
A - Sosyal hareket
B - Sosyal kimlik
C - Grup bilgisi
D - Grup yanlılığı
E - Grup zihni
Doğru Cevap:E
Sosyal psikoloji nasıl bir tarihsel gelişim gösterdiğini açıklayabilmek.
Sosyal Psikolojinin kökeni 19. yüzyılın sonunda Avrupa’da ortaya çıkan iki entelektüel akıma dayanır:
Völkerpsikoloji ve kitle psikolojisi. Bu iki akım, grup ya da kitle davranışını anlamak için bireysel
psikolojinin yeterli olmayacağını ileri sürmüşlerdir.
Völker psikoloji: Sözcük anlamı "halk psikolojisi" olan bu yaklaşım 19. yüzyılda Almanya'da geliştirilmiştir. Kültürel davranışın tarihsel ve karşılaştırmalı olarak çalışılması gerektiğini savunan bu yaklaşımı
geliştiren Wilhelm Wundt'tur.
Kitle psikolojisi: 19. yüzyılın sonunda Fransız Gustave Le Bon ile başlayan ve kitlelerin kendine özgü
psikolojisi olduğunu ileri süren yaklaşımdır. Kitle psikolojisinin temel düşüncesi grup zihnidir. 19. yüzyılın
sonlarında Triplett tarafından gerçekleştirilen deney, sosyal psikolojinin ilk deneyi kabul edilir.
Sosyal hızlandırma: Diğer insanların varlığının bireysel performansı artırdığı süreçtir. Modern sosyal
psikolojide tarihsel başlangıç niteliğinde gelişmelerden birisi de 1908 yılında birbirinden habersiz olarak
sosyal psikoloji başlıklı iki ders kitabının yayınlanmasıdır. Bu kitaplardan biri psikoloji geleneğinden Mc
Dougall, diğeri ise sosyoloji geleneğinden gelen Ross tarafından yazılmıştır. Mc Dougall tüm görüşünü iç
güdü kavramına dayandırmıştır. 1920'lerde sosyal piskolojinin gelişimindeki önemli olaylardan birisi de
Thurstone tarafından geliştirilen tutum ölçüm teknolojisidir. Modern sosyal psikoloji tarihinin grup
konusundaki çalışmalarının yönünü değiştiren Lewin, Asch ve Şerif üçlüsünün ortak yaklaşımı, grubun onu
oluşturan bireylerin mekanik toplamından daha fazla birşey olduğudur.
Davranışçı sosyal psikoloji: 20. yüzyılın başında ABD de ortaya çıkan ve gözlenebilir olguların ele
alınması gerektiğini ileri süren sosyal psikoloji yaklaşımdır Temsilcisi Floyd Allport'tur.
0888 228 22 22
WWW.22KASİMYAYİNLARİ.COM 4
4
Sosyal karşılaştırma: İnsanların kendi yetenek ve fikirleri hakkında bilgi sahibi olmak için kendilerini
diğerleriyle karşılaştırmalarıdır.
Bilişsel çelişki: Davranışla tutarsız olan tutumların yarattığı psikolojik sıkıntı ve bunun tutumları değiştirmek yönünde yarattığı baskıdır.
Avrupa’dan gelen bu etkiye toplu olarak grup zihni yaklaşımı denilebilir. 20. yüzyılın başında
davranışçılığın sosyal psikolojide güçlenmesiyle, Allport tarafından grup zihni yaklaşımı reddedilmiş ve
onun yerine grup, birey temelinde açıklanmıştır. Yine aynı dönemde, başka bir koldan tutum çalışmaları
başlamıştır.
Sosyal karşılaştırma ve bilişsel çelişki kuramları Festinger tarafından ileri sürülmüştür. 2. Dünya Savaşı
sonrasında ırkçılığı anlamak için geliştirilen kavramlardan en önemlisi Adorno tarafından geliştirilen
Otoriteryen Kişilik kuramıdır.
Sosyal temsiller: Sosyal olguların verili bir kültür ya da toplumda anlaşılma biçimi ve bu anlama biçiminin
söz konusu sosyal olguları yorumlamada bir temel sağlamasıdır. Temsilcisi Serge Moscovici'dir.
Sosyal kimlik: Bireyin benliğinin bir parçasını oluşturan, grup üyeliklerinden elde ettikleri kimliktir. Bireyin benliğinin başka bir parçasını oluşturan bireysel kimlikten farklıdır. Temsilci Fritz Heider'dir.
Atıf kuramı: Bireylerin günlük yaşamda diğerlerinin davranışlarını nasıl açıkladıklarına odaklanan
kuramdır.
Sosyal biliş: Nesneler değil, insanlar hakkındaki bilgiyi işlemeyle ilişkili zihinsel süreçlerin ya da sosyal
etkileşimle ilgili zihinsel süreçlerin çalışılmasıdır.
Sınırlı bilgi işleme kapasitesi: İnsanın psikolojik kaynaklarının sınırlı olduğunu ve bu kaynakları
korumanın psikolojik, süreçlerin doğasını belirlediğine işaret eden bir terimdir.
2. Dünya savaşında Almanya’dan Lewin ve Asch ve Türkiye’den Muzafer Sherif ABD’ye göç etmişler ve
hem davranışçı yaklaşımı hem de grup zihni yaklaşımını reddetmişlerdir.
Araştırma Yöntemleri:
Korelasyon: İki ya da daha çok değişken arasındaki ilişkidir.
Korelasyon Yöntemi: İki ya da daha çok değişken arasında kendiliğinden oluşan ilişkileri araştırma
yöntemidir. En güçlü yanı, etnik köken, cinsiyet, yaş ve sosyal statü gibi önemli etmenlerle ilişkin sorunların
gerçek yaşam ortamlarında araştırılması olan yöntem, korelasyonel yöntemdir.
Katılımcı gözlem: Araştırmacının gözlediği toplum ya da gruba katıldığı ve hatta bir süre birlikte yaşadığı
yöntemdir.
Doğal gözlem: Belirli bir davranış konusunda doğrudan ve betimsel bilgi edinmeyi sağlayan ve davranışların doğal ortamlarda izlendiği yöntemdir.
0888 228 22 22
WWW.22KASİMYAYİNLARİ.COM 5
5