vop-viop geçişi - İntegral Menkul Değerler

VOP-VİOP GEÇİŞİ
Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası
Borsa İstanbul, 3 Mayıs 2013 itibariyle VOB’un
%100 hissedarı olmuştur. Tüm Vadeli İşlem ve
Opsiyon sözleşmeleri 5 Ağustos 2013 Pazartesi
günü itibari ile Borsa İstanbul VİOP’ta işlem görmeye
başlayacaktır.
Kapatılacak VOB Sözleşmeleri
Ø  BIST100 Endeks Vadeli İşlem Sözleşmesi
Ø  BIST30-100 Fark Sözleşmesi
Ø  Faiz Vadeli İşlem Sözleşmesi
Ø  Fiziki Teslimatlı TL Dolar Sözleşmesi
Ø  Fiziki Teslimatlı TL Euro Sözleşmesi
Devam Edecek Sözleşmeler
(VİOP’a aktarılacak)
Ø 
BIST30 Endeks Vadeli İşlem Sözleşmesi
Ø 
TL Dolar Döviz Kuru Vadeli İşlem Sözleşmesi
Ø 
TL Euro Döviz Kuru Vadeli İşlem Sözleşmesi
Ø 
EUR/USD Çapraz Kuru Vadeli İşlem Sözleşmesi
Ø 
TL/Gram Altın Vadeli İşlem Sözleşmesi
Ø 
Dolar/Ons Altın Vadeli İşlem Sözleşmesi
Ø 
Ege Pamuk Vadeli İşlem Sözleşmesi
Ø 
Anadolu Kırmızı Buğday Vadeli İşlem Sözleşmesi
Ø 
Baz Yük Elektrik Vadeli İşlem Sözleşmesi
Yeni Sözleşmeler
Pay Vadeli İşlem Sözleşmeleri
T. Garanti Bankası A.Ş.
GARAN
T.İş Bankası A.Ş.
ISCTR
Akbank T.A.Ş.
AKBNK
Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O.
VAKBN
Yapı ve Kredi Bankası A.Ş.
YKBNK
Türk Hava Yolları A.O.
THYAO
Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş.
EREGL
H.Ö. Sabancı Holding A.Ş.
SAHOL
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş.
TCELL
Tüpraş Türkiye Petrol Rafineleri A.Ş.
TUPRS
İşlem Esasları
PAZARLAR
§  Ana Pazar
Normal seans ve fiyat sabitleme sırasında emirlerin eşleştirildiği esas pazardır.
§  Özel Emir ve Özel Emir İlan Pazarı
Borsanın onayı ile, büyük miktarlı emirler özel emir ve özel emir ilan pazarında
işlem görmektedir.
Günlük İş Akışı ve Seans Saatleri
Sistem Açılır
09:00
İşlem yapılmayan dönem
Açılış Seansı (İşlemler)
09:30
NORMAL SEANS
9:30-17:40
Öğle Arası
12:30-14:00
Uzlaşma Fiyatının Hesaplandığı İşlemler
17:30-17:40
17:40
Uzlaşma Fiyatı Hesaplanır/ yayınlanır
Kapanış fiyatından emirlerin eşleşmesi
KAPANIŞ SEANSI
18:00
Seans Sonrası İşlemler biter, sistem kapanır.
Günlük İş Akışı ve Seans Saatleri
—  İşlem yapılmayan dönem
İşlem sistemi açık olmasına rağmen emir girişi ya da işlem gerçekleşmesi mümkün
değildir.
Bu aşamada:
—  İşlem sistemine bağlanılabilir,
—  Sorgulama yapılabilir,
—  Önceki günden kalan “iptale kadar geçerli” veya ” tarihli ” emirler iptal edilebilir,
—  Bu emirlerin miktarı azaltılabilir veya fiyatları daha kötü fiyatlarla değiştirilebilir,
—  Toplu emir dosyası oluşturulabilir.
Günlük İş Akışı ve Seans Saatleri
—  Normal Seans
Fiyat ve zaman önceliğine dayanılarak çok fiyat sürekli müzayede esasıyla işlemlerin
gerçekleştirildiği seanstır. Son 10 dakikası kapanış aralığıdır.
Döviz ve Altın vadeli işlem sözleşmeleri dışındaki sözleşmelerde
arası işlemlere ara verilmektedir
.
12:30-14:00
Seans Saatleri
Sözleşmeler
Normal Seans Saatleri
Pay Vadeli İşlem ve Opsiyon
Sözleşmeleri
09:15-17:45
Endeks Vadeli İşlem ve Opsiyon
Sözleşmeleri
09:15-17:45
Döviz ve Altın Vadeli İşlem
Sözleşmeleri
09:15-17:45
Emtia ve Enerji Vadeli İşlem
Sözleşmeleri
09:15-17:45
Öğle Arası
12:30-14:00
12:30-14:00
Yok
12:30-14:00
Günlük İş Akışı ve Seans Saatleri
—  Fiyat Sabitleme Seansları
Borsa tarafından düzenlenip duyurulur. Seans süresinde fiyat ve derinlik bilgileri görünmez.
İşleyiş özellikleri:
• 
• 
• 
Açılış denge fiyatı, baz fiyat olarak kullanılır.
Fiyat sabitleme seansının bitiminde, normal seansa devam edilir.
Kapanış senasında belirlenen denge fiyatı, o günün uzlaşma fiyatı olarak kullanılır.
—  Uzlaşma Fiyatlarının İlanı
Seans bitimini takiben işlem gününe ait uzlaşma fiyatları ilan edilir.
Teminatlar
Ø  Başlangıç Teminatı: Vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerini almak veya satmak
için yatırımcının hesabında bulunması zorunlu olan asgari tutardır.
Ø  Sürdürme Teminatı: Yatırımcının pozisyonunu sürdürebilmesi için hesabında
bulunması gereken asgari tutardır.
Ø  Teminat Tamamlama Çağrısı: (MARGİN CALL) Seans kapanışından sonra
hesapların güncellenmesi sonucu , toplam teminatı sürdürme teminatı tutarının altına
düşen veya eksi nakit teminat oluşan hesaplar için “teminat tamamlama çağrısı”
yapılır. Yatırımcı T+1 günü saat 14:20’ye kadar pozisyon kapatarak ya da nakit
yatırarak hesabındaki tutarı başlangıç teminatına tamamlamalıdır.
Borsa Payı
Ø  Pay Piyasası endekslerine dayalı sözleşmelerde vadeli işlem
sözleşmeleri için işlem hacminin % 0,004’ü (yüz binde 4)
Ø  Diğer sözleşmelerde vadeli işlem sözleşmeleri için işlem hacminin
%0,003’ü (yüz binde üç)
İşlem Yöntemleri
—  Çok Fiyat Sürekli Müzayede Yöntemi:
Normal seansta kullanılır. Emirler fiyat ve zaman önceliği esaslarına uygun olarak
eşleşmesi sonucu oluşan fiyatlar üzerinden gerçekleşir.
—  Tek Fiyat Yöntemi
Sadece limit emirler dikkate alınarak oluşan denge fiyatı üzerinden fiyat ve
zaman önceliklerine uygun olarak işlemler gerçekleştirilir.
Emirlerin Eşleşmesinde Öncelik Kuralı
Fiyat Önceliği: Daha düşük satım emirleri, daha yüksek fiyatlı satım emirlerinden; daha
yüksek fiyatlı alım emirleri, daha düşük fiyatlı alım emirlerinden önce karşılanır.
Zaman Önceliği: Fiyat eşitliği halinde, sisteme daha önce gelen emirler önce karşılanır.
Emir Yöntemleri
Limit (LMT):
Belirlenen limit fiyat seviyesine kadar işlem gerçekleştirmek için kullanılan emir yöntemidir. Fiyat
ve miktar girilmesi zorunludur.
Piyasa (PYS):
Emrin girildiği anda ilgili sözleşmede piyasada bulunan en iyi fiyatlı emirden başlayarak emrin
karşılanmasıdır.
Kapanış Fiyatından (KAP):
Uzlaşma fiyatı üzerinden gerçekleştirilen emir türüdür. Sisteme, “ Kalanı pasife yaz” emir türü ve
“Seans” emir süresi kullanılarak sisteme iletilebilir. Eşleşmeyen emirler seans sonunda iptal edilir.
Emir Türleri
—  Kalanı Pasife Yaz (KPY): Tamamının gerçekleşmemesi durumunda kalan miktarın
maksimum pasif emir miktarına kadar olan kısmının, emrin yöntemine göre limit fiyatından ya da
gerçekleştiği son fiyat üzerinden pasife limit emir olarak yazılması için kullanılan emir türüdür.
—  Gerçekleşmezse İptal Et (GIE): Girildiği anda emrin tamamının gerçekleşmesi, aksi
halde tamamının iptal edilmesidir.
—  Kalanı İptal Et (KIE): Girilen emirlerinin bir kısmının gerçekleşmesi, gerçekleşmeyen
kısmının iptal edilmesidir.
—  Şarta Bağlı (SAR): Gerçekleşen son işlem fiyatının , emrin aktivasyon fiyatına eşit ya da
alış emirleri için daha yüksek ve satış emirleri için daha düşük olması durumunda, emrin işlem
sisteminde aktif hale gelmesi amacıyla kullanılır.
Emir Türleri
—  Strateji Emirleri
İki veya daha fazla emirden oluşan ve belirli bir alım satım stratejisi içeren emir grubuna
denir.
Ø  Hepsi veya Hiçbiri (AON-all or none)
Birbirine bağlı olarak verilen emirlerin hepsinin aynı anda gerçekleşmesi şartı bulunan
emirleridir. Sadece “seans” ve “günlük” olarak iletilebilir.
Ø  Biri Diğerini İptal Eder (OCO- One Cansels the Other)
Birbirine bağlı olarak girilen emirlerden sadece birisinin gerçekleşmesinin istenmesi
durumunda kullanılan emir türüdür.
Ø  Biri Diğerini Aktive Eder (OAO- One Activates the Other)
Bir emrin ve bu emir gerçekleştiğinde piyasaya iletilmek istenen ikinci ir emrin aynı anda
işlem sistemine girilebildiği emir türüdür.
Emir Süreleri
—  Seans Emri (SNS): Emir, sadece girildiği seansta geçerlidir. Seans sonuna kadar eşleşmezse
işlem sistemi tarafından otomatik olarak iptal edilir.
—  Günlük Emir (GUN): Emir, girdiği günde geçerlidir. Gün sonuna kadar eşleşmezse işlem
sistemi tarafından otomatik olarak iptal edilir.
—  İptale Kadar Geçerli Emir (IKE): Emir, girildiği seanstan itibaren iptal edilene kadar
geçerlidir.
—  Tarihli Emir (TAR): Emir, işlem sistemine girilirken belirtilen tarihe kadar geçerlidir.
Maksimum Emir Büyüklükleri
Hisse Vadeli İşlem Sözleşmeleri
Pazar
Dayanak Varlık (AOF) Kapanış
Değeri < 25 TL
Dayanak Varlık (AOF)
Kapanış değeri >=25 TL
Ana Pazar (Minimum Emir Miktarı)
1
1
Ana Pazar ( Maksimum Emir
Miktarı)
5.000
2.500
Özel Emir ve Özel Emir İlan Pazarı
Minimum Emir Miktarı
5.000
2.500
Özel Emir ve Özel Emir İlan Pazarı
Maksimum Emir Miktarı
10.000
5.000
Emir Düzeltme
Alan
Değiştirilebilir
Zaman Önceliği Korunur
Pazar
Hayır
-
Sözleşme
Hayır
-
Hesap
Hayır
-
Pozisyon Kapatma
Evet
Evet
Emir Yöntemleri (LMT/PSY/KAP)
Sadece limit emirler piyasa emrine
dönüştürülebilir
Hayır
Fiyat
Evet
Hayır
En iyi fiyat
Limit emir piyasa emrine değiştirilirken
işaretlenebilir. Piyasa/şarta bağlı emirler, en iyi
fiyatlı olarak değiştirilebilir.
Evet
Miktar
Sadece azaltılabilir
Evet
Emir Türleri (KPY/GIE/KIE/SAR)
Hayır
-
Aktivasyon Fiyatı
Evet
Aynı aktivasyon fiyatında bekleyen diğer
emirler arasında son sıraya yerleştirilir.
Süre
Evet
Evet
Tarih
Evet
Evet
Temsilci referansı
Evet
Evet
Açıklamalar
Evet
Evet
Emir İptali
İşlem sisteminde açık olarak bekleyen emirler ya da kısmi olarak
gerçekleşmiş olan emirlerin gerçekleşmemiş olarak bekleyen kısımları iptal
edilebilir.
q  Pay Senedi Vadeli İşlem Sözleşmeleri
Sözleşme Unsuru
Açıklama
Başlangıç Teminatı
Değişik fiyat ve volatilite değişim seviyelerine dayalı olarak oluşturulan
senaryolar arasından maksimum olan tarama riski, vadeler arası yayılma
riski ve ürünler arası yayılma risk ofset değerleri göz önünde
bulundurularak, kısa opsiyon pozisyonu minimum riski ile
karşılaştırıldıktan sonra portföy bazında hesaplanır.
Bulunması gereken teminat
Başlangıç teminatı ile fiziki teslimat teminatının toplamıdır.
Sürdürme teminatı
Bulunması gereken teminatın % 75'idir
Sözleşme Büyüklüğü
Bir adet standart sözleşme, dayanak varlığa ait 100 adet pay senedini temsil
eder.
Uzlaşma Şekli
Fiziki Teslimat
Vade Ayları
Vade döngü ayları Mart, Haziran, Eylül ve Aralık'tır. Piyasada aynı anda
içinde bulunulan ay ve takip eden ay ile takip eden döngü ayına ilişkin
sözleşmeler olmak üzere üç sözleşme vadesi işleme açılır. (örneğin;
"Aralık, Ocak, Mart" veya "Ocak, Şubat, Mart”
Takas Süresi
Fiziki teslimat işlemlerinde T+3, diğer işlemlerde T+1 olarak uygulanır.
Sözleşmenin Vadesi ve son işlem günü
Vade ve son işlem günü her vade ayının son işlem günüdür.
Fiyat Adımı
Minimum fiyat adımı 0,01'dir.
İşlem Saatleri
İşlemler 09:15 - 17:40 saatleri arasında tek bir seansta
gerçekleştirilir. 12:30 - 14:00 arası işlem yapılmayan bölümdür.
Vadeli İşlem Sözleşme Kodu
KOD:
F_ABCDE1212S0
F
ABCDE
1212
Vadeli
(Futures)
Dayanak Varlık
Kodu
Vade Tarihi
(AAYY- Aralık
2012
S0
S: Standart
N: Standart
Olmayan
N: Standart olmayan; Özsermaye hali sonucu oluşan
BORSA PAYI: yüzbinde 4
Dayanak Varlıklar
T. Garanti Bankası A.Ş.
GARAN
T.İş Bankası A.Ş.
ISCTR
Akbank T.A.Ş.
AKBNK
Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O.
VAKBN
Yapı ve Kredi Bankası A.Ş.
YKBNK
Türk Hava Yolları A.O.
THYAO
Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş.
EREGL
H.Ö. Sabancı Holding A.Ş.
SAHOL
Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş.
TCELL
Tüpraş Türkiye Petrol Rafineleri A.Ş.
TUPRS
VİOP Özsermaye Halleri
Özsermaye Halleri
Bedelli sermaye artırımları
Bedelsiz sermaye artırımları
Birleşme ve devralmalar
Düzeltmeler
Sözleşme Büyüklüğü
Fiyat
Kullanım Fiyatı ( sadece
opsiyonlar için)
Temettü ödemeleri
Sermaye azaltımları
Düzeltme Katsayısı (DK):
Dayanak Varlık Yeni AOF / Dayanak Varlık Son Seans AOF
Özsermaye Halleri Uyarlamaları
Yeni Sözleşme Büyüklüğü = Eski Sözleşme Büyüklüğü / DK
Yeni Fiyat = Eski Fiyat x DK
Yeni Kullanım Fiyatı = Eski Kullanım Fiyatı x DK
— 
— 
— 
— 
— 
— 
Dayanak varlığın fiyatı düzeltme katsayısı kullanılarak değişir
Açık pozisyon veya açık emir bulunan bütün sözleşmeler için N kodlu standart olmayan
sözleşmeler oluşturulur
Dönüşen standart sözleşmelerdeki açık pozisyonlar yeni oluşturulan standart olmayan
sözleşmelere aktarılır
Açık pozisyon taşımayan standart sözleşmeler iptal edilir
N kodlu sözleşmelerde yeni kullanım fiyatlı sözleşmeler oluşturulmaz, yeni vadeler açılmaz
N kodlu sözleşmelerde gün sonunda açık pozisyon bulunmuyorsa sözleşmeler isleme kapatılır
Risk Yönetimi
Piyasa risk yönetimi Takasbank tarafından yapılır.Sürdürme teminatının,
( toplam teminat +- geçici kar/zarar) tutarına oranı olarak tanımlanan risk
oranı % 100’den büyük ise, ilgili hesap “riskli” duruma düşer.
Risk Seviyeleri
Risk Oranı (%)
Risk Seviyesi
75 >= Risk Oranı
0
90 >= Risk Oranı>75
1
100 >= Risk Oranı>90
2
Risk Oranı >100
3
Nakit Teminatların Nemalandırılması
Takasbank’ta teminat hesaplarında tutulan Türk Lirası cinsinden işlem teminatları ve Türk
Lirası cinsinden yatırılan Garanti Fonu katkı payları, Takasbank Fon Yönetimi tarafından mümkün
olan en iyi şartlarda nemalandırılır. Nemalandırma işlemleri saat 15:40’taki bakiyeler üzerinden
yapılır.
Nakit işlem teminatlarının zorunlu karşılık oranı düşüldükten sonra kalan tutarının
nemalandırılmasından elde edilen brüt nema tutarlarından, Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi
(BSMV) vb. yasal maliyetler ve brüt nema tutarının %1,7’si kadar “Takasbank Teminat Takip ve
Nemalandırma Ücreti “ düşüldükten sonra elde edilen nema geliri, ilgili hesaplara eklenir.
İletişim Bilgilerimiz
VİOP işlemleriniz için;
444 1 858 /8251
viop@integralmenkul.com.tr