KEMİK İLİĞİ NAKLİ HEMŞİRELİĞİ DERNEĞİ
II.KEMİK İLİĞİ NAKİL HEMŞİRELİĞİ KURSU
JACIE AKREDĠTASYON SÜRECĠNDE HEMġĠRELĠK
DENEYĠMLERĠNĠN AKTARILMASI
HATĠCE ġĠMġEK
ERCĠYES ÜNĠVERSĠTESĠ
ġAHĠNUR DEDEMAN KEMĠK ĠLĠĞĠ VE KÖK HÜCRE
NAKLĠ HASTANESĠ
26 NĠSAN 2013
KAYSERĠ
Erciyes Üniversitesi
Şahinur Dedeman Kemik İliği ve Kök Hücre
Nakli Hastanesi
JACIE
Uluslararası Hücresel Tedavi Derneği
(AVRUPA) ve Avrupa Kan ve Kemik Ġliği
Transplantasyon Grubu (EBMT) BirleĢik
Akreditasyon Komitesi
JACIE
Jacie akreditasyonu alan ülke sayısı
: 21
Jacie akredite merkez sayısı
: 153
Jacie akreditasyonu iptal edilen
merkez sayısı
: 46
Ġlk JACIE ÇalıĢmaları
20 Temmuz 2010 tarihinde JACIE’ye baĢvuru
yapıldı.
Yurt dıĢından gelen danıĢman ve JACIE müfettiĢliği
yapan uzmanlarla çalıĢmalar yapıldı.
251 adet Standart Operasyon Prosedürü (SOP)
231 adet form hazırlandı.
03 Mayıs 2011 tarihinde JACIE denetimi yapıldı.
ġubat 2012 tarihinde merkezimiz akredite edildi.
S0P SÜRECİ
JACIE kriterleri doğrultusunda kontrollü ve
tutarlı bir yaklaĢım sağlamak için Standart
Operasyon Prosedürleri oluĢturuldu.
Ġlk olarak SOP’larin yazılması,
değerlendirilmesi, onaylanması, uygulanması
ve revizyonu ile ilgili prosedür yazıldı.
SOP ĠÇERĠK ÖZELLĠKLERĠ
Ġçindekiler
GiriĢ
Amaç
Kısaltmalar
Ekipman/malzemeler/kaynaklar
Sorumluluklar
Prosedür tanımı
Validasyon
Referanslar(genel,çapraz,internet)
SOP FORMATI
Merkez adı
Merkez logosu
Jacıe referans kodu
Sop’un adı
Sop numarası
Sop revizyon sayısı ve revizyon tarihi
Sop’un sayfa sayısı ve sayfa numarası
Sop/form olduğuna dair bilgilerinin bulunması
zorunludur.
STANDART OPERASYON
PROSEDÜRÜ
SOP’UN BÖLÜM ADI
SOP SAYISI
KLĠNĠK
HEMġĠRELĠK HASTA
BĠLGĠLENDĠRME
AFEREZ
LABORATUAR
PROTOKOL
KALĠTE
TOPLAM
53
19
13
28
33
45
251
HEMġĠRELĠK STANDART
OPERASYON PROSEDÜRLERĠ-I
Santral Venöz Kateterin yıkanması
Santral Venöz Kateter pansumanı
Santral Venöz Kateterin trombotik
oklüzyonunda ürokinaz kullanımı
Santral Venöz Kateterden kan ve bakteriyel kan
kültürü örneği alma prosedürü
HEMġĠRELĠK STANDART
OPERASYON PROSEDÜRLERĠ-II
Nötropenik ateĢi olan hastada bakım yönetimi
Mukozit tedavisi
Koruyucu izolasyon
Bulantı ve kusması olan hastada bakım yönetimi
HEMŞİRELİK STANDART OPERASYON
PROSEDÜRLERİ-III
Ağrısı olan hastalarda bakım yönetimi
Yüksek doz kemoterapi hazırlık rejimi yönetimi
Trombositopeni ve kanaması olan hastada bakım
yönetimi
Nazogastrik tüpün yerleştirilmesi ve bakımı
HEMġĠRELĠK STANDART
OPERASYON PROSEDÜRLERĠ-IV
Aerosol ribavirin tedavisinin uygulanıĢı
Pentamidin nebulizatör ilaç uygulama prosedürü
Kan ve diğer tahlil örnekleri için taĢıma ve kurye
düzenlemeleri
Hasta kabulü
Negatif veya pozitif basınçlı odalarda hasta dağıtımı
JACIE ÖNCESĠ-I
Dosyalandırma sistemi mevcuttu.
Hastanın nakil ile ilgili bilgilendirilmesi sözel
anlatılıyor, yazılı materyaller veriliyordu .
Hasta bilgilendirme ve onam formları vardı.
Hasta bakımı(ağız, katater, vücut, el-yüz, ağrı,
bulantı-kusma vb. bakım ve yönetimi)yapılıyordu.
JACIE ÖNCESĠ-II
Kök hücre infüzyonu sırasında vital bulgu
takipleri yapılıyordu.
Kök hücre servise gönderilirken kök hücre
taĢıma çantası kullanılmıyordu .
Kök hücre/kemik iliği servise geldiğinde tek
hemĢire tarafından teslim alınıyordu.
JACIE ÖNCESĠ-III
Kemoterapötik ajanların hazırlanması için
teslim formları kullanılmıyordu .
Tedavi protokolleri; öğretim üyesi ve hemĢire
tarafından kontrol ediliyordu.
Kemoterapi ilacı tek hemĢire tarafından
kontrol edilerek takılıyordu .
JACIE ÖNCESİ-IV
Kemoterapi ilaçlarının baĢlama ve bitiĢ saatleri
sıvı izleme kaydediliyordu.
Allerji ve advers olaylar kayıt altına
alınıyordu.
JACIE ÖNCESĠ-V
Acil arabası kontrolü her teslimde yapılıyor .
Ġlaç dolabı ısı kontrolü yapılıyor .
Personel sağlık taramaları yapılıyordu .
JACIE ÖNCESĠ-VI
Düzeltici ve önleyici faaliyeti raporu formu
doldurularak hastane yönetimine
gönderiliyordu.
Malzemelerin ve ilaçların son kullanma
zamanı kontrol ediliyor .
BaĢka servislere devredilen hastalar için
hekimin devir notu teslim ediliyordu.
JACIE ÖNCESĠ-VII
Kan transfüzyon ve onam formu
kullanılıyordu.
Ünitemizde planlanmıĢ eğitimler vardı.
Tıbbi cihazların rutin kalibrasyonu yapılıyor
ve CE belgeleri vardı.
Formlarda ISO kalite logosu kullanılıyordu.
AMAÇ
Hematopoietik kök hücre transplantasyonu
yapılan hastada tıbbi ve kanıta dayalı hasta
bakım standartları oluĢturarak hastanın bakım
ve yaĢam kalitesini artırmaktır.
FORMLAR
FORM’UN BÖLÜM ADI FORM SAYISI
KLĠNĠK
84
HEMġĠRELĠK
38
AFEREZ
64
LABORATUAR
32
KALĠTE
13
TOPLAM
231
HASTA ÖN DEĞERLENDĠRME
FORMU
Hastanın ilk yatıĢ günü formu doldurularak:
Tanı
Tedavi
Genel durum
Risk faktörleri
KiĢisel
Psiko-sosyal
ĠletiĢim
Bilgilerinin sorgulanarak tedavi sürecinde alınacak
önlemlerin belirlenmesi sağlanır .
HASTA TANITIM FORMU
Hasta /donör
Tanı
Daha önceki tedaviler
YatıĢ nedeni
Nakil tipi
Kan grubu
AlıĢkanlıkları
SVK ile ilgili bilgilerin kayıt altına alınması
hasta hakkında kısa ve öz bilgi sahibi
olmamızı sağlar
HEMġĠRE GÖZLEM
Kan ve sıvı-elektrolit değerlerinin
Vital bulguların
Kilo takibinin
Katater pansumanı ve kapak değiĢimi
Tedavi
bilgilerinin bir formda kayıt altına alınmasını
ve hasta bakımı planlanmasını yönlendirir.
HEMġĠRE GÖZLEM-II
Hastanın:
Enteral ve parenteral sıvı takibi
Oksijen
Ġshal
Bulantı-kusma
Kanama
AÇT
Bu takiplerin tek kağıtta yapılması hasta
bakım planı oluĢturma kolaylığı sağlar.
HASTA BAKIM PLANI-I
Sistemlerin günlük değerlendirilmesi
Komplikasyonların erken tespit edilmesini
Kanıta dayalı bakımın planlanma ve
uygulanmasını
Bakım-uygulama sonuçlarının
değerlendirilmesini sağlar .
HASTA BAKIM PLANI-II
Ağrı
Bulantı-kusma
Skalası ile değerlendirme yapılarak hastanın
nakil ve tedavi sürecini kaliteli ve rahat
geçirmesi sağlanır .
AĞIZ DEĞERLENDĠRME FORMU
Ağız içi muayenesi sonucunda puanlama
yapılır.
Puanlama değerine göre tedavi ve bakım süreci
belirlenir .
SANTRAL KATETER DENETĠM
FORMU-I
SVK’NIN:
Ne zaman
Nerede
Kim tarafından
Hangi bölgeye
Ne amaçla
takıldığı hakkında bilgi verir.
SANTRAL KATETER DENETĠM
FORMU-II
SVK’nın günlük değerlendirmesinin
yapılması,
Enfeksiyon,
Kanama,
Tıkanıklık,
Kırılma
gibi komplikasyonların erken teĢhis ve
tedavisini sağlar.
NAKĠL HAZIRLIK FORMU
Bu form nakil sürecinde hastanın:
Beslenme,
Kemoterapi ve yan etkileri,
Nakil komplikasyonları,
Uyması gereken hususlar,
Ġhtyaç duyacağı ve karĢılaĢabileceği sorunlar
Hijyen
Ziyaretçi , refakatçi
gibi konularda eğitim verildiğini kayıt altına
alır .
ACĠL ARABASI KONTROL FORMU
Acil arabasında bulunması ve çalıĢır durumda
olması gereken malzemelerin eksiksiz ve
kullanıma hazır olduğunu kayıt altına alır.
KAN ÜRÜNLERĠ TRANSFÜZYON
FORMU
HASTANIN :
Kan grubu ve cross-match
Transfüzyon öncesi , sonrası vital bulgu
Transfüzyon baĢlama ve bitiĢ saati
Transfüzyon komplikasyonu
Kan ürününü kontrol ve infüze eden hemĢirehekim isimlerini kayıt altına alınmasını ve
yapılabilecek hataların en aza indirgemesini
sağlar .
TABURCU HASTA EĞĠTĠM FORMU
TABURCU SÜRECİNDE DOLDURULAN BU
FORM İLE HASTANIN TABURCULUK SONRASI
Nasıl bir ortamda ,
Kiminle yaĢayacağı,
Sosyal-hizmet desteği,
Evde bakım ihtiyacının olup olmadığı,
Hasta ve hasta yakınına taburculuk eğitiminin
verildiğini kayıt altına alır.
KEMOTERAPÖTĠK ĠLAÇLARIN TESLĠM
FORMU
Kemoterapi ilaçlarının hemĢire-biyolog-eczacı
tarafından kontrol edilerek ilaç hazırlama
prosedürlerine uygun hazırlanması ve üniteye
teslim edilmesi ,
Ġlaç stabilitesi hakkında bilgi sahibi olma,
Yapılabilecek hataların en aza indirgenmesini
ve kayıt avantajı sunar.
DĠJĠTAL TERMOMETRE KONTROL
FORMU
İLAÇ DOLAPLARININ:
2-8 derece aralığında çalıĢıp çalıĢmadığının
takibi,
Isı aralığında meydana gelen değiĢikliğin kısa
sürede ilgili bakım ünitesine
bilgilendirilmesini,
OluĢabilecek ilaç kayıplarının önlenmesini
sağlar .
HASTA TRANSFER FORMU
BAġKA SERVĠSE DEVĠR EDĠLEN HASTANIN:
Aldığı tedavi
Devir esnasında hastanın parenteral sıvı izlemi
Diyeti
HemĢirelik bakımı
Teslim edilen ilaç ve eĢyaları hakkında devir alan
hemĢireyi bilgilendirir.
HEMġĠRE DEĞERLENDĠRME
FORMU
BU FORM YILDA BĠR KEZ KĠT ÜNĠTELERĠNDE ÇALIġMAKTA
OLAN HEMġĠRELERĠN:
UYGULAMA BECERĠLERĠ
HASTA BAKIM YÖNETĠMĠ
EĞĠTĠM
ĠLETĠġĠM
ÜNĠTE KOORDĠNASYONU
GĠBĠ KONULARDA PERFORMANS DEĞERLENDĠRME
YAPILMASINI VE DESTEKLENMESĠ GEREKEN YÖNLERĠN
BELĠRLENMESĠNĠ SAĞLAR.
UYUMSUZLUK VE DÜZELTĠCĠ
FAALĠYET FORMU
Sop yada protokol değiĢimi
Allerji
Advers olay
Cihaz
Ġlaç
Tedavi değiĢim ve uygulama
hatalarının bu formla kayıt altına alınması ,
yapılan hata ve değiĢikliklerin analizini sağlar.
ÜRÜN GÖNDERME FORMU
ĠNFÜZE EDĠLEN KÖK HÜCRENĠN ,
Ürün numarası
Kan grubu
CD34 sayısı
Enfeksiyon test sonuçları
Ürün volümü
Ġnfüzyonu yapan hemĢire isimlerinin kayıt
altına alınmasını ve gerçekleĢebilecek hataların
engellenmesini sağlar .
JACIE SONRASI -I
Tam teĢekküllü bir dosya sistemi oluĢturuldu.
Hasta-hasta yakınına nakil ile ilgili
bilgilendirme yazılı ve sözel olarak detaylı
yapılmaya baĢlandı.
Hastaya yapılan her iĢlem ve uygulanan tedavi
ile ilgili hasta bilgilendirme ve onam formları
tam teĢekküllü hazırlandı.
JACIE SONRASI -II
Hasta bakımı , hazırlanan formlarla günlük
değerlendirilerek bakımın daha kaliteli
planlanması ve kayıt altına alınması
sağlanıldı.
Kök hücre infüzyonu sırasında vital bulgu
takiplerinin alınması ile ilgili standart
oluĢturuldu.
JACIE SONRASI-III
Otolog kök hücreler eritme torbalarında
eritilerek, kök hücre taĢıma çantasıyla (ısı
kontrolü yapılarak) gelmeye baĢladı.
Kök hücre/kemik iliği servise geldiğinde iki
hemĢire ,bir doktor tarafından kontrol edilerek
ilgili forma kayıt yaparak teslim alınmaya
baĢlandı.
JACIE SONRASI-IV
Kök hücre infüzyonu sırasında hastanın
monitörizasyonuyla ve oksijen satürasyon
takibinın periyodu kayıt altına alındı .
Kemoterapötik ajanların hazırlanması ve
teslim alma formu kullanılmaya baĢlanıldı.
Tedavi protokolleri ; öğretim üyesi, araĢtırma
görevlisi ,eczacı ve hemĢire tarafından kontrol
edilerek imzalanarak kayıt altına alınmıĢtır.
JACIE SONRASI-V
Kemoterapi ilacı iki hemĢire tarafında kontrol
edilerek , infüzyon baĢlama ve bitiĢ saatleri
kaydedilerek hataların en aza indirgenmesi
sağlanılmaktadır.
Kayıt formlarında uygulamayı yapan hemĢire
tarafından iĢaretlenen alana paraf atılmaya
baĢlanıldı .
JACIE SONRASI -VI
Uyumsuzluk ve düzeltici faaliyet formu ile
uygunsuzluklar ve hatalar kayıt altına
alınmaya baĢlanıldı .
Hastane enfeksiyon komitesi rutin olarak
çalıĢan ve iĢe yeni baĢlayan tüm personele
taramalar yapmaya devam etmekte ve
personel sağlık takip formu taraflarınca
kullanılmaktadır .
SONUÇ
Jacie akreditasyon programı ile,
-Klinik
-Aferez
-Laboratuar
-Kalite
-HemĢirelik
Hasta ve çalıĢanın sağlığı , güvenliği , eğitimi
uluslararası standartlar boyutuna taĢınılmıĢ , bu
sayede hedef alınan kalite düzeyine
ulaĢılmıĢtır .
50
