İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ III Bölüm 1 DIŞ TİCARET KAVRAMI ve TARİHİ GELİŞİM 11 1.1. Dış Ticaret ve Uluslararası Ekonomi 1.2. Uluslararası Ticaret Teorileri 1.2.1.Mutlak Üstünlükler Teorisi 1.2.2.Karşılaştırmalı Üstünlükler Teorisi 1.3. Uluslararası Ekonomi Politikası 1.3.1.Uluslararası Ekonomi Politikasının Amaçları 1.3.2.Uluslararası Ekonomi Politikasının Araçları 1.4. Türkiye Ekonomisinde Dış Ticaret 1.4.1.Dış Ticaretin Türkiye Ekonomisindeki Yeri 1.4.2.Dış Ticaretin Türkiye Cumhuriyeti Tarihindeki Gelişimi 1.5. Dış Ticarete Başlarken Fizibilite Çalışmaları 1.5.1.Yurt Dışına Açılan İşletmelerin Değerlendirmesi Gereken Faktörler 1.5.2.Dış Ticarette Fizibilite ve Swot Analizi 1.6.Dış Ticarette Kullanılan Bazı Kavramlar Yararlanılan Kaynaklar Bölüm 2 DIŞ TİCARETTE TESLİM ŞEKİLLERİ 2.1.Dış Ticaret Yapabilmek için Gerekli Şartla 2.1.1.İhracat Yapabilme Koşulları 2.1.2.İthalat Yapabilme Koşulları 2.2.Dış Ticaret, Dış Ticaret Sözleşmesi ve Uluslararası Ticaret Örgütü 2.2.1Dış Ticaret Sözleşmesi’nin Amacı 2.2.2.Dış Ticarette Olabilecek Anlaşmazlıklar ve Alınabilecek Tedbirler 2.2.3.Uluslararası Ticari Anlaşmazlıkları Önlemeye Yönelik Kurallar 2.3. Incoterms 2.4.Incoterms 2000 Uluslararası Teslim Şekilleri 2.4.1. “E” Grubu Teslim Şekilleri 2.4.2. “F” Grubu Teslim Şekilleri 2.4.3.“C“Grubu Teslim Şekilleri 2.4.4.“D“ Grubu Teslim Şekilleri 2.5. Incoterms’in Getirdiği Sigorta Yükümlülükleri 12 13 13 14 14 15 15 17 17 17 21 21 22 23 38 39 40 40 42 44 46 47 47 47 54 54 55 60 66 73 2.5.1.Sigorta Konusuna İlişkin ICC Tarafından Düzenlenmiş Diğer Konular 2.6. Uluslararası Teslim Şekilleri Arasındaki Farkları 2.6.1.Malların Tesliminde Devir Noktasına Göre Farklar 2.6.2.Malların Teslimine Kadar Olan Giderler Açısından Farklar 2.6.3.CFR ile CIF ve CPT Arasındaki Farklar 2.6.4.FOB ve FCA Arasındaki Farklar 2.6.5.CFR Teslim Şeklinin Çıkış Sebebi 2.6.6.Incoterms Terimleri Dışında Kullanılan Diğer Terimler 2.7.Denizyolu Taşımacılığında Kullanılan Malların Gemi Küpeştesini Aşması İfadesinin Gerçekleşmemesi Hali 2.8.İhracatçı Firmaların Incoterms’i Seçimi 2.9.Dış Ticarette Kullanılan Evraklarda Teslim Şekillerinin Yazımı Yararlanılan Kaynaklar Bölüm 3 DIŞ TİCARETTE ÖDEME ŞEKİLLERİ 3.1.Peşin Ödeme 3.2. Mal Mukabili Ödeme 3.3. Vesaik Mukabili Ödeme 3.4. Kabul Kredili Ödeme 3.4.1. Kabul Kredili Mal Mukabili Ödeme 3.4.2. Kabul Kredili Akreditifli Ödeme 3.4.3 Kabul Kredili Vesaik Mukabili Ödeme 3.5. Karşı-Ticaret 3.5.1. Takas 3.5.2. Kliring 3.5.3. Karşı-Alım 3.5.4. Dengeleme 3.6. Konsinye İhracat-Konsinyasyon 3.7. Mahsuben Ödeme 3.8. Akreditif 3.8.1. Akreditifin Tanımı ve Tarihçesi 3.8.2. Akreditif Mektubu ve Yer alması Gereken Bilgiler 3.8.3. Akreditif İşleminin Özellikleri 3.8.4. Akreditif İşleminin Aşamalar 3.8.5. Akreditifte Taraflar 3.8.6. Akreditifte Tarafların Birbiri ile İlişkisi 3.8.7. Akreditifte Süreler 3.8.8. Akreditif Türler 3.9. UCP ve Eucp 3.9.1. UCP 500 ve UCP 600 II 73 73 74 75 75 75 75 75 75 76 76 77 79 80 81 82 84 85 85 85 86 86 86 86 87 87 88 88 88 89 91 91 92 93 93 95 97 97 3.9.2.UCP 600’ın Yenilikleri 3.9.3. eUCP 3.9.4. Swift Mesajları 3.9.5. eUCP’ye İlişkin Swift Düzenlemeleri Yararlanılan Kaynaklar Bölüm 4 DIŞ TİCARETTE KULLANILAN BELGELER 4.1.Ticari Belgele 4.1.1. Proforma Fatura 4.1.2. Ticari Fatura 4.1.3. Navlun Fatura 4.1.4. Konsolosluk Faturası 4.1.5. Koli Listesi 4.1.6. Çeki Listesi 4.1.7. Ekspertiz Raporu 4.1.8. Gözetim Belgesi 4.2. Resmi Belgeler 4.2.1.Dolaşım Belgeleri 4.2.2.Gümrük Beyannamesi 4.2.3. Menşe Şahadetnamesi 4.2.4. Kontrol Belgesi 4.2.5. Uygunluk Belgesi 4.2.6. Sağlık Sertifikası 4.2.7. Veteriner Sertifikası 4.2.8. Helal Belgesi 4.2.9. Radyasyon Belgesi 4.3. Taşıma Belgeleri 4.3.1.Konşimento 4.3.2. Taşıma Senetler 4.4. Sigorta Belgeleri 4.4.1. Sigorta Poliçesi 4.4.2. Sigorta Sertifikası 4.4.3.Flotan Poliçe Yararlanılan Kaynaklar 98 99 100 102 104 105 106 106 106 107 107 107 107 108 108 108 108 109 109 109 109 110 110 110 110 111 111 112 114 114 115 115 116 Bölüm 5 DIŞ TİCARETLE İLGİLİ REJİMLE 117 5.1.İhracat Mevzuatı 5.1.1. İhracat Rejimi Kararı 5.1.2. İhracat Yönetmeliği 119 119 120 5.2..İthalat Mevzuatı 135 III 5.2.1. İthalat Rejimi Kararı 5.2.2. İthalat Yönetmeliği 5.2.3.Dampingli Veya Sübvansiyonlu İthalatın Önlenmesine İlişkin Mevzuat 5.3.Kambiyo Mevzuatı 5.3.1.Türk Kambiyo Mevzuatı 5.3.2. 1567 Sayılı Kanun 5.3.3. 32. Sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkındaki Karar 5.4.Gümrük Mevzuatı 5.4.1.Tanımlar ve Açıklamalar 5.4.2.Gümrük Yükümlülüğü 5.4.3. Gümrük Vergilerinin Tahakkuku, Tebliği ve Ödenmesi 5.4.4. Gümrük Mevzuatının Uygulanmasına İlişkin İdari Karar Alma ve Karar Süreleri 5.4.5. Gümrük İdarelerinden Bilgi Alma 5.4.6. Bağlayıcı Menşe veya Bağlayıcı Tarife Bilgileri 5.4.7. Teminat 5.4.8. Gümrük Yükümlülüğünün Sona Ermesi 5.4.9. 4458 Sayılı Gümrük Kanunu ile İlgili Bazı Özellikler 5.4.10.Gümrük Mevzuatının Uygulanmasında İdari Karar Alma ve Karar Süreleri 5.4.11.Gümrüklerde Beyan Yöntemleri 5.4.12.Gümrük Rejimleri 5.4.13.Gümrük Ceza Hükümleri 5.4.14. 5607 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu Yararlanılan Kaynaklar Bölüm 6 DIŞ TİCARETTE DEVLET YARDIMLARI VE DIŞ TİCARETE YARDIMCI OLAN KURULUŞLAR 6.1. Dış Ticarette Devlet Yardımları 6.1.1. Giriş 6.1.2. İhracata Yönelik Devlet Yardımları 6.2. Dış Ticareti Yönlendiren Yardımcı Olan Kurum ve Kuruluşlar 6.2.1. Giriş 6.2.2. Diş Ticaret ile İlgili İşlemleri Yönlendiren Kurumlar 6.2.3. Dış Ticaret İşlemleri ile İlgili Kurumlara Bağlı veya Yardımcı Olan Kuruluşlar Yararlanılan Kaynaklar IV 136 130 142 147 147 148 149 151 152 154 155 155 156 156 156 157 158 158 158 160 165 170 174 177 178 178 178 190 190 191 209 224 Bölüm 7 EKONOMİK ENTEGRASYONLAR VE AB – TÜRKİYE İLİŞKİLERİ 227 7.1.Ekonomik Entegrasyonlar 7.1.1.Tercihli Ticaret Anlaşması 7.1.2.Serbest Ticaret Bölgesi 7.1.3.Gümrük Birliği 7.1.4.Ortak Pazar 7.1.5.Ekonomik Birlik 7.1.6.Ekonomik ve Parasal Birlik 7.2. AB-Türkiye İlişkileri 7.2.1. Avrupa Birliği 7.2.2. AB Tarihçesi 7.2.3. Avrupa Birliği Kurumları 7.2.4. AB- Türkiye İlişkileri Yararlanılan Kaynaklar V 228 231 231 232 232 232 233 234 234 235 242 251 279