Gastro-intestinal sistemin kandida enfeksiyonları
advertisement
Gastro-intestinal sistemin kandida enfeksiyonları Dr. Şebnem ŞENOL Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Mantar simpozyumu II 17.12.2011 Sunum Planı • GİS ve kandidalar • Kolonizasyon ve enfeksiyon • GİS’in kandida enfeksiyonları – Orofarinks kandidozu – Kandida özofajiti – Diğer GİS enfeksiyonları GİS ve Candida spp. • GİS flora elemanı • İlk 6 ayda tanışma • Candida albicans; kalıcı • Diğer kandida türleri geçici GİS ve Candida spp. • Yeni doğanda; – 32. haftadan önce doğum – Düşük doğum ağırlığı – Enteral beslenme eksikliği – Yoğun antibiyotik kullanımı – Mukozal immünite eksikliği – Gelişmemiş mukozal bariyer kolonizasyonu arttırır GİS ve Candida spp. • Bağışıklığı baskılanmış yeni doğmuş domuzlarda • Kandida kolonizasyonu • İntestinal invaziv enfeksiyon GİS ve Candida spp. • EFH-1 geni ˃ transkripsiyon faktörü kodlar • Çekumda kolonize kandidalarda çok • Oral fungal enfeksiyonda az Kumamato, Trends in Mic. June 2011 GİS ve Candida spp. hβ-D 2 ve 3 J Dent Res 2005 GİS ve Candida spp. • Human β-defensin 2 ve 3 • Mukozalarda kandidalara karşı yanıtın oluşmasını sağlar • NFκB ve MAPK/AP-1 yolaklarından IL1- β döngüsü aktiflenir • Th1 yanıtı sağlanır Pahl R, Am.J. Physol., 2011 Fidel P.L, Adv Dent Res, 2011 Kumamato, Trends in Mic. June 2011 GİS ve Candida spp. • • • • Konak cevabı değişirse, Kandida popülasyonunun fenotipi değişir İmmün cevap uyarılır Enfeksiyon oluşur Candida albicans • Orofarinks örneklerinde %10-30 • Dışkı örneklerinde %65-80 • Kolonizan • Hastalık etkeni Candida albicans dışı kandidalar – Profilaktik olarak flukonazol kullanılan hastalarda tür değişimi ! • • • • C. glabrata C. tropicalis C. krusei C. dubliniensis – Yaş (özellikle >70 ) – Kemoterapi GİS kandida enfeksiyonları • Orofarinks kandidozu • Kandida özofajiti • Diğer GİS enfeksiyonları Orofarinks kandidozu • 3 yaşında erkek hasta • Tekrarlayan angular keilit ve ağız içinde yaralar • Down Sendromu • Büyük dil, ağız yapısı, salya akması, ağız solunumu Orofarinks kandidozu • • • • • • • • • Kötü ağız hijyeni Yaş Diş protezi Kserostomi Yerel/sistemik bağışık yanıt eksikliği İnhaler steroit kullanımı Lösemi Organ nakli HIV (+) Orofarinks kandidozu • Hastaların çoğunda orofarinkste mukozit ve ülserasyonlar (+) – Dil, yanak mukozası, sert damak ve jinjivada, bazen farinkse uzanan lezyonlar – Beyaz yama tarzında mukozadan hafif kabarık plaklar • Dil ve ağız mukozasında beyaz renkte, kalın plaklar – Candida, diğer flora bakterileri, nekrotik doku, keratin, epitel hücreleri • Etken sıklıkla C. albicans Orofarinks kandidozu • Tipik görünüm – Mukozal lezyonlar – Angular keilit • Ağız içi lezyonlardan sürüntü – C. albicans • Nistatin süspansiyon – Damlalıkla lezyonların üzerine – Günde 4 kez 10 gün Orofarinks kandidozu • Mukozal lezyonların tipik görünümü • Nötropenik hastalarda HSV • Sürüntü örneği – Doğrudan mikroskopi ve kültür kandida enfeksiyonu tanısı Orofarinks kandidozu Orofarinks Candida enfeksiyonları Dilde atrofi (akut atrofik kandidoz) Diş etlerinde atrofi (kronik atrofik kandidoz) Candida lökoplakisi Orofarinks kandidozu • Klotrimazol 10 mg x 5 • Oral nistatin süsp veya pastil x 4 • Flukonazol 100 – 200 mg tb /gün Orofarinks kandidozu • İtrakonazol sol. 200 mg/gün • Posakonazol 400 mgX4 • Vorikonazol 200 mgX2 • AmB oral süspansiyon • IV ekinokandin / AmB-d 0.3 mg/kg Kandida Özofajiti • • • • • • 85 y erkek 10 yıldır miyastenia gravis Metotreksat ve prednizolon Piridostigmin Tedavi ile kas gücü düzelir Son iki haftadır, yutma güçlüğü, kilo kaybı genel durum bozukluğu Ebert S. Z Gerontol Geriat 2011 Kandida Özofajiti • Endoskopi • Oral nistatin süsp • 1 haftada semptomlarda belirgin azalma Ebert S. Z Gerontol Geriat 2011 Kandida Özofajiti • • • • Odinofaji Disfaji Bulantı-kusma Dispeptik yakınmalar • Lokal tedavi • MG semptomları • Metotreksat + yaş Kandida Özofajiti • • • • • • • • İmmün süpresyon ile ilişkili Akut HIV enfeksiyonu ve AIDS Lösemi ve lenfoma Antineoplastik kemoterapi Kortikosteroit tedavisi Kİ ve solit organ nakli Diyabet Geniş spektrumlu antibiyotik Kandida özofajiti Human Immunodeficiency Virus-Associated Gastrointestinal Disease: Common Endoscopic Biopsy Diagnoses Pathology Research International, 2011 Kandida Özofajiti • Özofagus mukozasında yüzesel kolonizasyon (özellikle H2 reseptör blokeri kullananlarda) • Kolonizasyon – Sağlıklı gönüllülerde: %12.3 – KOAH’lılarda: %25.1 • Özofagus motilitesini bozan hastalıklar – Akalazya, sistemik skleroz, – Malin-benin tıkanıklıklar • Özofagus mukoza hasarı – Reflü, HSV özofajiti Kandida Özofajiti • Tanı: • ENDOSKOPİ – Biyopsi örneklerinin kültürü veya histopatolojik incelenmesi Kandida Özofajiti • • • • • • • 36 y kadın Oral kavite ca RT, KT Nötrofil 400/mm3 Ateş yüksekliği Genel durum bozukluğu Zaten var – Yutma güçlüğü – Orofarinks kandidozu Kandida Özofajiti • • • • Piperasilin tazobaktam + flukonazol Ertesi gün nötropeniden çıkıyor Yutma güçlüğü bir haftada azalıyor Kan kültüründe üreme – C. albicans • Tedavi 21 güne tamamlanıyor ekinokandinler Midede “kandida” • Kolonizasyon/enfeksiyon • Sıklıkla malinitesi olanlarda • Tek/çoğul ülserler • Kronik atrofik gastrit • Mide perforasyonu • Malin ülserlerin sekonder enfeksiyonu Kalın Bağırsak E. coli Salmonella türleri Shigella türleri Proteus türleri Pseudomonas aeruginosa Lactobacillus acidophilus Candida üremesini önler Mukoza hücrelerine adezyonu engellenir Laktuloz Geniş spektrumlu antibiyotik Normal sağlıklı bireylerde, Candida ’lar bağırsakta çoğalmaz Kolonizasyonun en önemli nedeni antibiyotikler Candida ile ilişkili diyare ilk kez 1936 yılında tanımlanmış Semptomatik enfeksiyon (?) Kolonizasyon (?) Miçel varlığı Dışkıda > 106 cfu/gr 1950-1960’lı yıllarda Tetrasiklin kullanımı Kolonizasyon (Clin Infect Dis, 1995; 21: 881-6)
