hemşirelite eğitim

ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ
UZAKTAN EĞİTİM MERKEZİ
2009
PARENTERAL ĠLAÇ UYGULAMALARI
HEDEFLER

İntravenöz girişim uygulanabilecek venlerin yerlerini ve adlarını sayabilmek

İntravenöz girişim yöntemlerini açıklayabilmek

İntravenöz tedavi uygulayabilmek

İntravenöz sıvı tedavisini uygun şekilde yönetebilmek

İntravenöz tedavi komplikasyonlarını, önleme ve tedavi etme yöntemlerini açıklayabilmek
ĠÇĠNDEKĠLER
a. Damar Ġçi (=Ġntravenöz =IV) Enjeksiyon
b. Ġntravenöz Kateter YerleĢtirme
c. Ġntravenöz Ġnfüzyon
d. Ġntravenöz Sıvı AkıĢını Ayarlama
e. Ġntravenöz Tedavinin Komplikasyonları
2
INTRAVENÖZ (=DAMAR ĠÇĠ=IV) ENJEKSĠYON
İntravenöz tedavi ilacın ya da sıvının doğrudan ven içine verilmesi işlemidir. İlaç
direkt kan dolaşımına verildiğinden komplikasyon riski yüksektir. Bu nedenle doz hesaplamada,
ilaç hazırlamada, uygulamada
hata yapmamak için çok dikkat edilmelidir. IV uygulamalar
cerrahi asepsi ilkelerine uygun yapılmalıdır
IV tedavinin tercih edildiği durumlar
1. İlaçların hızlı etki etmesinin sağlamak
2. İlaçların tedavi edici kan düzeyini korumak
3. Deri ve altındaki dokular için irritan olan ilaçları vermek
4. Hastanın sıvı ve elektrolit kaybını yerine koymak
5. Kan veya elemanlarını vermek
6. Asit-baz dengesini düzenlemek
7. Koma ve şoktaki hastanın tedavisini sürdürmek
8. Ağızdan beslenemeyen hastaları beslemek
9. Tanı amacı ile kullanılan bazı yöntemlerde görüntülemeyi sağlayan ilaçları vermek
IV Tedavide Kullanılan Alanlar
IV tedavi için ven seçilirken tedavinin süresi, hastanın venlerinin durumu, seçilen venin
hastayı kısıtlama derecesi ve hastanın tercihi göz önünde bulundurulmalıdır. Bacak venleri flebit
ve trombüs riskinin yüksek olması ve hastayı fazla kısıtlaması nedeni ile tercih edilmemelidir.
Hemşireler IV girişim yaparken girişim yapılan alanın yakınında bulunan sinir ve arterlerin
anatomik yerlerini iyi bilmelidirler. Aksi halde istenmeyen ciddi komplikasyonlar gelişebilir
En sık kullanılan venler;
Kolun iç kısmında sefalik ve bazilik venler,
Antekübital fossada median sefalik ve bazilik venler
El üzerinde dorsal metakarpal venler
Ayak ve bacaklarda tibial venler, dorsalis pedis
venleri, popliteal venler
Çocuklarda kafa venleri
El Üzerinde
1. Digital Dorsal venler
2. Dorsal Metakarpal venler
3. Dorsal venöz network
4. Sefalik ven
5. Bazilik ven
3
Kol venleri
1. Sefalik ven
2. Median kubital ven
3. Aksesuar sefalik ven
4. Bazilik ven
5. Sefalik ven
6. Median antebrakial ven
http://www.childbirths.com/cypress/ivtherapy.htm
Ġlaçların IV Yolla verilme ġekilleri

Doğrudan damara

Solüsyon içine eklenerek infüzyon şeklinde

Sıvı tedavisi sürerken ara ara puşe yada bolus şeklinde verilebilir
IV Ġlaç tedavisinin yan etkileri
1-Lokal: Ağrı, enfeksiyon, doku hasarı, arter ve sinirlere zarar verme
2-Sistemik:Anaflaksi, emboli, enfeksiyon, dolaşımın yüklenmesi
Yan etkilerin önlenmesinde iyi bir anamnez almak, ilacı doğru bir yöntemle ve çok
yavaş uygulamak, cerrahi asepsi ilkelerine uymak ve istenmeyen durumlara erken
müdahale edebilmek için acil malzemeleri hazırda bulundurmak çok önemlidir
İntravenöz yolla ilaç verilmesi yada sıvı tedavisi yapılabilmesi için ven içine
uygulama amacına uygun bir kateterin yerleştirilmesi gerekir. Bir defaya mahsus ilaç
verilmesinde enjektör ve iğnesi ile vene girilmesine karşın tekrarlayan enjeksiyonlar için
önceden vene yerleştirilmiş olan kateterlerin kullanımı tercih edilmektedir. Böylece her
defasında cilt bütünlüğü yeniden bozulmaz, hasta daha az ağrı ve anksiyete yaşar, acil
durumlarda müdahale kolaylaşır. Kateterle girişim yapılmış uygun bir venden hem ilaçlar
hemde gerektiğinde IV sıvılar verilebilir.
IV kateterler enfeksiyon, enflamasyon ve tromboz belirtileri olmayan sağlam
venlere yerleştirilmelidir. Eklem bölgeleri hareketi kısıtladığından ve bu bölgelerde arterlerin
4
venlere olan yakınlığından dolayı tercih edilmemelidir. Venöz dönüş ve ven içindeki
kapakların açılma yönü kalbe doğru olduğundan girişim ven distalinden kalbe doğru
olmalıdır.
Bebek ve çocuklarda kullanılan kafa venlerinde kapakçık bulunmadığından girişim venin
durumuna göre
her yönden yapılabilir. Çok sayıda IV kateter uygulanmış hastalarda,
yaşlılarda ve bebeklerde, şişman bireylerde, dehidratasyonlu ve şokta olan hastalarda IV
girişim yapmak güç olabilir. Bu durumlarda venlerin dolgunlaşmasını sağlayan işlemler
uygulamak, daha deneyimli hemşirelerden yardım istemek işlemin daha az travma ile
gerçekleştirilmesini sağlayabilir.
Kateter yoluyla fazla miktarda sıvının venlere verilmesine IV infüzyon denir. IV sıvılar
izotonik, hipotonik ve hipertonik olmak üzere 3’e ayrılır.
*Ġzotonik Sıvılar: Plazma ve ekstraselüler sıvı ile aynı ozmolaritededir. Hücre içinde ve
dışında sıvı değişikliği olmaz. İzotonik sıvılar, kan volümünün devamı için kullanılır. % 5
Dextroz, % 0.9 NaCl gibi.
http://www.childbirths.com/cypress/ivtherapy.htm
*Hipotonik Sıvılar: Ozmolaritesi ekstraselüler sıvıdan düşüktür. Ekstraselüler sıvı
intraselüler sıvıyı dilüe etmek için hücre içine girer. Sıvıyı emer ve hücreler şişer. Buna suyun
net difüzyonu denir. % 0.45 Na gibi.
5
http://www.childbirths.com/cypress/ivtherapy.htm
*Hipertonik Sıvılar: Ozmolaritesi ekstraselüler sıvı ve plazmadan yüksektir. İntraselüler
sıvı hücre dışına çıkarak daha konsantre olan ekstraselüler sıvıyı dilüe eder. Hücrelerin
büzülmesine neden olur. % 20 Mannitol, % 20 Dextroz gibi.
http://www.childbirths.com/cypress/ivtherapy.htm
IV Kanül YerleĢtirme ve Ġnfüzyon Uygulama
Gerekli Malzemeler:
-Eldiven
-IV kanül
-Alkol
-Temiz pamuk tampon
-Turnike
-Tedavi bezi ve muşambası
-Steril gaz bezi (2x2) ve flaster ya da transparan örtü
6
-IV Solüsyon, seti ve askısı
-Kirli atık kabı
İşlem Basamağı
Gerekçesi
Hastanın kimliğini kontrol et
İlaç hatalarını önler
İşlem hakkında hastaya bilgi ver ve iznini al
İşbirliği
sağlar,
kişisel
haklarının
farkında olur
Tüm malzemeleri tepsi içine hazırla ve işlemin Uygulama kolaylığı sağlar
uygulanacağı yere uygun bir şekilde yerleştir
Ellerini yıka, antiseptikle ovuştur
Mikroorganizmaların yayılmasını önler.
IV solüsyon şişesinin askısını tak, kapağını aç,
alttaki lastik kapağa dokunma
Eğer, solüsyonda partiküller, hava kabarcıkları, renk değişimi ve bulanıklık varsa ya da kristaller
oluşmuşsa kullanma.
Steril paketlenmiş olan infüzyon setini işlemden
İşlemden uzun süre önce açılmış setler
hemen önce iğne ve kabzanın sterilliğini bozmadan
steril değildir
aç.
Kabzanın koruyucusunu çıkar ve lastik kapağın
ortasından şişeye yerleştir.
Serum setinin klempini kapat ve şişeyi ters
çevirerek mayi askısına as. Damla haznesinin Setin içinde hava kalması dolaşıma
2⁄3’ünü sıvı ile doldur. Kapatılan klempi aç ve setin hava girmesine ve emboli oluşumuna
sıvı ile dolmasını sağla.
yol açar
7
Setin iğnesini ve kapağını çıkarma
Setin IV kanülle birleşeceği bölümün
sterilliği sürdürülmelidir.
Şişenin içine ilaç eklenecekse, eklenen her maddenin cinsi ve miktarı etiket üzerine açıkça
yazılmalı ve sıvı şişesinin üzerine yapıştırılmalıdır.
Hasta için uygun olan oturma yada yatış pozisyonu
ver
Kolun altına tedavi bezi ve muşambası yerleştir
Yatağın kirlenmesini önler
Her iki koldaki venleri gözle ve palpe et.
Doğru venin seçilmesini sağlar

Arterio-venöz şant durumu, lenfatik drenajla ilgili
problemleri gözden kaçırma

Seçilen venin kateterin ölçüsüne uygun olmasına
dikkat et

Önceden
kullanılmamış,
sağlam,
kıvrımlı
olmayan ve yeterince dolgunlaşan venleri seç
Eldivenleri giy
Mikroorganizmaların yayılmasını önler.
Kanülün paketini sterilliği bozmadan aç
Bu
işlem
cerrahi
aseptik
teknikle
uygulanır
Seçilen venin 10-15 cm proksimaline venöz dolaşımı Venlerin dolmasını sağlar
kesecek ancak arter dolaşımını engellemeyecek
sıkılıkta turnikeyi bağla.
Ven yeterince dolmuyorsa;

Kolu kalp düzeyinin altına indir

Hastadan yumruğunu açıp kapatmasını iste,
Vazodilatasyonla venlerin dolmasını sağlar
Sigara içme venlerin büzüşmesine yol açar
8

Ven distal ucundan proksimaline doğru sıvazla

Lokal sıcak uygulama yap

Hastanın sigara içip içmediğini sorgula
Veni palpe ederek doku içindeki ilerleyişini hisset
Kateterin deri altında hangi yöne doğru
ilerletileceğini belirler
deri
florasını
azaltarak
Antiseptikli pamukla deriyi ven boyunca ve tek bir
Silme
seferde sil ve tekrar dokunma, kurumasını bekle
enfeksiyon gelişimi riskini azaltır
http://www.childbirths.com/cypress/ivtherapy.htm
Kanülü iğnenin keskin yüzü yukarıda olacak şekilde
Kanülün girişini ve damara girdiğinde
uygun tut
kateter içine kan akışını kolaylaştırır
Pasif el ile damara girilecek bölgenin altından kolu Kanülün
kavra, aşırı olmadan
girişini
kolaylaştırır
Aşırı
deriyi yana doğru ger. germe venin silinmesine yola açabilir
http://www.childbirths.com/cypress/ivtherapy.htm
Kanülü damara girilecek noktanın 1 cm altından 30º- Deri
45º açıyla deriye sok ve 15 º ile damara doğru ilerlet
ve
damarın
aynı
noktadan
delinmesi damar dışına kan sızmasına
ve damarın yırtılmasına
Kanül içinde kan görüldüğünde iğneyi biraz daha
ilerlet.
9
Kolu serbest bırak ve aktif olmayan elle iğneyi
İğnenin
geri
çekilmesi
ven
içinde
plastik kısmın içine doğru geri çek. Ancak tamamen ilerlerken damarın yırtılmasını önler
çıkarma.
Tamamen
çıkarılırsa
kan
kanülden
dışarı akar
http://www.childbirths.com/cypress/ivtherapy.htm
Aktif olmayan elle turnikeyi çöz
Turnikeni
açılması
ven
basıncını
düşürerek kanın dışarı akma hızını
yavaşlatır
Hızlı
Plastik bölümü ven içinde yavaşça ilerlet.
ve
sert
hareketler
venin
yırtılmasına yol açar
http://www.childbirths.com/cypress/ivtherapy.htm
Mayi setinin ve kanülün iğnesini çıkar, setle kanülü
birleştir.
10
Yaralanmaları ve
mikroorganizma geçişini azaltır
http://www.childbirths.com/cypress/ivtherapy.htm
İğnenin batmaması için dikkat et ve iğneyi atık
kutusuna koy
Setin klempini açarak sıvının akışını sağla. Bu Kanülün ven içinde olup olmadığını
sırada iğnenin giriş bölümünü inflitrasyon, yanma ve
gösterir
ağrı yönünden incele. Sıvı akışının sürekli ve rahat
bir şekilde devam ettiğini gözle.
Steril gazlı bezi kanülün deri ile birleştiği yere Kanülün
yerleştir ve flasterle kanülü cilt üzerine tespit et
Transparan
örtü
ile
sabitlenecekse
gazlı
çıkmasını
ve
hareketini
engeller. Kanülün hareket etmesi venin
bez hasar görmesine yol açar
kullanma.
Kanüle yapıştırılan flasterler üzerine tarih ve saat
yaz
11
Sıvı akış hızını verilecek sıvının miktarına göre
hesapla.
IV yolla verilmesi gereken ilaç varsa ve mayi setinin
lastiğinden verilecekse antiseptikle lastiği sil.
Mikroorganizmaların ven içine geçişini
önler
İlaç
kanül
kapağından
verilecekse
enjektörün
iğnesini çıkar ve sıkıca kanüle yerleştir. İlaç
verilirken seti ya klempten kapat ya da diğer elinle
İlacın set içine dolmasını engeller
katla
12
IV infüzyon yapılmayacak yalnızca ilaç verilecekse Kanülün damar içinde olup olmadığı SF
ile kontrol edilmelidir
kanülü vene yerleştirdikten sonra infüzyon seti ile
birleştirme. Ven içine önceden hazırlanmış
4-5 ml
serum fizyolojik (SF) ver. Daha sonra enjektörde
hazır bulunan ilacı kanülden direkt damar içine
yavaşça enjekte et ve kanül kapağını sıkıca kapat
Kanül kapakları mutlaka steril olarak kullanılmalıdır, kapağın iç yüzüne
dokunulmamalıdır
Hastayı gözle
İlaç reaksiyonlarının tanınmasını sağlar
Malzemeleri topla ve uygun şekilde yok et
Mikroorganizmaların yayılmasını önler.
Eldivenleri çıkar, ellerini yıka ve antiseptikle ovuştur
Mikroorganizmaların yayılmasını önler.
İşlemi, saatini gözlem ve bulgularını kayıt formlarına
Yasal dayanak sağlar, işlemin takip
işle ve imzala
edilmesi,
bakımın
sürdürülmesi
sonlandırılması için
güvenilir veri
kaynağı sağlar
Sıvı akıĢı sağlanamıyorsa aĢağıdaki iĢlemler uygulanır
Problem
Uygulama
Kanül içinde pıhtı oluşması
Steril enjektörle kanülü birleştirerek pıhtıyı
enjektöre çekmeye çalış
Asla damara basınçla sıvı vermeye çalışma
Pıhtı gelmezse damar yolunu değiştir
Venöz spazm
Bölge üzerine ılık kompres uygula
Kolun bükülmesi
Kolun pozisyonunu değiştir
Kanülün ven duvarına yapışması
Kanülü hafifçe hareket ettir
Şişe içindeki havanın bitmesi ve negatif
IV setin hava flitre kapağını aç.
basınç oluşması
Şişe içine
ve
iğne yerleştirme. Bu solüsyonun
kontaminasyonuna yol açar.
13
Venöz basıncın yüksek olması
Şişeyi biraz daha yukarı kaldır
Sıvı şişesinin alçakta olması
Şişeyi biraz daha yukarı kaldır
Setin bükülmesi, sıkışması
Seti düzelt, sıkışmayı ortadan kaldır
Ġntravenöz Sıvı AkıĢını Ayarlama
Hastanın günlük alacağı sıvı miktarına göre sıvı akışı ayarlanmalıdır. Sıvının belirtilen zamanda
düzenli olarak verilebilmesi için dakikada gitmesi gereken damla sayısı hesaplanmalıdır. Sıvı
akış hızı elle ya da infüzyon pompası ile ayarlanır. Sıvı akışının ayarlanmaması, istenilen hızdan
yavaş olması tedavinin etkisinin azalmasına ve kanül içinde pıhtı oluşmasına yol açar. Günlük
sıvının tamamlanabilmesi için akış hızının sonradan artırılması da zararlıdır. Sıvının hızlı
verilmesi dolaşımın yüklenmesine, glikozlu sıvılarda kan şekerinin artmasına, venlerin mekanik
irritasyonuna yol açar. Bu nedenle sıvı akışı tedavinin başlaması ile birlikte hesaplanmalı ve
düzenli olarak verilmelidir.
Sıvının dakikadaki damla sayısı şöyle hesaplanır;
Bir dakikada gidecek damla sayısı = Total sıvı miktarı (ml) x Damla Faktörü
Tedavi Süresi (dk)
Bir saatte gidecek sıvı miktarı = Dakikadaki damla sayısı x 60
yada
Damla Faktörü
Bir saatte gidecek sıvı miktarı = Günlük sıvı miktarı (ml)
24
Damla Faktörü = 20
1 ml sıvı genellikle 20 damladır. Serum setinin paketi üzerinde damla faktörünün kaç
alınacağı yazmaktadır. Bazı setlerde damla faktörü 15 olabilir.
14
Örnek: Hastaya günlük 2000 cc % 0.9’luk NaCl ve 1500 cc % 5’lik Dextroz verilmesi
istem edilmiştir. Sıvılar dönüşümlü olarak verilecektir. Dakikadaki damla sayısını ve saatlik sıvı
miktarını hesaplayınız?
Total sıvı miktarı = 2000 + 1500 = 3500 cc
Dakikadaki Damla Sayısı = 3500 x 20 = 48 damla
24 x 60
Saatlik Sıvı Miktarı = 48 x 60 = 144 cc
20
NOT: Yukarıdaki örnekte sıvıların aynı anda verilmesi istenmiş olsaydı dakikadaki damla
sayıları ayrı ayrı hesaplanıp ayarlanacaktı.
Ġntravenöz Ġnfüzyonun BaĢlıca Komplikasyonları
-Ġnflitrasyon: İğnenin damar duvarını delerek, sıvının damar dışına yayılmasıdır. Bu
durumda IV akış yavaşlar ya da durur. İğnenin girdiği bölgede lokal şişlik, ağrı, soğukluk ve renk
solukluğu vardır. Bu durumda sıvı akışı sonlandırılır. İğne çıkartılır. Başka bir yerden
uygulamaya devam edilir. Sıvının reabsorbe olması için; bölgeye lokal yaş soğuk uygulama
yapılır. Ayrıca extremite elevasyona alınır.
http://faculty.mercer.edu/summervill_j/IVtherapy/image30.gif
-Ekstravazasyon: Vezikant madde içeren ilaçların ( örn kanser tedavisinde kullanılan
ilaçlar) damar dışına yayılması sonucu oluşan hücre harabiyeti ile sonuçlanan durumdur. İlaç
enjektörle dokudan geri çekilmeye çalışılır, hekime haber verilir ve ekstravazasyon için önerilen
tedavi başlatılır
Bu ilaçların
sağlam venlerden verilmesi ve ilaç verilmeden önce serum
fizyolojik vererek inflitrasyon durumunun önceden belirlenmesi oldukça önemlidir
15
http://www.ivteam.com/wp-content/uploads/2008/08/extra.jpg
-Flebit: Venin inflamasyonudur. İğnenin, kateter ucunun ve akan sıvının veni mekanik
olarak irrite etmesi, ilaç ya da elektrolitlerin kimyasal irritasyonu, kanülün uzun süre vende
kalması ve aseptik kurallara uyulmaması nedeni ile oluşur. Bölgede; lokal sıcaklık, duyarlılık,
hassasiyet ve ağrı, ven boyunca şişme ve kızarıklık vardır. Bu durumda set hemen kapatılır.
İğne çıkarılır. Başka venden uygulamaya devam edilir. Bölgeye akut dönemde lokal yaş soğuk
uygulama, sonraki dönemlerde lokal yaş ılık uygulama yapılır.
http://faculty.mercer.edu/summervill_j/IVtherapy/image30.gif
Flebit oluşması riskini engellemek ya da azaltmak için kanül 72 saate bir değiştirilmeli
(gerekirse daha sık), kanülün hareket etmemesi için iyice sabitlenmeli, sıvı çok hızlı verilmemeli,
irritan ilaçlar serumla seyreltilerek verilmeli ve asepsiye uyulmalıdır. Serum seti ve kanülün gaz
pansumanı 24 saatte bir değiştirilmelidir.
-Emboli: Tromboemboli (kan pıhtısı sonucu oluşan tıkanıklık) ve hava embolisi (sete
hava girmesi ile oluşan tıkanıklık) olarak ortaya çıkabilir. Ayrıca IV yolla alınan ilaçlara bağlı
olarak ilaç embolisi de görülebilir. Ani şuur kaybı, şok, ani göğüs ağrısı, solgunluk, siyanoz,
öksürük, hipotansiyon ve ölüm embolinin belirtileridir.
Hekime haber verilir, IV yol açık tutulur, oksijen verilir, hasta yatakta tutulur ve yalnız
bırakılmaz
-DolaĢım Yüklenmesi: IV sıvının çok ve hızlı verilmesi ile oluşur. Kalbin yükü artar,
tansiyon yükselir, nabız ve solunum sayısı artar ve kalp yorulur. Özellikle bebeklerde,
çocuklarda, yaşlılarda, renal ve kardiyak sorunu olan ödemli hastalarda bu çok önemlidir. Baş
16
ağrısı, dispne, sık solunum, öksürük, boyun venlerinde dolgunluk ve pembe köpüklü balgam
dolaşım yüklenmesinin belirtileridir. Sıvı akış hızı yavaşlatılmalı ve hekime haber verilmelidir.
Hastanın aldığı çıkardığı ve yaşam bulguları takibi yapılmalıdır
-Pirojenik reaksiyon: Ateşin aniden yükselmesi, titreme, sırt ve baş ağrısı, bulantı,
kusma, halsizlik gibi belirtiler görülür. Bu belirtiler görüldüğünde hemen tedaviye son verilir,
hekime haber verilir, antialerjik ilaç uygulanır ve IV sıvı ve set değiştirilir.
-Ekimoz: Kanın cilt altına sızması nedeni ile deride oluşan lokal morluklardır. Tedavi
gerektirmez.
Ancak
aşırı
ekimoz
oluşması
kanama
ve
pıhtılaşma
bozukluklarını
düşündürmelidir.
http://faculty.mercer.edu/summervill_j/IVtherapy/image30.gif
Özet
İntravenöz tedavide ilaç direkt kan dolaşımına verildiğinden komplikasyon riski yüksektir. İyi bir
anamnez almak, ilacı doğru bir yöntemle ve çok yavaş uygulamak, cerrahi asepsi ilkelerine
uymak ve istenmeyen durumlara erken müdahale edebilmek için acil malzemeleri hazırda
bulundurmak çok önemlidir
17
DEĞERLENDĠRME
1-Aşağıdakilerden hangisi vezikant madde içeren ilaçların doku içinde yayılması sonucu oluşan
hücre harabiyetini tanımlar.
a) İnflitrasyon
b) Ekstravazasyon
c) Dolaşım yüklenmesi
d) Flebit
e) Emboli
Doğru Yanıt: B
2-Aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
a) 1 cc = 10 dizyem
b) 1 cc= 100 dizyem
c) 10cc= 1 dizyem
d) 1 dizyem= 10 cc
e) 1000 dizyem=1000 cc
Doğru Yanıt: A
3-1000 cc İzotonik solüsyon 4 saatte verilmek isteniyor. Dakikadaki damla sayısı kaç olmalıdır?
a) Yaklaşık 64 damla
b) Yaklaşık 78 damla
c) Yaklaşık 83 damla
d) Yaklaşık 25 damla
e) Yaklaşık 250 damla
Doğru Yanıt: C
4-Hangisi flebitin belirtisi değildir?
a) Ven boyu kızarıklık
b) Lokal soğukluk
c) Ağrı
d) Ateş
e) Hassasiyet
Doğru Yanıt: B
18
5-İntravenöz sıvı tedavisinde kullanılan hipotonik solüsyonlar için aşağıdakilerden hangisi
doğrudur?
a)
% 0.9 NaCl solüsyonu hipotonik bir solüsyondur
b)
% 20 Dextroz solüsyonu hipotonik bir solüsyondur
c)
Ven içine verildiğinde hücre içinde ve dışında sıvı değişikliği olmaz.
d)
Ekstraselüler sıvı hücre içine girer
e)
Hipotonik solüsyonların ozmolaritesi ekstraselüler sıvı ve plazmadan yüksektir
Doğru Yanıt: D
19
Kaynaklar
Akça Ay F. İlaç Uygulamaları. İçinde: Temel Hemşirelik Kavramlar, İlkeler, Uygulamalar
İstanbul: Medikal Yayıncılık, 2008
Elkin MK. Perry AG. Potter PA. Nursing interventions and clinical skills St. Louis:
Missouri, 2004
Harkreader H. Fundamentals of Nursing. W.B. Saunders Company. United States of
America 2000.
Karabacak G. Parenteral ilaç uygulamaları. Klinik Beceriler : Sağlığın Değerlendirilmesi,
Hasta Bakım ve Takibi, ed. Sabuncu N. Akça Ay F. İstanbul: Nobel Tıp Kitapevi, 2010
Özdilli K. Özhan F. İlaçların veriliş yolları. İçinde: Hemşirelik Bakımında İlke ve
Uygulamalar, ed. Sabuncu N.İstanbul. Alter Yayıncılık, 2008
Potter PA, Perry AG. (1995). Basic Nursing. Mosby Year Book, Third Edition, St. Louis.
Ulusoy
MF, Görgülü RS. (2001). Hemşirelik Esasları. 72 TDFO Ltd.Şti., 5. Baskı,
Ankara
20