ELEKTRİK TESİSAT TEKNİK TERİMLER SÖZLÜĞÜ Hazırlayanlar Levent Dirlik ( Elektrik Yüksek Mühendisi ) Sabri Günaydın ( Elektrik Mühendisi) A Abrasion Aşınma Accessibilitiy Erişim Accessory Aksesuar (Yardımcı eleman /Donatı) Addition Ek Agricultural Tarımsal/Zirai Alarm Alarm Aluminium conductor Alüminyum iletken Alteration Değişiklik Appliance Cihaz Appliance impedance Cihaz empedansı Application Uygulama Ambient temperature Ortam sıcaklığı Architectural lighting Mimari aydınlatma Arm’s reach distance Arrangement El ulaşma /yetişme uzaklığı Düzenleme Artificial Yapay Artificial hand Yapay el (Simule elektrik devresi ) Asymmetrical control (single phase ) Asimetrik kontrol (Tek faz) Asymmetrical terminal voltage Asimetrik bağlantı ucu gerilimi Asymmetrical voltage Asimetrik gerilim Atmospheric origin Atmosferik kaynaklı Automatic disconnection Otomatik ayırma Automatic disconnection of Autotransformers supply Beslemenin otomatik ayrılması Oto tranformatör Auxiliary Yardımcı Auxilary circuits Yardımcı devreler Average detector Ortalama değer algılayıcısı B Balun Balun Bare conductor Çıplak iletken Barrier Bariyer Basic insulation Temel Yalıtım Batterie Batarya/Akümülatör Bell Zil Bell circuit Zil devresi Bend Dönemeç Body resistance Vücut direnci Bonding / Equipotential bonding Bonding conductor Potansiyel dengeleme Potandiyel dengeleme iletkeni Breaking capacity Kesme yeteneği Brightness Parıltı Bulb Lamba/Ampul Bunched Demet Buried Gömülü Buried cables Gömülü kablolar Burn Yanık Burst firing control Busbar Patlama ateşlemeli kontrol Bara Busbar trunking system Donanımlı bara kanal sistemi Building void, accessible Erişilebilen/Girilebilen bina boşluğu Building void, non accessible Erişilemeyen bina boşluğu C Cable Kablo Cable bracket Kablo konsolu Cable channel Kablo kanalı Cable cleat Kablo tutucu/kroşe Cable coupler Kablo birleştiricisi Cable current-carrying capacity Kablo akım taşıma kapasitesi Cable ducting Kapalı kablo kanalı Cable ladder Kablo merdiveni Cable tray Kablo tavası (tepsisi) Cable trunking Kapaklı kablo kanalı Cable channel Kablo kanalı (İnsan giremeyen) Cable tunnel Kablo tüneli/ galerisi Candela Kandela (Aydınlatma ) Caravan Karavan Caravan park Karavan konaklama yeri Caravan pitch electrical supply equipment Karavan park yeri elektrik besleme donanımı Cascading Ardışık bağlama Certificate Belge Chandelier Avize Charge Yükleme /Şarj Circuit Devre Circuit arrangements Devre düzenlemeleri Circuit-breaker Devre kesici Circuit empedance Devre empedansı Circuit protective conductor (cpc) Devre koruma iletkeni (cpc) Class I equipment Sınıf I donanım Class II equipment Sınıf II donanım Class III equipment Sınıf III donanım Cleats, clamps Kroşeler/kablo tespit elemanları Ceiling rose Tavan rozansı Central heating system Merkezi Isıtma Sistemi Characteristic Nitelik/karakteristik Colour rendering Renksel geriverim Conductor cross sectional area (S) Conversion İletken kesit alanı (S) Dönüşüm Common mode voltage/ Asymmetrical voltage Ortak mod gerilimi /Asimetrik gerilim Communication İletişim Competent Yetkili/Ehliyetli (Uzman) kişi person Component Bileşen Commutation Komütasyon Commutation notch Komütasyon çentiği Condensation Yoğuşma Concealed cables in walls or partition Duvar veya bölmelerin içine gizlenmiş kablolar ü Concrete ceiling Betonarme tavan Conduit Boru Conduit systems Boru sistemleri Conductor İletken (Hat sistemi..) Conductive İletken Conductivity İletkenlik Connector Konnektör Connection Bağlantı Connection load Bağlantı yükü Construction site installations Constant Sabit Continuous Sürekli Yapım alanı (Şantiye) tesisatları Continuous current carrying capacity of a conductor Bir iletkenin sürekli alık taşıma kapasitesi Conventional Alışılagelmiş Conventional operating current of a protective device Bir koruma cihazının alışılagelmiş çalışma akımı Conventional touch voltage limit (UL) Alışılagelmiş dokunma gerilimi sınırı Cord Kordon Correction factor Düzeltme katsayısı/faktörü Correction factor-total (k tot) Toplam düzeltme katsayısı (k top) Correction factor for ambient temperature (k 1) Ortam sıcaklığı için düzeltme katsayısı (k 1) Correction factor for ground temperature (k’ 1) Toprak sıcaklığı için düzeltme katsayısı (k’ 1) Correction factor for adjacent cables (k 2) Bitişik kablolar için düzeltme katsayısı (k 2) Correction factor for soil thermal resistivity (k 3) Toprak ısıl direnci düzeltme katsayısı (k 3) Corrosion Aşınma Coupling path Bağlaşma yolu Current Akım Current causing automatic operation of protective device within the time stated (Ia) Belirli bir süre içerisinde koruma cihazının otomatik çalışmasına sebep olan akım, Açma akımı (Ia) Current causing effective operation of the overload protective device (I2) Aşırı yük koruma cihazlarının etkin açma akımı (I2) Current carrying capacities of a conductor İletkenin akım taşıma kapasitesi Current carrying capacity of a cable for continuous service under the particular installation conditions concerned ( I z ) Tesisat yöntemlerine gore sürekli çalışmada bir iletkenin /kablonun akım taşıma kapasitesi (Iz) Current carrying capacity of single conductor or cable at 30 o C reference ambient temperature (I0) Bir tek iletkenin veya kablonun 30 o C referans ortam sıcaklığındaki akım taşıma kapasitesi (I0) Current carrying capacity of single conductor or cable for installation in the ground at 20 o C reference temperature (I0) Toprak içine döşenmiş tek bir iletkenin veya kablonun 20 o C ‘deki referans sıcaklığında akım taşıma kapasitesi (I0) Current probe Akım sondası Current transformer Akım transformatörü Current-using equipment Elektrik/Akım kullanan cihazlar/Tüketici cihazları Cut-off angle Kesim açısı (Aydınlatma armatürü/aygıtı) Cycle Çevrim Cycle of operation Cyclic on/off switching control Çalışma çevrimi Çevrimli açık/kapalı anahtarlama D Danger Tehlike Damage Hasar Data processing equipment Veri işleme donanımı (cihazlar) Daylight Gün ışığı Definition Tanımlama Delay Gecikme Delay angle Gecikme açısı Delta network Delta devresi Design current of a circuit (Ib) Bir devrenin tasarım akımı (Ib) Detector Algılayıcı Device Cihaz/Aygıt/düzen/gereç Differantial mode voltage /Symmetrical voltage Diferansiyel mod gerilimi /Simetrik gerilim Diffuser Yayıcı (Aydınlatma) Direct contact Doğrudan dokunma Discharge Deşarj/Boşalma Discrimination Seçicilik Distributor Enerji sağlayan ve/veya dağıtan kurum / kuruluş Disturbance Bozulma Disturbance field strength Bozulma alan şiddeti Disturbance power Bozulma gücü Disturbance suppression Bozulmayı bastırma Disturbance voltage Bozulma gerilimi Disconnector Ayırıcı Disconnection time Açma/Ayırma süresi Distribution board Dağıtım tablosu Distribution circuit Dağıtım devresi Diversity factor Eşzamanlık (kullanma ) faktörü/katsayısı Double insulation Çift yalıtım Duct (Cable ducting ) Kapalı kablo kanalı Duration of a voltage change Gerilim değişme süreci Dust Toz E Earth Toprak Earth-coupled interference Toprak bağlaşmalı girişim Earth electrode Topraklayıcı (Topraklama elektrodu) Earth electrode resistance Earth fault current Earth fault loop impedance (Zs) Topraklayıcı (Topraklama elektrodu) direnci Toprak hata akımı Toprak hata çevrim empedansı (Zs) Earthing Topraklama Earthing conductor Topraklama iletkeni Earthing inductor Topraklama bobini Earthquake Deprem Effective Etkin Effective power Etkin güç Effective radiated power Yayınlanan etkin güç Electrical circuit of an installation Bir tesisatın elektrik devresi Electric shock Elektrik çarpması Electrical charge time constant Elektriksel yükleme zaman sabiti Electrical discharge time constant Elektriksel boşalma zaman sabiti Electrical equipment Elektrik donanımı Electrical installation Elektrik tesisatı Electrically independent earth electrodes Elektriksel olarak bağımsız topraklama elektrotları Electromagnetic compatibility Electromagnetic compatibility Elektromanyetik uyumluluk level Elektromanyetik uyumluluk seviyesi Electromagnetic effect Elektromanyetik etki Electromagnetic emission Elektromanyetik yayın Electromagnetic environment Elektromanyetik ortam Electromagnetic interference Elektromanyetik girişim Electromagnetic noise Elektromanyetik gürültü Electromagnetic radiation Elektromanyetik radyasyon Electromagnetic screen Elektromanyetik ekran Electromagnetic susceptibility Elektromanyetik duyarlılık Electromagnetic compatibility margin Elektromanyetik uyumluluk aralığı Electromechanical stress Elelectro-mekanik etki Electrostatic Elektrostatik Electrostatic discharge Elektrostatik boşalma Emergency lighting Acil durum aydınlatma Emergency stopping Acil durum durdurması Emergency switching Acil durum anahtarlaması Emission Yayın Emission level of a disturbing source Bozucu bir kaynağın yayın seviyesi Emission limit from a disturbing source Bozucu bir kaynağın yayın sınırı Emission margin Yayın sınırı Enclosure Mahfaza Energy Enerji Energy let-through value of device (I2t) Cihazdan geçmesine izin verilen enerji değeri Energy withstand of cable (k2S2) Kablonun dayandığı enerji (k2S2) Equipment Donanım (cihazlar) Equipotential bonding Potansiyel dengeleme (Eşpotansiyel kuşaklama) Equipotential bonding conductor Potansiyel dengeleme (Eşpotansiyel kuşaklama) iletkeni Exposed-conductive-part Dış (Açıktaki) iletken bölüm External influance Dış etki External immunity Dış bağışıklık Extra-low voltage Çok düşük gerilim Extraneous-conductive –part Yabancı iletken bölüm F Faraday cage Faraday kafesi Fault Hata Fault Current Hata akımı Fault current of first fault , IT system ( Id) İlk hata akımı , IT system (Id ) Fault loop impedance (Zs) Hata çevrim empedansı (Zs) Fauna Küçük hayvanlar Final circuit Son devre Fireman’s switch İtfaiyeci anahtarı Fixed equipment Sabit donanım Flame propagation Alev yayılması Flexible cable Bükülgen kablo Flexible cord Bükülgen bağlantı kablosu (Kordon) Flexible wiring system Bükülgen bağlantı sistemi Flicker Kırpışma Flickermeter Kırpışma ölçer Flora Bitki örtüsü Fluctuation Dalgalanma Frequency (f) Frekans Fusion frequency Kritik kırpışma frekansı Functional Fonksiyonel /İşlevsel Functional earthing Fonksiyon(İşlev) topraklaması Functional extra-low voltage (FELV) Fonksiyonel (İşlevsel ) çok düşük gerilim Functional switching Fonksiyonel (İşlevsel ) anahtarlama Fundamental component Temel bileşen Fundamental factor Temel bileşen katsayısı Fuse Sigorta Fuse carrier Sigorta taşıyıcı G Generalized phase control Genelleştirilmiş faz kontrolu Ground Toprak Ground(reference ) plane Toprak (referans) düzlemi H Hand held equipment Elde kullanılan donanım Harmonic Harmonik Harmonic component Harmonik bileşen Harmonic number Harmonik derecesi/sayısı Harmonic content Harmonik miktarı Harmonic factor Harmonik katsayısı Highway distribution board Yol/Otoyol dağıtım tablosu Highway distribution circuit Yol/Otoyol dağıtım devresi Highway power supply Yol güç beslemesi Hot air sauna Sıcak hava saunası I Idendification Tanımlanma Identification of conductors by colour İletkenlerin renkle tanımlanması Identification of conductors by letters and/or numbers Sayılar ve/veya harfler ile iletkenlerin tanımlanması Illuminance level Aydınlık düzeyi Indirect contact Dolaylı dokunma Input Giriş Input power control Giriş gücü kontrolu Interference Girişim Interference suppression Girişimi bastırma Interfering signal Girişim işareti Inspection Denetleme Installation Tesisat /Tesis Installation wiring impedance Tesisat/Tesis hat sistemi empedansı Instructed person Yardımcı eleman (Öğretilmiş/bilgilendirilen ve gözetim altında ) Insulation Yalıtım Internal immunity Immunity İç bağışıklık Bağışıklık Immunity level Bağışıklık seviyesi Immunity limit Bağışıklık sınırı Immnunity margin Bağışıklık aralığı Impedance Empedans Impulse Ani darbe Indoor lighting İç aydınlatma Isolation Ayırma Isolator Ayırıcı J Junction box Bağlantı kutusu L Ladder ( Cable ladder ) Kablo merdiveni Lamp Lamba/Ampul Leakage current Kaçak akım Leisure accommodation vehicle Barınmaya uygun araç Level Seviye Lighting Aydınlatma Lightning Yıldırım Limit Sınır Limit of disturbance Bozulma sınır değeri Limit of interference Girişim sınır değeri Limitation Sınırlama Live part Gerilim altında bulunan bölüm Load Yük Low voltage Alçak gerilim Low voltage switchboard Alçak gerilim tablosu Luminaire Aydınlatma armatürü (Aygıtı) Luminaire supporting coupler (LSC) Aydınlatma armatürü bağlantı elemanı LV switchgear and controlgear assembly Alçak gerilim anahtarlama ve kontrol tablosu /düzeni M Main earthing terminal bar Ana potansiyel dengeleme barası( Ana topraklama bağlantı noktası/ucu/barası) Mains-borne disturbance Şebekeden kaynaklanan bozulma Mains decoupling factor Şebeke ayırma faktörü Mains immunity Şebeke bağışıklığı Magnitude Genlik Magnitude of a voltage fluctuation Gerilim dalgalanmasının genliği Material Factor (k) Malzeme katsayısı (k) Maximum demand En büyük talep Maximum disconnection time (t) En büyük açma/ayırma süresi (t) Maximum permitted normal operating conductor temperature (tp) İletkenin izin verilen en büyük normal çalışma sıcaklığı (tp) Mechanical maintenance Mekanik bakım Mechanical time constant Method Yöntem Mobile equipment Taşınabilen donanım Mobile home Taşınabilir ev Modulator Modülator /Kipleyici Modulation Modülasyon /Kipleme Monitoring İzleme Motor caravan Motor karavan Multicycle control (by half-cycles) Çok çevrimli kontrol (Yarım çevrimlerle ) N Neutral Nötr Neutral conductor Nötr iletkeni Neutral-earth loop impedance (IT systems with distributed neutral only) ( Z’s) Nötr-toprak çevrim empedansı (Sadece dağıtılmış nötrlü IT sistemde) Noise Nominal Gürültü Anma Nominal current or current setting of protective device (Ia) Anma akımı veya koruma cihazının ayar akımı (Ia) Nominal phase voltage (to earth for TN systems) (U0) Anma faz gerilimi (TN system için faz-toprak) Nominal voltage Anma gerilimi Notch Çentik O Obstacle Engel Open circuit voltage at the distribution transformer (U0C) Dağıtım trafosunda açık devre gerilimi (Boştaki gerilim) (U0C) On Açık (Cihaz devrede ) Off Kapalı (Cihaz devre dışı) Ordinary person Sıradan/Olağan kişi ( Elektrik konusunda bilgisi olmayan) Origin of an installation Bir elektrik tesisatının besleme noktası Outdoor lighting Dış aydınlatma Output Çıkış Output power control Çıkış gücü kontrolu Overall cable diameter ( De) Kablonun çapı Overcurrent Aşırı akım Overcurrent detection Aşırı akım algılaması Overload current Aşırı yük akımı Overload factor Aşırı yük katsayısı/faktörü Overvoltage Aşırı gerilim Overvoltage protection Aşırı gerilime karşı koruma P Peak Tepe Peak detector Tepe değer algılayıcısı Peak value Tepe değer Pendant Asılı Pendant luminaire Asılı aydınlatma armarürü /aygıtı Phase Faz Phase angel (Ø) Faz açısı (Ø) Phase control Faz kontrolu PEN conductor PEN iletkeni Phase conductor Faz iletkeni Plug Fiş Polluting Kirleten Pollyphase circuit Çok fazlı devre Point (in wiring) Nokta (Devre sonu) Point of power coupling (PCC) Ortak bağlaşma noktası (OBN) Portable equipment Taşınabilen donanım Power Güç Power factor (Sinüzodial ) (Cos Ø) Güç faktörü (Sinüzodial ) (Cos Ø) Program Program Programmable Programlanabilir Program of a control system Bir kontrol sisteminin programı Prospective fault current (Ipf) Beklenen (olası) hata akımı (Ipf) Prospective touch voltage Beklenen (olası) hata gerilimi Protective conductor (PE) Koruma iletkeni Protective conductor current Koruma iletkeni akımı Protective extra-low voltage(PELV) Çok düşük koruma gerilimi Protective multiple earthing (PME) Çoklu koruma topraklaması (Dağıtım devrelerinde sık sık topraklanmış PEN) Pulsating Darbeli Pulse Darbe Puls response characteristic Darbe tepki karakteristiği Q Quasi Sözde Quasi-peak detector Sözde tepe algılayıcı Quasi-peak voltmeter Sözde tepe voltmetresi R Rated Beyan Rate of rise Yükselme /değişim hızı Rate of occurrence of voltage changes Gerilim değişmelerinin oluşum hızı Rated residual operating current of A the protective deviced in amperes (I∆n) Amper cinsinden bir koruma cihazının beyan artık işletme akım değeri (I∆n) Reduced low voltage system Azaltılmış alçak gerilim sistemi Reference impedance Referans empedans Relative voltage change Bağıl gerilim değişimi Reinforced insulation Takviyeli yalıtım Residual current Artık akım Residual current device Artık akım cihazı Residual operating current Artık akım cihazı çalışma akımı Resistance area ( for an earth electode only) Topraklama eleltrodu direnç alanı (Sadece topraklama için ) Resistance of circuit protective conductor (cpc) of a Ω distribution or final circuit (R2) Bir dağıtım devresinin veya son devrenin devre koruma iletkeninin direnci (R2) Resistance of phase conductor of a Ω distribution or final circuit (R1) Bir dağıtım devresinin veya son devrenin faz iletkeninin direnci Resistance of supplementary bonding conductor (R ) Tamamlayici potansiyel dengeleme iletkeninin direnci (R ) Restrictive conductive location Hareketi sınırlayıcı iletken alan Ring final circuit Çevrim(ring) son devresi Ripple Dalgacık Ripple content Dalgacık miktarı Ripple factor (r.m.s.) Dalgacık faktörü Rise time Yükselme/tırmanma süresi Root-mean-square detector Etkin değer algılayıcısı Rose Rozans S Screen Ekran Screened circuit Ekranlanmış devre Screened room Ekranlanmış oda Seismic Sismik/Depremle ilgili Segregation Ayırma Selection Seçme (Seçim) Selection and erection Seçimi ve montajı Separated extra-low voltage (SELV) Ayrılmış çok düşük gerilim sistemi Service connection impedance Servis bağlantı empedansı Shock current Çarpma akımı Short-circuit current Kısa devre akımı Simultaneously accessible part Aynı anda erişilebilen bölümler Single phase Tek faz Shielded enclosure Ekranlanmış mahfaza Skilled person Yetiştirilmiş (Kalifiye), yetkili kişi Socket-outlet Priz Source Kaynak Spike Ani sıçrama Spur Çevrim(ring) devre dalı Stationary equipment Sabit donanım Standby Yedek Standby supply sistem Yedek amaçlı besleme sistemi Structural cabling Yapısal kablolama Supplementary insulation Ek yalıtım Supply Besleme Supply system impedance Besleme sistemi empedansı Supply system for safety services Güvenlik sistemleri besleme sistemi (kaynağı) Suppression Bastırma Suppression component Bastırma bileşeni Suppressor Bastırıcı Surface Yüzey Surface transfer impedance Yüzey aktarma empedansı Suspended ceiling Asma tavan Symbol İşaret/Sembol /Simge Symmetrical control (single phase) Simetrik kontrol (Tek faz) Symmetrical voltage Simetrik gerilim Switch Anahtar Switchgear and controlgear assemblies Anahtarlama ve kontrol düzenleri/üniteleri Synchronous Synchronous multicycle control Senkron Çok çevrimli senkron kontrol Switching off for mechanical maintenance Mekanik bakım amaçlı devrenin /beslemenin kesilmesi System Sistem T Tabulated current-carrying capacity of a cable Kablonun çizelgeden seçilen akım taşıma kapasitesi ( I z) ( I z) Task light Masa üstü armatür Telecommunication Haberleşme Temparature Sıcaklık Terminal Bağlantı ucu Terminal block Klemens Temporary supply unit Geçici besleme tablosu Test Deney That part of the earth fault loop impedance which is external to the installation (Ze) Toprak hata çevrim empedansının tüketici tesisatı dışında kalan kısmı (Şebekenin toprak hata çevrim empedansı ) (Ze) Thermal conductivity (λ) Isıl iletkenlik The sum of the resisatances of the earth electrode and the protective conductor connecting it to the exposed-conductive-parts (Ra) Topraklama elektrodu/sistemi , topraklama iletkeni ve dış iletken bölümlere bağlı koruma iletkenlerinin dirençlerinin toplamı (Ra) Three phase Üç faz Threshold of flicker perceptibility Kırpışma görülebilirlik eşiği Threshold of flicker irritability Kırpışma rahatsızlık eşiği Total earthing resistance Toplam topraklama direnci Touch voltage Dokunma gerilimi Transformer Transformatör Transfer Aktarma Transfer impedance Aktarma empedansı Transient Geçici rejim Type-tested equipment Tip testli donanım U Unbalance Dengesiz Underground Yeraltı Unwanted signal İstenmeyen işaret V V-network V-devresi V-terminal voltage V-bağlantı ucu gerilimi Value Değer Vibration Titreşim Voltage Gerilim Voltage bands Gerilim bantları Voltage between phases (V) Fazlar arası gerilim (V) Voltage change Gerilim değişimi Voltage change interval Gerilim değişme aralığı Voltage drop Gerilim düşümü Voltage fluctuation Gerilim dalgalanması Voltage fluctuation waveform Gerilim dalgalanması dalga şekli Voltage limitation Gerilim sınırlaması Voltage surge Ani gerilim yükselmesi Voltage unbalance Gerilim dengesizliği Voltmeter Voltmetre W Waveform Dalga şekli Wiring system Hat sistemi /Çekilen hat sistemi Working area Çalışma alanı Workplace lighting Çalışma alanı aydınlatması