İletişim İletişim, iki veya daha fazla insan arasında anlamları ortak kılma süreci olarak tanımlanmaktadır (Yalın, 2003). İletişim, davranış değişikliği meydana getirmek üzere düşünce, bilgi, duygu, tutum ve becerilerin paylaşılma sürecidir (Ergin ve Birol, 2000). Dr. Sakıp KAHRAMAN Bayburt Üniversitesi, Egitim Fakültesi www.sakipkahraman.wordpress.com Bilgi ve İletişim Teknolojileri Dr. Sakıp KAHRAMAN İletişim Enformasyon İki insanın karşılıklı konuşması Bir bilgi kaynağından tek yönlü olarak bilgi iletimi ise enformasyondur. Bir kişinin bilgisayarda test çözmesi İnternete bağlı bilgisayarlar arasında bilgi transferi yapılması Enformasyon bazen iletişime dönüşür, bazen dönüşmeyebilir. İki hayvanın koklaşması Bilgi ve İletişim Teknolojileri Dr. Sakıp KAHRAMAN Bilgi ve İletişim Teknolojileri Dr. Sakıp KAHRAMAN Enformasyon İletişim Bir insanın herhangi bir ilanı okuyup geçmesi İletişim Bir komutanın emrindeki askerlere emir vermesi fakat onlardan gelen tepkilerle ilgilenmemesi Sözlü İletişim Sözsüz İletişim Yazılı İletişim Bir öğretmenin öğrencilerine hiç söz hakkı vermeden dersi anlatıp gitmesi Dr. Sakıp KAHRAMAN Bilgi ve İletişim Teknolojileri Dr. Sakıp KAHRAMAN Bilgi ve İletişim Teknolojileri 1 İletişim Süreci ve Öğeleri Kim Ne söyledi Hangi yolla Kaynak Mesaj Kanal Kaynak Kime Alıcı Kod çözme Kodlama Ne etkisi oldu Dönüt (Geri Bildirim) Bilgi ve İletişim Teknolojileri Dr. Sakıp KAHRAMAN Çilenti’ye (1984) göre kaynak, başkasıyla paylaşacak bir fikre ya da bilgi, haber, duygu, tutum veya beceriye sahip olan kimsedir. Bir iletişim sürecinde kaynak, hedeflediği kişi ya da grupta davranış değişikliği oluşturmak üzere iletişim sürecini başlatan kişidir. Bilgi ve İletişim Teknolojileri Dr. Sakıp KAHRAMAN Mesaj Kanal Kodlanan bilginin aldığı fiziki şekle (sözlü veya sözsüz) mesaj denir. Kanal, iletişim sürecinde kaynağın amaçları doğrultusunda alıcıya gönderdiği mesajları taşıyan ortam, yöntem ve tekniklerdir. Kaynak düşünce, bilgi, tutum ve duygularını başkalarıyla paylaşmak istediğinde onları çeşitli şekillere (resim, çizim, yazı, sözcük, jest, mimik vb.) sokarak iletmeye çalışır. Kaynaktan gelen mesaj bir araç ya da yöntem yardımı ile kanaldan geçerek alıcının duyu organlarında en az birine iletilmek durumundadır. Genelde ne kadar çok duyu organı devreye girerse iletişim o derece etkili olur. Bilgi ve İletişim Teknolojileri Dr. Sakıp KAHRAMAN Alıcı Dr. Sakıp KAHRAMAN Bilgi ve İletişim Teknolojileri Dönüt (Geri Bildirim) Alıcı, kaynağın gönderdiği mesajlara hedef olan kişi ya da kişilerdir. Alıcı kaynağın gönderdiği mesaja çeşitli tepkilerde bulunur. Alıcı, kodlanan mesajı alıp çözümleyen birimdir. Kaynak birimin gönderdiği mesaja karşılık hedefin verdiği tepkilere dönüt (geri iletim veya geri bildirim) adı verilir. Dr. Sakıp KAHRAMAN Bilgi ve İletişim Teknolojileri Dr. Sakıp KAHRAMAN Bilgi ve İletişim Teknolojileri 2 İletişim Süreci Gürültü İletişimi bozan faktörlere gürültü denir. Öğretmen (Kaynak) Kanal (Öğretim Araç ve Yöntemleri) Mesaj (İçerik) Öğrenci (Alıcı) Dışarıdan gelen araçların sesleri Tahtaya yansıyan ışık Öğretmenin el yazısı Öğrencilerin bazılarında görme bozukluğunun meydana gelmesi Öğrenme Tepkileri (Dönüt) Dr. Sakıp KAHRAMAN Bilgi ve İletişim Teknolojileri İletişimi Engelleyen Faktörler Dr. Sakıp KAHRAMAN Bilgi ve İletişim Teknolojileri İletişim Sürecinin Etkililiği Psikolojik (Seçici Algılama, Önyargı ve Sayıltılar) Anlam (Semantik) Konum (Statü, örgütsel uzaklık) Korunma Alan (Fiziksel uzaklık) Sınırlama (Bilgi eksikliği) Kesintiler Geçmiş deneyimler Çok az ya da çok fazla ilgi Kişisel gereksinim ve beklentiler Dr. Sakıp KAHRAMAN Bilgi ve İletişim Teknolojileri Dr. Sakıp KAHRAMAN Bilgi ve İletişim Teknolojileri Sınıf İçi İletişimi Geliştirmek İçin Öğretmen konuşma yeteneğini geliştirmeli Ders iyi bir şekilde planlanmalı Öğrencinin ihtiyaçları, ilgi ve yetenekleri değerlendirilmeli Öğrencinin ilgisini dağıtan durumlar ortadan kaldırılmalıdır Öğrencinin dikkatle dinlemesi için birden fazla duyu organına hitap eden araç-gereçler kullanılmalı ve düz anlatımdan kaçınılmalıdır. Zor ve çok teknik öğretim araçları kullanılmamalıdır (Demirel, 2003). Dr. Sakıp KAHRAMAN Bilgi ve İletişim Teknolojileri 3