Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. DENEY NO: 14 SERİ-PARALEL DEVRELERİN DİRENCİ AMAÇ 1. Seri-paralel karma olarak bağlanmış dirençlerin bulunduğu devrede RT toplam direncin bulunması. 2. Özel akım gereksinimleri için Seri-paralel karma bir devre tasarımı yapmak. MALZEME LİSTESİ 1. Sayısal ölçü aleti (FLUKE45 multimeter) 2. 0-15V ayarlı DC güç kaynağı 3. Dirençler: 330Ω, 470Ω, 560Ω, 1.2KΩ, 2.2KΩ, 3.3KΩ, 4.7KΩ, 10 KΩ (½ W’lık, %5 toleranslı dirençler) iŞLEM BASAMAKLARI 1. Her bir direncin değerini ölçüp Tablo 14-1’e kaydedin. 2. Şekil 14-8(a) de görüldüğü gibi dirençleri bağlayıp,A ve D ( RT ) ile B ve C( RBC ) arasındaki direnç değerlerini ölçüp tablo 14-2’ye kaydediniz. 3. Tablo 14-2 deki hesaplanan değerler bölümündeki ilk satırı • RT (a) R1 , RBC , R3 dirençlerinin ölçülen değerlerini kullanarak A-D arasındaki toplam direnç • RBC değerini hesaplayınız. Temel bilgilerinizi kullanarak R2 ve R4 dirençlerinin paralel direnç kombinasyonunu hesaplayınız. Hesaplamalarınız için tablo 14-1’deki ölçülen direnç değerlerini kullanınız. • RT (b) RBC direncinin hesaplanan değeri ile R1 ve R3 ’ün ölçülen değerini kullanarak A-D arasındaki toplam direnç değerini hesaplayınız. 4. Dirençleri şekil 14-8(b)’de gösterildiği gibi bağlayınız. 2. ve 3. adımlardaki prosedürleri kullanarak tablo 14-2’nin ikinci satırını doldurunuz. DENEY NO14-EGT- 1 - Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 5. Dirençleri şekil 14-9(a)’da gösterildiği gibi bağlayınız. A ve G ( RT ),B ve C( RBC ) ve D ve F ( RDF ) arasındaki direnç değerlerini ölçünüz. Ölçülen değerleri tablo 14-2’nin 3. satırına kaydediniz. 6. Tablo 14-2’nin 3. satırının hesaplanan değerler bölümünü aşağıdaki bilgilere göre doldurunuz. • RT (a) R1 , RBC , R3 , RDF , R8 dirençlerinin ölçülen değerleri ile A-D arasındaki toplam direnci hesaplayınız. • RBC Temel bilgilerinizi kullanarak R2 ve R4 dirençlerinin paralel direnç kombinasyonunu hesaplayınız. Hesaplamalarınız için tablo 14-1’deki ölçülen direnç değerlerini kullanınız. • RT (b) R1 , R3 , R8 ’in ölçülen değerleri ile RBC ve RDF ’nin hesaplanan değerlerini kullanarak A-G arasındaki toplam direnci hesaplayınız. 7. Dirençleri şekil 14-9(b)’deki gibi bağlayınız. 5. ve 6. adımlardaki prosedürleri kullanarak tablo 14-2’nin 4. satırını doldurunuz. 8. Devrede enerji yokken ve S1 anahtarı açıkken şekil 14-10’da gösterilen devreyi kurunuz. Devreye enerji uygulayıp VPS = 15V ’a ayarlayınız. 9. S1 anahtarını kapatınız. R1 , R2 üzerindeki B-E( VBE ),A-E( V AE ),C-D( VCD ),B-F( VBF ) noktaları arasındaki gerilim değerlerini ölçerek tablo 14-3’e kaydediniz. 10. Elinizdeki dört direncin okunan değerlerini kullanarak, 10 Voltluk gerilim altında anakol akımı yaklaşık 5mA olacak şekilde seri-paralel kombinasyonlu devre tasarlayınız. Tüm hesaplamalarınızı devrenin direncini bulmak için kullanınız. DENEY NO14-EGT- 2 - Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 11. Devrede enerji yokken ve S1 anahtarı açıkken 10. adımda tasarladığınız devreyi kurunuz. RT (toplam direnç) ölçünüz. S1 anahtarını kapatınız. VPS ve I T ’yi ölçünüz. Tablo 14-4’teki tüm değerleri ölçerek kaydediniz. DENEY NO14-EGT- 3 - Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. SORULAR 1. Seri-Paralel devrelerin toplam dirençlerini bulmakta kullanılan kuralları açıklayınız? 2. Ohmmetre ile devredeki direnci ölçmeden önce devrenin enerjisini kesmek niçin önemlidir? Açıklayınız? 3. Seri-Paralel devrelerde direncin değeri ölçüleceği zaman direncin bir bacağı niçin devreden sökülür? Açıklayınız. DENEY NO14-EGT- 4 - Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 4. Seri-Paralel devrelerdeki toplam direnç hakkında tablo 14-1’deki değerler neyi doğruluyor açıklayınız? 5. Seri-Paralel devrelerdeki her bir direncin akımını bulmak için hangi değerlerin ölçülmesi gerekmektedir? 6. Şekil 14-7’yi inceleyiniz. Eğer I 2 akımı R2 ’den I 4,5 akımları R4 , R5 ’den ve I T akımı anakol üzerinden geçen akımlar ise I 2 R2 , I 2 R3 , I 4,5 ( R4 + R5 ) ve I T RT ilişki nedir? Açıklayınız? 7. 6.soruyu inceleyiniz. Tablo 14-2’deki değerler sizin cevabınızı destekliyor mu? Açıklayınız? DENEY NO14-EGT- 5 -