Hemodinamik Monitorizasyon
advertisement
Hemodinamik Monitorizasyon Prof. Dr. Muhammet GÜVEN Erciyes Ünivresitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ABD Yoğun Bakım Bilim Dalı Amaç Fizyolojik parametrelerin izlenmesi Tedavilere kılavuzluk Organ disfonksiyonunun izlenmesi/engelenmesi Problemlerin erken belirlenmesi Tedavi stratejilerinin değiştirilmesi Kalp debisinin belirenmesi Girişimsel Olmayan Teknikler EKG NIBP SpO2 ETCO2 (kapnograf) Girişimsel Teknikler Santral Kateterizasyon Santral Venöz Basınç (CVP) Pulmoner Arter Kateteri (Swan-Ganz) Pulmoner Arter Basıncı Kalp Debisi Sistemik oksijenasyon Mixte venöz O2 satürasyonu Sol Vent. ED basıncı Girişimsel Teknikler Arter kateterizasyonu Sist., Diast. ve ortalama kan basıncı Kan gazları ve diğer analizler için kan örnekleri almak amaçlı Idrar sondası Gastrik tonometri Viseral organ perfüzyonu takibi ICP için ventrikül kateterizasyonu Kafa içi basınç ve perfüzyon takibi İnvaziv Hemodinamik Monitör Endikasyonları MI, KKY ve kardiyomiyopati gibi kalp problemleri Şok Oligüri Terimler Önyük Ardyük Kalp debisi Kardiyak indeks Sistemik damar direnci [SVR] Pulmoner damar direnci [PVR] Önyük Sistol öncesi ventrikül kaslarının gerilim derecesidir. Kasılma öncesi ventriküldeki kan miktarıdır (dolma basıncı). PCWP sol ventrikül dolma basıncını yansıtır. CVP sağ ventrikül dolma basıncını yansıtır. Ardyük Ventrikülün volümünü atması karşısındaki dirençtir. Kanın pompalanması için kalbin nekadar güçlü olduğunu gösterir. Aynı zamanda akıma karşı direnç olarak ta bilinir. Kalp Debisi/İndeksi Bir dakikada ventrikül tarafından atılan kan volümü. Kalp debisi: kalp hızı X atım volümü Kalp indeksi: kalp debisinin vücut yüzey alanına göre uyarlanması. SVR/PVR Sistemik damar direnci - sol ventrikül ardyükünü yansıtır. Pulmoner damar direnci-sağ ventrikül ardyükü. Dolaşım Sistemi Modeli Kalp Arterler Venler Kapillerler Kan Hacmi Normal Kan Hacmi Kadın: 4.0 – 4.5 litre veya 67 ml/kg Kadın: 5.0 – 5.5 litre veya 75 ml/kg Normal Kan Hacminin Kontrolü Plazma dolumu ADH Aldosteron Erithropoietin Kan Hacmi Dağılımı Kan Hacmi ve Sistemik Basınç Akım Direnci Haritası Periferik Damar Alanlarındaki Fonksiyonel İlişkiler Damar Direnci Kontrol Noktaları Kalp Debisinin Dağılımı Total Periferik Direnç Venöz Dönüş Ventriküler Fonksiyon Eğrisi Ventriküler Fonksiyon Eğrisi Kalp Debisi Kalp Debisi Kalp Debisi Kalp Debisinin Belirleyiciler CO=KH X SV (EDV-ESV) PCWP Intravascular Pressure PAOP/Wedge Pressure LV Volume Ventricular Compliance Juxtacardiac Pressure PCWP PCWP PCWP PCWP = LVEDVolume + JCP Compliance PCWP>LVEDP Mitral darlık LA miksoma PE Mitral yetmezlik PCWP<LVEDP Azalmış LV kompliyansı Sert ventrikül LVEDP >25 mmHg Aort yetmezliği Kalp Debisi ve Oksijen Sunumu Oksijen Sunumu=Kalp Debisi X Arteriyel Oksijen İçeriği Oksijen Tüketimi SvO2 SvO2 O2 rezervini yansıtır PA kateterden örnekleme yapılabilir < % 60 (normal %60-80) Azalmış O2 sunumu Anemi Düşük debili durumlar Hipovolemi Hipoksi Azalmış SVO2 Ayrıca ve/veya O2 gereksiniminin artması Hipertermi Nöbetler Ağrı Ajitasyon Egzersiz Yanık Hipertiroidi Artmış SVO2 Sepsis Pankreatit Karbon Monoksit zehirlenmesi Portal kaval şant Siyanid zehirlenmesi Sürekli wedged balon İnvaziv Teknikler PA ve Arteryel Monitör Sistemi Arterial Monitörizasyon Hemodinamik İnstabilite Şok Hipertansiyon Vazopressörler veya potent vazodilatörlerin kullanımı Yüksek PEEP Barbitürat koması Sık kan alınması ? Arterial Monitörizasyon Steril teknik Alanlar Radyal Femoral Aksiller Dorsalis Pedis Brakial Kateter büyüklüğü - 20 tercih edilir Arteryel Dalga Analizi SKB, DKB, OKB Nabız basıncı – ilişkili olarak stroke volüm Solunumla değişim Upstroke – ilişkili olarak kontraktilite Nabız sınırları analizi - kardiyak debi Flush test (Kare dalga testi) Over Dumped Hava kabarcıkları Kateterin kırılması Pıhtı Kapallı musluklar Flush bagda sıvı yok Düşük flush bag basıncı Under Dumped Uzun set Artmış vasküler direnç Stroke Volüm Değişimi PA Monitör Sistemi PA Yerleşim Yeri PA Endikasyonları İlk tedaviye yanıtsız şok Oligüri (damar içi volüm bilinemiyorsa) Nedeni belirsiz pulmoner ödem Pulmoner hipertansiyon tedavisi (ilk testler) Yüksek riskli cerrahi hastalarda Çok yüksek hava yolu basınçlarının etkisini değerlendirmek Kalp Debisinin Diğer Ölçüm Yöntemleri Kalp Debisinin Diğer Ölçüm Yöntemleri Kalp Debisinin Diğer Ölçüm Yöntemleri Kalp Debisinin Diğer Ölçüm Yöntemleri PiCCO aortik transpulmoner termodilüsyon metodu ile aralıklı ve nabız kontur analizi ile sürekli kalp debisi analizi yapan bir sitemdir. PICCO PICCO PICCO Cardio-Q Cardiac Output Cardiac Index Stroke Volume Stroke Volume Index Systemic Vascular Resistance Vigileo CVP Volümün indirek göstergesi RAP RVEDP’ını yansıtır CVP endikasyonları Kalp hastalıkları Beklenen volüm kaymaları Hipovolemi Şok Travma CVP
