kan ve kan ürünleri transfüzyon prosedürü

Ç.Ü
DİŞ HEKİMLİĞİ FAKÜLTESİ
KAN VE KAN ÜRÜNLERİ TRANSFÜZYON PROSEDÜRÜ
DOKÜMAN NO: KLN-PR-1 YAYIN TARİHİ : AĞUSTOS 2014
REVİZYON TARİHİ : 00 REVİZYON NO:00
SAYFA 1 / 4
1.AMAÇ : Kan ve kan ürünü kullanılacak olan hastalara güvenli ve doğru bir şekilde kan
transfüzyonu yapılmasını sağlamaktır.
2.KAPSAM : Bu prosedür kan ve kan ürünü kullanım sürecini kapsar.
3.TANIMLAR:
Akut Hemoliz: Hemoglobinemi, hemoglobinüri, ateş, ürperme, titreme, şok, DIC, dispne,
göğüs ağrısı, yan ağrısı anksiete ve baş ağrısı.
Fibrilasyon: Ateşin yükselmesi, titreme, nadiren hipotansiyon
Allerji: Kızarıklık, ürtiker, püriritis, dispne, bronkospazm, nadiren hipotansiyon ve anafilaktik
şok.
Hipovolemi: Dispne, hipertansiyon, pulmoner ödem ve kardiyak aritmi.
Bakterial Sepsis: Şok, ateş ya da anormal ısı düşmesi
4.SORUMLULUKLAR
4.1.Doktorun Sorumlulukları:
4.1.1. Acil olarak tanımlanan durumlar dışında kan ve kan ürünü uygulanacak olan her hasta
ve / veya vasisinden “Kan ve Kan Bileşenleri Transfüzyonu Bilgilendirme Onam Formu” nu
almak.
4.1.2. Kan ve kan ürünleri order isteği aşağıdakileri kapsayacak şekilde yazılmalıdır.
• Kan ürününü cinsi
• Hastanın adı soyadı ve protokol numarası
• Bölümün adı
• Uygulama miktarı ve oranı ( Genellikle 2 - 4 saat )
• Acetaminophen ve diphenhydramine ile premedikasyon ihtiyacı kararı
• Eğer gerekliyse infüzyonda dikkat edilecek öncelikler
• Eğer gerekliyse basınç mansiyonun kullanımı
4.1.3. Pediatrik hastalar için kan ve kan ürünlerinin uygulama volümü cc olarak
belirtilmelidir. Pediatrik hastalar 30 kg. ‘ ın üzerinde ise, ünite olarak yazılabilir.
4.1.4. Acil durumlarda cross - mach olmaksızın transfüzyon ihtiyacına karar vermek doktor ve
kan istasyonu tarafından imzalanan bir doğrulama ile sağlanabilir.
4.1.5. Onkoloji hastalarında, onkoloji doktoru ve kan istasyonu ürünün tahsisinden ve
kontrolünden sorumludur. Doktor uygun plazma ihtiyacını kontrol edecek ve hastadan
sorumlu olan hemşireyi durumdan haberdar edecektir.
4.2. Hemşirenin Sorumlulukları:
Kan ve kan ürünlerinin uygulanmasında hasta / vasisi tarafından imzalanan Kan ve Kan
Bileşenleri Transfüzyonu Bilgilendirme Onam Formu nun varlığını onaylamak.
4.2.1. Kan ürününü göndermek için IV yolun açıklığını sağlamak.
4.2.2. Kan İstek Formu nu imza ve tarihlendirme açısından bir diğer hemşire ile birlikte
doğrulamak ve kaydetmek.
4.2.3. Doktor talimatları doğrultusunda kan akış hızını ayarlamak ya da kesmek.
4.2.4. Kan istasyonundan kan ürünün teminini hastanenin tanımlanmış herhangi bir üyesi
yapabilir.
4.2.5. Eğer kan ürünü temin edildikten sonraki 30 dakika içinde uygulanmayacaksa, hemşire
kan ürününü kan istasyonuna geri göndermekten sorumludur.
HAZIRLAYAN
FATİH BOZKURT
KONTROL/KALİTE YÖN.DİREKTÖRÜ
PROF.DR.H.OĞUZ YOLDAŞ
ONAY/BAŞHEKİM
PROF.DR.M.SERDAR TOROĞLU
Ç.Ü
DİŞ HEKİMLİĞİ FAKÜLTESİ
KAN VE KAN ÜRÜNLERİ TRANSFÜZYON PROSEDÜRÜ
DOKÜMAN NO: KLN-PR-1 YAYIN TARİHİ : AĞUSTOS 2014
REVİZYON TARİHİ : 00 REVİZYON NO:00
SAYFA 2 / 4
5.UYGULAMALAR:
5.1. Uygulamadan Önce Yapılacaklar:
5.1.1. Kan ve kan ürünleri uygulanmadan önce hemşire aşağıdakileri yapacak ve bir diğer
hemşire ya da doktorla yapıldığını onaylayacaktır.
• Doktor orderını ve Onam Formu nu doğrulamak,
• IV yolun açıklığını doğrulamak.
• Cross-Match Formu doldurmak,
Ateş, nabız, solunum ve kan basıncını ölçmek ve kaydetmek.
• Temin edilen ürün doğrudur ve son kullanma tarihi geçmemiştir doğrulamak.
• Kan ürünü torbası bozulmamıştır. (Renk değişimi, sızıntı ve tortu yoktur.)u doğrulamak
5.1.2. Hastaya istenen kan istemi ile ilgili olarak Kan ve Kan Bileşenleri İstem Formu ve kan
ürünün etiketi tamamen uyuşmalıdır. 5.1.3. Hastanın ismi, protokol numarası, ABO tip ve RH
uyumu, kan istasyonu donör numarası işlemleri ile Kimlik Doğrulama yapmak.
5.1.4. Kol bandı olmayan ameliyattaki hastalar için Acil Kan İstem Formu ile kan ürünü etiketi
tamamen uyuşmalıdır. Hastanın adı ve protokol numarası ile hemşirenin hasta
ameliyathaneye geldiğinde kolunda kimlik bilekliğinin kontrol edildiği, doğrulandığı ve
Anestezi Formu na bu bilgiyi kaydettiği doğrulanmalıdır.
5.2. Uygulama Esnasında Yapılacaklar:
5.2.1. Transfüzyon başladıktan sonraki 15 dakika içinde, hasta yakın takip edilir ve ondan
sonraki bir saat içinde kan transfüzyon reaksiyonlarının aşağıda yer alan yaygın bulgu ve
semptomları yönünden izlenir.
5.2.2. İnfüzyon tamamlandıktan sonra, 30 dakika içinde hastanın hayati bulguları yeniden
değerlendirilir.
5.2.3. İnfüzyon 15 dakikadan daha kısa sürede tamamlanacaksa, uygulamadan hemen önce
ve uygulamanın tamamlanmasından sonraki 30 dakika içinde vital bulgular kontrol
edilmelidir.
5.2.4. Eğer hastada transfüzyon reaksiyonu geliştiyse, hasta daha sık gözlenmeli ve hayati
bulguları daha sık kontrol edilmelidir.
5.3. Genel Girişimler:
5.3.1. Muhtemel kan ve kan ürünü bulaşmasını önlemek için mümkün olduğunca eldiven
kullanılmalıdır.
5.3.2. Acil durumlarda doktor tarafından verilen bir order olmaksızın sadece bir ünite kan
verilebilir. 5.3.3. Kan ve kan ürünleri, eğer 30 dakika içinde kullanılmayacaksa, bölümün
buzdolabında saklanmaz geri gönderilir. Bu aynı zamanda kanın hastanın faturasına charge
edilmesini önleyecektir.
5.3.4. Eğer kan isteği ve ürün arasında ya da hasta kimlik bilgilerinde bir uyuşmazlık varsa,
hemen kan istasyonunu haberdar edin ve kanı geri gönderin.
5.3.5. Kan ve kan ürünü 4 saatten uzun bir sürede verilmemelidir.
5.3.6. Transfüzyon süresince IV serum fizyolojiği hazır bulundurun.
5.3.7. Bir diğer kan ve kan ürünü için önceki IV yolu kullanacaksanız, öncelikle serum
fizyolojikle flash edip yıkayın.
HAZIRLAYAN
FATİH BOZKURT
KONTROL/KALİTE YÖN.DİREKTÖRÜ
PROF.DR.H.OĞUZ YOLDAŞ
ONAY/BAŞHEKİM
PROF.DR.M.SERDAR TOROĞLU
Ç.Ü
DİŞ HEKİMLİĞİ FAKÜLTESİ
KAN VE KAN ÜRÜNLERİ TRANSFÜZYON PROSEDÜRÜ
DOKÜMAN NO: KLN-PR-1 YAYIN TARİHİ : AĞUSTOS 2014
REVİZYON TARİHİ : 00 REVİZYON NO:00
SAYFA 3 / 4
5.3.8. Kan ve kan ürünlerinde kullanılacak olan set ve iğne kan transfüzyonunun yapılmasına
uygun olmalıdır. ( Yetişkinler için 20 gauge ya da daha büyük ya da hastaların yaşına ve
kilosuna uygun iğneler)
5.3.9. Eğer doktor orderinde transfüzyondan önce kanın ısıtılması isteniyorsa, sadece
tanımlanan kan ısıtıcılarında ve 37 ˚C geçmeyecek şekilde ısıtılmalıdır.
5.3.10. Hastanın transfer edilmesinin söz konusu olduğu durumlarda;
• Hasta transfer edilmeden önce transfüzyon tamamlanmış ve gerekli gözlem sağlanmış
olmalıdır.
• Hastanın transfüzyonu tamamlanmadan transfer edilmesi gereken durumlarda, hemşire
hastanın transferinde hazır bulunmalıdır. Hemşire bir diğer hemşireye hastayı teslim edene
kadar, hastanın yanında kalmalıdır.
5.4. Kan ve kan ürünlerinin elde edilmesi;
• Her bir transfüzyon için kan istasyonundan bir ürün alınmalıdır. Kan ve Kan Bileşenleri
İstem Formu İle ilgili kan merkezinden Kan ve kan ürünleri istenir.
• Hastanın “Kan ve Kan Bileşenleri İstem Formu” order veren doktor tarafından imzalanmış
olmalıdır.
• Eğer 30 dakika içinde uygulanacaksa kan istenmelidir.
5.5. Bir diğer hemşire ile birlikte kan ve kan ürünü uygulanacağı zaman yapılacaklar
• Order edildiği şekilde premedikasyonu uygulayın.
• Kan ve kan ürününü uygulayacak en uygun kan setini sağlayın.
Kan setleri birbirini takip eden 2 ünite kan için kullanılabilir ancak, 4 saatten fazla kullanılmaz.
• Acil olmayan durumlarda 15 dakikada 30 - 50 ml kan transfüzyonu yapılır. Eğer herhangi bir
reaksiyon belirtisi yoksa, order edildiği şekilde infüzyon oranı artırılır.
• Pediatrik hastalarda infüzyon order edildiği şekilde uygulanır.
5.6. Eğer transfüzyonda bir reaksiyon bekleniyorsa yapılacaklar;
• İnfüzyonu durdurmak,
• Serum fizyolojik infüzyonu başlatmak,
• Hayati bulguları almak ve kaydetmek,
• Doktora haber vermek,
• Kan istasyonuna haber vermek,
• Transfüzyon reaksiyonu için uygun acil girişimleri başlatmak,
5.7. Transfüzyon reaksiyonu olduğu zaman yapılacaklar;
• Transfüzyonu durdurmak,
• Serum fizyolojik infüzyonu başlatmak,
• Hayati bulguları almak ve kaydetmek,
• Doktora haber vermek,
• Kan istasyonuna haber vermek,
• Kan istasyonuna; kan torbasını, setini ve iğnesini göndermek,
• Reaksiyondan bir saat sonra idrar örneği göndermek,
• Kan reaksiyon formunu doldurmak,
5.8. Transfüzyon tamamlandığında yapılacaklar;
• IV yolun açık kalmasını sağlamak,
• Uygulamayı ve hastanın cevabını kaydetmek,
HAZIRLAYAN
FATİH BOZKURT
KONTROL/KALİTE YÖN.DİREKTÖRÜ
PROF.DR.H.OĞUZ YOLDAŞ
ONAY/BAŞHEKİM
PROF.DR.M.SERDAR TOROĞLU
Ç.Ü
DİŞ HEKİMLİĞİ FAKÜLTESİ
KAN VE KAN ÜRÜNLERİ TRANSFÜZYON PROSEDÜRÜ
DOKÜMAN NO: KLN-PR-1 YAYIN TARİHİ : AĞUSTOS 2014
REVİZYON TARİHİ : 00 REVİZYON NO:00
SAYFA 4 / 4
5.9. Rapor Edilmesi Gereken Durumlar:
• Beklenen ya da mevcut transfüzyon reaksiyonları,
• Sıvı yüklenmesi / Konjestif kalp yetmezliği semptom ve bulguları,
• Kan infiltrasyonları,
• Saatinden uzun süren kan transfüzyonları,
5.10. Dokümantasyon:
5.10.1. Kan uygulaması için doktor orderı ve orderın hemşire tarafından onaylanması.
5.10.2. Uygulamalar aşağıdaki kapsamda hemşire tarafından kaydedilecektir;
• Uygulama zamanı,
• Hayati bulgular,
• Hastaya uygulanan kan miktarı,
• Hastanın tedaviye cevabı,
• Transfüzyon reaksiyonu bulgu ve semptomları ile transfüzyonun kesilmesine hastanın
cevabı,
• Kan ve kan ürünün kesildiği, bittiği ya da durdurulduğu tarih ve saatler
BİRİMİMİZDE KAN MERKEZİ OLMADIĞINDAN İLAVE FORMLAR GEREKTİĞİNDE TIP FAKÜLTESİ
FORMLARI KULLANILACAKTIR.
HAZIRLAYAN
FATİH BOZKURT
KONTROL/KALİTE YÖN.DİREKTÖRÜ
PROF.DR.H.OĞUZ YOLDAŞ
ONAY/BAŞHEKİM
PROF.DR.M.SERDAR TOROĞLU