TARİH ÖNCESİ ÇAĞLAR Tarih Öncesi Devirlerin

TARİH ÖNCESİ ÇAĞLAR
Tarih Öncesi Devirlerin Genel Özellikleri
¨ Tarih öncesi dönemlerin devirlere ayrılmasında, kullanılan araç ve gereçlerin malzemesi dikkate
alınmıştır.( Taş , Demir vb.)
¨ Tarih öncesi dönemlere karanlık devirler de denir.
¨ Bütün devirler bütün toplumlarda aynı anda yaşanmamıştır.
¨ Her toplum bütün devirleri sırasıyla yaşamamıştır.
¨ Devlet düşüncesinin ortaya çıkması Tunç Devri’ndedir.
¨ İnsanların ihtiyaçları, icatları ortaya çıkarmıştır.
1)TAŞ DEVRİ :
İnsanlık tarihini en uzun süren dönemidir.3 ‘ ayrılır.
A) PALEOLİTİK DÖNEM (Yontma taş , Eski Taş ) :Barınak olarak mağaralar ı
kullandılar. Geçim kaynakları Avcılık ve toplayıcılıktı. Küçük gruplar halinde yaşarlardı
.Duygularını mağara duvarlarına çizerek ilk sanatsal faaliyetleri başlattılar. Kıyafet olarak
avladıkları hayvanların postlarını giyip soğuktan korunmaya çalıştılar. Dönemin sonlarında
ateş bulundu. El Baltaları ,Kemik ve Ağaçtan yapılmış kesici ,delici ,kazıcı aletler dönemin
önemli buluntularıdır.
Döneme ait dünyadaki ilk yerleşim yeri İspanyadaki Altamira ve Fransadaki LASQUE
mağaralarıdır. Türkiyede ise Antalya da Karain ,Beldibi ve Belbaşı ,İstanbul da Yarımburgaz
mağaraları örnektir.
B) MEZOLOTİK DÖNEM ( Orta taş ) :Neolitik döneme geçiş devridir.Havalar ısınmış
iklim değişmeye başlamıştır. Avcılık yine temel uğraştır. Önemli yerleşim yerleri ise Antalya
Beldibi ,Ankara Macunçay ,Samsun Tekkeköy ve Göller yöresindeki Baradiz mağaralarıdır.
C) NEOLİTİK DÖNEM ( Cilalı taş Yeni taş ) :
Günümüz uygarlığının temelleri atılmıştır. İnsanlar ova ve su kenarlarına inerek toprağı
işlemeye başladılar ve ilk kez köyler kuruldu. Ticari faaliyetler başladı. Avcılık ve toplayıcılık
yerini Tarım ve yerleşik hayata bırakmaya başladı. Mülkiyet, miras ve sınıf farklılıkları
doğdu. Hayvanlar evcilleştirilip kullanılmaya başlandı. Tarım ve ticaretin gelişmesiyle Köle
sınıfı ortaya çıktı.
Toplumsal yaşam başladı ,iş bölümü ve meslekler doğdu .Can ve mal güvenliği için Askerlik
, Anlaşmazlıklar için Hukuk kuralları, Ortak giderler için Vergi ,ve Mimari ortaya çıktı.
Üretim artınca takas usulü ile ilk ticaret başladı. Bu saye de :
1)
2)
3)
4)
5)
Toplumlar arası ilişkiler doğdu
Ürünler çeşitlendi
İnsanların farklı ihtiyaçları karşılandı
Bilgi ve tecrübe alışverişi başladı
Taşımacılık ve su yolları ortaya çıktı.
Bu dönemde keten ve kenevir gibi bitkiler yetiştirildi ve bu da dokumacılığı ortaya çıkardı.
Ayrıca pişmiş topraktan çanak, çömlek yaparak yiyecek ve içeceklerini sakladılar. İri taş
anıtlar yapıldı. Dolmen ve Menhir (Megalitler)
Dönemin önemli yerleşim yerleri Konya Çatalhöyük ,D.Bakır Çayönü ,G.Antep Sakçagözü
dür.
Üç şey sürekli kalmaz;ticaretsiz mal,tekrarsız bilgi,cesaretsiz iktidar.
Ş.Sadi
Çayönü Türkiye’deki ilk köy yerleşim yeri .Çatalhöyük de en eski şehir yerleşim yeridir.
MADEN DEVİRLERİ
1)BAKIR ÇAĞI (KALKOLİTİK) :Taş devrinin sonlarına doğru maden bulunmuştur.
İnsanların ilk kullandıkları maden doğada fazla bulunan kolay işlenen bakır olmuştur.
Bakırdan silah ,günlük kullanıma dönük kap –kacak yapılmıştır. Bu döneme ait yerleşim
yerleri Çorum Alacahöyük , Denizli Beycesultan ve Çanakkale de Kumtepe ile Truva’dır.
2)TUNÇ ÇAĞI :Bakırla birlikte kalayın eritilmesiyle tunç elde edilmiştir. Bu dönem de Site
adı verilen ilk şehir devletleri ortaya çıktı. Ardından Mezopotamya da Sümer ,Akat gibi
devletlerde ortaya çıktı. Anadolu daki en önemli dönem yerleşim yerleri Ankara Ahlatlıbel ve
Kayseri Kültepe dir.
3)DEMİR ÇAĞI :Demirin işlenmesi insanlık tarihinin en önemli buluşlarındandır. Bu çağda
üretim artmış Ticaret ve Silah yapım teknikleri gelişmiş ve şehir devletlerinin yerini büyük
devletler almıştır. Dönemin sonunda yazının bulunmasıyla tarihi çağlara geçilmiştir. Burdur
Hacılar , Ç.Kale Truva ,Yozgat Alişar , ve Çorum Alacahöyük Bu dönemde de önemli
yerleşim yerleridir. Hacılar’ın etrafı surlarla çevrilidir.