tukmos - Tıpta Uzmanlık Kurulu

TUKMOS
TIPTAUZMANLIKKURULU
MÜFREDATOLUŞTURMAVESTANDARTBELİRLEMESİSTEMİ
ÇOCUKİMMÜNOLOJİSİVEALERJİHASTALIKLARI
UzmanlıkEğitimiÇekirdekMüfredatı
09.06.2015
2
İÇİNDEKİLER
1. GİRİŞ
3
2. MÜFREDATTANITIMI
3
3. TEMELYETKİNLİKLER
5
4. ÖĞRENMEVEÖĞRETMEYÖNTEMLERİ
12
5. EĞİTİMSTANDARTLARI
16
6. ROTASYONHEDEFLERİ
17
7. ÖLÇMEVEDEĞERLENDİRME
17
8. KAYNAKÇA
17
09.06.2015’tenitibarengeçerlidir.TUKMOS,ÇOCUKİMMÜNOLOJİSİVEALERJİHASTALIKLARIÇEKİRDEKMÜFREDATI,v.2.1
3
1. GİRİŞ
Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de alerjik ve immünolojik hastalıkların görülme ve
tanınmasıklığıgiderekartmaktadır.Veriler,toplumumuzdaherdörtkişidenbirininalerjik
hastalıklardan etkilendiğini, primer immün yetmezliklerin diğer toplumlara göre daha sık
olduğunugöstermektedir.
Alerjik ve immünolojik hastalıkların yaygınlığı, oluşturduğu sorunların boyutu, yaşam
kalitesine olan olumsuz etkileri ve sosyoekonomik yükleri nedeni ile öncelikli küresel
sağlık sorunları olarak kabul edilmektedir. Alerjik ve immünolojik hastalıklar birden fazla
organ ve dokuyu tutabilen, yaşamı tehdit edici sonuçlara yol açabilen kronik sistemik
hastalıklardır. Alerji denildiğinde astım, alerjik rinit, ürtiker, anjioödem, anafilaksi, atopik
dermatit ve besin, ilaç, böcek alerjileri gibi hastalıklar anlaşılmaktadır. İmmünolojik
hastalıklar ise, doğuştan veya sonradan edinilen bağışıklık sistemi bozukluklarını içerir.
Özellikle akraba evliliklerinin ve aynı ailede tekrarlayan çocuk ölümlerinin sık görüldüğü
toplumlarda,primerimmünyetmezlikleröndegelenbirsağlıksorunudur.
Çocuk alerji ve immünolojik hastalıkları; bir bütün olarak epidemiyolojiyi, deneysel ve
klinik araştırma ve uygulamaların tümünü bünyesinde toplayan, birçok sistemi
ilgilendirmesi nedeniyle çeşitli branşlarla ortak çalışma olanağı sağlayan ve işbirliğinin
gerekliolduğumultidisiplinerbiruzmanlıkalanıdır.Bunedenlerleyandaluzmanlıkeğitim
programınıniçeriğiveuygulamalarıbüyükönemtaşır.
2. MÜFREDATTANITIMI
2.1. MüfredatınAmacıveHedefleri
ÇocukİmmünolojisiveAlerjiHastalıklarıuzmanlıkeğitimimüfredatınınamacı;
• Çocuk İmmünolojisi ve Alerji Hastalıklarında kanıta dayalı tanı ve tedavi prensiplerini
uygulayabilecek,
• Çocuk İmmünolojisi ve Alerji Hastalıklarının önlenmesi ve rehabilitasyonu konusunda
hastalaraeğitimvedanışmanlıkverebilecek,
• Kronikhastaizleminisabır,hoşgörüvegüvensağlayarakyürütebilecek,hastaveaileler
ileiletişimkurabilecekveonlarıeğitebilecek,
• Ekipçalışmasıyapabilecek,gerektiğindeekiptekoordinatörgöreviniyürütebilecek,
• ÇocukİmmünolojisiveAlerjiHastalıklarıalanındaözgünaraştırmalaryapabilecek,
• Diğer bilim dalları ve yardımcı sağlık personeli ile etkin ve yapıcı iletişim kurabilecek
yandaluzmanlarıyetiştirmektir.
BuuzmanlıkeğitimininsonundaÇocukİmmünolojisiveAlerjiHastalıklarıuzmanınıntemel,
klinik,girişimselyetkinliklerinikazanmışolmasıhedeflenmektedir.
2.2. MüfredatÇalışmasınınTarihselSüreci
Çocuk İmmünolojisi ve Alerji Hastalıkları uzmanlık eğitimi müfredat çalışmaları ilk olarak
2000’li yıllarda Türkiye Ulusal Alerji ve Klinik İmmünoloji Derneği tarafından başlatılmış
olup,AvrupaAlerjiveKlinikİmmünolojiDerneğiileuyumluolarakdevamettirilmektedir.
Ayrıca, 2010 yılında Antalya’da toplanan birinci dönem TUKMOS Çocuk İmmünolojisi ve
Alerji Hastalıkları komisyonu tarafından Çocuk İmmünolojisi ve Alerji Hastalıkları taslak
müfredatı oluşturulmuş, takiben 2011 yılında Ankara’da aynı komisyon tarafından
müfredat v.1.0 haline çevrilmiştir. Mayıs 2013 yılında TUKMOS ikinci dönem Çocuk
İmmünolojisi ve Alerji Hastalıkları komisyonu tarafından Çocuk İmmünolojisi ve Alerji
09.06.2015’tenitibarengeçerlidir.TUKMOS,ÇOCUKİMMÜNOLOJİSİVEALERJİHASTALIKLARIÇEKİRDEKMÜFREDATI,v.2.01
4
HastalıklarıçekirdekMüfredatıV2.0Prof.Dr.AyferTuncer,Prof.Dr.İlknurBostancı,Prof.
Dr.EsenDemir,Prof.Dr.SaraŞebnemKılıç,Prof.Dr.ÖmerKalaycı,Prof.Dr.AlişanYıldıran,
Prof. Dr. Öner Özdemir, Prof. Dr. Bülent Enis Şekerel, Prof. Dr. İsmail Reisli’den
oluşturulmuştur. 10.03.2015 tarihinde 3. Dönem TUKMOS Komisyonu Üyeleri (Prof. Dr.
NevinUzuner,Prof.Dr.AyşenBingöl,Prof.Dr.BülentEnisŞekerel,Prof.Dr.İpekTürktaş,
Prof. Dr. İsmail Reisli, Prof. Dr. Nihat Sapan, Prof. Dr. Öner Özdemir, Doç. Dr. Mutlu
Yüksek,Doç.Dr.DemetCan)tarafındantamamlanmıştır.
2.3. UzmanlıkEğitimiSüreci
Yandaleğitimi3yılsürer.Uzmanlıkeğitimisüresince;
-ÇocukİmmünolojisiveAlerjiHastalıklarıpolikliniklerindeveyataklıservisteçalışır.
-MüfredatiçeriğineuygunolarakÇocukİmmünolojisiveAlerjiHastalıklarıyandaluzmanlık
eğitimindeseminerlerineveasistanderslerinekatılır.
-ÇocukİmmünolojisiveAlerjiHastalıklarıyandaluzmanlıkeğitimindeseminerverir.
-Makalesaatindesunumyapar.
-Bilimdalıiçindekiklinik,laboratuvarvesahaaraştırmalarınakatılır.
-Yurtiçi-yurtdışı kongre ve toplantılara katıldığı çalışmalar doğrultusunda (sözlü
bildiri/poster)ilekatılır.
-Bilim dalının öğrenci eğitim programlarına (pratik/ interaktif /demonstratif/hasta başı
uygulama)katılır.
-Hastadosyavebilgisayarkayıtlarınıdüzgüntutarvetamamlar.
-Kişiselçalışmavefaaliyetdosyasınıhazırlarvetamamlar. -Pediatriyataklıservislerivediğer(yataklıservisvepoliklinik)konsültasyonlarabakar.
-Klinikiçindeçalışmateklifederveonaylanırsayürütür.
2.4. KariyerOlasılıkları
Tüm sağlık kurumlarında immünoloji ve alerji hastalıkları uzmanı olarak görev alabilirler.
Üniversitelerdeveeğitimaraştırmahastanelerindeilgilidaldaeğitimgörevlisiolarakhizmet
verebilirler.Budaldaçalışanlaragenişaraştırmaolanaklarısağlar.
09.06.2015’tenitibarengeçerlidir.TUKMOS,ÇOCUKİMMÜNOLOJİSİVEALERJİHASTALIKLARIÇEKİRDEKMÜFREDATI,v.2.1
5
3. TEMELYETKİNLİKLER
Yetkinlik, bir uzmanın bir iş
ya da işlemin gerektiği gibi
yapılabilmesiiçinkritikdeğer
taşıyan, eğitim ve öğretim
yoluyla
kazanılıp
iyileştirilebilen,
gözlenip
ölçülebilen, özellikleri daha
önceden tarif edilmiş olan,
bilgi, beceri, tutum ve
davranışların
toplamıdır.
Yetkinlikler 7 temel alanda
toplanmışlardır.
Herbirtemelyetkinlikalanı,uzmanınayrıbirrolünütemsileder (Şekil1).Yedincitemelalan
olanHizmetSunucusualanınaaityetkinliklerklinikyetkinliklervegirişimselyetkinliklerolarak
ikiye ayrılırlar. Sağlık hizmeti sunumu ile doğrudan ilişkili Hizmet Sunucusu alanını oluşturan
yetkinlikler diğer 6 temel alana ait yetkinlikler olmadan gerçek anlamlarını kazanamazlar ve
verimli bir şekilde kullanılamazlar. Başka bir deyişle 6 temel alandaki yetkinlikler, uzmanın
“HizmetSunucusu”alanındakiyetkinliklerinisosyalortamdahastavetoplummerkezliveetkin
bir şekilde kullanması için kazanılması gereken yetkinliklerdir. Bir uzmanlık dalındaki eğitim
sürecinde kazanılan bu 7 temel alana ait yetkinlikler uyumlu bir şekilde kullanılabildiğinde
yeterliliktenbahsedilebilir.Butemelyetkinlikalanlarıaşağıdalistelenmiştir;
3.1. Yönetici
Şekil1-TUKMOS’unYeterlilikÜçgeni(Yeditemelyetkinlikalanı)
3.2. EkipÜyesi
3.3. SağlıkKoruyucusu
3.4. İletişimKuran
3.5. DeğerveSorumlulukSahibi
3.6. ÖğrenenveÖğreten
3.7. HizmetSunucusu
Hizmetsunucusutemelyetkinlikalanındakiyetkinlikler,kullanılışyerlerinegöreikitürdür:
KlinikYetkinlik:Bilgiyi,kişisel,sosyalve/veyametodolojikbecerileritıbbikararlarkonusunda
kullanabilmeyeteneğidir;
09.06.2015’tenitibarengeçerlidir.TUKMOS,ÇOCUKİMMÜNOLOJİSİVEALERJİHASTALIKLARIÇEKİRDEKMÜFREDATI,v.2.01
6
GirişimselYetkinlik:Bilgiyi,kişisel,sosyalve/veyametodolojikbecerileritıbbigirişimler
konusundakullanabilme
yeteneğidir.
Klinik ve girişimsel yetkinlikler
edinilirken ve uygulanırken Temel
Yetkinlikalanlarındabelirtilendiğer
yetkinliklerleuyumiçindeolmalıve
uzmanlığa özel klinik karar
süreçlerinikolaylaştırmalıdır.
3.7.1. KLİNİKYETKİNLİKLER
Uzman Hekim aşağıda listelenmiş klinik yetkinlikleri ve eğitimi boyunca edindiği diğer
bütünleyici“temelyetkinlikleri”eşzamanlıveuygunşekildekullanarakuygular.
KLİNİKYETKİNLİKİÇİNKULLANILANTANIMLARVEKISALTMALARI
Klinikyetkinlikleriçin;dörtanadüzeyveikiadetekdüzeytanımlanmıştır.Öğrencininulaşması
gerekendüzeylerbudörtanadüzeydenbirinimutlakaiçermelidir.TveTTdüzeyleriAveKile
birlikte kodlanabilirken B düzeyi sadece K düzeyi ile birlikte kodlanabilir. B, T, ETT ve TT
düzeyleribirbirlerinikapsadıklarıiçinbirliktekodlanamazlar.
B:Hastalığa ön tanı koyma ve gerekli durumda hastaya zarar vermeyecek şekilde ve doğru
zamanda,doğruyeresevkedebilecekbilgiyesahipolmadüzeyiniifadeeder.
T:Hastayatanıkoymavesonrasındatedaviiçinyönlendirebilmedüzeyiniifadeeder.
TT:Ekipçalışmasınıngerektirdiğidurumlardışındaherhangibirdesteğegereksinimduymadan
hastanıntanıvetedavisinintümsüreciniyönetebilmedüzeyiniifadeeder.
ETT: Ekip çalışması yaparak hastanın tanı ve tedavisinin tüm sürecini yönetebilme düzeyini
ifadeeder.
Klinik yetkinliklerde bu düzeylere ek olarak gerekli durumlar için A ve K yetkinlik düzeyleri
eklenmektedir:
A:Hastanın acil durum tanısını koymak ve hastalığa özel acil tedavi girişimini uygulayabilme
düzeyiniifadeeder.
K:Hastanınbirincil,ikincilveüçüncülkorunmagereksinimlerinitanımlamayıvegerekli
koruyucuönlemlerialabilmedüzeyiniifadeeder.
09.06.2015’tenitibarengeçerlidir.TUKMOS,ÇOCUKİMMÜNOLOJİSİVEALERJİHASTALIKLARIÇEKİRDEKMÜFREDATI,v.2.1
7
Düzey
Kıdem
Yöntem
KOMBİNEİMMÜN
YETMEZLİKLER
TT
1
YE,BE,UE
ANTİKOREKSİKLİKLERİ
TT
1
YE,BE,UE
DİĞERİYİTANIMLANMIŞ
İMMÜNYETMEZLİKLER
TT
1
YE,BE,UE
FAGOSİTERHÜCRE,
FONKSİYONVESAYI
EKSİKLİKLERİ
TT
1
YE,BE,UE
KOMPLEMANEKSİKLİKLERİ
TT
1
YE,BE,UE
INNATE(DOĞAL)İMMÜM
YETMEZLİKLER
TT
1
YE,BE,UE
İMMÜNDİSREGÜLASYON
BOZUKLUKLARI
TT
1
YE,BE,UE
OTOİNFLAMATUVAR
HASTALIKLAR
TT
1
YE,BE,UE
OTOİMMÜNHASTVE
VASKÜLİTLERİ
TT
1
YE,BE,UE
SIKİNFEKSİYONLUHASTA
TT
1
YE,BE,UE
HIV
T
1
YE,BE
DİĞERİNFEKSİYONLAR
ETT
1
YE,BE,UE
DİĞERNEDENLER
ETT
1
YE,BE,UE
TÜBERKÜLOZ
ETT
1
YE,BE,UE
FIRSATÇIAJAN
İNFEKSİYONLARI
ETT
1
YE,BE,UE
AFTÖZSTOMATİT
TT
1
YE,BE,UE
EKTODERMKÖKENLİ
HASTALIKLAR
TT
1
YE,BE,UE
VASKÜLİT
ETT
1
YE,BE,UE
T,A,K
2
YE
KLİNİKYETKİNLİK
PRİMERİMMÜNYETMEZLİKLER
SEKONDERİMMÜNYETMEZLİKLER
İMMÜNYETMEZLİKLİHASTADASIK
GÖRÜLENİNFEKSİYONLAR
DİĞERİMMÜNOLOJİKHASTALIKLAR
OTOİNFLAMATUVAR
HASTALIKLAR
09.06.2015’tenitibarengeçerlidir.TUKMOS,ÇOCUKİMMÜNOLOJİSİVEALERJİHASTALIKLARIÇEKİRDEKMÜFREDATI,v.2.01
Yöntem
ALERJİKHASTALIKLAR
KLİNİKYETKİNLİK
Kıdem
8
Düzey
HIŞILTIVEFENOTİPLERİ
TT
1
YE,BE,UE
KRONİKÖKSÜRÜK
TT
1
YE,BE,UE
HİPEREOZİNOFİLİYLE
SEYREDENHASTALIKLAR
ETT
1
YE,BE,UE
DİĞEREOZİNOFİLİK
HASTALIKLAR
ETT
1
YE,BE,UE
MASTHÜCREHASTALIKLARI
ETT
1
YE,BE,UE
ASTIM
TT
1
YE,BE,UE
RİNİTLER
TT
1
YE,BE,UE
NASALPOLİPOZİS
ETT
1
YE,BE,UE
ALERJİKKONJONKTİVİTLER
TT,A,K
1
YE,BE,UE
ALERJİDEKOMORBİD
DURUMLAR
TT,A,K
1
YE,BE,UE
TT,A,K
1
YE,BE,UE
TT,A,K
1
YE,BE,UE
MESLEKİAKCİĞER
HASTALIKLARI
T
1
YE,BE
BESİNALERJİLERİ
TT,A,K
1
YE,BE,UE
İLAÇALERJİLERİ
TT,A,K
1
YE,BE,UE
BESİNVEİLAÇKATKI
MADDEREAKSİYONLARI
TT,A,K
1
YE,BE,UE
ATOPİKDERMATİT
TT,A,K
1
YE,BE,UE
ÜRTİKER/ANJİOÖDEM
TT,A,K
1
YE,BE,UE
HEREDİTERANJİOÖDEM
TT,A,K
1
YE,BE,UE
HİPERSENSİTİVİTE
PNOMONİLERİ
ABPA(ALERJİKBRONKO
PULMONER
ASPERGİLLOSİS)
09.06.2015’tenitibarengeçerlidir.TUKMOS,ÇOCUKİMMÜNOLOJİSİVEALERJİHASTALIKLARIÇEKİRDEKMÜFREDATI,v.2.1
Düzey
Kıdem
Yöntem
9
DİĞERDERİALERJİLERİ
TT,A,K
1
YE,BE,UE
ÜRTİKERYALVASKÜLİT
ETT,A,K
1
YE,BE,UE
LATEKSALERJİSİ
TT,A,K
1
YE,BE,UE
ANAFİLAKSİ
TT,A,K
1
YE,BE,UE
BÖCEKVEVENOMALERJİSİ
TT,A,K
1
YE,BE,UE
KLİNİKYETKİNLİK
3.7.2. GİRİŞİMSELYETKİNLİKLER
UzmanHekimaşağıdalistelenmişgirişimselyetkinlikleriveeğitimiboyuncaedindiğidiğer
bütünleyici“temelyetkinlikleri”eşzamanlıveuygunşekildekullanarakuygular.
GİRİŞİMSELYETKİNLİKİÇİNKULLANILANTANIMLARVEKISALTMALARI
Yöntem
TANISALGİRİŞİMLER
Kıdem
Düzey
GirişimselYetkinlikleriçindörtdüzeytanımlanmıştır.
1: Girişimin nasıl yapıldığı konusunda bilgi sahibi olma ve bu konuda gerektiğinde açıklama
yapabilmedüzeyiniifadeeder.
2:Acilbirdurumda,kılavuzveyayönergeeşliğindeveyagözetimvedenetimaltındabugirişimi
yapabilmedüzeyiniifadeeder.
3:Karmaşıkolmayan,sıkgörülentipikolgulardagirişimiuygulayabilmedüzeyiniifadeeder.
4:Karmaşıkolsunveyaolmasınhertürolgudagirişimiuygulayabilmedüzeyiniifadeeder.
IGÖLÇÜMLERİVEYAŞA
GÖREDEĞERLENDİRME
1
1
YE,BE,UE
İZOHEMAGLUTİNİNTESTİ
1
1
YE,BE
SPESİFİKANTİKORYANITI
DEĞERLENDİRMESİ
1
1
YE,BE
1
1
YE,BE
1
1
YE,BE
1
1
YE,BE
GİRİŞİMSELYETKİNLİK
HÜCREİZOLASYONUVE
KÜLTÜRÜ
ANTİJENVEMİTOJENE
LENFOPROLİFERATİFYANIT
DEĞERLENDİRMESİ
AKIMSİTOMETRİTESTLERİ
09.06.2015’tenitibarengeçerlidir.TUKMOS,ÇOCUKİMMÜNOLOJİSİVEALERJİHASTALIKLARIÇEKİRDEKMÜFREDATI,v.2.01
Kıdem
Yöntem
10
Düzey
AKIMSİTOMETRİTEST
SONUÇLARININ
DEĞLENDİRİLMESİ
3
1
YE,BE,UE
ELISAYÖNTEMLERİ
1
1
YE,BE
NEFELOMETRİKSİSTEM
1
1
YE,BE
DOKUTİPLENDİRMESİ
1
1
YE,BE
PCRTEMELLİYÖNTEMLER
1
1
YE,BE
OTOANTİKORANALİZLERİ
1
1
YE,BE
İMMÜNBLOTYÖNTEMLERİ
1
1
YE,BE
CH50,AH50ÖLÇÜMÜ
1
1
YE,BE
KOMPLEMAN
KOMPONENTLERİ
1
1
YE,BE
FAGOSİTERSİSTEM
TARAMATESTİ
1
1
YE,BE
NKSİTOTOKSİSİTESİ
1
1
YE,BE
PRİCKTEST
4
1
YE,BE,UE
İNTRADERMALTEST
4
1
YE,BE,UE
PATCH(YAMA)TEST
4
1
YE,BE,UE
NAZALYAYMA
4
1
YE,BE,UE
4
1
YE,BE,UE
1
1
YE,BE,UE
NAZALPROVOKASYON
TESTLERİ
2
1
YE,BE,UE
BRONŞPROVOKASYON
TESTLERİ
4
1
YE,BE,UE
KONJUNKTİVAL
1
1
YE,BE,UE
GİRİŞİMSELYETKİNLİK
SPİROMETRE
DİĞERSOLUNUMTESTLERİ
09.06.2015’tenitibarengeçerlidir.TUKMOS,ÇOCUKİMMÜNOLOJİSİVEALERJİHASTALIKLARIÇEKİRDEKMÜFREDATI,v.2.1
Kıdem
Yöntem
Düzey
11
4
1
YE,BE,UE
1
1
YE,BE
İLAÇPROVOKASYON
TESTLERİ
4
1
BE,YE,UE
BESİNPROVOKASYON
TESTLERİ
4
1
BE,YE,UE
2
1
BE,YE,UE
İMMÜNGLOBULİN
REPLASMANTEDAVİLERİ
4
1
BE,YE,UE
C1İNHİBİTÖRVEDİĞER
REPLASMANTEDAVİLERİ
4
1
BE,YE,UE
BİYOLOJİKAJANLARLA
TEDAVİ
4
1
BE,YE,UE
KÖKHÜCRETEDAVİSİ
1
2
BE,YE
GENTEDAVİSİ
1
2
BE
ELİMİNASYONTEDAVİLERİ
4
1
BE,YE,UE
FARMAKOLOJİKTEDAVİLER
4
1
BE,YE,UE
DESENSİTİZASYON
TEDAVİLERİ
4
1
BE,YE,UE
İNHALASYONTEDAVİ
YÖNTEMLERİ
4
1
BE,YE,UE
4
1
BE,YE,UE
4
1
BE,YE,UE
VENOMİMMÜNOTERAPİ
4
1
BE,YE,UE
ADRENALİNOTOENJEKTÖR
TEDAVİSİ
4
1
BE,YE,UE
GİRİŞİMSELYETKİNLİK
PROVOKASYONTESTLERİ
TEMASPROVOKASYON
TESTLERİ
İNDÜKTEBALGAM
DERİPUNCHBİOPSİSİ
TEDAVİGİRİŞİMLERİ
SUBKUTANALLERJEN
SPESİFİKİMMÜNOTERAPİ
SUBLİNGUALVEORAL
ALERJENSPESİFİK
İMMÜNOTERAPİ
09.06.2015’tenitibarengeçerlidir.TUKMOS,ÇOCUKİMMÜNOLOJİSİVEALERJİHASTALIKLARIÇEKİRDEKMÜFREDATI,v.2.01
Yöntem
HEMATOPOİETİKKÖK
HÜCRENAKLİ
Kıdem
GİRİŞİMSELYETKİNLİK
Düzey
12
1
1
YE,BE
4. ÖĞRENMEVEÖĞRETMEYÖNTEMLERİ
TUKMOSçekirdekeğitimmüfredatıhazırlamakılavuzuv1.1dekullanılanöğrenmeveöğretme
yöntemleriuygulanmıştır.
TUKMOS tarafından önerilen öğrenme ve öğretme yöntemleri üçe ayrılmaktadır:
“YapılandırılmışEğitimEtkinlikleri”(YE),“UygulamalıEğitimEtkinlikleri”(UE)ve“Bağımsızve
KeşfederekÖğrenmeEtkinlikleri”(BE).
4.1. YapılandırılmışEğitimEtkinlikleri(YE)
4.1.1. Sunum
Bir konu hakkında görsel işitsel araç kullanılarak yapılan
anlatımlardır. Genel olarak nadir veya çok nadir görülen
konular/durumlar hakkında veya sık görülen konu/durumların yeni
gelişmeleri hakkında kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntemde eğitici
öğrencide eksik olduğunu bildiği bir konuda ve öğrencinin pasif
olduğu bir durumda anlatımda bulunur. Sunum etkileşimli olabilir
veyahiçetkileşimolmayabilir.
4.1.2. Seminer
Sık görülmeyen bir konu hakkında deneyimli birinin konuyu kendi
deneyimlerinideyansıtarakanlatmasıveanlatılankonununkarşılıklı
soru ve cevaplar ile geçmesidir. Sunumdan farkı konuyu
dinleyenlerin de kendi deneyimleri doğrultusunda anlatıcı ile
karşılıklı etkileşim içinde olmasıdır. Seminer karşılıklı diyalogların
yoğun olduğu, deneyimlerin yargılanmadan paylaşıldığı ve farklı
düzeylerde kişilerin aynı konu hakkında farklı düzeydeki sorular ile
eksikyanlarınıtamamlayabildikleribireğitimetkinliğidir.
4.1.3. Olgutartışması
Bir veya birkaç sık görülen olgunun konu edildiği bir küçük grup
eğitim aktivitesidir. Bu eğitim aktivitesinin hedefi, farklı düzeydeki
kişilerin bir olgunun çözümlenmesi sürecini tartışmalarını
sağlayarak, tüm katılımcıların kendi eksik veya hatalı yanlarını fark
09.06.2015’tenitibarengeçerlidir.TUKMOS,ÇOCUKİMMÜNOLOJİSİVEALERJİHASTALIKLARIÇEKİRDEKMÜFREDATI,v.2.1
13
etmelerini sağlamak ve eksiklerini tamamlamaktır. Bu olgularda
bulunan hastalık veya durumlar ile ilgili bilgi eksikliklerinin küçük
gruplarda tartışılması ile tamamlanması veya yanlış bilgilerin
düzeltilmesisağlanır.Ayrıcaaynıdurumileilgiliçoksayıdaolgunun
çözümlenmesi yoluyla aynı bilginin farklı durumlarda nasıl
kullanılacağı konusunda deneyim kazandırır. Olgunun/ların
basamaklı olarak sunulması ve her basamak için fikir üretilmesi ile
sürdürülür.Eğiticiherbasamaktadoğrubilgiyiverirvedoğrukararı
açıklar.
4.1.4. Makaletartışması
Makalenin kanıt düzeyinin anlaşılması, bir uygulamanın kanıta
dayandırılması ve bir konuda yeni bilgilere ulaşılması amacıyla
gerçekleştirilenbirküçükgrupetkinliğidir.Makalenintümbölümleri
sırası ile okunur ve metodolojik açıdan doğruluğu ve klinik
uygulamaya yansıması ile ilgili fikir üretilmesi ve gerektiğinde
eleştirilmesiilesürdürülür.Eğiticiherbasamaktadoğrubilgiyiverir
ve doğru kararı açıklar. Uzman adayına, benzer çalışmalar
planlayabilmesi için problemleri bilimsel yöntemlerle analiz etme,
sorgulama, sonuçları tartışma ve bir yayın haline dönüştürme
becerisikazandırılır.
4.1.5. Dosyatartışması
Sık görülmeyen olgular ya da sık görülen olguların daha nadir
görülen farklı şekilleri hakkında bilgi edinilmesi, hatırlanması ve
kullanılmasını amaçlayan bir eğitim yöntemidir. Eğitici, dosya
üzerinden yazı, rapor, görüntü ve diğer dosya eklerini kullanarak,
öğrencinin olgu hakkında her basamakta karar almasını sağlar ve
aldığıkararlarhakkındageribildirimverir.Geribildirimleröğrencinin
doğrukararlarınıdevamettirmesivegelişmesigerekenkararlarının
açık ve anlaşılır bir biçimde ifade edilerek geliştirmesi amacıyla
yapılır.
4.1.6. Konsey
Olgunun/larınfarklıdisiplinlerilebirliktedeğerlendirilmesisürecidir.
Olgunun sık görünürlüğünden çok karmaşık olması öğrencinin
karmaşık durumlarda farklı disiplinlerin farklı bakış açılarını
algılamasınısağlar.
4.1.7. Kurs
Birkonuhakkındabellibiramacaulaşmakiçindüzenlenmişbirden
fazla oturumda gerçekleştirilen bir eğitim etkinliğidir. Amaç
genellikle bir veya birkaç klinik veya girişimsel yetkinliğin
edinilmesidir. Kurs süresince sunumlar, küçük grup çalışmaları,
uygulamaeğitimleribirbiriileuyumiçindegerçekleştirilir.
09.06.2015’tenitibarengeçerlidir.TUKMOS,ÇOCUKİMMÜNOLOJİSİVEALERJİHASTALIKLARIÇEKİRDEKMÜFREDATI,v.2.01
14
4.2. UygulamalıEğitimEtkinlikleri(UE)
4.2.1. Yatanhastabakımı
4.2.1.1. Vizit
Farklı öğrenciler için farklı öğrenme ortamı oluşturan
etkili bir eğitim yöntemidir. Hasta takibini yapan ve
yapmayan öğrenciler vizitten farklı şekilde
faydalanırlar. Hastayı takip eden öğrenci hasta takibi
yaparak ve yaptıkları için geribildirim alarak öğrenir,
diğer öğrenciler bu deneyimi izleyerek öğrenirler. Vizit
klinikte görülen olguların hasta yanından çıktıktan
sonra da tartışılması ve olgunun gerçek ortamda
gözlemlenmesiyleöğrenmeyisağlar.
4.2.1.2. Nöbet
Öğrencinin sorumluluğu yüksek bir ortamda derin ve
kalıcı öğrenmesine etki eder. Olguyu yüksek
sorumlulukdurumundadeğerlendirmeköğrencininvar
olan bilgisini ve becerisini kullanmasını ve eksik olanı
öğrenmeye motive olmasını sağlar. Nöbet, gereken
yetkinliklere sahip olunan olgularda özgüveni
arttırırken, gereken yetkinliğin henüz edinilmemiş
olduğu olgularda bilgi ve beceri kazanma
motivasyonunu arttırır. Nöbetlerde sık kullanılması
gerekenyetkinliklerin1’incikıdemyetkinlikleriarasında
sınıflandırılmışolmalarıbuaçıdanönemlidir.
4.2.1.3. Girişim
Tanı ve tedaviye yönelik tüm girişimler, eğitici
tarafından gösterildikten sonra belli bir kılavuz
eşliğinde basamak basamak gözlem altında uygulama
yoluylaöğretilir.Heruygulamabasamağıiçinöğrenciye
geribildirimverilir.Öğrencinindoğruyaptıklarınıdoğru
yapmaya devam etmesi, eksik ve gelişmesi gereken
taraflarınıdüzeltebilmesiiçinöğrenciyezamanında,net
ve yapıcı müdahalelerle teşvik edici ve destekleyici ya
da uyarıcı ve yol gösterici geribildirimler verilmelidir.
Hergirişimiçinöğrenciyeöncedenbelirlenmişyetkinlik
düzeyineulaşacaksayıdatekraryaptırılmasısağlanır.
4.2.1.4. Ameliyat(Buetkinlikbuuzmanlıkalanında
uygulanmamaktadır.)
4.2.2. Ayaktanhastabakımı
Öğrenci gözlem altında olgu değerlendirmesi yapar ve
tanı, tedavi seçeneklerine karar verir. Öğrencinin
yüksek/orta sıklıkta görülen acil veya acil olmayan
olguların farklı başvuru şekillerini ve farklı tedavi
09.06.2015’tenitibarengeçerlidir.TUKMOS,ÇOCUKİMMÜNOLOJİSİVEALERJİHASTALIKLARIÇEKİRDEKMÜFREDATI,v.2.1
15
seçeneklerini öğrendiği etkili bir yöntemdir. Ayaktan
hasta bakımında sık kullanılması gereken yetkinliklerin
1’inci kıdem yetkinlikleri arasında sınıflandırılmış
olmalarıbuaçıdanönemlidir.
4.2.3. Günübirlikyatış
Girişimsel işlemler sırasında anafilaksi riski nedeniyle
gözlem altında tutulması gereken olgularda uygulanan
izlemvetedaviyöntemlerinineğitimiiçingereklidir.
4.3. BağımsızveKeşfederekÖğrenmeEtkinlikleri(BE)
4.3.1. Yatanhastatakibi
Yatarak takip edilen bir olgu hakkında yeterliğe erişmemiş bir
öğrencinin gözetim ve denetim altında, yeterliğe ulaşmış bir
öğrencinin gözlem altında yaptığı çalışmalar sırasında eksikliğini
fark ettiği konularda öğrenme gereksinimini belirleyerek bunu
herhangibireğitimkaynağındantamamlamasısürecidir.Bueğitim
kaynaklarınındoğruvegüvenilirolmasındaneğiticisorumludur.
4.3.2. Ayaktanhasta
Ayaktanbaşvuranacilveyaacilolmayanbirolguhakkındagereken
yetkinlik düzeyine erişmemiş bir öğrencinin gözetim ve denetim
gözlem altında, eğitici eşliğinde ve gereken yetkinlik düzeyine
ulaşmış bir öğrencinin yüksek gözlem altında yaptığı çalışmalar
sırasında eksikliğini fark ettiği konularda öğrenme gereksinimini
belirleyerek bunu herhangi bir eğitim kaynağından tamamlaması
sürecidir. Bu eğitim kaynaklarının doğru ve güvenilir olmasından
eğiticisorumludur.
4.3.3. Akranöğrenmesi
Öğrencinin bir olgunun çözümlenmesi veya bir girişimin
uygulanması sırasında bir akranı ile tartışarak veya onu
gözlemleyereköğrenmesisürecidir.
4.3.4. Literatürokuma
Öğrencininöğrenmegereksinimiolankonulardaliteratürokuması
veklinikuygulamaileilişkilendirmesisürecidir.
4.3.5. Araştırma
Öğrencinin bir konuda tek başına veya bir ekip ile araştırma
tasarlamasıvebusıradaöğrenmegereksiniminibelirleyerekbunu
herhangibireğitimkaynağındantamamlamasısürecidir.
4.3.6. Öğretme
Öğrencinin bir başkasına bir girişim veya bir klinik konuyu
öğretirkenbukonudafarklıbakışaçılarını,dahaöncedüşünmediği
soruları veya varlığını fark etmediği durumları fark ederek
09.06.2015’tenitibarengeçerlidir.TUKMOS,ÇOCUKİMMÜNOLOJİSİVEALERJİHASTALIKLARIÇEKİRDEKMÜFREDATI,v.2.01
16
öğrenme gereksinimi belirlemesi ve bunu herhangi bir eğitim
kaynağındantamamlamasısürecidir.
5. EĞİTİMSTANDARTLARI
5.1.
EğiticiStandartları
AsgariŞartlar:
Eğiticiler;
-Enazikikişiolmalıdır.
-“Çocuk immünoloji ve alerji hastalıkları” (veya “çocuk immünolojisi” ya da “çocuk alerjisi”)
uzmanıolmalıdır.
-Üniversitelerde profesör, doçent, yardımcı doçent; eğitim ve araştırma hastanelerinde
profesör,doçent,eğitimgörevlisiveyabaşasistanunvanınasahipolmalıdır.
-En az birinin yan dal uzmanlığı sonrasında en az iki yıl bir üniversite veya eğitim araştırma
hastanesindeçalışmışolmasıgerekir.
-Enazdoçentunvanınasahipolmalıdır.
5.2.
MekanveDonanımStandartları
AsgariMekanStandartları:
-Eğitimkurumundagerektiğindeyataraktedavisağlanabilmelidir.
-İnvivoveinvitrotestlerinyapılabileceğialerji-immünolojilaboratuvarıolmalıdır.
AsgariDonanımStandartları:
-Enaz1adethemşireve1adetteknisyenbulunmalıdır.
-Alerjilaboratuvarındayapılıyorolmasıgerekenişlemler(İn-vivo):
Alerjideritestleri(Prick,intradermalveyama)*
Provokasyontestleri(İlaç,besin)*
Nazalveperiferikyayma(mikroskop,uygunboyalar)*
-Solunumlaboratuvarındayapılıyorolmasıgerekenişlemler:
Spirometri*
Egzersizprovokasyontesti*
Diğersolunumprovokasyontestleri*
ArterKangazı**
-Alerji-immünolojilaboratuarındayapılıyorolmasıgerekenişlemler(in-vitro)
IgvebenzeriölçümleriçinELISA/RAST**
Akımsitometri***
-İmmünoterapiünitesi:
Acilmüdahalekiti(Ambu,laringoskop,yenidencanlandırmailaçları,ağızyolu)
Nebülizatörveoksijendonanımı
-Yoğunbakımünitesi:**
İnvazifvenoninvazifsolunumdesteğiolanağı
-Kökhücrenakilünitesi***
-Buzdolabı***
-DerinDondurucu***
-Santrifüj***
09.06.2015’tenitibarengeçerlidir.TUKMOS,ÇOCUKİMMÜNOLOJİSİVEALERJİHASTALIKLARIÇEKİRDEKMÜFREDATI,v.2.1
17
*Programdaolmalıdır.
**Eğitimkurumundaolabilir.
***Eğitimkurumundayoksayönlendirilecekünitebildirilmelidir.
6. ROTASYONHEDEFLERİ
ROTASYONSÜRESİ/AY
1 AY
ROTASYONDALI
ÇocukGöğüsHastalıkları
ÇOCUKGÖĞÜSHASTALIKLARIROTASYONU
KLİNİKYETKİNLİKHEDEFLERİ
YetkinlikAdı
Kronikobstrüktifakciğerhastalıkları
KistikFibrozis
Konjenitalakciğerhastalıkları
YetkinlikDüzeyi
T
T
T
GİRİŞİMSELYETKİNLİKHEDEFLERİ
YetkinlikAdı
Bronkoskopi
Tertesti
Akciğerradyolojisideğerlendirilmesi
YetkinlikDüzeyi
1
2
2
7. ÖLÇMEVEDEĞERLENDİRME
Eğiticininuygungördüğüölçmedeğerlendirmeyöntemleriuygulanmaktadır.
8. KAYNAKÇA
TUKMOS,TIPTAUZMANLIKKURULUMÜFREDATOLUŞTURMAVESTANDARTBELİRLEME
SİSTEMİ,ÇekirdekMüfredatHazırlamaKılavuzu,v.1.1,2013
09.06.2015’tenitibarengeçerlidir.TUKMOS,ÇOCUKİMMÜNOLOJİSİVEALERJİHASTALIKLARIÇEKİRDEKMÜFREDATI,v.2.01