fiUBAT AYI S‹GORTA GÜN SAYISI NASIL HESAPLANIR?

5
mali ÇÖZÜM 155
‹SMMMO Yay›n Organ›
fi UBAT AYI S‹GORTA GÜN SAYISI
NASIL HESAPLANIR?
Resul KURT
Sigorta Müfettifli
I. G‹R‹fi
er y›l flubat ay›nda, sigorta gün say›s›n›n ne kadar olmas› gerekti¤i sorunu ile karfl›lafl›r›z. 28 gün veya 29 gün olan flubat aylar›nda, SSK'ya
bildirilecek gün say›s›n›n nas›l hesaplanaca¤›na iliflkin farkl› yorum ve
düflüncelere rastlanmaktad›r.
H
28 ya da 29 gün olan fiubat aylar›nda, günlük asgari ücretle çal›flt›r›lan sigortal›n›n prime esas tutulan kazanc›n›n günlük kazanç alt s›n›r›n›n alt›na düflmesinin uygulamada tereddütlere yol açt›¤› görülmektedir.
Maalesef, uygulamada karfl›lafl›lan önemli bir sorun olan, “flubat ay› sigorta
gün say›s›” ile ilgili gerek mevzuat ve gerekse de uygulamaya yönelik fazlaca
kaynak bulunmamaktad›r.
Bu makalede, özellikle sosyal sigorta mevzuat› aç›s›ndan uygulamada karfl›lafl›lan sorunlar›n çözümüne yönelik aç›klamalar yap›lm›flt›r.
II. SSK MEVZUATI AÇISINDAN fiUBAT AYI GÜN SAYISININ TESP‹T‹
Konuyla ilgili olarak Sosyal Sigortalar Kurumu'nun 03.01.1980 tarih ve 2602
say›l› genelgesi yay›nlanm›flt›r.
506 say›l› Kanunun 77. maddesinde;” Bu kanun gere¤ince primlerin hesab›na esas tutulacak günlük kazanç, sigortal›n›n, bir ay için prime esas tutulan
kazanc›n›n otuzda biridir.
Günlük kazanc›n hesab›na esas tutulan ay içindeki baz› günlerde çal›flmam›fl
ve çal›flmad›¤› günler için ücret almam›fl sigortal›n›n günlük kazanc›, o ay için
prime esas tutulan kazanc› ücret ald›¤› gün say›s›na bölünerek hesaplan›r.
Ocak-fiubat-Mart
Y›l: 2006 Say›: 74
156 mali ÇÖZÜM
‹SMMMO Yay›n Organ›
Sigortal›lar›n günlük kazançlar›n›n
hesab›nda esas tutulan gün say›lar›,
ayn› zamanda, bunlar›n prim ödeme
gün say›lar›n› gösterir.
Bir ay içinde çeflitli iflverenlerin iflinde
çal›flan sigortal›n›n bu kanun gere¤ince al›nacak primlerine esas tutulacak ayl›k ve günlük kazanc›n›n tesbitinde her iflverenden elde etti¤i ayl›k
ve günlük kazanç tutar› ayr› ayr› nazara al›n›r ve primler buna göre hesaplan›r.” Hükmü getirilmifltir.
Buna göre, sigortal›n›n eksiksiz çal›flt›¤› flubat ay›nda da prim ödeme gün
say›s›n›n 30 gün olarak hesaplanmas›
gerekmektedir. Dolay›s›yla, günlük
asgari ücretle çal›flan sigortal›ya 28
gün ücret ödenmesine karfl›n, prim
ödeme gün say›s›n›n 30 gün say›lmas› nedeniyle sigorta primlerinin hesab›na esas tutulacak ayl›k kazanç tutar› 30 gün üzerinden bildirilecektir.
Yine Sosyal Sigortalar Kanununun
78. maddesinde, “Bu Kanun gere¤ince al›nacak prim ve verilecek ödeneklerin hesab›na esas tutulan günlük kazanc›n alt s›n›r›, 4857 say›l› ‹fl
Kanununun 39 uncu maddesine göre 16 yafl›ndan büyükler için belirlenen günlük asgarî ücrettir; üst s›n›r›
ise günlük asgarî ücretin 6,5 kat›d›r.
Günlük kazançlar› alt s›n›r›n alt›nda
olan sigortal›lar ile ücretsiz çal›flan sigortal›lar›n günlük kazançlar› alt s›n›r
üzerinden, günlük kazançlar› üst s›Ocak-fiubat-Mart
Y›l: 2006 Say›: 74
n›rdan fazla olan sigortal›lar›n günlük kazançlar› da üst s›n›r üzerinden
hesaplan›r.
Sigortal›n›n kazanc› alt s›n›r›n alt›nda
ise, bu kazanç ile alt s›n›r aras›ndaki
farka ait sigorta primlerinin tümünü
iflveren öder.
Ayn› zamanda birden fazla iflverenin
iflinde çal›flan sigortal›lar›n ücretlerinden kesilen primler, bu madde uyar›nca tesbit edilen üst s›n›r üzerinden
hesaplanacak miktar› aflarsa, fark, sigortal›n›n müracaat› üzerine hissesi
oran›nda kendisine geri verilir.” Denilmek suretiyle sigortal›n›n kazanc›n›n, sigorta primine esas kazanc›n alt
s›n›r›n alt›nda olmas› halinde; kazanç
ile alt s›n›r aras›ndaki farka ait sigorta primlerinin tümünün iflverence
karfl›lanmas› gerekti¤i belirtilmifltir.
Sigortal›n›n flubat ay›nda eksiksiz çal›flmas› halinde, prim ödeme gün say›s›n›n 30 gün olarak hesaplanmas›
gerekmektedir. Önceki aydan devreden sigortal›n›n flubat ay›nda eksik
çal›flmas› halinde, uygulaman›n nas›l
olmas› gerekti¤i yönünde farkl› düflünceler bulunmaktad›r.
Ancak, görüflümüze göre önceki
aydan devir olan sigortal›n›n çeflitli
nedenlerden dolay› flubat ay› içinde
eksik çal›flmas›n›n olmas› halinde eksik gün say›s› 30 günden ç›kart›larak
sigorta günü bulunacakt›r. Aksi halde, 1 gün ücretsiz izin alan sigortal›-
mali ÇÖZÜM 157
‹SMMMO Yay›n Organ›
n›n 3 gün eksik bildirimi yap›lacak
olacak ki, bu da sosyal güvenli¤in
amac›na ayk›r› olacakt›r. Buna göre,
önceki ayda da çal›flmas› olan ve flubat ay›nda 5 gün istirahat alan sigortal›n›n gün say›s› 30-5= 25 olarak dikkate al›nacakt›r.
Ancak, önceki aydan devir olmayan
ve flubat ay›nda çal›flmaya bafllayan
sigortal›lar›n gün say›s›n›n hesaplanmas›nda farkl›l›k bulunmaktad›r. Buna göre; ay içinde çal›flmaya bafllayan
sigortal›n›n çal›flt›¤› gün say›s› kadar
SSK'ya bildirimi söz konusu olacakt›r.
Örne¤in, 10 fiubat'ta çal›flmaya bafllayan sigortal›n›n gün say›s› (28 gün
çeken aylarda) fiilen çal›fl›lan gün say›s› olan 19 gün olarak bulunacakt›r.
Yani, flubat ay› içinde ifle girilmifl olmas› halinde (tam ay çal›fl›lmam›fl olmas› halinde) çal›fl›lan gün say›s› kadar sigortal› olunacakt›r.
E¤er, 1 fiubat'ta ifle bafllam›fl ise 2829 gün de¤il, tam çal›fl›lm›fl olmas›
nedeniyle 30 gün olarak sigortal› say›lmas› gerekmektedir.
28 flubatta iflten ç›k›lmas› halinde ise,
yine tam ay çal›flma oldu¤undan 30
gün sigortal› olunmas› gerekmektedir.
Yine k›smi süreli (part-time) sözleflme
yap›lmas› halinde ise, sözleflmede belirtilen gün say›s› dikkate al›nacakt›r.
Örne¤in ayda 15 gün üzerinden k›smi süreli ifl sözleflmesi bulunan iflçi
için 15 gün sigortal›l›k söz konusu
olacakt›r.
III. SONUÇ
Sigortal›n›n eksiksiz çal›flt›¤› flubat
ay›nda da prim ödeme gün say›s›n›n
30 gün olarak hesaplanmas› gerekmektedir. Dolay›s›yla, günlük asgari
ücretle çal›flan sigortal›ya 28 gün ücret ödenmesine karfl›n, prim ödeme
gün say›s›n›n 30 gün say›lmas› nedeniyle sigorta primlerinin hesab›na
esas tutulacak ayl›k kazanç tutar› 30
gün üzerinden bildirilecektir.
Sigortal›n›n kazanc›n›n, sigorta primine esas kazanc›n alt s›n›r›n alt›nda olmas› halinde; kazanç ile alt s›n›r aras›ndaki farka ait sigorta primlerinin
tümünün iflverence karfl›lanmas› gerekmektedir.
Sigortal›n›n flubat ay›nda eksiksiz çal›flmas› halinde, prim ödeme gün say›s›n›n 30 gün olarak hesaplanacakt›r. Önceki aydan devreden sigortal›n›n flubat ay›nda eksik çal›flmas› olmas› halinde ise eksik gün say›s› 30
günden ç›kart›larak sigorta günü bulunacakt›r.
Ay içinde çal›flmaya bafllayan sigortal›n›n çal›flt›¤› gün say›s› kadar SSK'ya
bildirimi söz konusu olacakt›r. fiubat
ay› içinde ifle girilmifl olmas› halinde
(tam ay çal›fl›lmam›fl olmas› halinde)
çal›fl›lan gün say›s› kadar sigortal› olunacakt›r.
Ocak-fiubat-Mart
Y›l: 2006 Say›: 74