fiziksel ve kimyasal değişimler

FİZİKSEL VE KİMYASAL
DEĞİŞİMLER
FİZİKSEL VE KİMYASAL
DEĞİŞİMLER
1. Fiziksel Değişim:
• Maddenin atomik ya da moleküler yapısını ( kimyasal
özelliklerini ) etkilemeyen değişimlerdir. Madde, fiziksel
değişime tabi tutulduğunda tekrar eski haline
döndürülebilir.
• Örneğin, su soğutulduğunda buza dönüşür ancak buzu
ısıtırsak suyu tekrar elde edebiliriz. Aynı şey su buharı
ve su için de geçerlidir. Suyu ısıtarak elde ettiğimiz
maddeyi ( buharı ) soğutarak tekrar suyu elde ederiz.
FİZİKSEL VE KİMYASAL
DEĞİŞİMLER
• Yandaki düzenekteki
gibi, sıvı bir madde
gaz haline geçebilir.
Gaz halde olan
maddeyi yandaki
düzenektekinin
tersine bu sefer,
soğutursak gaz,
tekrar sıvıya döner.
FİZİKSEL VE KİMYASAL
DEĞİŞİMLER
• Bu özellik, maddenin fiziksel ya da
kimyasal değişime tabi tutulup,
tutulmadığını ayırt etmek için ideal bir
yoldur.
• Bunun yanı sıra, madde hala kendi
özelliğini koruyorsa, madde fiziksel
değişime uğramış demektir. Ama
korumuyorsa, bu bir kimyasal
değişimdir.
FİZİKSEL VE KİMYASAL
DEĞİŞİMLER
• Mesela, hidrojen ile oksijen bir araya
gelerek suyu oluşturur. Ancak su,
kendini oluşturan bu elementler gibi ne
yanıcı ne de yakıcı etkiye sahiptir.
Aksine söndürücü etkisi vardır. Bu
durumda, bileşik oluşturan iki madde
kimyasal tepkimeye girmiştir.
FİZİKSEL VE KİMYASAL
DEĞİŞİMLER
• Peki aynısını zeytinyağı-su karışımı için
de söyleyebilir miyiz?
• Hayır, çünkü bu iki madde kimyasal bir
tepkimeye girmemiştir, yani ortaya yeni
bir madde çıkmamıştır. Su ve zeytinyağı
kendi özelliklerini korumaktadır. İkisinin
de iç yapıları değişmemiştir. Bu olay az
önceki örnekten farklıdır.
FİZİKSEL VE KİMYASAL
DEĞİŞİMLER
Soru: Aşağıdakilerden hangisi fiziksel değişime bir örnektir?
A) Fotosentez
B) Çözünme
C) Yanma
D) Çürüme
Çözüm: Fotosentez, yanma ve çürüme olayları birer kimyasal
değişimdir. Bir maddeyi yaktığımızda kimyasal özelliği değişir.
Aynı şekilde, çürüme ve fotosentez olaylarında da aynı olay olur.
Bu olaylardan sonra madde tekrar eski haline döndürülemez.
Ancak bir önceki slayttaki gibi çözünme bir fiziksel değişimdir.
C şıkkı
FİZİKSEL VE KİMYASAL
DEĞİŞİMLER
Soru: Aşağıdakilerden hangisi, bir
fiziksel değişim zinciri
oluşturulduğunda grubun dışında
kalır?
A) Su
B) Buhar
C) Naftalin
D) Buz
Çözüm: Su, ısıtıldığında buhar,
soğutulduğunda ise buza dönüşür.
Ancak naftalin bu grubun içerisinde yer
almaz.
C şıkkı
FİZİKSEL VE KİMYASAL
DEĞİŞİMLER
2. Kimyasal Değişim:
Maddenin iç yapısını etkileyen özellikteki
değişimlerdir. Bir madde kimyasal
değişime tabi tutulduğunda tekrar eski
haline dönemez. Örneğin, bir kağıt
yakıldığında kül olur ve bambaşka bir
madde ortaya çıkar ve kül tekrar aynı
kağıda dönüşemez.
FİZİKSEL VE KİMYASAL
DEĞİŞİMLER
Yani, bu tür değişime uğrayan maddelerin
kimyasal özelliği değişir. Madde artık kağıt
değil; küldür. Yanma, fotosentez,
küflenme, oksitlenme birer kimyasal
değişimdir. Bunların yanısıra her kimyasal
değişim aynı zamanda bir fiziksel
değişimdir.
FİZİKSEL VE KİMYASAL
DEĞİŞİMLER
Soru: Aşağıdaki bilgilerden hangileri doğrudur?
1. Fiziksel değişimler maddenin yapısında kalıcı etki yapmaz.
2. 20 ml. Tuzun 100 ml. Suda gözden kaybolması karışımın
kimyasal tepkimeye girdiğini gösterir.
3. Camın kırılması sonucu ortaya çıkan maddenin özkütlesi
cam ile aynıdır.
A) 1 ve 2
B) 2 ve 3
C) 1 ve 3
D) Yalnız 2
Çözüm: İlk bilgi doğrudur, çünkü maddenin yapısında kalıcı etki
yapan değişimlere kimyasal değişim denir. İkinci bilgi yanlıştır,
çünkü burada verilen olay çözünmedir. Çözünme bir fiziksel
değişimdir. Üçüncü bilgimiz doğrudur, çünkü kırılma bir fiziksel
değişim olduğu için maddenin özkütlesini etkilemez.
C şıkkı
FİZİKSEL VE KİMYASAL
DEĞİŞİMLER
•Fiziksel ve Kimyasal Değişimlerin Karşılaştırılması:
Fiziksel Değişim
.
Kimyasal Değişim
.
• Maddenin dış yapısı değişir.
• Ortaya yeni bir madde çıkmaz.
• Madde kendi özelliğini koruyarak,
farklı şekillere girebilir.
Maddenin iç yapısı değişir.
Yeni madde ( ler ) oluşabilir.
Madde kendi özelliğini kaybederek farklı şekillere girebilir.
• Maddenin iç yapısında değişiklik olmaz.
Maddenin iç yapısı değişir.
İyi dersler…