Bütün hücrelerin olmazsa olmazları Plazma zarı Yarı-sıvı sitosol Kromozom Ribozom Hücre Ökaryotik hücre Prokaryotik hücre Nukleus var Nukleus yok Nukleoid var Zarla çevrili organeller var Zarla çevrili organeller yok hücreye oranla daha Prokaryotlarda mitoz ve büyüktür. mayoz yoktur. Ökaryotlardaki DNA miktarı Prokaryotlarda çember prokaryotlardakinin yaklaşık şeklinde kromozom 1000 katıdır. görülür. Genellikle prokaryotik Hangileri ökaryottur? • • • • • • • • • • • • Bitki Hayvan Virüs Alg Mantar Bakteri Arke bakteri Amip Paramesyum Deniz yosunu Akar (mayt) Maya Dil epitel hücresi Alg Işık mikroskobu Elektron mikroskobu Işık örnekten cam merceğe Elektron demeti objeye ~1000x 0.2 µm ~1000000x 0.0002 µm=0.2 nm TEKNİK SONUÇLAR (a) Boyanmamış örnek 50 µm (b) Boyanmış örnek Fig. 6-3cd TEKNİK (c) Faz kontast (d) Diferansiyel kontrast SONUÇLAR Fig. 6-3e TEKNİK SONUÇLAR (e) Florasan 50 µm Fig. 6-3f (f) Konfokal 50 µm TEM SEM Elektron mikrografı Canlı hücre inceleme fiksatif Fig. 6-9a Nuclear envelope ENDOPLASMIC RETICULUM (ER) Flagellum Rough ER NUCLEUS Nucleolus Smooth ER Chromatin Centrosome Plasma membrane HÜCRE İSKELETİ: Microfilaments Intermediate filaments Microtubules Ribosomes Microvilli Golgi apparatus Peroxisome Mitochondrion Lysosome Fig. 6-9b NUCLEUS Nuclear envelope Nucleolus Chromati n Rough endoplasmic reticulum Smooth endoplasmic reticulum Ribosomes Central vacuole Golgi apparatus Microfilaments Intermediate filaments Microtubules Mitochondrion Peroxisome Chloroplast Plasma membrane Cell wall Plasmodesmata Wall of adjacent cell CYTOSKELETON Hücre fraksiyonasyonu (parçalanması) Alyuvar hücresi (TEM) Çekirdek • • • • Nükleer lamina Por Kromatin Genetik Bilgi Çekirdekçik rRNA sentezi Birden fazla çekirdekçik olabilir. Kromatinin diğer tarafında ve bölünme olmadığında görülür. Ribozom RNA ve proteinden yapılmış partiküllerdir. Protein sentezi Zarı yok Serbest ribozomda sentezlenen proteinler sitozolde Bağlı ribozomda sentezlenen zarlarda, lizozomda, salgılamada İç zar sistemi Çekirdek zarfı ER Golgi aygıtı Lizozom Vakuoller ER çok geniş zarsı kese ve tubuller sitoplazma içindeki küçük ağ çekirdek zarfı ile devamlı düz ER lipid sentezi (eşey hormonları) karbonhidrat sentezi (glukozfosfat ör.) detoksifikasyon kas kasılmasında Ca kaba ER salgı proteinlerini ve zarları üretir Golgi aygıtı ER ürünlerinin işlenmesi, depolanması ve gönderilmesi Salgı hücrelerinde bol bulunur Çekirdek zarfından lizozoma Lizozom Hidrolitik enzimler içerir Fagositoz Otofaji Fig. 6-14a Nucleus 1 µm Lysosome Lysosome Digestive enzymes Plasma membrane Digestion Food vacuole (a) Phagocytosis Fig. 6-14b Vesicle containing two damaged organelles 1 µm Mitochondrion fragment Peroxisome fragment Lysosome Peroxisome Mitochondrio Vesicle n (b) Autophagy Digestion Vakuol Besin vakuolu Kontraktil vakuol Vakuol/Vezikül Bitkide vakuol Protein ve inorganik iyon depolama Büyüme Pigment Su dengesi Hücre solunumunu gerçekleştirerek şekerler ve yağlardan oksijen yardımıyla ATP üretirler. (M) Kendi ribozomları ve DNA’sı bulunur. (MK) Kendi kendilerine büyüyüp çoğalabilen yarı-otonom organellerdir. (MK) Kloroplast plastid ailesinin bir üyesidir. (K) Canlı hücrede dinamik bir yapıdadır. (MK) Klorofil içerir ve fotosentez gerçekleşir (K) Hücre iskeleti Mikrotubul Mikrofilament İntermediyer filament Mikrotubül biçim verme, destekleme, organel, vezikül ve kromozomların hareketi sentrozom, sentriyoller kamçı ve sil Bir çift sentriyol içeren sentrozom Mikrofilamentler ve hareket Hücre duvarının yapısı Hayvan hücresinin hücre dışı matriksi Temel bileşeni glikoproteinlerdir. Birçok hayvan hücresinin dışında en bol bulunan glikoprotein kolajen’dir. Proteoglikanlar Fibronektinler (HDM’yi hücre zarına bağlar) Hücredeki işbirliği