1 İSKELET -AXIAL İSKELET -APPENDİCULER İSKELET AXIAL İSKELET Cranium Neuracranium Occipitale Parietale Frontale Temporale Sphenoidale Ethmoidale Splanchnocranium Lacrimale Concha Nasalis İnferior Palatinum Vomer Nasale Zygomaticum Maxilla Mandibula Os hyoideum ………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………... Columna Vertebralis vertebralar Thorax kemikleri Sternum Costalar Servical 7 Thoracal 12 Lumbal 5 Sacral 5 Coxigeal 4 ………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………... Dr. Malas 2 OS OCCİPİTALE Pars basilaris Partes lateralis yüzleri Üst yüz Alt yüz kenarları Sulcus sinus petrosi inferioris …………………………………………………………………… uçları Ön ucu Arka ucu Synchondrozis spheno-occipitalis Foramen magnum …………………………………………………………………… …………………………………………………………………… Yüzleri Üst yüz Tuberculum jugulare …………………………………………………………………… Alt yüz Condylus occipitalis, canalis condylaris, canalis hypoglossi, fossa condylaris …………………………………………………………………… …………………………………………………………………… …………………………………………………………………… …………………………………………………………………… İç kenar Foramen magnum, incisura jugularis, processus jugularis …………………………………………………………………… …………………………………………………………………… …………………………………………………………………… Dış kenar Processus intrajugularis …………………………………………………………………… Ön yüz eminentiaruciformis, protuberantia occipitalis interna, sulcus sinus transversi, sulcus sinus sagittalis superioris, sulcus sinus sigmoidei, crista occipitalis interna …………………………………………………………………… …………………………………………………………………… …………………………………………………………………… …………………………………………………………………… …………………………………………………………………… …………………………………………………………………… Arka yüz Protuberentia occipitalis externa, crista occipitalis externa, linea nuchea superior, linea nuchea suprema, linea nuchea inferior, …………………………………………………………………… …………………………………………………………………… …………………………………………………………………… …………………………………………………………………… …………………………………………………………………… …………………………………………………………………… kenarları Squama occipitalis Özelliği yüzleri kenarları Clivus Tuberculum pharyngeum Margo lamboideus, margo mastoideus …………………………………………………………………… …………………………………………………………………… …………………………………………………………………… …………………………………………………………………… Occipitalin vücuttaki duruşu: kabuk şeklinde olan kısım arkaya, kabuğun iç yüzü öne, büyük delik yatay olarak aşağı gelecek Dr. Malas 3 Os Parietale Yüzleri Özelliği Dış Yüz (Facies Externa) Foramen parietale Tuber parietale Linea temporalis inferior Planum temporale ...................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... İç Yüz (Facies İnterna) Sulcus sinus sagittalis superior Sulcus sinus sigmoidei Foveolae granulares ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... Kenarları Margo occipitalis Margo squamosus Margo saggitalis Margo frontalis ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... Köşeleri Angulus frontalis Angulus occipitalis Angulus sphenoidalis Angulus mastoideus ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... Pariatelenin vücuttaki duruşu: kemiğin konkav yüzü içe aşağı, bu yüzdeki damar oluklarının başladığı köşe öne aşağı, konkav kenar ise aşağı gelecek Dr. Malas 4 Os Frontale Squama Frontalis Özelliği Yüzleri Kenarları Dış Yüz (Facies Externa) Tuber frontale Arcus superciliaris Glabella Margo supraorbitalis Foramen supraorbitalis İncisura frontale Linea temporalis Facies temporalis Sutura frontalis Processus zygomaticus ............................................................................................... ............................................................................................... ............................................................................................... ............................................................................................... ............................................................................................... ............................................................................................... ............................................................................................... ............................................................................................... ............................................................................................... ............................................................................................... İç Yüz (Facies İnterna) Crista frontalis Foramen caecum Sulcus sinus sagittalis superior ............................................................................................... ............................................................................................... ............................................................................................... Pars Nasalis Partes Orbitales Yüzleri ............................................................................................... ............................................................................................... ............................................................................................... Margo parietalis Spina nasalis Margo nasalis Spina nasalis ............................................................................................... Üst Yüz Juga serebralia İmpressiones digitatae(gyrorum) ............................................................................................... ............................................................................................... Alt Yüz İncisura ethmoidalis Spina trochlearis Fovea trochlearis Foramen ethmoidale anterius Foramen ethmoidale posterius Fossa glandulae lacrimalis Foveolae ethmoidales Cellulae ethmoidales ............................................................................................... ............................................................................................... ............................................................................................... ............................................................................................... ............................................................................................... ............................................................................................... ............................................................................................... Frontalenin vücuttaki duruşu: Çukur yüzü arkaya, büyük çentik yatay durumda aşağı gelecek Dr. Malas 5 Os Temporale özelliği Temporalenin vücuttaki duruşu: kabuk şeklindeki kısmı yukarı, bu yüzdeki çıkıntı dışa, çıkıntı ucu öne getirilir Pars Squamosa Pars Mastoidea Yüzleri …………………………………… …………………………………… …………………………………… …………………………………… …………………………………… …………………………………… …………………………………… İç Yüz …………………………………… Sulci arteriarum Kenarları Margo sphenoidalis Margo parietalis İncisura parietalis …………………………………… …………………………………… …………………………………… Yüzleri Kenarları Pars Tympanica Dış Sulcus arteriae temporalis mediae Yüz(facies Processus zygomaticus Temporalis) Fossa mandibularis Facies articularis Tuberculum articulare Fissura petrosquamosa Planum infratemporale Crista supra mastoidea Dış Yüz Processus mastoideus İncisura mastoidea Sulcus arteriae occipitalis Foramen mastoideum Fissura petrosquamosa …………………………………… …………………………………… …………………………………… …………………………………… …………………………………… İç Yüz Sulcus sinus sigmoidei Foramen mastoideum …………………………………… …………………………………… Margo occipitalis …………………………………… Anulus tympanicus Meatus acusticus externus Porus acusticus externus Spina suprameatum Spina tympanica major Spina tympanica minor Sulcus tympanicus Vagina processus styloidei Fissura tympanomastoidea Fissura tympanosquamosa Fissura petro tympanica(glaser yarığı) …………………………………… …………………………………… …………………………………… …………………………………… …………………………………… …………………………………… …………………………………… …………………………………… …………………………………… …………………………………… …………………………………… Dr. Malas 6 Pars Petrosa Yüzleri Kenarları Tepesi Os Vücutta temporale’nin duruşu: Facies anterior paries petrosae Canalis caroticus İmpressio trigeminalis Sulcus nevri petrosi majoris Sulcus nevri petrosi minoris Hiatus canalis n petrosi majoris Hiatus canalis n petrosi minoris Eminentia arcuata Tegmen tympani Fissura petrosquamosa ……………………… ……………………… ……………………… ……………………… ……………………… ……………………… ……………………… ……………………… Facies posterior Porus acusticus internus paries petrosae Fundus meatus acustici interni Meatus acusticus internus Crista transversa Canalis facialis Fossa subarcuata Aquaductus vestibuli ……………………… ……………………… ……………………… ……………………… ……………………… ……………………… ……………………… ……………………… ……………………… Facies anterior inferior Canalis musculotubarius Semicanalis tubae auditivae Septum canalis musculotubarii ……………………… ……………………… ……………………… Facies inferior partis petrosae Fossa jugularis Apertura externa canalis carotisi Fossula petrosa Apertura externa canaliculi tympanici Canaliculus tympanicus Apertura externa canaliculi cochleae Canaliculus mastoideus Processus styloideus Foramen stylomastoideum ……………………… ……………………… ……………………… ……………………… ……………………… ……………………… ……………………… ……………………… ……………………… ……………………… Margo superior Sulcus sinus petrosi superioris partes petrosae ……………………… Margo Sulcus sinus petrosi inferioris posterior partes İncisura jugularis petrosae Processus intrajugularis ……………………… ……………………… ……………………… Apertura interna canalis carotici Canalis caroticus Canaliculi caroticotympanici Yassı olan kabuk şeklindeki kısmı yukarı bu parçanın dış yüzündeki yası çıkıntı dışa doğrudur. ……………………… ……………………… ……………………… Dr. Malas 7 Os sphenoidale Corpus (yüzleri) Kanatları özellikler Üst Yüz Sella turcica Fossa hypophysialis Tuberculum sellae Sulcus prechiasmaticus Dorsum sellae Processus clinoideus posterior Processus clinoideus medius Jugum sphenoidale Spina ethmoidalis …………………………….. …………………………….. …………………………….. …………………………….. …………………………….. …………………………….. …………………………….. …………………………….. …………………………….. Ön Yüz Crista sphenoidalis Rostrum sphenoidale Apertura sinus sphenoidalis Concha sphenoidalis …………………………….. …………………………….. …………………………….. …………………………….. Alt Yüz Sulcus vomerovaginalis Sulcus palatovaginalis Foramen caecum …………………………….. …………………………….. …………………………….. Arka Yüz Jugum sphenoidale …………………………….. Ala Minor Canalis opticus Processus clinoideus anterior Fissura orbitalis superior Lingula sphenoidais Sulcus caroticus …………………………….. …………………………….. …………………………….. Ala Major Yüzleri Kenarları Processus Pterygoideus Facies cerabralis Foramen rotundum Foramen ovale Foramen spinosum …………………………….. …………………………….. …………………………….. Facies temporalis Crista infratemporalis Spina ossis sphenoidalis Sulcus tubae auditivae …………………………….. …………………………….. …………………………….. Facies orbitalis Facies sphenomaxillaris …………………………….. …………………………….. Margo zygomaticus Margo frontalis Margo parietalis Margo squamosus …………………………….. …………………………….. …………………………….. …………………………….. Lamina lateralis processus pterygoidei Lamina medialis processus pterygoidei Fossa pterygoidea Fossa scaphoidea Processus vaginalis Hamulus pterygoideus Sulcus hamuli pterygoidei Canalis pterygoideus Sulcus pterygopalatinus Processus pterygospinosus İncisura pterygoidea Sinus sphenoidalis Septum sinuum sphenoidalium ……………………….……….. ………………………….…….. …………………………….….. ………………………………... ………………………………... ………………………………... ………………………………... ………….…………………….. ……….……………………….. …………….………………….. ……………….……………….. …………………………….. …………………………….. Dr. Malas 8 Os Ethmoidale Özellikler Lamina Perpendicularis ………………………………………………………………………………. Lamina Cribrosa lLabyrinthus Ethmoidalis Foramina cribrosa Crista galli Alae crista gali ………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………. Cellulae ethmoidalis İnfindibulum ethmoidale Hiatus semilunaris Processus uncinatus Concha nasalis superior Concha nasalis media Meatus nası superior Meatus nasi media Bulla ethmoidalis Lamina orbitalis Foramen ethmoidale anterius Foramen ethmoidale posterius Rec. sphenoethmoidalis ………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………. Os ethmoidale nin vücuttaki duruşu: delikli olan lamina yatay, üzerindeki çıkıntı sagittal olarak öne gelecek Dr. Malas 9 Os Lacrimale Yüzleri Kenarları özellikler Dış Yüz Crista lacrimalis posterior Sulcus lacrimalis Hamulus lacrimalis Fossa sacci lacrimalis ………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………. İç Yüz Ethomoid kemikle karşılaşır ………………………………………………………………………………. Ön Kenar Maxillanın processus frontalis’i ile karşılaşır ………………………………………………………………………………. Arka Kenar Os ethmpidle’nin Lamına orbitalisi ile karşılaşır ………………………………………………………………………………. Üst Kenar Os frontale ile karşılaşırr ………………………………………………………………………………. Alt Kenar Maxilla ile karşılaşır ………………………………………………………………………………. Os lacrimalenin vücuttaki duruşu; çıkıntısının ve oluğunun olduğu yüzü dışa doğru, çıkntı dikey ve çıkıntının ucundaki çengel aşağıdadır. Concha Nasalis İnferior özellikler Yüzleri Dış yüz İç yüz ………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………. Uzantıları Processus lacrimalis Processus maxillaris Processus ethmoidalis ………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………. Dr. Malas 10 Os Palatinum Lamina Perpendicularis özellikler Yüzleri Kenarları Facies nasalis Crista conehalis Crista ethmoidalis ……………………………………………………………………. ……………………………………………………………………. Facies maxillaris Sulcus pterygopalatinus sulcus palatinus majör sulci palatini Canalis palatinus majör Canalis palatinus majör Canalis palatini ……………………………………………………………………. ……………………………………………………………………. ……………………………………………………………………. ……………………………………………………………………. ……………………………………………………………………. ……………………………………………………………………. Processus pyramidalis ……………………………………………………………………. ……………………………………………………………………. ……………………………………………………………………. İncisura sphenopalatina Foramen sphenopalatinum Processus orbitalis Processus sphenoidalis ……………………………………………………………………. ……………………………………………………………………. ……………………………………………………………………. ……………………………………………………………………. ön kenar Arka kenar Alt kenar Üst kenar Lamina Horizontalis Facies Nasalis Spina nasalis (ossis palatini) Crista nasalis ……………………………………………………………………. ……………………………………………………………………. Facies Palatina Foramina palatina minora Foramen palatinus majör Crista palatina ……………………………………………………………………. ……………………………………………………………………. ……………………………………………………………………. Os palatinum’un vücuttaki duruşu: Küçük lamina yatay ve aşağı gelecek şekilde bu laminanın kalın kenarı içe düzgün olan kenarı arkaya doğrudur Dr. Malas 11 Vomer Alea Vomeris Özellikler Margo Ethmoıdeus Margo Liber Margo Palatinus …………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………... Vomer’in vücuttaki duruşu; kalın olan ve kanatları bulunan kenarı yukarı düzgün kenar arkaya gelecek Os Nasale Dış Yüz İç Yüz Özellikler Foramen Nasale Sulcus Ethmoidalis …………………………………………………………………………………... …………………………………………………………………………………... Os nasale’nin vücuttaki duruşu; en dar ve pürtüklü kenar yukarı, düzgün yüz öne dışa bakacak şekilde gelir. Os Zygomaticum Yüzleri Uzantıları Özellikler Facies lateralis Foramen zygomaticofaciale …………………………………………………………………………………... Facies temporalis Foramen zygomaticotemporale …………………………………………………………………………………... Facies orbitalis Foramen zygomaticoorbitale …………………………………………………………………………………... Processus temporalis Processus frontalis …………………………………………………………………………………... Tuberculum marginale …………………………………………………………………………………... Os zygomaticum’un vücuttaki duruşu: Konveks yüzü dışa, düzgün konkav kenar öne ve çıkıntılı köşe ise yukarı doğrudur. Dr. Malas 12 Os Maxilla Processus Zygomaticus Özellikler Facies orbitalis Sulcus infraorbitalis İnc. lacrimalis Canalis infraorbitalis Margoinfraorbitalis Foramen infraorbitale Fossa canina İncisura nasalis Spina nasalis anterior Crista infrazygomatica Sutura infraorbitalis ………………………………………. ………………………………………. ………………………………………. Facies infratemporalis Tuber maxilae Foramina alveolaria Canalis alveolares ………………………………………. ………………………………………. ………………………………………. Facies nasalis Sulcus lacrimalis Crista conchalis Margo lacrimalis Hiatus maxillaris Sinus maxillaris Sulcus pterygopalatinus ………………………………………. ………………………………………. ………………………………………. ………………………………………. ………………………………………. ……………………………………… Dış Yüz Crista lacrimalis anterior Sulcus lacrimalis ………………………………………. ………………………………………. İç Yüz Crista ethmoidalis ………………………………………. Facies anterior Processus Frontalis Processus Palatınus Crista nasalis Canalis incisivus Spinae nasalis ant. Sulci palatini Processus Alveolaris Arcus alveolaris Os incisivum Sutura incisiva Alveoli dentales Septa interalveeolaria Septa interradicularia Juga alveolaria Foramen incisivum Processus zygomaticus ………………………………………. ………………………………………. ………………………………………. ………………………………………. ………………………………………. ………………………………………. ………………………………………. ………………………………………. ………………………………………. ………………………………………. ………………………………………. ………………………………………. ………………………………………. ………………………………………. ………………………………………. ………………………………………. ………………………………………. ………………………………………. Os maxilla nın vücuttaki duruşu: dişlerin bulunduğu kenar aşağı ,damak çıkıntısı içe ,büyük çentik ise öne doğrudur. Dr. Malas 13 Os Mandibula Corpus Yüzleri Mandibulae Kenarları Ramus Yüzleri Mandibulae Kenarları Köşeleri Özellikler Dış yüz Protuberantia mentalis Tuberculum mentale Trigonum mentale Foramen mentale Linea obliqua Juga alveolaria …………………………………. …………………………………. …………………………………. …………………………………. …………………………………. …………………………………. İç yüz Spina mentalis Fossa digastrica Linea mylohyoidea Fovea sublingualis Fovea submandibularis Symphisis mandibula …………………………………. …………………………………. …………………………………. …………………………………. …………………………………. Basis mandibulae …………………………………. Pars alveolaris Arcus alveolaris Alveoli dentales Septa interalveolaria Septa interradicularia …………………………………. …………………………………. …………………………………. …………………………………. Dış yüz Tuberositas masseterica …………………………………. İç yüz Tuberositas pterygoidea Foramen mandibulae Lingula mandibulae Canalis mandibulae Sulcus mylohyoideus …………………………………. …………………………………. …………………………………. …………………………………. …………………………………. İncisura mandibulae …………………………………. …………………………………. …………………………………. Processus coronoideus …………………………………. Processus condylaris Caput mandibulae Collum mandibulae Fovea pterygoidea …………………………………. …………………………………. …………………………………. …………………………………. Angulus mandibulae …………………………………. Ön kenar Arka kenar Üst kenar Alt kenar Ön üst köşe Ön alt köşe Arka üst köşe Arka alt köşe Os mandibulanın vücutta duruşu: dişlerin bulunduğu kavisli kısım öne doğrudur. Dr. Malas 14 CRANİUM BÜTÜNÜ Calvaria Basis Özelliği Kemikler Squama frontalis Os pariatale Squama occipitalisin bir kısmı …………………………………………………. …………………………………………………. …………………………………………………. Suturalar Sutura frontalis Sutura coronalis Sutura sagittalis Sutura lamdoidea Sutura squamosa …………………………………………………. …………………………………………………. …………………………………………………. …………………………………………………. …………………………………………………. Dış Yüz Tuber frontale Tuber parietale Foramen parietale Linea temporalis superior Linea temporalis inferior Planum temporale Linea nuchae suprema …………………………………………………. …………………………………………………. …………………………………………………. …………………………………………………. …………………………………………………. …………………………………………………. …………………………………………………. iç yüz Sulcus sinus sagittalis superior Crista frontalis Foramen parietale …………………………………………………. …………………………………………………. …………………………………………………. Dış yüz, Basis crani externa, İç Yüzü, Basis crani interna Basis crani Özelliği Kemikler Lamina orbitales Lamina cribrosa Os sphenoidale Os temporale Os occipitale …………………………………………………. …………………………………………………. …………………………………………………. …………………………………………………. …………………………………………………. Suturalar Sutura frontaethmoidalis Sutura sphenofrontalis Sutura sphenosquamosa Sutura occipitomastoides …………………………………………………. …………………………………………………. …………………………………………………. …………………………………………………. Syncondros lar Syncondrosis sphenooccipitalis Syncondrosis sphenopetrosa Syncondrosis petrooccipitalis …………………………………………………. …………………………………………………. …………………………………………………. Baş İskeletindeki Antropolojik Noktalar Orta Çizgi Üzerinde Bulunanlar(Tek Olanlar) noktalar Gnathion noktası Prosthion noktası Nasion noktası Glabella Bregma noktası Obelion noktası Lambda noktası İnion noktası Opisthion noktası Basion noktası …………………………………………………. …………………………………………………. …………………………………………………. …………………………………………………. …………………………………………………. …………………………………………………. …………………………………………………. …………………………………………………. …………………………………………………. …………………………………………………. Orta Çizgide Bulunmayan Noktalar(Çift Olanlar) Gonion noktası Elmacık çıkıntısı Dacrion noktası Stephanion noktası Pterion noktası Asterion noktası …………………………………………………. …………………………………………………. …………………………………………………. …………………………………………………. …………………………………………………. …………………………………………………. Dr. Malas 15 Basis crani externa Özelliği Bölümler ön Bölüm Spina nasalis anterior Lamina perpendicularis ossis ethmoidis Lamina cribrosa Partes orbitales Canalis opticus Fissura orbitalis superior Apertura sinus sphenoidalis Fossa infratemporalis ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. orta bölüm Tuberculum pharyngeum Condylus occipitalis Tuberculum articulare Processus pterygoideus Fossa pterygoidea Fossa scaphoidea Fissura pterygomaxillaris Hamulus pterygoideus Foramen lacerum Foramen ovale Foramen spinosum Spina osis sphenoidale Processus styloideus Processus vaginalis Foramen stylomastoideum Fissura petrosquamosa Fissura petrotympanica Fossa mandibularis Facies articularis Pars tympanica Apertura externa canalis carotici Fossula petrosa Apertura externa canaliculi cochlea Apertura externa canaliculi tympanici Fossa jugularis Canalis hypoglossi Porus acusticus externus Spina suprameatum ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. Arka Bölüm Foramen magnum Fossa condylaris Canalis condylaris İncisura mastoidea Sulcus arteriae occipitalis Processus mastoideus Crista occipitalis externa Protuberantia occipitalis externa Linea nuchae superior Linea nuchae inferior ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. ………………………………………………. Dr. Malas 16 Basis crani interna Özelliği Fossa crani anterior Foramen caeum Crista galli Lamina cribrosa Partes orbitales Juga serebralis İmpressiones digitatae Planum sphenoidale Ala minor Canalis opticus Sulcus ciasmatis Processus clineudeus anterior Tuberculum sellae ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... Fossa crani media Fossa hypophysialis Processus clinoideus medius Processus clinoideus posterior Dorsum sellae Sulcus caroticus Lingula sphenoidalis.. Fissura orbitalis superior. Foramen rotundum. Foramen ovale.. Foramen spinosum.. Foramen lacerum. Apertura interna canalis carotici Fissura sphenopetrosa Hiatus canalis n. petrosi majoris Hiatus canalis n.petrosi minoris İmpressio trigemini. Eminentia arcuata Tegmen tympani.. Fissura petrosquamosa.. Facies interna. Sulcus sinus petrosi superioris ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... Fossa crani posterior Pars basilaris Partes laterales Squama occipitalis Clivus Foramen magnum Crista occipitalis interna Protuberantia occipitalis interna Sulcus sinus transversi Sulcus sinus sigmoidei Foramen jugulare Fissura petrooccipitalis Tuberculum jugulare Sulcus sinus petrosi inferioris Processus intrajugularis Porus acusticus internus Meatus acusticus internus Fundus meatus acustici interni Apertura externa aquaductus vestibulu Fossa subarcuata ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... ………………………………………………………... Dr. Malas 17 BURUN BOŞLUĞU Duvarları Delikleri Özelliği Üst Duvar Kemikler Os ethmoidale Os nasale Os sphenoidale Vomer(ala vomeris) Recessus sphenoethmoideus ………………………………. Alt Duvar Processus palatinus(maxilla) Lamina horizontalis(os palatinum) Sutura palatina transversa Canalis incisivusun üst deliği ………………………………. ………………………………. ………………………………. ………………………………. İç Duvar (septum nasi osseum) Lamina perpendicularis ossis ethmoidei ………………………………. Vomer ………………………………. Crista nasalis ………………………………. ………………………………. Dış Duvar Os nasale Facies nasalis(maxilla) Processus frontalis(maxilla) Os lacrimale Labrynthus ethmoıdalis Concha nasalis inferior Facies nasalis ossis palatini Lamina medialis processus pterygoidei Meatus nasi superior Meatus nasi medius Meatus nasi inferior Meatus nasopharyngeus Concha nasalis media Concha nasalis superior Crista conchalis crista ethmoidalis Processus uncinatus Hiatus maxillaris Bulla ethmoidalis Cellula ethmoidalisin açılma delikleri Foramen sphenopalatınum Canalis nasolacrimalis ………………………………. ………………………………. ………………………………. ………………………………. ………………………………. ………………………………. ………………………………. ………………………………. ………………………………. ………………………………. ………………………………. ………………………………. ………………………………. ………………………………. ………………………………. ………………………………. ………………………………. ………………………………. ………………………………. ………………………………. ………………………………. Ön Delik Apertura priformis ………………………………. Arka Delik Choanae Meatuslara Açılan Oluşumlar ………………………………. ………………………………. ………………………………. Meatus Nasi Superior Sinus sphenoidalis Foramen sphenopalatinum Ethmoid arka cellulaları ………………………...……... ……………………………...... ……………………………….. Meatus Nasi Medius Sinus maxillaris ………………..……………... Sinus frontalis …………………..…………... Ethmoid ön ve orta cellülleri ……………………..………... Meatus Nasi İnferior Canalis nasolacrimalis …...…………………………... Dr. Malas 18 Özelliği ORBİTA Duvarları Paries Superior Paries İnferior Paries Medialis Paries Lateralis Kenarları Kemikler Partes orbitales Ala minor ……………………………………... ……………………………………... Suturalar Sutura sphenofrontalis ……………………………………... oluşumlar Fossa glandulae lacrimalis Spina trochlearis Fovea trochlearis Canalis opticus ……………………………………... ……………………………………... ……………………………………... Kemikler Facies orbitalis(0s sphenoidale) Processus orbitalis(os palatinum) Ossis zygomaticum ……………………………………... ……………………………………... ……………………………………... Suturalar Sutura zygomaticomaxillaris ……………………………………... Oluşumlar Sulcus infraorbitalis Canalis infraorbitalis ……………………………………... ……………………………………... Kemikler Processus frontalis maxillae Os lacrimale Lamina orbitalis Os sphenoidale ……………………………………... ……………………………………... ……………………………………... ……………………………………... Suturalar Sutura lacrimomaxillaris Sutura ethmoidolacrimalis Sutura sphenoethmoidalis ……………………………………... ……………………………………... ……………………………………... Oluşumlar Crista lacrimalis anterior Crista lacrimalis posterior Fossa sacci lacrimalis Canalis nasolacrimalis ……………………………………... ……………………………………... ……………………………………... ……………………………………... Kemikler Facies orbitalis(ossis spenoidalis) Facies orbitalis(ossis zygomatici) ……………………………………... ……………………………………... Suturalar Sutura sphenozygomatica Foramen zygomaticoorbitale ……………………………………... ……………………………………... Üst İç Kenar Sutura frontoethmoidalis Sutura frontolacrimalis Foramen ethmoidale anterius Foramen ethmoidale posterius ……………………………………... ……………………………………... ……………………………………... ……………………………………... Üst Dış Kenar Sutura frontosphenoidalis Sutura frontozygomatica Fissura orbitalis superior ……………………………………... ……………………………………... ……………………………………... Alt Dış Kenar Sutura zygomaticomaxillaris Fissura orbitalis inferior ……………………………………... ……………………………………... Alt İç Kenar Sutura ethmoidomaxillaris Sutura lacrimomaxillaris Canalis nasolacrimalis ……………………………………... ……………………………………... ……………………………………... Tabanı Aditus Orbitae Margo supraorbitalis Foramen frontale Foramen supraorbitalis Margo infraorbitalis ……………………………………... ……………………………………... ……………………………………... ……………………………………... Tepesi Canalis opticus …………………………………….. Dr. Malas 19 Ağız boşluğu Fossa Pterygopalatina Üst Duvar Processus palatinus Lamina horizontalis(os palatinum) Sutura palatina mediana Sutura palatina transversa Foramen incisivum Foramen palatinum majus Sutura incisiva Sulci palatini Crista palatina Foramina palatina minora ……………………………………….. ……………………………………….. ……………………………………….. ……………………………………….. ……………………………………….. ……………………………………….. ……………………………………….. ……………………………………….. ……………………………………….. ……………………………………….. Yan Duvar Limbus alveolaris Arcus dentalis superior Arcus dentalis inferior ……………………………………….. ……………………………………….. ………………………………………. Ön Duvar ……………………………………….. Tuber maxillae Açılan delikler Foramina alveolaria Fissura orbitalis inferior ……………………………………….. ……………………………………….. Arka Duvar Açılan delikler Canalis pterygoideus Canalis palatovaginalis Foramen rotundum ……………………………………….. ……………………………………….. ……………………………………….. İç Duvar Lamina perpendicularis ……………………………………….. Açılan delikler ……………………………………….. Tepesi Foramen palatinum majus Canalis palatinus major Foramen palatinum majus ……………………………………….. ……………………………………….. Fossa Pterygoidea Lamina lateralis processus pterygoidei Lamina medialis processus pterygoidei Processus pyromidalis ……………………………………….. ……………………………………….. ……………………………………….. Fossa İnfratemporalis Fossa Temporalis Tavanı Planum infratemporale ……………………………………….. Dış Duvar Ramus mandibulaenin iç yüzü Arcus zygomaticus Foramen mandibulae Sulcus mylohyoideus Linea mylohyoidea ……………………………………….. ……………………………………….. ……………………………………….. ……………………………………….. ……………………………………….. İç Duvar Lamina lateralis processus pterygoidei Fissura pterygomaxillaris ……………………………………….. ……………………………………….. Ön Duvar Maxillanın tuber maxillaesi Maxillanın Facies infratemporalisi Fissura orbitalis inferior ……………………………………….. ……………………………………….. ……………………………………….. Ön duvar Facies temporalis ossis zygomatici ……………………………………….. İç Duvar Planum temporale Facies temporalis ossis sphenoidei Os frontalenin facies temporalisi Squama temporalisin dış yüzü ……………………………………….. ……………………………………….. ……………………………………….. ……………………………………….. Alt Duvar Fossa infratemporalis ……………………………………….. Dr. Malas 20 COLUMNA VERTEBRALİS KEMİKLERİ Pars cervicalis columnae vertebralis Pars thoracalis columnae vertebralis Pars lumbalis columnae vertebralis Pars sacralis columnae vertebralis Pars coccygicae columnae vertebralis Vertebrae cervicales Vertebrae thoracicae Vertebrae lumbales Vertebrae sacrales Vertebrae coccygicae Genel vertebra özellikleri Corpus vertebrae Arcus vertebrae Özellikleri Yüzleri Üst Yüz Alt Yüz Dış Yüz Pediculus arcus vertebrae Processus articularis sup Facies art Sup Processus articularis inf Facies art İnf Lamina arcus vertebrae Processus transversus Processus spinosus Foramen vertebrale Canalis vertebralis Ön, yan ve arkada İncisura vertebralis sup. İncisura vertebralis inf. Foramen intervertebrale …………………………………………………………………... …………………………………………………………………... …………………………………………………………………... …………………………………………………………………... …………………………………………………………………... …………………………………………………………………... …………………………………………………………………... …………………………………………………………………... …………………………………………………………………... …………………………………………………………………... …………………………………………………………………... …………………………………………………………………... …………………………………………………………………... …………………………………………………………………... …………………………………………………………………... Servical vertebra özellikleri Processus transversus Foramen transversarium Tuberculum anterius Tuberculum posterius Vertebrae prominens (C7), Atlas (C1), axis(C2) Sulcus nevri spinalis Processus costotransversarius Foramen costotransversarium Tuberculum caroticum (6. cercival omurda) …………………………………………………………………... …………………………………………………………………... …………………………………………………………………... …………………………………………………………………... …………………………………………………………………... …………………………………………………………………... …………………………………………………………………... …………………………………………………………………... …………………………………………………………………... Dr. Malas 21 Atlas (C1) Özellikleri Massa lateralis Facies articularis superior Facies articularis inferior Arcus anterior Tuberculum anterius Fovea dentis Arcus posterior Tuberculum posterius Sulcus arteriae vertebralis ..................................................................................................................... ..................................................................................................................... ..................................................................................................................... ..................................................................................................................... ..................................................................................................................... ..................................................................................................................... ..................................................................................................................... ..................................................................................................................... Atlası normal durumuna koyma: Atlasın küçük kavsi öne, yan parçalarından oval ve çukur eklem yüzü yukarı gelecek Axisi normal durumuna koyma: Axisin çıkıntılı kısmı önde yukarı gelecek şekilde tutulacak Axis (C2) Dens Özellikleri Apex Collum yüzleri Facies articularis superior… Facies articularis anterior… Facies articularis posterior… ..................................................................................................................... ..................................................................................................................... ..................................................................................................................... ..................................................................................................................... ..................................................................................................................... Vertebra thoracis Fovea costalis superior Fovea costalis inferior Fovea costalis transversalis ..................................................................................................................... ..................................................................................................................... ..................................................................................................................... Vertebra lumbales Processus costarius Processus accesorius Processus mamillaris ..................................................................................................................... ..................................................................................................................... ..................................................................................................................... Vertebranın vücutta duruşu:Vertebranın corpus’u öne, corpusun üst ve alt yüzlerindeki büyük eklem yüzleri yatay duruma getirilecek, dikensi çıkıntı aşağı tarafı gösterecek Dr. Malas 22 Os sacrum Yüzleri Özellikleri Ön Yüz (Facies pelvina) Lineae transversae Foramina sacralia pelvina ……………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………. Yan Yüzleri Facies auricularis Tuberositas sacralis ….………………………………………………………………………… …….……………………………………………………………………… Arka Yüz Foramina sacralia dorsalia Crista sacralis mediana Crista sacralis intermedia Crista sacralis lateralis Cornu sacrela Hiatus sacralis ……….…………………………………………………………………… ………….………………………………………………………………… …………….……………………………………………………………… ……………….…………………………………………………………… ………………….………………………………………………………… …………………….……………………………………………………… ………………………….………………………………………………… …………………………….……………………………………………… ……………………………….…………………………………………… ………………………………….………………………………………… …………………………………….……………………………………… ……………………………………….…………………………………… (Facies dorsalis) Canalis sacralis Foramina intervertebralia Apex ossis sacri Basis ossis sacri Partes laterales Processus articularis sup. Promontorium Sacrumu normal durumuna koyma: konkav yüz öne aşağı bakacak, bu yüzün sivri tarafı aşağı gelecek Os coccygis (Vertebrea coccygicae) Özellikleri Cornu coccygeum Processus transversus Symphysis sacrococcygica ………………………………………….………………………………… …………………………………………….……………………………… ……………………………………………….…………………………… Dr. Malas 23 Torax kemikleri Sternum Costalar Os sternum Özellikleri Manubrium sterni İncisura jugularis İncisura clavicularis İncisurae costales I, II ………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………. Corpus sterni İncisurae costales (Planum sternale)III,IV,V, VI,VII ………………………………………………………………………. Processus Xiphoideus ………………………………………………………………………. Angulus sterni ( Angulus Ludovici, Louis açısı ) Synchondrosis sternalis ( symphysis sterni ) ………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………. Sternumun vücuttaki normal duruşu: kısa geniş olan parçası yukarı bu parçanın gövde ile birleşim açısı öne getirilir Dr. Malas 24 Costa cinsleri Costae verae (costae sternales)I-VII Costae arcuariae affixae Costae arcuariae fluctuantes XI-XII Costae spuriae (costae arcuariae)VIII-XII Os costale Extremiteleri Arka uç ……………………………………. ……………………………………. ……………………………………. ……………………………………. Caput costae Facies articularis capitis costae Crista capitis costae ……………………………………. ……………………………………. Collum costae Tuberculum costae Crista colli costae Facies articularis tuberculi costae ……………………………………. ……………………………………. ön uç Corpus costae Angulus costae Sulcus costae Cartillago costalis Arcus costalis ……………………………………. ……………………………………. ……………………………………. ……………………………………. Costa prima Sulcus arteria subclaviae, Sulcus venae subclaviae Tuberculum musculi scaleni anterioris ……………………………………. ……………………………………. Costa secunda Tuberositas musculi serrati anterioris ……………………………………. ……………………………………. Costanın vücuttaki normal duruşu: baş gösteren ucu arkaya, gövdedeki oluk aşağı, konveks taraf dışa yöneltilir. Torax boşluğu (Cavum thoracis) Apertura thoracis superior Spatium intercostale Sulcus pulmonalis Apertura thoracis inferior Arcus costalis Angulus infrasternalis (Ön arka çapı 6cm; enine çapı 10cm) (Ön arka çapı12 cm; enine çapı 26 cm) (700 – 750) ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… Dr. Malas 25 APPENDİKÜLER İSKELET Üst ekstremite kemikleri Alt extremite kemikleri ÜST EXTREMİTE KEMİKLERİ Kavşak kemikleri Kol kemiği Ön kol kemikleri El kemikleri Clavicula Scapula Humerus Ulna Radius Karpal kemikler Metakarpal kemikler Parmak kemikleri Proksimal sıradakiler (dıştan içe) (scaphoideum, Lunatum, Triquetrum, Pisiforme) Distal sıradakiler (dıştan içe) (trapezium, Trapezoideum, Capitatum, hamatum) Metacarpal I, II, III, IV,V (proksimal falanx, Mid falanx, Distal falanx) Clavicula özellikleri Extremitas sternalis Facies articularis sternalis ………………………………………………………….......... Extremitas acromialis Facies articularis acromialis ………………………………………………………….......... Uçları Üst yüz Yüzleri Alt yüz kenarları Ön kenar ………………………………………………………….......... Arka kenar ………………………………………………………….......... Sulcus musculi subclavii Tuberculum conoideu ………………………………………………………….......... ………………………………………………………….......... Linea trapezoidea İmpressio ligamenti costoclavicularis (Foramen nutricium) ………………………………………………………….......... ………………………………………………………….......... ………………………………………………………….......... Clavicula nın vücuttaki normal duruşu: kemiğin yassı ucu dışa, bu uca yakın olan konkav kenar öne, gövdedeki oluk gösteren yüzü aşağı gelecek Dr. Malas 26 Os scapula Yüzleri Kenarları özellikleri Ön yüz (Facies costalis) Lineae musculares Fossa subscapularis ……………………………………………………… ………………………………………………….…… Arka yüz (facies dorsalis) Spina scapulae Fossa supraspinata Fossa infraspinata Acromion Angulus acromialis Facies articularis acromii Facies articularis clavicularis ………………………………………………….…… ………………………………………………….…… ………………………………………………….…… ………………………………………………….…… ………………………………………………….…… ………………………………………………….…… İç kenar (Margo medialis) Üst kenar (Margo superior) ………………………………………………….…… İncisura scapulae Processus coracoideus Dış kenar (Margo lateralis) Köşeleri Angulus superior Angulus inferior Angulus lateralis Cavitas glenoidalis Collum scapulae Tuberculum infraglenoidale Tuberculum supraglenoidale ………………………………………………….…… ………………………………………………….…… ………………………………………………….…… ………………………………………………….…… ………………………………………………….…… ………………………………………………….…… ………………………………………………….…… ………………………………………………….…… ………………………………………………….…… Scapula nın vücuttaki normal duruşu: çukur olan yüzü öne, eklem yüzü olan köşe dışa yukarı, en kıs ave üzerinde çentik olan kıyı yukarı gelecek Dr. Malas 27 Humerus Özellikleri Yüzleri Corpus humeri Kenarları Facies anterior medialis Facies anterior lateralis Facies posterior …………………………………………………... …………………………………………………... …………………………………………………... …………………………………………………... Margo medialis Margo lateralis Margo anterior …………………………………………………... …………………………………………………... …………………………………………………... Extremitas proximalis (Üst uç) Caput humeri Collum anatomicum Collum chirurgicum Tuberculum majus Crista tuberculi majoris Tuberculum minus Crista tuberculi minoris Sulcus intertübercularis Extremitas distalis (Alt uç) Condylus humeri Uçları Fossa olecrani Fossa coronoidea Fossa radialis Epicondylus medialis Epicondylus lateralis Sulcus nevri ulnaris Tuberositas deltoidea Foramen nutricium …………………………………………………... …………………………………………………... …………………………………………………... …………………………………………………... …………………………………………………... …………………………………………………... …………………………………………………... …………………………………………………... Trochlea humeri Capitulum humeri …………………………………………………... …………………………………………………... …………………………………………………... …………………………………………………... …………………………………………………... …………………………………………………... …………………………………………………... …………………………………………………... …………………………………………………... …………………………………………………... Humerusun vücuttaki normal duruşu: Küre şeklindeki baş kısmı yukarı, bu baş içe alt uçtaki çukur arkaya getirilir Dr. Malas 28 Os ulna Uçları Corpus ulna Özellikler Extramitas proximalis Olecranon Processus coronoideus İncisura trochlearis ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… İncisura radialis Crista musculi supinatoris Tuberositas ulnae ………………………………………………… ………………………………………………… Extramitas distalis Caput ulnea, Circumferentia articularis ulnea Processus styloideus ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… Yüzleri Facies anterior (Foramen nutricium) Facies medialis Facies posterior ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… Kenarları Margo interossea Margo posterior Margo anterior ………………………………………………… ………………………………………………… ………………………………………………… Ulnanın vücuttaki normal duruşu: büyük uç yukarı, bu uçtaki büyük çentik öne gövdedeki keskin kenar dışa getirilir Dr. Malas 29 Os Radius Uçları Corpus radii Özellikleri Extremitas Proximalis Caput radii Fovea articularis Circumferentia articularis radii Collum radii Tuberositas radii ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. Extremitas Distalis Processus styloideus İncisura ulnaris ………………………………………………………. ………………………………………………………. Facies articularis carpalis Extensor kasların kirişlerinin olukları Tuberculum dorsale Facies articularis ………………………………………………………. ………………………………………………………. Yüzleri Facies anterior - Foramen nutricium Facies lateralis - Tuberositas pronatoria Facies posterior ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. Kenarları Margo interossea….. Margo posterior…... Margo anterior….. ………………………………………………………. .……………………………………………………… ………………………………………………………. Radiusun vücuttaki normal duruşu: büyük uç aşağı, bu uçtaki çıkıntı dışa yan yüzlerden üzerinde oluklar buluna yüz arkaya getirilir Dr. Malas 30 Özellikleri Ossa Manus Ossa carpi Ossa carpi proximalia Ossa carpi distalia Os scaphoideum Os lunatum Os triquetrum Os pisiforme Tuberculum ossis scaphoidei ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. Os trapezium Os trapezoideum Os capitatum Os hamatum, Tuberculum ossis trapezii ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. Hamulus ossis hamati Sulcus carpi Canalis carpi Eminentia carpi radialis Eminentia carpi ulnaris Ossa metacarpalia Os metacarpale I Os metacarpale II Os metacarpale III Os metacarpale IV Os metacarpale V Ossa digitorum manus Phalanx proximalis Phalanx media Phalanx distalis Ossa sesamoidea Basis ossis metacarpi Corpus ossis metacarpi Caput ossis metacarpi Processus styloideus (yalnız os ossis metacarpale III de) Basis phalangis Caput phalangis ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. Dr. Malas 31 ALT EKSTİREMİTE KEMİKLERİ Kavşak kemiği Uyluk kemiği Bacak kemikleri Coxa Femur Tibia Fibula Tarsal kemikler Ayak kemikleri Metatarsal kemikler Parmak kemikleri Proksimal sıradakiler (üstten alta) (Talus, Kalkaneus) Distal sıradakiler (Arkadan öne) (Naviculare, Cuboideum, Cuneiforme mediale-intermedium-latrale) Metacarpal I, II, III, IV, V (proksimal falanx, Mid falanx, Distal falanx) Os coxae parçaları Os ilium Corpus ossis ilii Ala ossis ilii Os pubis Corpus ossis pubis Ramus ossis pubis Os ischii Corpus ossis ischii Ramus ossis ischii Özellikleri Linea arcuata …………………………………………………………. …………………………………………………………. Ramus superior ossis pubis Ramus inferior ossis pubis …………………………………………………………. …………………………………………………………. …………………………………………………………. Pars acetabularis Pars pubica …………………………………………………………. …………………………………………………………. …………………………………………………………. Coxanın vücuttaki normal duruşu: Eklem çukuru dışa, geniş kanat şeklindeki parça yukarı, büyük çentik gösteren kenar arkaya getirilir Dr. Malas 32 Os coxae Yüzleri Özellikleri Dış yüz Facies glutea (Os ilium’da) Linea glutea anterior Linea glutea posterior Linea glutea inferior ………………………………………. ……………………………….……… ……………………………….……… Acetabulum Fossa acetabuli Limbus acetabuli Facies lunata incisura acetbuli ……………………………….……… Foramen obturaturia, Sulcus obturatorius Tuberculum obturatorium anterius Tuberculum obturatorium posterius Crista obturatoria İç yüz Kenarları Fossa iliaca, Linea arcuata Facies sacropelvina Facies auricularis Tuberositas iliaca ……………………………….……… ……………………………….……… ……………………………….……… ……………………………….……… ……………………………….……… ……………………………….……… ……………………………….……… ……………………………….……… ……………………………….……… ……………………………….……… ……………………………….……… Yukarı kenar Crista ilicia Labium externum labium internum Linea intermedia ……………………………….……… ……………………………….……… ……………………………….……… ……………………………….……… Ön kenar Spina iliaca anterior superior Spina iliaca anterior inferior pecten ossis pubis Tuberculum pubicum Eminentia iliopubica ……………………………….……… ……………………………….……… ……………………………….……… ……………………………….……… ……………………………….……… Alt kenar Facies symphysialis, Crista pubica İschion pubis kolu tuber ischiadium ……………………………….……… ……………………………….……… ……………………………….……… ……………………………….……… Arka kenar Spina iliaca posteiror superior Spina iliaca posteiror inferior İnsicura ischiadica major, Spina ischiadica İnsicura ischiadica minor Tuber ischiadicum ……………………………….……… ……………………………….……… ……………………………….……… ……………………………….……… ……………………………….……… ……………………………….……… Dr. Malas 33 Pelvis Pelvis major Apertura pelvis superior Linea terminalis Conjugata vera Conjugata anatomica Conjugata diagonalis Diameter transversa Diameter obliqua Axis pelvis İnclinatio pelvis Apertura pelvis inferior Pelvis minor Özellikleri 10-11 cm 12 cm 12,5-13 cm 13,5 cm 12,5 cm 600 ……………………………………………………………………………….... ……………………………………………………………………………….... ……………………………………………………………………………….... ……………………………………………………………………………….... ……………………………………………………………………………….... ……………………………………………………………………………….... ……………………………………………………………………………….... ……………………………………………………………………………….... ……………………………………………………………………………….... ……………………………………………………………………………….... ……………………………………………………………………………….... ……………………………………………………………………………….... Dr. Malas 34 Femur Uçları Corpus femoris Özellikleri Extremitas proximalis Caput femoris Fovea capitis femoris Collum femoris Trochanter minör Trochanter majör Fossa trocanterica Trocanter tertius Linea inter trocanterica Crista inter trocanterica ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. Extremitas distalis Facies patellaris Epicondylus medialis Epicondylus lateralis Facies poplitea condylus medialis condylus lateralis Fossa intercondilaris Linea intercondilaris Tuberculum adduktorium ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. Linea aspera Labium mediale Labium laterale ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. Linea pectinea Tuberositas glutea Femurun vücuttaki normal duruşu: küre şeklindeki başı yukarı içe, gövdedeki belirgin pürtüklü kenar arkaya gelecek Dr. Malas 35 Tibia Uçları Gövde (Corpus Tibiae) Özellikleri Extremitas proximalis Facies articularis superior Medial Bölüm Lateral Bölüm Condylus medialis, Condylus lateralis Facies articularis fibularis Area intercondylaris anterior Area intercondylaris posterior Eminentia intercondylaris Tuberositas tibiae Tuberculum intercondylare madiale Tuberculum intercondylare Tuberositas tractus iliotibialis ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. Extremitas distalis Malleolus medialis, Facies articularis malleoli İncisura fibularis, Sulcus malleolaris Facies articularis inferior ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. Yüzleri Facies madialis Facies lateralis Facies posterior Linea musculi solei Foramen nutricium ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. Kenarları Margo medialis Margo interossea Margo anterior ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. ………………………………………………………………. Tibianın vücuttaki normal duruşu: Büyük olan uç yukarı, alt uçtaki çıkıntı içe, kemiğin gövdesindeki keskin kenar öne getirilir Dr. Malas 36 Fibula Uçları Corpus fibulae Özellikleri Extremitas proximalis Caput fibulae Apex capitis fibulae Facies articularis capitis fibulae Collum fibulae ……………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………. Extremitas distalis Melleolus lateralis Facies articularis malleoli Fossa malleoli lateralis Sulcus malleoli ……………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………. Yüzleri Facies medialis Crista medialis Facies lateralis Facies posterior ……………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………. Kenarları Margo interossea Margo anterior Margo posterior ……………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………. Fibula nın vücuttaki normal duruşu: daha yassı olan uç aşağı, bu uçtaki eklem yüzü içe, eklem yüzüne komşu olan çukurluk arkaya getirilir Os Patella Özellikleri Yüzleri Facies anterior Facies articularis ……………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………. Tepesi Apex patellea ……………………………………………………………………………. Tabanı Basis patellea ……………………………………………………………………………. Patella nın vücuttaki normal duruşu: Konveks olan yüz öne, sivri olan uç aşağı getirilir Dr. Malas 37 Özellikleri Os tarsi Talus Calcaneus Ossa tarsi distalis Kısımları Caput tali, Facies articularis naivcularis Collum tali Corpus tali Dış yüz İç yüz Sulcus tendinis …………………... …………... …………………... …………………... …………………... …………………... …………………... …………………... …………………... …………………... …………………... …………………... …………………... Yüzleri Facies superior Facies inferior Arka uç Tubeculum mediale Tubeculum laterale …………………... …………………... Üst yüz Sulcus calcanei, Facies artucularis talaris anterior Facies artucularis talaris media Facies artucularis talaris posterior …………………... …………………... …………………... …………………... Alt yüz Tuber calcani …………………... …………………... İç yüz Sustentaculum talare Sulcus tendinis musculi flexoris hallucis longi …………………... …………………... Dış yüz Sulcus tendinis musculi peroneorum- fibularium Sulcus tendinis musculi fibularium Trochlea peronealis (fibularis) …………………... …………………... …………………... Ön yüz Facies articularis cuboidea …………………... Arka yüz Tuber calcanei …………………... Sulcus tali Facies artucularis calcanea anterior Facies artucularis calcanea media Facies artucularis calcanea posterior Processus medialis tuberis calcanei Processus lateralis tuberis calcanei Os naviculare, Tuberositas ossis navicularis Os cuneiforme meidale (I) Os cuneiforme intermedium (II) Os cuneiforme laterale (III) Os cuboideum, Tuberositas ossis cuboidei Sulcus tendinis musculi peronei (fibularis) longi …………………... …………………... …………………... …………………... …………………... …………………... Dr. Malas 1 EKLEMLER Eklemlerin Sınıflandırılması 1-Articulationes Fibrosa a-Syndesmosis b-Sutura c-Gomphosis 2-Articulationes Cartilaginea a-Syncondrosis b-Symfizis 3-Articulationes Sinoviales 1-Articulationes Fibrosa: -hareketsizdirler, -eklem yüzeyleri birbirine tamamen uyar, -kemikler arasında bağ dokusu veya hyalin kıkırdak bulunur. -daha çok kafa kemikleri arasında görülür,sağlamlık ön plandadır. 3’e ayrılır: a-Syndesmosis b-Sutura c-Gomphosis a-Syndesmosis: İki kemik yüzünü ligamentler birbirine sıkıca bağlamıştır. Ör:Art.radioulnaris ve tibiofibularis,columna vertebralis b-Sutura: Yassı kafa kemikleri arasında bulunur. Ekleme katılan kemiklerin kenarları dişli olup birbirine kenetlenmişlerdir. -sutura serrata 2 parietal kemik arasında -sutura squamosa os temporale ile os parietale arasında -sutura plana os maxilla ile os palatina arasında -syndilesis rostrum sphenoidale ile vomer c-Gomphosis: Diş yuvaları ile diş kökleri arasında oluşan eklemlerdir. Art.dentoalveolaris olarakta adlandırılırlar. 2-Articulationes Cartilaginea: Eklem yüzeyleri kıkırdakla örtülü olup az hareketlidirler. 2 tipi vardır: a-Syncondrosis b-Symfizis a-Syncondrosis:Geçici bir eklem şeklidir.Erişkinlerde kemikleştiği için görülmez. Ör:-Uzun kemiklerin metafiz ile epifizleri arasında -Occipital ve sphenoid’in pars basilaris’i arasında 1-2 yaşına kadar -Temporal’in pars petrosa’sı ile occipitale’nin pars jugularis’i arasında b-Symfizis: Eklemleşen kemik uçları arasında fibrokartiloginöz bir yapının bulunduğu eklemlerdir, diskus içerirler. Ör:symfizis intervertebralis,symfizis pubis 3-Articulationes Sinoviales: -Tam hareketli eklemlerdir. -Eklem yüzleri kıkırdakla kaplıdır. Eklem kapsülü ve bağlarla birbirine bağlıdır. Tam hareketli eklemler eksenlerine göre 4 gruba ayrılır 1-Tek eksenli eklemler: Trochoidea Ginglimus 2-İki eksenli eklemler: Condiloid Eklem Bicondiler Eklem Sellar Eklem 3-İkiden fazla eksenli eklemler Sferoid Eklem 4-Belli bir ekseni olmayan eklemler Plana Eklem Dr. Malas 2 1-Tek eksenli eklemler: Trochoidea Ginglimus Trochoidea Eklem:Merdane veya yüzük tarzı bir eklem olup,eklem yüzlerinden biri silindirik bir yüze diğeride buna uyacak bir yüze sahiptir. Vertikal eksen,trokoid eklemlerde bulunur ve bu eksen etrafında sağa-sola veya içe-dışa dönme hareketleri yapılabilir. -Art.atlanta axialis mediana -Art.radio-ulnari prox. -Art.radio ulnari distali Ginglimus Eklem:Menteşe tarzı bir eklemleşme olup sadece transvers eksende flex.-extensiyon hareketlerine imkan verir. -Art.humeroulnar -Art.interphalangeal -Art.talo-curural 2-İki eksenli eklemler: Condiloid Eklem (Elipsoid) Bicondiler Eklem Sellar Eklem Eksenlerden biri transvers diğeri ise sagittaldir. Condiloid Eklem: -Flex.-ext., abd.-add. Hareketlerine olanak verir. -Çok az rotasyon olanağı vardır.Elipsoid eklemler bu grupta değerlendirilirler.Hiç rotasyon olanağı yoktur. -Art.radio carpalis (elipsoid) -Art.metacarpa phalangeal et metatarsa phalangeal (condiloid) -Art.atlantaoccipital (condiloid) Bicondiler Eklem: Bir kemikte 2 kondil,diğerinde bunlara uyacak 2 eklem yüzü mevcutsa bicondiler eklemden söz edilir. -Art. Genus -Art.temporomandibularis Sellar Eklem:Eyerimsi eklemdir.Abd.-add.,flex.-ext. hareketleri yapar. -Art.carpometacarpa pollicis -Artsternoclavicularis 3-İkiden fazla eksenli eklemler: -Transvers: flex.-ext. -Sagittal: abd.-add. -Vertical: rotasyon-sirkumdiksiyon yapar. Sferoid Eklem:Yuvarlak bir baş ve buna uyacak bir çukurluk vardır. Vücudun en hareketli eklem tarzıdır. 3 eksende de hareket eder. -Art.humeri -Art.coxa 4-Belirli bir ekseni olmayan eklemler: Plana Eklem: Belirli bir ekseni yoktur. Sınırlı kayma hareketi yapabilir. -Art.intercarpalis -Art.intertarsalis (capitatum-lunatum ve caput tali-naviculare eklemleri hariç) -Omurların proc.articularis’leri arasındaki eklemler Art. acromioclavicularis Tam hareketli eklemlerde bulunan yapılar: Eklem yüzeyini birarada tutan oluşumlar: 1-Eklem boşluğu (cavitas articularis) 2-Eklem yüzü kıkırdağı (cartilago articularis ) 3-Eklem kapsülü (capsula articularis ) 4-Eklem bağları (ligamenta ) 5-Eklem sıvısı (sinovia ) 1-negatif basınç 2-eklem kapsülü ve ligamentler 3-kas ve tendonlar 4-eklem yüzeyinin şekli Eklemler yüzey şekillerine göre 7 tip’e ayrılır. 1-trochlear eklem (ginglimus) 2-bicondiler 3-trokoid 4-sellar 5-elipsoid 6-sphenoid 7-plana Dr. Malas 3 Aksial iskelet eklemleri Baş boyun eklemleri No Eklemin Adı I Mandibula eklemi Art. Temporo mandibularis II III Eklem tipi yüzey tipi Eklem yapan kemikler Discus vs varmı Ligamentleri Hareketleri Oynar Ginglimus plana Temporal: fossa mandibularis Mandibula: caput mandimbulae var Lig. sphenomandibulare Lig. stilomandibulare Lig. laterale Lig mediale Lig. pitergomandibulare Yukarı aşağı Öne arkaya Sağa sola rotasyon Elipsoidea Occipital:condylus occipitalis Atlas:Massa lateralis’lerde facies art.superior yok Lig.atlantooccipitale laterale Öne-arkaya sağa-sola Trochoidea Axis:dens axis Atlas:fovea dentis ile lig.transversum atlantis Atlas:massa lateralis’te facies art.inferior Axis:proc.articularis superior yok Ligg.alaria Lig.apicis dentis Lig.cruciforme atlantis Öne-arkaya Sağa-sola symphysis Corpus vertebraların yüzeyleri arasında var Lig.longitudinale anterius Lig.longitudinale posterius Columna vertebralisin cranium ile eklemi Art.Atlanto occipitalis Oynar Atlas ile Axis arasındaki eklemler Art.Atlantoaxialis mediana Oynar Art.Atlantoaxialis lateralis IV V Plana Columna vertebralisin eklemleri Symphysis Yarı intervertebralis oynar yok Art.zygapophysialis oynar Plana Bir alt omurun proc.art. superior’u ile üst omurun proc. art.inferior’u arasında yok Lig.flavum Lig.supraspinale Lig.interspinale Lig.intertransversarii Kayma Kaburgaların omurlarla eklemleri Art.capitis costae oynar plana Kaburga:facies art.capitis costae Omur:fovea costalis yok Lig.capitis costae radiatum Lig.capitis costae intraarticulare Kayma Art.costatransversaria oynar Plana Kaburga: facies art.tuberculi costae Omur:fovea costalisproc transversi yok Lig.costatransversum Lig.costatransversum sup. Lig.costatransversum lat. Lig.lumbocostale Kayma Son iki kaburga daha hareketlidir Dr. Malas 4 VI Kaburgaların sternumla eklemleri Artt.sternocostales 1.yarı oynar sonraki 5:oynar Yarı oynar Yarı oynar 1.synkondrosis sonraki 5:plana Sternumla kaburgalar arasında synkondrosis Kıkırdak kaburganın lateral ucu ile kemik kaburganın sternal ucu arasında 6,7,8 ve bazende 9.kıkırdak kaburgaların birbirleriyle yaptığı eklemdir. Yarı oynar Yarı oynar synkondrosis Art.sacroiliaca Yarı oynar Art.sacrococcygea Symphysis pubica Artt.costochondrales Artt.interchondrales VII Sternum’un eklemleri Symphysis manubriosternalis Symphysis xiphosternalis synkondrosis yok Lig.sternocostale intraarticulare Lig.sternocostalia radiata Lig.costoxiphoidea Hafif kayma Hamilelikte hormonların etkisiyle hareket artar,ileri yaşlarda yoktur. *synovial bir eklem olmasına rağmen,eklem yüzlerinin şekli ve kuvvetli bağlardan dolayı sınırlı hareket yapar. Öne-arkaya (sınırlı).segmentler kaynaştığı zaman hareket yapamaz.Hamilelikte hormonların etkisiyle daha fazla hareket imkanı verir. Manubrium ile corpus sterni arasında oluşur. Corpus sterni ile proc.xiphoideus arasında var Synovial* Sacrum ve ilium’un aynı isimle anılan facies auricularis’leri arasında yok Lig.sacroiliacum anterius Lig.sacroiliacum posterius Lig.sacroiliacum interosseum Yarı oynar symphysis Apeks ossis sacri ile coccygis arasında Var ileride kaynaşır Lig.sacrococcygeum posterius superficiale Lig.sacrococcygeum profundum Lig.sacrococcygeum anterius Lig.sacrococcygeum laterale Yarı oynar symphysis Her iki pubis’in facies symphysialis’leri arasında var Lig.pubicum superius Lig.arcuatum pubis symphysis VIII Pelvisin eklemleri Dr. Malas 5 Appendiculer iskelet eklemleri Üst ekstremite Eklemin Adı Eklem tipi yüzey tipi Eklem yapan kemikler Discus vs varmı Ligamentleri Hareketleri Üst taraf kavşağı eklemleri Art.acromioclavicularis oynar plana Clavicula:facies art.acromialis Scapula:acromion’daki facies articularis clavicularis var Kayma-rotasyon Art.sternoclavicularis oynar Sellarplana Clavicula:facies art. Sternalis var Manibrium sterni:inc.clavicularis ve 1.kıkırdak kaburga arasında Lig.acromioclaviculare Lig.coracoclaviculare Lig.trapezoideum Lig.conoideum Lig.sternoclaviculare anterius Lig.sternoclaviculare posterius Lig.costoclaviculare Lig.interclaviculare Ön-arka Rotasyon Üst extremiteyi gövdeye bağlayan tek eklemdir. Serbest üst taraf eklemleri Art.humeri oynar (art.glenohumeralis) spheroid Coput humeri ile cavitas glenoidalis arasında Labrum glenoidale Ligg.glenohumeralia Lig.coracohumerale Lig.transversum humerale Transvers:flexiyonextensiyon Sagittal:adduksiyonabduksiyon Vertikal:iç-dış rotasyon,sirkumdüksiyon Vücutta en çok çıkığın oluştuğu eklemdir. Art.cubiti oynar composita Art.humeroulnaris Art.humeroradialis Art.radioulnaris proksimalis yok Lig.collaterale ulnare Lig.collaterale radiale Lig.anulare radii Lig.quadratum Art.humeroulnaris oynar gynglymus yok Flexiyon-extensiyon Art.humeroradialis oynar yok Art.radioulnaris proksimalis oynar Spheroidplana trochoid Humerus:trochlea humeri Ulna:inc.trochlearis Humerus:capitulum humeri Radius:fovea articularis Ulna:inc.radialis Radius:circumfarentia articularis yok Flexiyon-extensiyon Supinasyon-pronasyon Supinasyon-pronasyon Art.radioulnaris distalis oynar trochoid var Supinasyon-Pronasyon Art.radiocarpalis oynar elipsoid Radius:inc.ulnaris Ulna:circumfarentia articularis Konkav yüzü;radius:facies art.carpalis ile discus articularis’in alt yüzü Konveks yüzü;os scaphoideum,os lunatum,os triquetrum Ulna ile triquetrum arasında var Lig.radiocarpale dorsale Lig.radiocarpale palmare Lig.carpi radiatum Lig.collaterale carpi ulnare Lig.collaterale carpi radiale Özellik Fizyolojik abduksiyon:radiusulna arasında 170ºtaşıma açısı vardır.kadınlarda 5-10ºfazladır Flexiyon-extensiyon Abduksiyon-adduksiyon Dr. Malas 6 Art.carpae Artt.intercarpae oynar plana Art.mediocarpalis oynar Elipsoidea- Carpal kemiklerin distal ve plana proksimal sırası arasında yok Artt.carpometacarpales Art.carpometacarpalis pollicis oynar sellar yok Art.carpometacarpalis II,III,IV,V. oynar plana Art.metacarpophalangeales oynar Sferoid elipsoidea Metacarpal kemiklerin distal yok uçlarıyla,phalanksların proksimal uçları arasında Artt.interphalangeales oynar ginglymus 1.ve2.falanksların distal uçlarıyla,2.ve3. falanksların proksimal uçları arasında Carpal kemikler arasında 1.metacarpal kemikle os trapezium arasında yok yok Ligg.intercarpalia dorsalia Ligg.intercarpalia palmaria Ligg.intercarpalia interossea Ligg.intercarpalia palmaria Ligg.intercarpalia dorsalia Ligg.carpometacarpalia dorsalia Ligg.carpometacarpalia palmaria Ligg.collateralia Ligg.palmaria Ligg.metacarpale transversum profundum Ligg.collateralia Ligg.palmaria Kayma Oppozisyon-repozisyon Adduksiyon-abduksiyon Sirkumdüksiyon Sınırlı kayma Flexiyon-extensiyon Abduksiyon-adduksiyon Sirkumdüksiyon-rotasyon Flexiyon-extensiyon Dr. Malas 7 Alt ekstremite eklemleri Eklemin Adı Art.coxae (coxofemoralis) Art.genus Eklem yüzey tipi tipi oynar spheroidea oynar Eklem yapan kemikler Caput ossis femoris ile acetabulum arasında Ginglymus Femur:condylus femoris bicondylaris Tibia:facies articularis superior Discus vs Ligamentleri varmı Labrum Lig.iliofemorale acetabulare Lig.ischiofemorale Lig.pubofemorale Lig.capitis femoris Lig.transversum acetabuli Hareketleri Özellik Transvers:flexionextens. Sagittal:abduksiyonadduksiyon Vertical:iç-dış rotasyon Sirkumdüksiyon meniscus Lig.patellae Diz eklemi vücuttaki en büyük Lig.popliteum obliguum Flexiyon-extensiyon eklemdir.Eklem içinde 2 adet yarımay şeklinde fibröz Lig.popliteum arcuatum İç-dış rotasyon Lig.collaterale tibiale kıkırdaktan yapılmış meniscuslar Lig.collaterale fibulare vardır.Bunlar birbirine uymayan Lig.cruciatum anterius eklem yüzlerinin uyumunu,dolayısıyla hareketin Lig.cruciatum posterius Meniscus lateralis daha düzenli bir şekilde yapılmasını sağlar. Lig.meniscofemorale anterius Lig.meniscofemorale posrerius Meniscus medialis Lig.transversum genus Tibia ile fibula arasındaki eklem ve bağlar Art.tibiafibularis oynar plana Tibia:facies articularis fibularis Fibula:facies art.capitis fibulae yok Lig.capitis fibulae anterius Lig.capitis fibulae posterius öne-arkaya sınırlı kayma Membrana interossea cruris:tibia ile fibula’nın margo interossea’larına tutunur.Kemikleri birbirine bağlar,bacağın ön ve arka tarafındaki kaslara orijin verir. Syndesmosis tibiofibularis Yarı oynar syndesmosis Tibia ve fibula’nın distalindeki pürtüklü eklem yüzleri arasında yok Lig.tibiofibulare anterius Lig.tibiofibulare posterius Gayet sınırlı kayma hareketi Bu eklem yüzlerinin 4mm’lik bir bölümü kıkırdakla kaplı olup,ayak bileği eklem yüzüyle devamlıdır.bu 4mm’lik sahanın yukarısında eklem boşluğu yoktur. oynar ginglymus yok Lig.collaterale mediale Lig.collaterale laterale Lig.talofibulare anterius Lig.talofibulare posterius Lig.calcaneofibulare Dorsal flexiyon (extensiyon) Plantar flexiyon oynar plana Konkav yüzünü;Tibia:facies art.inferior ve facies art.malleoli medialis. Fibula:facies art.malleoli lateralis ve kemik çatal,konveks yüzünü; trochlea tali oluşturur. Talus ile calcaneus arasında yok Lig.talocalcaneum laterale Kayma Lig.talocalcaneum mediale Lig.talocalcaneum interosseum Articulationes pedis Art.talocruralis Art.subtalaris (talocalcanea) Dr. Malas 8 Art.talocalcaneonavicularis oynar plana Talus-calcaneus-naviculare arasında yok Lig.talonaviculare Art.calcaneocuboidea oynar plana Calcaneus:facies art.cuboidea Cuboideum:facies art.calcanea yok Lig.bifurcatum Lig.plantare longum Lig.calcaneocuboideum plantare Lig.calcaneocuboideum dorsale Art.tarsi transversa (Chopart Eklemi) Oynar plana Art.talocalcaneonavicularis’in ön bölümü ile art.calcaneocuboidea arasındaki ekleme birlikte art.tarsi transversa denir. yok Art.cuneonavicularis oynar Plana yok Art.intercuneiformes ve Art.cuneocuboidea oynar plana Os naviculare ve 3 cuneiform kemik arasında 3 cuneiform ve cuboid kemik arasında Artt.tarsometatarsales (LisfrancEklemi) oynar plana 3 cuneiform ve cuboid kemikle 5 metatarsal kemik arasında Flexiyon-extensiyon Transvers yönde aynı hizada bulunurlar ve bu bölgenin en fazla Supinasyonhareket eden pronasyon eklemleridirler.Amputasyon çizgisidir. Ligg.cuneonavicularia dorsalia Sınırlı kayma Ligg.cuneonaviculariaplantaria Ligg.intercuneiformia plantaria Sınırlı kayma Ligg.intercuneiformia dorsalia Ligg.intercuneiformia interossea Ligg.tarsometatarsalia dorsalia Sınırlı kayma Amputasyon çizgisidir. Ligg.tarsometatarsalia plantaria Ligg.cuneometatarsalia interossea Artt.intermetatarsales oynar plana Artt.metatarsophalangea oynar elipsoidea Metatarsal kemiklerin basislerinin yok yan yüzleri arasında Caput metatarsale’ler ile yok 1.phalanksların proksimal uçları arasında Artt.interphalangea pedis oynar gynglymus 1. ve 2. falanksların distal yüzleriyle 2. ve 3. falanksların proksimal yüzleri arasında yok yok yok Ligg.plantaria Ligg.metatarsale transversum profundum Ligg.collateralia Ligg.collateralia Ligg.plantaria Adduksiyonabduksiyon Supinasyonpronasyon,kayma Sınırlı kayma Flexiyon-extensiyon Adduksiyonabduksiyon Flexiyon-extensiyon Dr. Malas 1 BAŞ KASLARI Mimik kaslar Saçlı deri mimik kasları M Epicranius a-M.occipito frontalis b-M.temporoparyetalis Kulak kepçesi kasları M auricularis anterior M auricularis superior M auricularis posterior Göz kapağı kasları M orbicularis oculi Origo Fascia temporalis Galea aponeurotica Proc. masteideus b-pars orbitalis c-pars lacrimalis Crista lacrimalis posterior M corrugator supercilii Pars nasalis ossis frontalis Arcus superciliaris’in medial ucu M corrugator supercilii’nin medial tarafında bulunur. M depressor supercilii Burun kasları M procerus M nasalis Fonksiyon Glabella ve arcus ciliaris hizasında Galea apaneurotica Saçlı deriyi arkaya çeker deri ve derialtı dokusu Kulak üstü şakak fasiyası Galea aponeurotica’nın yan Kafa derisini arkaya,kaşları yukarı kenarları çeker.alın derisinde kırışıklık yapar.göz kapaklarının daha fazla açılmasına katkıda bulunur. Göz çevresini saran kastır.3 bölümü vardır. Lig.palpebrale mediale ve os lacrimal Lig.palpebrale mediale a-pars palpebralis İnsertio Dorsum nasi’nin kemik bölümünden ve fasciası 2 bölümü vardır: siniri N facialis N facialis Helix’in ön tarafı Kulak kepçesinin üst kısmı Kulak kepçesinin arka kısmı Kulak kepçesini öne çeker. Kulak kepçesini yukarı kaldırır. Kulak kepçesini geriye çeker N facialis’in ramus temporalis dalı N facialis’in ramus temporalis dalı N facialis’in r.auricularis posterior dalı Dış yanda raphe palpebralis lateralis Bu lifler hiçbir yere tutunmadan bir halka oluşturur ve tekrar lig.palpebrale mediale’ye gelir. Condiculi lacrimalis ve saccus lacrimalis çevresi Kaşlı deri Göz kapağının normal kapanmasını sağlar. Göz kapaklarını sıkıca kapatmayı sağlar. N facialis’in r.temporalis ve zigamatic dalları N facialis’in r.temporalis ve zigamatic dalları Gözyaşı kesesini sıkıştırır ve kesenin boşaltılmasını sağlar. Kaşları içeri ve aşağı çekerek çatık kaş oluşturur. Kaşların iç kısımlarını aşağı çeker. N facialis’in r.temporalis ve zigamatic dalları N facialis’in r.temporalis ve zigamatic dalları N facialis’in r.temporalis ve zigamatic dalları Kaşların iç kısmını aşağı çekerek deride kırışıklıklar yapar. N facialis’in r.buccalis Kaşın medial kısmında sonlanır. Glabella derisi Dr. Malas 2 a-pars transversa b-pars alaris M depressor septi Fossa incisiva’nın dış kısmı Maxilla’da,yan kesici dişler hizası Maxilla’da,orta kesici diş hizası Burun sırtı Cartilago alaris nasi Septum nasi’nin alt kenarı Burun deliklerini daraltır. Burun deliklerini genişletir. Burun deliklerinin kapanmasını sağlar. N facialis’in r.buccalis N facialis’in r.buccalis N facialis’in r.buccalis Üst dudak Burun kanatları ve üst dudak Üst dudakta ve ağız köşesinde Ağız köşesi Üst dudağı yukarı kaldırır. Üst dudağı yukarı kaldırır ve burun kanatlarını genişletir. Ağız köşesini yukarı doğru çeker. N facialis’in r.buccalis N facialis’in r.buccalis N facialis’in r.buccalis Üst dudak Ağız köşesini dışarı ve yukarı doğru çeker. Üst dudağı yukarı doğru kaldırır. Alt dudak Alt dudağı aşağı çeker. Ağız köşesi Ağız köşesini aşağı ve dışa çeker. Ağız ve çevresindeki kaslar M levator labii superior M levator labii superior alaque nasi M levator anguli oris Maxilla’nın margo infraorbitalis’i Maxilla’nın proc.frontalis’i M zigomaticus major Zigamatic kemiğin facies lateralis’i Zigamatic kemiğin facies maxillaris’i Corpus mandibula M zigomaticus minor M depressor labii inferioris M depressor anguli oris Maxilla’nın fossa canino’su Mandibula’nın linea obligua’sı M mentalis Alt kesici dişlerin juga alveolare’si Çene ucunun derisi M transversus menti Çene ucunda orta hattı çaprazlar.%40 oranında bulunmayabilir.sıklıkla m.depresor anguli oris ile devam eder. M risorius M masseter’in fasciası M orbicularis oris a-pars marginalis b-pars labialis 2 parçadan oluşur: Dudaklar içinde kalan parça Rima oris’i çepeçevre kuşatan parça Mandibula,maxilla veraphé pytergo mandibularis M buccinator Ağız köşesi M orbicularis oris Alt dudağı kaldırır,öne çeker. Ağız köşesini dışa çeker.tebessüm,gülme ve zoraki gülüşte bu kas çalışır. N facialis’in r.buccalis N facialis’in r.buccalis N facialis’in r.buccalis ve r.marginalis mandibularis N facialis’in r.buccalis ve r.marginalis mandibularis N facialis’in r.buccalis ve r.marginalis mandibularis N facialis’in r.buccalis ve r.marginalis mandibularis N facialis’in r.buccalis ve r.marginalis mandibularis Iki parça birlikte ağzın kapatılmasını N facialis’in r.buccalis sağlar. Ağız içindeki havayı dışarı N facialis’in r.buccalis kuvvetlice üflemeyi sağlar.üfleme kası olarak bilinir.yardımcı çiğneme kasıdır. Dr. Malas 3 Çiğneme kasları M masseter a-pars superfacialis b-pars profunda M temporalis M ptergoideus medialis M ptergoideus lateralis 2 parçadan oluşur: Maxilla’nın proc.zigomaticus’u ile Tuberositas masseterica arcus zigomaticus’u Arcus zigomaticus’un iç yüzü Ramus mandibula ve proc.coronoideus Fossa ve fascia temporalis Proc. Coronoideus ve ramus mandibula’nın ön kenarı Lamina lateralis Angulus mandibulae’nin iç proc.ptergoidei’nin iç yüzü fossa yüzünde tuberositas ptergoidea’nın alt yarısı ve os ptergoidea palatinum’un proc.pyramidalis’inin iç yüzü Fossa infratemporalis’in ön duvarı ile mandibula başı arasında uzanır. Iki parça birlikte çeneyi kapatırlar. Mandibulayı yukarı kaldırır,ağzı kapatır. N mandibularis in dalı n.massetericus N mandibularis in n temporalis profundus dalı Çeneyi kapatır. N mandibularis in n.ptergoideus medialis dalı Çift taraflı kasılırsa çene ön tarafa gelir ve açılır.tek taraflı kasılırsa çenenin ucunu aksi yöne iter. N mandibularis in n.ptergoideus lateralis dalı Dr. Malas 4 BOYUN KASLARI BOYUN KASLARI platysma ORIGO M pectoralis major ve m.deltoideus’u örten derin fascia INSERTIO Corpus mandibula’nın alt kenarı, yanak deri ve deri altı dokusu Boynun dış tarafındaki kaslar M sternocleidemasteideus Manibrium sterni ve Proc.masteideus ve linea clavicula’nın 1/3 iç bölümü nuchea superior U şeklinde hiçbir kemikle Hyoid üstü kaslar bağlantısı yoktur. M digastricus 2 karınlı bir kastır. a-venter anterior Mandibula’nın fossa digastrica’sı Os hyoideum FONKSİYON Mandibula ve ağız köşesini aşağı çeker,boyunderisinde kırışıklık yapar. SİNİR N facialis’in r.cervicalis Tek taraflı kasıldığında baş ve boynu aynı tarafa eğer.çift taraflı kasıldığında başı dik tutar. N accessorius Alt çeneyi aşağı çekerek ağzı açar.Mandibula sabitse hyoid kemiği yukarı çeker. Alt çeneyi aşağı çeker veya hyoid kemiği yukarı kaldırır. Hyoid kemiği yukarı ve arkaya çeker. Ağız döşemesini yukarı kaldırır.dili damağa yaklaştırır.hyoidi yukarı kaldırır. Mandibula sabitse hyoid kemiği yukarı kaldırır.hyoid kemik tesbit edilirse mandibulayı aşağı çeker. N mylohyoideus b-venter posterior Temporalde inc.mastoidea’da Os hyoideum M stylohyoideus M mylohyoideus Hyoid kemiğin corpusu Hyoid kemiğin corpusu M geniohyoideus Proc.stylohyoideus Mandibula’daki linea mylohyoidea Mandibula’daki spina mentalis Hyoid altı kaslar M sternohyoideus Manibrium sterni Hyoid kemiğin korpusu M sternothyroideus Manibrium sterni Troid kıkırdaktaki linea obligua Larynx’i aşağı çeker. M thyrohyoideus Troid kıkırdaktaki linea obligua Omohyoideus Ortada yassı bir kirişle birbirine bağlanmış iki karından oluşur. Hyoid kemiğin corpus ve cornu Larynx’i yukarı kaldırır. majusu Hyoid kemiği aşağı çeker. a-venter inferior Inc.scapula ve lig.transversum scapulae Karotis kılıfı üzerinde orta kirişten b-venter superior Hyoin kemiğin corpusu Hyoid kemiği aşağı çeker. N facialis N facialis N mylohyoideus I.servikal spinal sinir’in ön dalı Ilk 3 spinal sinirin ön dalları Ilk 3 spinal sinirin ön dalları Ilk spinal sinirin ön dalları Ilk 3 spinal sinirin ön dalları M SCM ve karotis kılıfı üzerinde Hyoid kemiğin corpus’u Dr. Malas 5 Boyun omurlarının ön tarafındaki kaslar M longus colli a-üst b-orta c-alt M longus capitis M rectus capitis anterior M rectus capitis lateralis ORIGO 3 ayrı bölümde incelenir: 3,4,5. cervical vertebraların transvers çıkıntılarının tuberculum anteriorları Ilk 3 göğüs,son 3 boyun omuru gövdesinin ön yüzü Ilk 3 göğüs omuru gövdesi 2-5.cervical vertebraların transvers çıkıntıları Atlas’ın massa lateralis’inin ön yüzü Atlas’ın proc.transversus’u INSERTIO FONKSİYON SİNİR Çift taraflı kasılırsa boynu öne doğru eğer.Tek taraflı kasılırsa boynu aynı tarafa eğer. 2.-7.servical spinal sinirlerin ön dalları Başı öne eğer. 1.-2.spinal sinirlerin ön dalları 1.-2.servical spinal sinirlerin ön dalları 1.-2.spinal sinirlerin ön dalları Atlas’ın tuberculum anterior’u 2,3,4.boyun omuru gövdelerinin ön yüzü 5,6.boyun omurlarının transvers çıkıntılarındaki tuberculum anteriorus’lar Os occipital’in pars basilaris’inin dış yüzü Condylus occipitalis’in ön kısmında pars basilaris’inde Os occipitalis’in proc.jugularis’inde Başı öne eğer. Başı yan tarafa doğru eğer. Boyun dış taraf kasları M scalenus anterior M scalenus medius M scalenus posterior 3.-6.cervicalvertebraların transvers çıkıntılarının tuberculum anterior’ları Bütün servikal vertebraların transvers çıkıntılarının tuberculum anteriorları 5.-6.cervical vertebraların transvers çıkıntılarının arka tuberkulleri 1.costa’daki tuberculum musculi scaleni anterius Çift taraflı çalışırsa 1.costayı yukarı kaldırır. solunuma yardımcı kastır.tek taraflı çalışırsa boynu bulunduğu tarafa eğer. 1.costa’da m.scalenus Baş sabit kalıp kas çift taraflı çalışırsa 1.costa’yı anterior’un yapışma yerinin dış yukarı kaldırır ve inspirasyonda görev tarafı alır.costalar sabit kalır ve kas tek taraflı çalışırsa boynu bulunduğu yöne eğer. 2.costa’nın üst kenarı 2.costa sabitken alt boyun omurlarını kendi tarafına çeker.Omurlar sabit kalırsa 2.costa'yı yukarı kaldırır. 4.-6.cervical spinal sinirlerin ön dalları 3.-8.cervical spinal sinirlerin ön dalları 6.-8..cervical spinal sinirlerin ön dalları Dr. Malas 6 GÖĞÜS KASLARI KASIN ADI ORİGO İNSERTİO FOKSİYON SİNİRİ M pectoralis major -clavicula’nın iç yan yarımı, -sternum ve1.-6. Kıkırdak kaburga 3.-5.costaların kıkırdaklarının dış yüzleri Humerus’da crista tuberculi majoris Kola iç rotasyon,adduction ve flexion yaptırır. Inspirasyona yardım eder. N pectoralis Kolun en kuvvetli lateralis ve medialis adduktorlarından biridir. Scapula’nın proc. Coracoideus’un iç yan kenarı 1.costanın kemik-kıkırdak Clavicula’nın alt ve sınırı dış ucu Omuzu aşağı ve öne çeker, Omuz sabitse tutunduğu kaburgaları yukarı çekerek inspirasyona yardım eder. Clavicula’yı,dolayısıyla omuzu içe ve aşağı doğru çeker. N pectoralis medialis 1.-9.costaların dış yüzünün üst kenarı ve aralarındaki fascia Scapula’nın angulus superior,margo medialis ve angulus inferior -Scapula’yı gövdeye tesbit eder,scapulanın N thoracicus longus Boksör kası hareketlerine yardım eder. -öne doğru yumruk atmada kolun önde horizantale kadar kaldırılmasına yardım eder. -zorlu inspirasyona yardım eder. Arkada tuberculum costa’dan Bir kaburganın üst kenarı Önde art.costacondralise kadar uzanır. M pectoralis minor M subclavius M serratus anterior M intercostales -Mm intercostales externi -Mm intercostales interni -Mm intercostales intimi Bir kaburganın üst kenarı -Mm levatores costarum Thoracal vertebraların proc.transversus’ları Costayı yukarı kaldırarak inspirasyon yaptırır. Bir üstteki kaburganın Expirasyon yaptırırlar. alt kenarı Bir üstteki kaburganın Expirasyon yaptırırlar. alt kenarı Costaların alt kısımları Costayı yukarı kaldırarak inspirasyon yaptırır. Plexus brachialisin bir dalı ÖZELLİK Clavicula ile 1.costa arasında a.axillaris,v.subclavia, plexus brachialis ve nodi lymphatici yapılarını ezilmekten korur. Intercostal sinirler Intercostal sinirler Intercostal sinirler Intercostal sinirler 11 intercostal aralıkta bulunan 11 adet kastır. Bu kas liflerinin yer ve yönleri m intercostales interni ile internus’un aynıdır.İkisi arasından intercostal damar ve sinirler geçer. Üçgen şeklinde olan bu kaslar 12 adettir. Dr. Malas 7 -M transversus thoracis Sternum’un alt kısmı,buraya tutunan kıkırdak kaburgalar Aşağıdan yukarı,içten Kaburgaları aşağı doğru çekerek dışa uzanarak 2.-6. exprasyona yardım eder. Costaların kıkırdakları Diaphragma Göğüs boşluğunu alttan kapatan,kubbe şeklinde, bu boşluğu karın boşluğundan ayırır. Proc.xiphoideus Son 6 kaburganın kıkırdakları ve buraya yakın olan kemik bölümleri Bu parçayı oluşturan crus’lardan ve lig.arcuatum’lar Ilk 3 lumbal vertebranın corpusu ile bunlar arasındaki discus intervertebralislerin sağından başlar Ilk 2 lumbal vertebranın corpusu ile bunlar arasındaki discus intervertebralislerin solundan başlar. Primer solunum kasıdır.Solunumun %75’i bu kas yapar 3 bölüme ayrılır: Centrum tendineum Centrum tendineum -en önemli inspirasyon kasıdır. N phirenicus -miksiyon,defekasyon ve doğum esnasında karın kaslarıyla birlikte kasılarak,karın içi basıncı arttırır. Centrum tendineum’da sonlanır. Bazı lifleri karşı tarafa geçerek hiatus oasophagus’u çevreler.Bu halka sfinkter görevi yaparak mide muhtevasının yukarı çıkmasına engel olur. a-pars sternalis b-pars costalis c-pars lumbalis *crus dextrum *crus sinistrum Her iki tarafın crus mediale’leri aort’un ön yüzünü çevreleyen lig.arcuatum medianum’un yapısına katılır. Diaphragmadaki geçitler Hiatus aorticus foramen vena cava inferior sağ ve sol crus medialisler V. cava inferior Sağ n. Phrenicus hizasında,toracal Th 9-10 12.vertebranın corpusu seviyesindedir hizasındadır. İçinden geçen oluşumlar;-aort,ductus thoracicus,v.azygos Intercostal sinirler Hiatus oesophageus thoracal 10.vertebra hizasında oluşan crus dextrum’dan ayrılan liflerin meydana getirdiği açıklıktır. İçinden geçen oluşumlar;-özefagus,-sağ ve sol n.vagus,a.ve v.gastrica sinistra’nın özofageal dalları,-bölgenin lenf damarları Dr. Malas 8 SIRT KASLARI Yüzeyel sırt kasları ORİGO M trapezius a-pars descendens 3 bölümde incelenir. Os occipital’deki linea nuchea superior ve protuberentia occipitalis externa Cervical vertebraların proc.spinosus’ları b-pars transversa c-pars ascendens M rhomboideus minor Bütün throcal vertebraların spinal çıkıntıları M trapezius ile M SCM’un üst çları arasında,transvers yönde uzanan küçük bir kastır.%25 oranında görülür. Son 6 thoracal ve bütün lumbal vertebraların proc.spinosus’ları,sacrum’un arka yüzü,crista iliaka ve fascia thoracolumbalis Ilk 4 cervical vertebralar’ın proc.transversusları C7 – T1 vertebraların spinal çıkıntıları M rhomboideus major T 2-5 vertebranın spinal çıkıntıları M serratus posterior superior M serratus posterior inferior M splenius capitis Son 2 cervical ve ilk 2 thoracal vertebraların spinal çıkıntıları Toracal 11.-12. Ve lumbal 1.-2. Vertbraların spinal çıkıntıları Cervical .7. Ve toracal 1.3. vertebraların spinal çıkıntıları M splenius cervicis Toracal 3.-6.vertebraların spinal çıkıntıları M transversus nuchea M latissimus dorsi M levator scapulae İNSERTİO FONKSİYON SİNİR Clavicula’nın 1/3 dış ucu Scapula’yı yukarı çeker. Acromion Scapula’yı orta çizgiye yaklaştırır. Spina scapula Scapula’yı aşağı çeker. N accessorius’un pars spinalis’i N accessorius’un pars spinalis’i N accessorius’un pars spinalis’i Humerus’un crista tuberculi minoris yakınında Kola adduction,iç rotasyon ve extension yaptırır.kaburgaları yukarı kaldırmak suretiyle inspirasyona yardım eder. Scapula’da angulus superior Scapula’nın üst köşesini yukarı ve içe çeker. Spina scapula’nın üstü ve margo Scapulayı columna vertebralis’e medialis yaklaştırır.scapula’nın üst köşesini yukarı kaldırır. Spina scapula’nın alt tarafında Scapula’yı columna vertebralis’e ,margo medialis scapula yaklaştırır.scapula’yı tesbit eder. 2.-5.costaların angulus costaları 2.-5.costaları yukarı kaldırarak inspirasyona yardımcı olur. Son 4 costa Son 4 costa’yı aşağı çekerek expirasyona yardım eder. Occipital’de linea nuchea Çift taraflı çalıştığında başı arkaya superior’un dış yarısı eğer,tek taraflı çalıştığında başı aynı tarafa eğer. Cervical 2.-3. Vertebraların transvers Çift taraflı çalıştığında başı arkaya çıkıntıları eğer,tek taraflı çalıştığında başı aynı tarafa eğer. N thoracodorsalis N dorsalis scapulae N dorsalis scapulae N dorsalis scapulae N intercostalis n.intercostalis ve N. subcostalis Orta cervical spinal sinirlerin arka dalları Alt cervical spinal sinirlerin arka dalları Dr. Malas 9 Derin sırt kasları Yüzeyelde olanlar M erector spinae a-m iliocostalis ORİGO İNSERTİO 3 bölüme ayrılır: Sacrum’un facies dorsalis’i, crista iliaca’nın labium externum’u ve2.12.costalar Costa’ların angulus costa’ları ve servical vertebraların proc. transversusları b-m longussimus -Sacrum’un facies dorsalis’i, -vertebraların proc.transversusu, -lumbal vertebraların spinosusları c-m spinalis -4.-7.cervical ve1.-3.thoracal vertebraların proc.spinosus’u -10.-12.thoracal vertebraların proc.transversusları Derin grup M transverso spinalis FONKSİYON Iki taraflı kasılınca columna vertebralis’iarkaya çeker,tutunduğu costa’ları aşağı çekerek expirasyona yardım eder. -Os temporal’in proc.Masteideus’u – Iki taraflı kasılınca columna cervical ve thoracal vertebraların vertebralis’iarkaya çeker,tutunduğu proc. Transversusları costa’ları aşağı çekerek expirasyona -tüm costaların angulus yardım eder. tuberculumları -linea nuchea superior ve inferior Iki taraflı kasılınca columna -2.-3.cervical vertebra ve 3.vertebralis’iarkaya çeker,tutunduğu 9.thoracal vertebraların costa’ları aşağı çekerek expirasyona proc.spinosus’ları yardım eder. SİNİR Thoracal ve alt cervical spinal sinirlerin arka dalları Thoracal ve alt cervical spinal sinirlerin arka dalları Thoracal ve alt cervical spinal sinirlerin arka dalları Proc.transversuslar ile proc.spinosus’lar arasında bulunan kaslardır. a-m semispinalis b-Mm multifidi Sacrum’dan axis’e kadar uzanan kaslardır. c-Mm rotatores bir vertebranın proc.transversus’u Mm interspinales Proc. Spinosus’lar arasındaki kaslardır. Mm intertransversarii Proc.transversuslar arasındaki kaslardır. Bir üstteki vertebranın proc.spinosus’u Çift taraflı kasıldıklarında columna vertebralis’e ve başa extensiyon yaptırırlar.tek taraflı kasıldığında gövdeyi ve başı karşı tarafa döndürür. Çift taraflı kasıldığında omurgayı arkaya eğer,tek taraflı kasıldığında gövdeye karşı tarafa rotasyon yapar Çift taraflı kasıldığında omurgayı arkaya eğer,tek taraflı kasıldığında gövdeye karşı tarafa rotasyon yaptırır. Omurgayı arkaya eğerler. Tek taraflı kasılırsa omurgayı aynı tarafa eğer,çift taraflı kasılırsa tesbit eder. Cervical ve thoracal spinal sinirlerin arka dalları Spinal sinirlerin arka dalları Spinal sinirlerin arka dalları Spinal sinirlerin arka dalları Spinal sinirlerin ön ve arka dalları Dr. Malas 10 Derin ense kasları ORİGO İNSERTİO FONKSİYON SİNİR M rectus capitis posterior major Axis’in proc.spinosus’u Os occipital’de linea nuchea inferior M rectus capitis posterior minor M obliquus capitis superior M obliquus capitis inferior Atlas’ın tuberculum posterior’u Linea nuchea inferior’un alt kısmı Iki taraflı kasıldığında başı arkaya N suboccipitalis eğer, Tek taraflı kasıldığında başa rotasyon yaptırır. Başı arkaya eğer. N suboccipitalis Atlas’ın transvers çıkıntısı Axis’in proc.spinosus’u Linea nuchea superior-inferior arasında Atlas’ın proc.transversus’u Iki taraflı kasılınca başı arkaya eğer, Tek taraflı kasılınca başı yana eğer. Iki taraflı kasılınca başı biraz arkaya eğer, Tek taraflı kasılınca başı aynı tarafa çevirir.. Petit üçgeni Oskultasyon üçgeni Trigonum Suboccipitale Crista iliaca’nın hemen üstündedir. -M latissimus dorsi -crista iliaca (tabanı) -(döşemesi)m. Obliquus externus abdominis ile sınırlıdır.Komşu bölgelere göre zayıftır.Bu nedenle burada fıtıklar oluşabilir -M latissimus dorsi -M trapezius -scapula’nın medial kenarı arasında kalan bölgedir. -Döşemesinde M rhomboideus major bulunur. Bu üçgende kas tabakası az olduğu için akciğerler daha rahat dinlenir. Yukarı ve içte:M rectus capitis posterios major Aşağı ve dış:M obliquus capitis inferior Yukarı ve dış:M obliquus capitis superior arasındaki üçgendir. Bu üçgen içinde A.V. vertebralis ve N.suboccipitalis bulunur. N suboccipitalis N suboccipitalis Dr. Malas 14 ÜST EXTREMİTE KASLARI Omuz kasları M deltoideus M subscapularis M supraspinatus M infraspinatus M teres minor M teres major Kol kasları Fascia brachialis ORIGO INSERTIO FONKSİYON SİNİR ÖZELLİK -pars clavicularis kısmı;clavicula’nın lateral 1/3’ünden, -pars acromialis kısmı;acromion’un lateral kenarından, -pars spinalis kısmı;spina scapula’dan Fossa subscapularis’in medial 2/3’ü ve margo lateralis scapula Kasın 3 bölümüde humerusta tuberositas deltoidea’da Kasın 3 bölümü birlikte kontraksiyon yaptığında kola abduksiyon yaptırır. -pars clavicularis;kola iç rotasyon, -pars acromialis;kola abduksiyon, -pars spinalis;kola dış rotasyon yaptırır. N axillaris Rotator manşet kasları: -m supraspinatus -m infraspinatus -m subscapularis -m teres minor Humerus’da tuberculum minus -kola iç rotasyon yaptırır. -humerusu cavitas glenoidalis’e doğru çekerek omuz eklemini kuvvetlendirir. Fossa supraspinata’nın medial 2/3’ü ve bu kası örten fasianın medial bölümü Fossa infraspinata’nın 2/3 mediali ve üzerini örten fascia Scapula’nın dış kenarının 2/3 yukarı kısmı,fossa infraspinata’nın buraya yakın bölümü ve komşu fascialar Scapula’nın dış kenarının 1/3 alt kısmı, angulus inferior ve buraya komşu fascialar Tuberculum majus -kolun abduksiyonunu başlatır. -kola abduksiyon,çok zayıf olarak dış rotasyon ve flexion yaptırır. Kola dış rotasyon yaptırır. N subscapularis Rotator manşet kaslarının fonksiyonu:Bu yapı omuz eklemi kapsülüne yapışarak önden,arkadan ve yandan kuvvetlendirir.Humerus başının eklem çukurunda kalmasını sağlayan önemli bir etkendir. N suprascapularis -septum intermusculare brachii laterale -septum intermusculare brachii mediale Bu yapı kolda kasları flexor ve extensor olarak 2’ye ayırır. Tuberculum majus Tuberculum majus Kola dış rotasyon ve zayıf olarakta adduksiyon yaptırır. Crista tuberculi minoris Kola iç rotasyon,adduksiyon ve extensiyon yaptırır. N suprascapularis N axillaris N subscapularis Dr. Malas 15 Flexor bölümde -m coracobrachialis, bulunan oluşumlar -m biceps brachii -m brachialis M coracobrachialis Proc.coracoideus M bicepsbrachii M brachialis -caput breve;proc.coracoideus’dan -coput longum;tuberculum supraglenoidale’den -humerus’un ön yüzünün alt yarısı Tuberositas ulnae -septum intermusculare ve mediale Extensor bölümde -m triceps brachii bulunan oluşumlar -n radialis -a profunda brachii M triceps brachii Kolun arka tarafında bulunan tek kastır. 1-caput longum Scapula’da tuberculum infraglenoidale 2-caput laterale -sulcus n. radialis’in dış kenarının üst yarısı -septum intermusculare laterale’nin üst yarısı 3-caput mediale Corpus humeri’nin arka yüzü Önkol kasları Ön yüzdeki kaslar Yüzeyel tabaka M palmaris longus M pronotor teres -n ulnaris -n medianus -a brachialis Humerus’un orta kısmının Özellikle kol arkadayken kola iç yüzü flexiyon ve adduksiyon yaptırır. Tuberositas radii’nin arka Flexion yaptırır. kısmı Epicondylus medialis humeri ve facia antebrachi -caput humerale;epicondylus mediale humeri -caput ulnae;proc.coronoideus ulnae’nin iç-yan kenarı N musculocutaneus N musculocutane us Önkola flexion yaptırır. N musculocutane us Önkolun en kuvvetli extensor kasıdır. Önkolun en kuvvetli extensor kasıdır. N radialis Önkolun en kuvvetli supinatorudur. 3 başı vardır: olecranon Kasın müşterek kirişi N radialis Müşterek tendon ve olecranon Önkolun en kuvvetli extensor kasıdır. N radialis Retinaculum flexorum ve aponeurosis palmaris Radius’un dış kenarı Ele flexion yaptırır. N medianus Önkola flexion ve pronasyon yaptırır. N medianus Retinaculum flexorum’un üzerinden geçen tek kas krişi Dr. Malas 16 M flexor carpi radialis Epicondylus medialis humeri M flexor carpi ulnaris -caput humerale;epicondylus medialis humeri -caput ulnae;olecranon’un medial kenarı M flexor digitorum -caput ulnae; ulna’nın superficialis proc.coronoideus’u -caput humerale;epicondylus medialis -caput radiale;radius’un ön yüzü Derin tabaka M flexor digitorm -ulna’nın ön-iç yüzünün ¾ profundus proksimali -membrana interossea’nın ulnar yarısı M flexor pollicis Radius cisminin ön yüzü Tuberositas radii longus M pronotor Ulna’nın ön yüzü quadratus Arka yüzki kaslar Yüzeyel kasları M brachioradialis M extensor carpi radialis longus M extensor carpi radialis brevis -margo lateralis humeri’nin 2/3’ü -septum intermusculare brachii laterale’nin ön yüzü -margo lateralis humeri’nin distal 1/3’ü -septum intermusculare brachii laterale -epicondylus lateralis humeri -epicondylus lateralis -lig.collaterale radiale -komşu fascia 2.metacarpal kemiğin tabanı Ele flexion ve radial abduksiyon yaptırır. N medianus Os psiforme -hamulus ossis hamati -basis ossis metacarpales Ele flexion ve ulnar abduksiyon yaptırır. N ulnaris 2.-4.parmakların orta phalanksları Ele,orta ve proksimal phalankslara flexion yaptırır. N medianus 2.-4.parmakların distal phalanksların basisi -distal phalankslara flexion, -orta ve proksimal phalankslara flexion, -el bileğine flexion yaptırır. -baş parmağın en kuvvetli flexorudur. -baş parmağa adduksiyon ve apozisyon yaptırır. Ön kola ve ele pronasyon yaptırır. N ulnaris(ulnar kısmı),n.media nus(radial kısmı) N medianus Ön kola flexion,pronasyon durumundaki ön kola supinasyon yaptırır. Ele extension ve radial abduksiyon yaptırır. N radialis Baş parmağın distal phalanksının basisi Radius’un ön yüzü Radius’un proc.styloideus’un yukarısı 2.metacarpal kemiğin dorsalinin proksimal kısmı 3.metacarpal kemiğin Ele extensiyon,zayıf olarak radial dorsal yüzünün proksimal abduksiyon yaptırır. ucu m.brachioradialis ile m.flexor carpi radialis arasında a.radialis vardır. radial nabız alınır N medianus Ön kolun radial kısmındaki en yüzeyel kastır. N radialis N radialis Dr. Malas 17 M extensor digitorum -epicondylus lateralis -komşu kaslarla arasında bulunan facial bölmeler -fascia antebrachii M extensor digiti minimi M extensor carpi ulnaris -epicondylus lateralis -fascia antebrachii -epicondylus lateralis -ulna’nın margo posterior’u M anconeus epicondylus lateralis Derin kasları M supinator M abductor pollicis longus 1.phalanksın dorsalinde,dorsal aponeurosun yapısına katılarak 3.phalanksta sonlanır.Bir kısım lifleri 2.phalanksta sonlanır. Küçük parmağın dorsal aponeurosu 5.metacarpal kemiğin proksimal ucunun dorsal yüzü Ulna’nın dorsal yüzü ve olecranon -2.-5.parmaklara ve ele extensiyon(2.-3.phalankslara zayıf extensiyon)yaptırır. 2.-4. Ve 5.parmaklara bir miktar abduksiyon. N radialis M extensor digitorumla birlikte küçük parmağa extensiyon yaptırır. Ele extensiyon,ulnar abduksiyon yaptırır. N radialis Ön kola extensiyon N radialis -epicondylus lateralis -tuberositas radii’nin -ulna’nın crista musculi supinatoris proksimal ve distali -radius’un ön ve dış yüzü Ön kola dolayısıyla ele supinasyon yaptırır. N radialis Radius ve ulna’nın arka yüzü ve membrana interossea Başparmağa abduksiyon ve extensiyon yaptırır. N radialis Baş parmağa extensiyon ve repozisyon yaptırır. Baş parmağa abduksiyon ve extensiyon yaptırır. N radialis Önce işaret parmağına sonra ele extensiyon yaptırır. N radialis Baş parmağa abduksiyon yaptırır. N medianus 1.metacarpal kemiğin dorsal yüzünün proksimali M extensor pollicis Ulna’nın dorsal yüzü ve membrana Baş parmağın son longus interossea’nın orta kısmı phalanksının dorsal yüzü M extensor pollicis Radius’un arka yüzü ve membrana Baş parmağın brevis interossea 1.phalanksının dorsal yüzünün proksimali M extensor indicis Ulna ve membrana interossea’nın 2.metacarpal kemiğin 1/3 distali basisi yakınında dorsal aponeurosun yapısına katılır. El kasları Thenar kaslar M abductor Retinaculum flexorum,os Baş parmağın 1.phalanksı pollicis brevis scaphoideum ve os trapezium M apponens Retinaculum flexorum ve os 1.metacarpal kemik pollicis trapezium N radialis N radialis Baş parmağı öne-içe çeker,iç N medianus rotasyon flex. Ve opposition yaptırır. Dr. Malas 18 M flexor pollicis brevis 1-caput superficiale 2 bölümü vardır: 2-caput profundus Os trapezium,os capitatum M adductor pollicis 1-caput obliguum 2 bölümü vardır: Baş parmağın 1.phalanksı Önce 1.phalanksa flexion,sonra 1.metacarpal kemiğe flexion ve iç rotasyon yaptırır. Baş parmağın 1.phalanksı Önce 1.phalanksa flexion,sonra 1.metacarpala flexion, iç rotasyon N medianus Os capitatum ve 2.-3.metacarpal basisi 3.metacarpal distali Baş parmağın 1.phalanksının ulnar yüzü Baş parmak 1.phalanksın ulnar yüzü N ulnaris Retinaculum flexorum ve aponeurosis palmaris Os psiforme ve m.flexor carpi ulnaris’in kirişi Os hamatum ve retinaculum flexorum Os hamatum ve retinaculum flexorum Elin ulnar yüzünde deride Hypothenar kabartıyı oluşturmak. N ulnaris 5.parmağın 1.phalanksı 5.parmağa abduksiyon,1.phalanksa flexion 5.parmağa flexion yaptırır. N ulnaris 5.metacarpal kemiğin ulnar kenarında 5.parmağa opposition yaptırır. N ulnaris Mm lumbricales M flexor digitorum profundus’un kirişi Mm interossei dorsales (dorsal 4) Mm interossei palmares (palmar 3 Metacarpal kemiklerin birbirlerine bakan yüzü Metacarpal kemiklerin birbirlerine bakan yüzü 2.3.4.ve5.parmağın radial tarafındaki dorsal aponeurozu Parmakların dorsal yüzünün aponeurozunda 1.phalanksın yan tarafında dorsal aponeurozda Parmakların;-1.phalanksına flexion, -2 ve 3.phalanksına extensiyon yaptırır. Parmaklara abduksiyon yaptırır. 1.2.;n medianus,3.4.;n ulnaris N ulnaris 2.4.ve5.parmaklara adduksiyon yaptırır. N ulnaris 2-caput transversum Hypothenar kaslar M palmaris brevis M abductor digiti minimi M fleksor digiti minimi brevis M opponens digiti minimi Orta grup kaslar Retinaculum flexorum ve os trapezium 5.parmağın 1.phalanksı Baş parmağa adduksiyon yaptırır.appositiona yardım eder. Baş parmağa adduksiyon yaptırır.appositiona yardım eder. N ulnaris N ulnaris N ulnaris Dr. Malas 19 ALT EXTREMİTE KASLARI Kalça kasları ORIGO INSERTIO FONKSİYON SİNİR M psoas major Son thoracal ve tüm lumbal vertebralar Femur’un trochanter minor Plexus lumbalis’den gelen dallar M psoas minor Son thoracal ve tüm lumbal vertebralar ve bunlar arasındaki discus’lar -fossa iliaca’nın procsimal 2/3’ü -crista iliaca’nın iç dudağı -sacrum ile os ilium arasındaki bağlar -pecten ossis pubis -eminentia iliopubica -fascia iliaca Femur’un trochanter minor Uyluğa flexiyon,dış rotasyon yaptırır.Uyluk sabitse çift taraflı kasılırsa lumbal omurları öne,tek taraflı kasılırsa yan ve ön tarafa eğer. Zayıf olarak gövdeyi öne eğer. Uyluğa flexiyon,dış rotasyon yaptırır.Uyluğun en kuvvetli flexorudur. N femoralis -Tractus iliotibialis -tuberositas glutea Uyluğunen kuvvetli extensorudur.uyluğa dış rotasyon,abduksiyon,adduksiyon yaptırır. N gluteus inferior Trochanter major’un laterali Uyluğun en kuvvetli abduktorudur. Ön kısım lifleri iç rotasyon yaptırır. N gluteus superior Trochanter major’un ön kenarı Uyluğa abduksiyon ve iç rotasyon yaptırır. N gluteus superior Fascia lata Uyluğa abduksiyon, iç rotasyon flexiyon yaptırır. N gluteus superior Extensiyon durumundaki uyluğa dış rotasyon,flexiyon durumundaki uyluğa abduksiyon yaptırır. N musculi piriformis Extensiyon durumundaki uyluğa dış rotasyon, flexiyon durumundaki uyluğa abduksiyon yaptırır. Extensiyon durumundaki uyluğa dış rotasyon,flexiyon durumundaki uyluğa abd. Plexus sacralis’den gelen dallar Ön tarafındaki kaslar M iliacus Arka tarafındaki kaslar M gluteus maximus -sacrum’un alt yarısının laterali -lig.sacrotuberale.lig.sacrospinale -kası örten fascia glutea M gluteus medius Linea glutea anterior,crista iliaca ve linea glutea posterior arasında kalan saha ve üzerini örten fascia glutea M gluteus minimus Linea glutea anterior ile inferior arasında kalan ve arkada inc.ischiadica major’a kadar M tensor fasciae latae -Crista iliaca’nın ön kısmı -spina iliaca anterior superior Uyluğun dış rotator kasları M piriformis -sacrum’un 2.-4.segmentlerinin ön yüzü -iliumun dış yüzü M gemellus superior Spina ischiadica’nın dış yüzü Trochanter major’un üst kenarı for.ischiadicum majus’u 2’ye böler. for.suprapiriforme for.infrapiriforme denilir Trochanter major’un iç yüzü M gemellus inferior Tuber ischiadicum Trochanter major’un iç yüzü 1.lumbal spinal sinir Plexus sacralis’den gelen dallar Dr. Malas 20 M obturatorius internus M quadratus femoris M obturatorius externus Membrana obturatoria’nın pelvis minor’a bakan iç yüzü ve kemik kenar Tuber ischiadicum Trochanter major’un iç yüzü Crista intertrochanterica Extensiyon durumundaki uyluğa dış rotasyon,flexiyon durumundaki uyluğa abduksiyon yaptırır. Uyluğa dış rotasyon yaptıran en kuvvetli kastır. Membrana obturatoria’nın dış yüzünün medial 2/3’ü Fossa trochanterica Uyluğa dış rotasyon yaptırır. Spina iliaca anterior superior Tuberositas tibia’nın iç kenarı M gracilis ve m. Semitendinosus ile birlikte pes anserinus’u yapar (kaz ayağı) (ortalama- 61cm) 4 parçadan oluşur: Basis patella -bacağa flexion ,-bükülmüş bacağa iç rotasyon -uyluğun flexion,abduction ve dış rotasyonuna yardım eder. N musculi obturatorii interni N musculi quadrati femoris N obturatorius UYLUK KASLARI Uyluğun ön tarafındaki kaslar M sartorius M quadriceps femoris a-M rectus femoris b-m vastus lateralis c-m vastus medialis d-m vastus intermedius M articularis genus Uyluğun medial tarafındaki kaslar M gracilis Alt extremitenin en büyük kasıdır. Bacağın en kuvvetli extensorudur. -caput rectum; Uyluğun flexionunada yardım eder. spina iliaca anterior inferior -caput reflexum;acetabulum’un üstü -linea aspera labium laterale -basis patella -linea intertrochanterica -patella’nın yan kenarları -trochanter major’un altı -m.quadriceps femoris’in kirişi Linea aspera’da labium mediale m.quadriceps femoris kirişinin iç kenarı ve aponeurosis patella Femur’un ön dış yan yüzü ve linea m. quadriceps femoris kirişi ile intertrochanterica’nın altı birleşir, bazı lifleri patella’nın dış kısmında sonlanır. M vastus intermedius’un alt kısmı Diz eklem kapsülü Eklem kapsülünü gerer. Ramus inferior ossis pubis ve ramus ossis ischii M pectineus Pecten ossis pubis Tibia’da condylus medialis’in altı Pes anserinus’u oluşturur. Femurdaki linea pectinea M adductor longus M adductor brevis Ramus superior ossis pubis Ramus inferior ossis pubis Linea aspera’nın labium mediale Linea aspera labium mediale N femoralis N femoralis N femoralis Uyluğa adduksiyon,bacağa flexion ve flexion N obturatorius durumundaki bacağa birazda iç rotasyon yaptırır. Uyluğa adduction, flexion ve birazda iç rotasyon yaptırır. Uyluğa adduction yaptırır. Uyluğa adduction yaptırır. Kalça ekleminin dış rotasyonuna yardım eder. N femoralis N obturatorius N obturatorius Dr. Malas 21 M adductor magnus Ramus ossis ischii ve tuberischiadicum M adductor magnus’un daha yüzeyel olan üst bölümüne verilen isimdir. Linea aspera’da labium mediale Femur’da epicondylus medialis -caput longum:tuber ischiadicum -caput breve:linea aspera labium laterale Caput fibulare M semitendinosus Tuber ischiadicum M semimembranosus Tuber ischiadicum Tibia’nın iç kondilus’u altında Pes anserinus’u olşturur. Tibia’nın condylus medialisi -Tibia corpusunun lateral yüzü -membrana interossea -fascia cururis -os cuneiforme mediale -1.metatarsal kemiğin plantar yüzleri M adductor minimus Uyluğun arka tarafındaki kaslar M biceps femoris Uyluğa adduction ve extensiyon yaptırır. N obturatorius Uyluğun en kuvvetli adductor kasıdır. Üst yarısı flexion ve biraz iç rotasyon, Alt yarısı extensiyon ve biraz dış rotasyon N obturatorius Caput longum: uyluğa extension,dış rotasyon, adduction yaptırır. Her iki baş çalışırsa diz eklemine flexion ve dış rotasyon yaptırır. Bacağa flexion ve iç rotasyon;uyluğa extension yaptırır. Bacağa flexion ve iç rotasyon; uyluğa extension yaptırır. Caput longum: n tibialis Caput breve: n peroneus communis N tibialis N tibialis BACAK KASLARI Bacağın ön yüz kasları Extensor kaslar M tibialis anterior -ayağa dorsiflexion ve supinasyon yaptırır. -yürürken ayağı yukarı kaldırarak yerde sürünmesini önler. Ayağın en kuvvetli extensorudur. M extensor hallucis Fibulanın iç yüzü Ayak başparmağının distal Ayak başparmağına extension -membrana interossea -ayağa dorsiflexion,supinasyon ile birazda longus phalanksı adduction yaptırır. M extensor digitorum -tibia’nın condylus lateralis’i 2.-5.parmakların medial ve distal -Ayağın 2.-5.parmaklarına extensiyon -caput fibula ve membrana interossea phalanksların dorsal - ayağa dorsiflexion longus aponeurosları M fibularis (peroneus) -fibula’nın ön yüzünün distal 1/3’ü 5.metatarsal kemiğin üst yüzü Ayağa extensiyon,pronasyon ve abduksiyon -membrana interossea tertius yaptırır. Bacağın dış tarafındaki fibular (peroneal) kaslar M fibularis (peroneus) longus -caput fibula ve fibula’nın dış yüzü 1.metatarsal ile 1.kuneiform -fascia cururis,septum intermusculare kemikler cruris anterius ve posterius N fibularis (per.)profundus N fibularis (per.)profundus N fibularis (per.)profundus N fibularis (per.)profundus -ayağa pronasyon,abduksiyon,flexion N fibularis (per.) -ayak kemerinin korunmasında önemli rol oynar. superficialis Dr. Malas 22 M fibularis (peroneus) brevis Bacağın arka tarafındaki kaslar Flexor kaslar Yüzeyelde olanlar M triceps surea -M gastrocnemius Fibulanın dış yüzünün alt kısmı M gastrocnemius ve m.soleus isimli kasların birleşmesinden oluşur. Caput laterale:femurun condylus lateralis Caput mediale:femurun condylus medialis -M soleus Tibia’nın arkasındaki linea musculi solei,fibula’nın arka yüzünün ¼ üst kısmı ve arcus tendineus musculi solei M plantaris Derinde olanlar M popliteus Femur’da epicondylus lateralis 5.metatarsal kemik -ayağa plantar flexion,pronasyon,abduksiyon N fibularis (per.) superficialis M gastrocnemius ve M soleus tendo calcaneus’u (achillis tendonu)oluşturur.Tendo calcaneus tuber calcanei’de sonlanır. Tendo calcaneus Ayağa plantar flexion yaptırır.(en kuvvetli plantar flexion yaptıran kas) Tendo calcaneus (achillis) m.gastrocinemius ve m.soleus’un müşterek kirişi olup vücuttaki en kalın ve en kuvvetli kiriştir. Ayağa plantar flexion ve supinasyon yaptırır. Arcus tendineus musculi solei membrana interossea üzerinde tibia ile fibula arsında oluşmuş tendon kemeridir.Altından n. Tibialis,a.v.tibialis posterior geçer. Ayağın plantar flexionuna yardım eder. N tibialis N tibialis Diz eklemine iç rotasyon yaptırır. N tibialis Ayak baş parmağına flexion yaptırır.Ayak kubbesini destekler. Ayağın plantar flexionuna yardımcı olur. 2.-5. Parmakların distal phalankslarına flexion ayak kemerini korur. Ayağa plantar flexion,supinasyon ve adduction yaptırır.ayak kubbesini destekler.dolayısıyla düz tabanlığı önler. N tibialis Tendo calcaneus iç kenarı Femur’un condylus lateralis’i ve lig.popliteum arcuatum M flexor hallucis longus Fibula’nın arka yüzünün alt kısmı ve membrana interossea M flexor digitorum Tibia’nın arka yüzü longus Linea musculi solei’nin üst tarafındaki tibia’nın arka yüzü Ayak baş parmağının son phalanksı 2.-5. Parmakların son phalanksları M tibialis posterior Tibia’nın arka yüzü,fibula’nın arka yüzünün üst bölümü ve membrana interossea Tuberositas ossis navicularis Calcaneus’un üst yüzü Ayak baş parmağının proksimal phalanksı M extensor digitorum longus’un kirişi N tibialis N tibialis N tibialis AYAK KASLARI Ayak sırtındaki kaslar M extensor hallucis brevis M extensor digitorum brevis Calcaneus’un üst yüzü Ayak baş parmağına extension yaptırır. 2.-4. Parmaklara extension N fibularis (peroneus)profundus Dr. Malas 23 Ayak tabanı Birinci tabaka kasları M abductor hallucis M flexor digitorum brevis Calcaneus’un proc.medialis ne aponeurosis palmaris Proc.medialis tuberis calcanei ve aponeurosis plantaris’in orta kısmı Paş parmağın proksimal phalanksının alt yüzü 2.phalanksın ortalarının yan kısımları Baş parmağa flexion abduction yaptırır. N plantaris medialis Baş parmak hariç,diğer 4 parmağa flexion yaptırır. N plantaris medialis M abductor digiti minimi Ikinci tabaka kasları M quadratus plantae (m.flexor accessorius) Calcaneus’un proc.lateralis ve plantar Küçük parmağın proksimal yüzü phalanksının dış kısmı Küçük parmağa flexion ve abduksiyon yaptırır. N plantaris lateralis Calcaneus’un dış ve iç yüzünden 2 baş halinde başlar. M flexor digitorum longus’un kirişinin laterali N plantaris lateralis Mm lumbricales M flexor digitorum longus’un ayrılmış tendonları 2.-5. Parmakların aponeurosis dorsalisleri M flexor digitorum longus’un kirişini arkaya doğru çekerek 2.-5.parmakların plantar flexionuna yardım eder. 2.-5. Parmakların proksimal phalankslarına flexion diğer phalankslarına extensiyon yaptırır.yürüme,koşma sırasında parmakların bükülmesini engeller. Os cuneiforme mediale ve intermedium’un plantar yüzü Caput obliquum:2-4 metatarsal kemiklerin basislerinin alt yüzü Caput transversum:3-5 art.metatarsophalangea 5.metatarsal kemiğin basisi ve m. Fibularis longus’un fibröz kılıfı Baş parmağın proksimal phalanksının iç ve dış yanında Baş parmağın 1.phalanksının laterali Baş parmağa flexion yaptırır. N plantaris medialis Baş parmağa adduction N plantaris lateralis Küçük parmağın 1.phalanksının laterali Küçük parmağın 1.phalanksına flexion yaptırır. N plantaris lateralis Her biri aralarında bulunduğu iki metatarsal kemik Bulundukları aralığın lateralindeki metatarsal kemik 1.phalanksın basisi Parmakları birbirinden uzaklaştırır (abduksiyon) N plantaris lateralis Bulundukları parmakların 1.phalankslarının basisinin mediali ve dorsal aponeurozu 3.-5.parmakları orta hatta yaklaştırır (adduksiyon) N plantaris lateralis Üçüncü tabaka kasları M flexor hallucis brevis M adductor hallucis M flexor digiti minimi brevis Dördüncü tabaka kaslar Mm interossei dorsales (dorsal 4) Mm interossei plantares (plantar 3) 2.parmağa giden kas n. Plantaris medialis,diğer leri plantaris lateralis Dr. Malas 24 KASLARIN FONKSİYONEL SINIFLAMASI I. BOYUN Fleksiyon II. BAŞ Ekstensiyon M. M.trapezius (üst lifler) (PM) sternocleidomastoideu M.semispinalis capitis (PM) M.splenius capitis (PM) s (PM) M.splenius cervicis (PM) M. longus capitis M.erector spinae (PM) M. longus colli M.semispinalis cervicis (PM) Mm. scaleni M. rectus capitis Mm. multifidi M. obliquus capitis superior anterior Mm. infrahyoidei et inferior M. rectus capitis posterior major et minor M. levator scapulae III. TRUNCUS Fleksiyon Ekstensiyon Fleksiyon Ekstensiyon Rotasyon M. rectus abdominis (PM) M. obliquus internus abdominis M. obliquus externus abdominis M. psoas major M. splenius capitis M. rectus capitis posterior major et minor M. obliquus capitis superior et inferior M.spinalis (pars capitis) M.longismus (p.capitis) M. longus capitis M. rectus capitis anterior M. longus colli M.rectus abdominis M.psoas majör et minör M. splenius capitis M. splenius cervicis M. rectus capitis posterior major et minor M. obliquus capitis superior et inferior M.erector spina M.multifidi (çift taraflı) M obliquus externus abdominis (PM) M. obliquus internus abdominis M. latissimus dorsi M. semispinalis Mm. multifidi (tek taraflı) Mm. rotatores IV. OMUZ KEMERİ Elevasyon Depressiyon Protraksiyon Retraksiyon M. trapezius (pars superior’u) (PM) M. levator scapula (PM) Mm. rhomboidei M. trapezius (pars inferior’u) (PM) M. pectoralis minor (PM) M. serratus anterior (PM) M pectoralis major (PM) Mm. rhomboidei (PM) M. trapezius (pars transversa) V. OMUZ EKLEMİ Fleksiyon Ekstensiyon Abduksiyon Adduksiyon Medial Rotasyon Lateral Rotasyon M. deltoideus (ön lifleri) (PM) M. coracobrachialis (PM) M. latissimus dorsi (PM) M. teres major (PM) M.deltoideus (arka lifleri) (PM) M. deltoideus (orta lifler) (PM) M. supraspinatus (PM) M. pectoralis major (PM) M. latissimus dorsi (PM) M. teres major (PM) M. subscapularis (PM) M. pectoralis major (PM) M. latissimus dorsi (PM) M. teres major (PM) M. infraspinatus (PM) M. teres minor (PM) M. infraspinatus M. serratus anterior (scapulaya etki ederek) M. deltoideus (ön ve arka lifleri) M. subscapularis M triceps brachii (caput longum) M. pectoralis major M. biceps brachii (caput longum) M. teres minor M. triceps brachii (caput longum) M. deltoideus (arka lifler) M. deltoideus (ön lifleri) Dr. Malas 25 VI. DİRSEK EKLEMİ Fleksiyon Ekstensiyon Supinasyon Pronasyon M. biceps brachii (PM) M. brachialis (PM) M. triceps brachii (PM) M. biceps brachii (PM) M. supinator (PM) M. pronator teres (PM) M. pronator quadratus (PM) M. brachioradialis M. flex. carpi radialis M. brachioradialis M. pronator teres M. flex. carpi radialis et ulnaris M. flex. digitorum superficialis M. palmaris longus M. anconeus M.ext. carpi radialis longus et brevis M. extensor digitorum M. ext. carpi ulnaris M. supinator VII. RADİOKARPAL EKLEM (El Bilek Eklemi) Fleksiyon Ekstensiyon Abduksiyon Adduksiyon M. flex. carpi radialis (PM) M. flex. carpi ulnaris (PM) M. ext. carpi radialis longus (PM) M. ext. carpi radialis brevis (PM) M. ext. carpi ulnaris (PM) M. flex. carpi radialis (PM) M. ext. carpi radialis longus (PM) M. ext. carpi radialis brevis (PM) M. ext. pollicis longus (PM) M. ext. pollicis brevis (PM) M. abd pollisis longus M. flex. carpi ulnaris (PM) M. ext. carpi ulnaris (PM) M. flex. Digitorum superficialis M. flex. Digitorum profundus M. palmaris longus M. extensor digitorum VII. EL PARMAKLARININ HAREKETLERİ Başparmağın Hareketleri Karpometakarpea pollisis (CMC) Diğer parmakların hareketleri Metakarpofalangeal eklemler (MP) Fleksiyon Fleksiyon Ekstensiyon Adduksiyon Opozisyon Repozisyon M. flex. pollicis brevis et longus, M. opponens pollicis M. ext. pollicis longus et brevis, M. abduc. pollicis longus M. adductor pollicis M. opponens pollicis M. abductor pollicis longus, M. ext. pollicis longus et brevis Metakarpofalangeal ve interfalangeal eklem Fleksiyon Ekstensiyon M. flexor pollicis longus et brevis M. extensor pollicis longus et brevis Ekstensiyon 7 Mm. İnterossei (PM), 4 Mm. lumbricales (PM), M. flex. Digit. superficialis et profundus M. ext. Digitorum, M. ext. indicis, M. ext. digiti minimi Abduksiyon Adduksiyon 4 Mm. İnterossei dorsales (PM), M. abduc. digiti minimi 3 Mm. İnterossei palmares (PM) Proksimal interfalangeal eklemler (PİP) Fleksiyon Ekstensiyon M. flex. Digit. superficialis (PM) , M. flex. digit. Profundus M. ext. Digitorum, M. ext. indicis, M. ext. digiti minimi Distal interfalangeal eklemler (DİP) Fleksiyon Ekstensiyon M. flex. digitorum profundus Mm. lumbricales Mm. İnterossei (PM), M. ext. digitorum Dr. Malas 26 VIII. KALÇA EKLEMİ Fleksiyon Ekstensiyon Abduksiyon Adduksiyon Medial Rotasyon M. psoas major (PM) M. iliacus (PM) M. gluteus maximus (PM) M.semitendinosus (PM) M. semimembranosus(PM) M. biceps femoris (caput longum) (PM) M. gluteus medius (PM) M. adduktor magnus (PM) M. adduktor brevis (PM) M. adduktor longus (PM) M. pectineus (PM) M. gracilis (PM) M. gluteus minimus (PM) M. tensor fascia latae (PM) M. rectus femoris M. sartorius M. pectineus Uyluk adduktorları M. tensor fascia latae M. adductor magnus (hamstring bölümü) M. gluteus minimus M. tensor fascia latae M. piriformis M. gluteus maksimus (üst lifleri) M.obturatoryus int. M.sartoryus M.gemellus sup et inf Fleksiyon M. obturator externus (PM) M. obturator internus (PM) M. quadrotus femoris (PM) M. gluteus medius (ön lifleri) M. piriformis (PM) M. semitendinosus Mm. gemelli (PM) M. semimembranosus M. gluteus maximus (PM) M. quadrotus femoris M. obturator externus M. gluteus maximus IX. DİZ EKLEMİ Lateral Rotasyon M. biceps femoris (caput longum) M. sartorius M. iliopsoas M. gemellus sup et inf X. AYAK BİLEĞİ EKLEMİ Ekstensiyon M. biceps femoris (PM) M. rectus femoris (PM) M. semitendinosus (PM) M. vastus intermedius M. semimembranosus(PM) (PM) M. vastus lateralis (PM) M. popliteus M. vastus medialis (PM) M. sartorius M. gracilis M. gastrocnemius M.plahtaris Medial rotasyon Lateral rotasyon Fleksiyon (Plantar Fleksiyon) Dorsifleksiyon M. popliteus M. semitendinosus M. semimembranosus M. sartorius M. gracilis M. biceps femoris (PM) M. gastrocnemius (PM) M. soleus (PM) M. tibialis anterior (PM) M. ext. digit. longus (PM) M. peroneus tertius (PM) M. ext. hallucis longus M. gastrocnemius (caput laterale) M. tensor fascia latae XI. DİĞER AYAK HAREKETLERİ M. tibialis posterior M. peroneus longus M. peroneus brevis M. flex. Hallucis longus M. flex. Digitorum longus M. plantaris XII. SOLUNUM KASLARI İnversiyon (Supinasyon) ve Adduksiyon M. tibialis anterior (PM) M. tibialis posterior (PM) Eversiyon (Pronasyon) ve Abduksiyon M. peroneus longus (PM) M. peroneus brevis (PM) M. flex. digitorum longus M. flex. hallocis longus M. ext. digitorum longus M. peroneus tertius İnspirasyon Ekspirasyon Diaphragma Mm. intercostales externi Mm. scaleni M. serratus posterior superior Mm. levatores costarum Göğüs duvarı iç yüz kasları M.pectoralis major et minor M.qadratus lumborum Mm. intercostalis interni M. serratus posterior inferior M. subcostalis Karın anterolateral duvarı kasları M. sternocleidomastoideus M.transversus toracis M.obligus ext. Abdominus M.obligus int. Abdominus M.transversus abdominus M.iliocostalis (pars lumb, torakal) M.longismus (pars torakal, servica) Dr. Malas 27 Dr. Malas